Umarım konu dışı mesajdan ceza almam :) gördüğüm üzere maddeler üzerine pek konuşulmuyor çünkü .
Ben maddeleri inceledim . Dün bugün vakit buldukça ...
Veeee . anladım . Anlaşılıyor yani biraz kafa yorunca (kabul bütçe gibi ilgi ve bilgi alanım olmayan madde değişimlerinde biraz ekrana bön bön baktım .
Neyse ; uzun olacak ama yazacağım , benim maddelerden çıkardıklarım ...
Oylamaya Sunulan 18 Madde Ne diyor ? Neden Evet / Neden Hayır ?
Madde 9: Yargı yetkisinin Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılması maddesi değişmiyor , bağımsızlık yanına ''tarafsızlık'' ekleniyor .
Bağımsız ve tarafsız mahkeme ... Değişiklik öncesi bağımsız değildi , değişklik sonrası da bağımsız ve tarafsız olacağını sanmıyorum . Lakin ; ''tarafsızlık'' kimseyi ürkütmeyecek aksine memnun edecek bir kavram kelime manası ile . Bu sebeple bu maddenin değişmesine bence Evet.
Madde 75: Milletvekili sayısının 550 den 600 e çıkarılması . Yasa değişimini yakından takip edenler bilir ki ; bu konuda da net bir gerekçe yok . Kulislerde dolanan söylentiler var . Akp Mhp ortak listesi için gibi ... Şahsi fikrim , milletvekili sayısının ülke nüfusu ile orantılandığı (böyle olması gerek) düşünüldüğünde , 550 vekilin bile boşa sandalye işgal ettiğini düşündüğüm için bence Hayır.
Madde 76: Milletvekili seçilme yaşının 25 den 18 e düşürülmesi. Mevcut meclisteki vekillerin yaşlarından haberi olanlar ? En genç vekilimiz 86 doğumlu diye biliyorum . Kafam karıştı , anayasa mı çiğnenmiş yoksa bu değişiklik zaten yapılmış mıydı ? Yani 1 seneyi aşkın zamandır meclisimizde 19-20 yaşında vekil var . Yani hayır diyorsun da zaten var:) Aldıkları eğitimle , işgal ettikleri koltuklarda faydalı işler yapacak , temsilde adalet yönetimde istikrar sağlayacaklarsa , bir çok fosilleşmiş milletvekilinden faydalı olabilirler . Ayrıca bir ülkeyi kimin yöneteceğine karar vermek için 18 yaşında olmak yeterli ise , bir ülkenin siyasetinde milletvekili olmak içinde yeterli olmalı . Bu yüzden bence Evet.
Madde 77: TBMM ve Cumhurbaşkanı seçim dönemi . TBMM seçimlerde sistem aynı , fark 4 yılda değil 5 yılda bir seçim olması . Ek olarak Cumhurbaşkanı seçimi var ki , o da ilk turda gerekli çoğunluk sağlanmaz ise ; iki oylamanın yapılması yönünde . 5 yılda bir halk yöneticini ve meclisi seçecek, sandıkta . Değişen bir durum yok , Evet .
Madde 87: Oooo ... esaslı madde . Neden esaslı ? Çünkü gelen eleştilerde yasama,yargı,yürütme tek adam elinde olacak ! o yüzden hayır deniliyor .Peki madde ne diyor ?
TBMM nin görev ve yetkileri kanun koymak,değiştirmek,kaldırmak . Söz yine mecliste yani.
TBMM nin elinden alınan yetkisi ne ? Bakanlar kurulunu denetlemek , belli konularda kanun hükmünde kararname çıkarmak .
Bence bu maddede asıl değişime uğraması gereken vekil sayısının 5 te 3 sağlandığında özel ve genel af ilanı... varmış , var olmaya devam edecekmiş . Bence kaldırmalı . Yarısına Evet yarısına Hayır = Hayır .
Madde 89: Cumhurbaşkanı tarafından geri gönderilen Kanunların 2. kez kabulu .Basit çoğunluktan üye tam sayısının salt çoğunluğuna geçiş. Yani ; yanisi şu , siyasi tarihimizde zaman zaman yaşanan bir daha görüşülmek üzere Cumhurbaşkanından veto yiyen kararlar , meclise 2. kez geldiğinde 5 te 3 salt çoğunluk aranacak . Meclisin olası alabileceği fevri kararlar için geçerli bir madde.Evet.
Madde 93 : Önce Hayır , sonra neden hayır . 600 e çıkardığın vekil sayısına sahip meclisine siz olağanüstü durumlarda dahil benim çağrım olmadan toplanamazsınız , toplanma kararı alamazsınız diyor . Ben gereken zamanda gereken yerde sizi toplarım diyor . Yani başkan kısaca karışmaaaa , bendeee diyor .
