Çocuklarda açık omurga hastalığı
Doç. Dr. Kaya Kılıç, açık omurga hastalığının çocuğa, aileye ve topluma maliyetinin çok ağır olduğunu söylüyor: Bu hastalığı önlemek için tek çare, folik asit. Doğurganlık çağındaki kadınlar günde 0.4 mg folik asit almalı
Medical Park Fatih Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Kaya Kılıç, doğuştan gelen ve sosyal bir sorun da olan açık omurga (spina bifida) hastalığıyla ilgili bilgiler verdi ve uyarılarda bulundu:
Açık veya ayrık omurga anlamına gelen spina bifida; tüm aileyi ilgilendiren doğumsal bir hastalıktır. Çünkü doğumla başlar ve ömür boyu devam eder. Aileyi etkileyen bir hastalıktır.
Spina bifida, annenin gebeliğinin birinci ayında başlar. Bebek; omurga ve omuriliği açık olarak doğar.
Açık omurga hastalığının görülme sıklığı, binde 2-5 arasındadır. Bu oran Türkiye'de binde 4 oranındadır.
RÖNTGEN IŞININA DİKKAT!
Açık omurga hastası bebek doğduğu zaman sırtında, belinde ya da omurgasının üzerinde; içi su dolu bir kese, açık bir yara, bir kıl kümesi veya gamze şeklinde bir çukurluk vardır. Çocuğun bacaklarında hareketsizlik, baş çevresinde büyüme görülür.
Hastalığın nedenleri şöyle sıralanabilir: Gebeliğin başlangıcında annenin folik asit eksikliği yaşaması, gebeyken röntgen ışınlarına maruz kalması, annenin aldığı epilepsi ilaçları, gebeliğin ilk günlerinde ateşli bir hastalık geçirmesi ve virüs ya da viral enfeksiyonlar.
BEDELİ AĞIR BİR HASTALIK
Çocuktaki fiziksel ve psikolojik etkileri, hastalığın derecesine göre değişir. Hastalığın hafif formları da vardır. Yani çocukta yürüme bozukluğu, bacaklarında güç kaybı ve idrar tutamama sorunları görülmez.
Hastalığın en ağır şekilleri ise çocuğun ve ailenin hayatını ciddi şekilde etkiler. Bu durumdaki çocuklarda bacaklar oynamaz (felç), idrarını ve kakasını tutamaz, tekrarlayıcı enfeksiyonlar olur. Sırtındaki kocaman kırmızı yara, açıktaki omuriliktir. Buradan beyin-omurilik sıvısı (BOS) akar, buna bağlı olarak da çocuk tekrarlayan menenjitler geçirir.
Bu hastalığı önlemek için tek çare, folik asittir. Bir tür B vitamini olan folik asit alımına, çocuğun anne rahmine düşmesinden iki ay önce başlanması ve gebeliğin en az ilk üç-dört ayı devam edilmesi, alınacak günlük miktarın da 400 mikrogram olması gerekiyor.
AİLELER SAĞLIKLI KARDEŞİ İHMAL ETMEMELİ!
Açık omurga hastalığı olan çocukların ailelerinde ayrı bir dram yaşanıyor. Tedaviler ve ameliyatlar birbiri arkasına yapılıyor. Anne ve babalar tükenmişlik duygusu yaşıyor. En büyük kaygıları; 'Ben öldükten sonra bu çocuğa kim bakacak?' oluyor. Bu ailelerde, sağlıklı olan kardeş istemeden de olsa ikinci planda kalıyor. Bu sağlıklı çocuklar da bu yüzden sorun yaşıyor.
Açık omurga hastalığında genetiğin önemli bir etkisi bulunuyor. Eğer bir ailede birinci çocukta açık omurga hastalığı varsa, sonraki çocukların da hasta olma ihtimali binde 4'ten yüzde 4'e çıkıyor, yani 10 kat artıyor.
KURU FASULYE YİYİN, PORTAKAL SUYU İÇİN
Folik asit; sadece bu hastalığı değil, başka hastalıkları da önlüyor. DNA yapımı için gereklidir. Hücre büyümesine (alyuvarlar) yardım eder. Bazı kanserleri (kolon) önler. Kalp krizlerini ve felçleri yüzde 50, doğumsal hastalıkları yüzde 50-70 azaltır.
EKMEĞE KONMALI
Açık omurga hastalarının ameliyatları ve tedavisi; hem topluma, hem de sağlık sistemine çok büyük bir yük getiriyor. Bu yüzden birçok devlet, ekmeklerin içine folik asit koyuyor. Folik asit devlet tarafından yiyeceklere konursa, çok önemli bir aşama kaydedilmiş olur.
Doğurganlık çağındaki her kadın, her gün 400 mikrogram (0.4 mg) folik asit almalı. Folik asit; portakal suyu, yeşil yapraklı sebzeler, tahıl, pirinç, fasulye, taneli besinler, baklagiller ve tahıllarda bulunur.