Kızlarrr bu spinal,epidural ve genel anestezi konusu konuşulmuş. Benim ilk dogumum olacak o yüzden surecleri yasayan bir anne olarak değil ama bu operasyonlarda ve sonrasındaki takiplerinde bulunan bir hemsire olarak kabaca bilgi vermek istedim.
Kabaca diyorum çünkü epidural ve spinal anestezi farki aslında biraz daha doktorlari ilgilendiren, işin teknik kismi. Sonuc olarak temelde bilmemiz gereken her iki yontemin de bizler için etkin agri kontrolu sağlayan "bolgesel" anestezi yöntemi olduğu.
Spinal anestezi, omurilik icinde belirli bir bölgeye uygulanır. Uygulamada eskiye nazaran çok daha ince iğneler kullanılıyor artık. Uygulama sırasında sizden oturur pozisyonda, öne egik sekilde durmanizi isteyecekler. Hastalardan duydugum kadariyla acı vermeyen bir islem.
Uygun araliga hekim tarafindan giris yapilip ilac verilmeye baslandiginda elektrik carpmasina benzetilen bir hisle birlikte belati bolgeniz hizli bir sekilde uyusuyor.
Uygulama sonrasi Ameliyathane ekibinin yardımıyla yatar pozisyona getirilecek ve doktorunuz hızlıca bebeği çıkartacak.
burada dikkat edilmesi gereken nokta şu ki,
Spinal ya da epidural farketmeksizin bu anestezi turlerinde kaybettiginiz yalnizca "agri, aci" hissi olacak. Dokunma, germe, itme, çekme vs gibi işlemleri ufak dokunuşlar olarak hissedeceksiniz çünkü beynimize acı ve dokunma duyusunu taşıyan reseptorler birbirinden farklı. Bu anestezi yöntemleri ile acı reseptorleri işlevsiz hale gelir, dokunma değil. Yalnız bu durum sizi korkutmasın, bebeğinizin cikis anı asamasi bile geldiğinde hissettiğiniz sey muhtemelen birinin parmaklarıyla o bölgeye dokunuyor olması olacak.
Bu noktada spinal ve epidural anesteziyi birbirinden en net ayıran şey teknik açıdan uygulama bölgeleri olmakla beraber yine bizleri ilgilendiren, pratikte bilmemiz gereken fark spinal anestezinin cok kisa sürede etkisini göstermeye başlaması ve aynı şekilde -epidurale oranla- daha kisa sürede etkisinin ortadan kalkması. Bu yüzden sezeryan gibi kisa süreli operasyonlarda yaygin olarak kullanılan en konforlu anestezi çeşididir.
Birkaç farki daha var tabiki.
Spinal anestezide tek bir iğne ile uygulama bölgesine giris yapıldıktan sonra ilacın dozu vs değiştirilmez. Uygulama yapilir ve çıkılır. Tekrarlanmaz.
Epidural anestezi ise uygulama bölgesinde (tıpkı elinize/kolunuza takılan damaryolu dedigimiz kanuller gibi) sabitlenebilen kalici bir katater ile uygulandığı için ilaç dozu arttırılabilir, ilac tekrarlanabilir. Dogumdan sonraki süreçte agri kontrolu sağlamak adına
Buradan çeşitli agri kesiciler uygulanabilir. (Standart bir dogumdan sonra bu kadar radikal bir agri kontrol yontemi cesitli sebeplerden cok tercih edilmez.)
epidural anestezi, daha kontrollü sekilde ilac dozu ayarlamaya el verdiği için sezeryandan cok vajinal doğumda tercih edilir. Buna da prenses dogum adı verilir. Bu uygulamada ağrıyı tamamen yok etmek amaçlanmaz. Doguma aktif olarak katılmak zorunda olduğunuz için o ağrı ve kasilmalari hissetmeniz şarttır. Yalnızca agri şiddeti kontrol edilmeye çalışılır. 10 birim agri çekeceksiniz belki 6 7 birime indirir.
Sezeryan söz konusu olduğunda bazen hekimlerin tercihi spinal + epidural kombinasyonu oluyor. CSE dedigimiz bu yöntemde hastanin hem spinal anestezi bölgesine yani omuriligine anestezi uygulanıyor. Hem de epidural katater yerleştiriliyor.
Bunun da başlıca tercih sebebi,
spinal anesteziye bağlı gelisebilecek ani tansiyon dusmesi durumunun önüne geçmek. Bu yöntemde ağrıyla savaşmak için elimizde iki silah olduğu için güçlerini boluserek kullanabileceğimiz için iki yontemin de faydali yanlarından yararlanabilecegimiz, yan etki sınırlarından uzak işlemler yapılabilmesi için kullanılabilir, hekiminiz tarafından tercih edilebilir.