Madde 98: Bakanlar Kurulu ve Başbakanın cevaplamakla mükellef olduğu meclis soruşturmasının artık Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlara iletilmesidir . Sistem gereği değişen erk isimleri içinde sakıncası olmayan bir değişiklik , Evet.
Madde 101 ve Madde 104 : Cumhurbaşkanı nitelikleri , seçimi , sorumluklukları ...önemli... Cumhurbaşkanın yetki ve sorumlulukları bu madde ile değişiyor.
Ne oluyor ? Yürütme ile ilgili yetkileri kapsam değiştiriyor , Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabiliyor ... Madde olarak bakıldığında tedirgin edici yanları var . Kimse kimsenin aklından geçenden emin olamaz . Ama frenleyen sistem TBMM , Bakanlar Kurulu ... yine var . Ha al takke ver külah olur zaten ise mevzu ; şu an al takke ver külah olmadığını iddia eden ?
Parlementer sistemin bugünkü yapısını değişime açık gördüğüm için , bir yandan da bu teoride işlevsel ama ülkeye uyarlamasındaki akıbeti belirsiz durum için ... kararsızım .
Madde 105 : Harkulade bir değişiklik . Daha önce vatana ihanet yani görev suçları ile yargılanabilecek Cumhurbaşkanı , artık kişisel suçları içinde yargıya gidebilir .
Cumhurbaşkanı yüz kızartıcı herhangi bir suç işlediğinde de hakkında soruşturma açılabilir.
Evet .
Madde 106 : Kontrolü bırakmam mesajı . CB herhangi bir nedenle görevi bıraktığında , yenisi seçilene kadar Yerine geçen TBMM Başkanı yerine ; Cb yard. görev alacak . Seçim süresine kadar ... Bir nevi bir sonraki seçim için kendi sağ kolunu halka işaret etme mantığı . Hani hep konuşuluyor ya ; şimdi evet diyenler sonrasını düşünüyor mu ? İşte önlem kısmı bu . Hastalık , ölüm ... vs sebeplerinde de yeni seçime kadar vekalet edecek olan kişi Cumhurbaşkanın yard. Evet sonrasında yine doğrudan halk oyu ile yeni CB seçilecek ama .. bir yandan da önceki Cb nı seçmiş halka , yeni aday önceden gösterilmiş olacak . Mevcut sistemin istikrarı için olumlu , tabii mevcut sistem tıkır tıkır işliyorsa ... Evet.
Madde 119: Olağanüstühal ... Eski yasa ne diyordu ? Bu durumda CB başkanlığında bakanlar kurulu toplanır , yeni madde ne diyor ? bu durumda CB olağanüstühal ilan edebilir. Böyle mi ? Değil. Ama böyle yorumlanıyor . Yeni yasa der ki ; ohal ilan edilecek haller durumunda , CB ohal ilan edebilir ve bunu aynı gün meclis onayına sunar. Yani birinde CB ve bakanlar kurulu ohale karar verirken , diğerinde CB nın ohal kararını meclis uzatabilir ,kısaltabilir, kaldırabilir. Evet.
Madde 142 : Askeri mahkemeler (savaş hali/askeri per.yargısı hariç) kurulamaz . Evet .
Madde 146. Madde 147 : Mahkemeler ...yargı .. şahtı şahbaz mı olacak bilmiyorum .Hiç bir zaman tam adalet içinde olduğuna inanmadığım mahkemeler ilgili kararlar benim için yorum dışı .
Madde 161 : Bütçe .Çok daha kapsamlı hale getirilmiş bütçe yasası .CB , TBMM , sayıştay üçgeninde madde genişletilmiş . Konu hakkında evet/hayır diyecek yeterli bilgiye sahip değilim .
Diğer madde değişkliği belirtildiği üzere terim , kavram değişklikleri ..yani yukardaki maddelerin kabulunde zaten değişmesi gereken maddeler ..
Evetlerim , hayırlarım , kararsızlıklarım ve bilmediklerim ... Sonuç net mi ? Değil . Ama en azından konu üzerinde konuşabilmek (sadece konuşacak kadar ahkam kesmek değil) için bilgi ve fikir sahibi oldum .
Daha çok okumak , daha çok araştırmak , okurken ve araştırırken ..hangi görüşte isek ; tam muhalifi görüşleri ve yazıları da okumak gerek . Ben öyle yapıyorum .
Ankette henüz oy kullanmadım .
Kullandığım zamanda nedenleri ile EVET / HAYIR dedim , derim .
Umarım şahıslara olan nefret / sadakat ikilisinden sıyrılıp , ülke için son derece önemli bu referandum da sağlıklı bir seçimle karar verilir .