Bu islemlerin oncesinde, sırasında ve sonrasında çeşitli sakinlestirici ilaclar talep edebilirsiniz.
Bu iki uygulamanin da karsilabilecegimiz ve ortak yan etkisi çok şiddetli, ortalama bir hafta süren baş ağrısı şikayeti.
Ekipmanlarin gelismesi ve uygulama yönteminin yaygınlaşmasıyla beraber eskiden en büyük yan etkisi olarak görülen cok şiddetli baş ağrısı şikayeti de son dönemlerde oldukca az hasta tarafından yaşanan bir durum haline geldi. Migren geçmişi olmayan hastalar da artik neredeyse hiç görülmeyen bu yan etkiyle baş etmenin en kolay ve bilindik yoluysa islem sonrası oral aliminiz açılır açılmaz cok bol su ve kafein içerikli sıvılar tüketmeniz.
Epidural ve spinal yani bölgesel anestezi çeşitlerinden sonra tercih edebileceğiniz diğer yöntem "Genel anestezi"
Ona da şöyle kabaca bir bakacak olursak genel anestezi-muhtemelen- el yüzeyiniz ustune açılmış bir damaryolu vasıtasıyla uygulanan, islem sırasında entube edilmenizi gerektiren, oldukca karmaşık bir anestezi çeşididir. Cok kapsamlı ve uzun süreli ameliyatlarda tabiki mucizevi bir yöntem.
İslem başlamadan hemen önce uyutulursunuz ve islem bittikten cok cok kisa sure sonra uyandirilirsiniz.
Ben gozlemlerime ve bildiklerime dayanarak spinal tercih etmeyi planlıyorum. Kendi adıma 2 büyük nedeni var.
Birincisi, genel anesteziden uyanmanız işlemi takip eden muhtemelen 5.-10. dakikalarda olacak. Yani cok yeni atılmış bir kesi ve dikiş acısının en yoğun olduğu dönemde uyanmış ve tüm hislerinizi geri kazanmış olacaksınız. Bu kadar taze yaranın acısını hissetme fikri beni korkutuyor. Bu acıyı hissederken bebekle temas etmeye, emzirmeye calisilmak bazen annelerde agresyona sebep olabiliyor.
spinal anestezi biz annelere bebegin ilk ten teması, ilk emmesi gibi konularda çok büyük destek oluyor çünkü ilk saatlerde ciddi bir agri/acı hissetmediğiniz için bebeğiniz için çok değerli olan o ilk 2-3 saati kendinizi düşünmeden sadece ona ayirabiliyorsunuz.
Sonrasinda agri hissinizin yerine gelmeye başlamasıyla (bu bir anda olmadığı icin) erken dönemde agri kesici vs kullanarak süreci bir tık daha konforlu gecirebiliyorsunuz.
İkincisi ise sezeryan gibi kisa süreli bir operasyon için genel anestezi kadar kompleks bir girişime kalkışmayı cok gerekli görmüyorum. Zaten islem sırasında gerekli görüldüğü takdirde (asiri heyecanlanmaniz, bi şeylerin ters gitmesi sebebiyle ameliyat süresinin uzayacak olması vs gibi sebeplerle) spinal anestezi almışken genel anesteziye dönmek çok kolay.
Tüm bunların yanında genel anesteziden uyandıktan sonra belli bir saate kadar beyin sisi, zihin bulanıklığı gibi durumlar yaşamanız kaçınılmaz. Muhtemelen ilk anlarınızı daha sonrasında hayal mayal hatırlıyor olacaksınız. Bence hayatınızda belki bir kez yasayacaginiz bu özel anları net ve berrak bir zihinle hatırlamak cok daha iyi olur.
Kısaca bu sekilde özetleyebiliriz. Tekrar altini cizmek istiyorum ki daha önce hic dogum yapmadim. Yazdıklarım kendi tecrübelerime değil, is tecrübelerime dayanıyor. Tabiki süreçlerin bu sekilde ilerlemedigi durumlarla da karsilasilabiliniyor. O yüzden herkesin doğum serüveni kendine has diyoruz. Bunları birebir tecrübe eden annelerin deneyimleri daha farkli olmus olabilir.
Yine daha detaylı açıklığa kavuşturmak istediğiniz bir nokta olursa alintilayabilirsiniz. Bildigim bir konu ise seve seve yardımcı olurum.
Hepimizin kendi hikayesinin cok guzel olması dileğiyle
Daha detaylı