Tetanoz, Clostridium tetani adı verilen bir bakterinin vücuda girmesiyle oluşan bir enfeksiyondur. Bakteri vücuda girdikten sonra aşı olmamış duyarlı bireylerde tetanospazmin adı verilen bir madde salgılar. Bu madde vücuttaki kasların istemsiz şekilde kasılmasına neden olur ve ileri durumlarda hastalık solunum kaslarının felcine ve solunum yetmezliğinden ölüme neden olur.
Hastalık, aşılı olmayan insanlara steril olmayan şartlarda yapılan müdahalelerden (uygunsuz koşullarda yapılan doğum, kürtaj, ameliyatlar, enjeksiyonlar) veya toprakla (düşerek yaralanma gibi), dış ortamda bulunan metallerle (trafik kazaları, çivi batması gibi), ya da diğer maddelerle (kıymık batması gibi) yaralanma sonucu direkt temasla bakterinin kana geçerek çoğalması sonucu oluşur.
Gelişmemiş ülkelerde göbek bağının uygun olmayan şartlarda kesilmesi (taş, steril olmayan bıçak veya jilet gibi aletlerle) sonucu oluşan yenidoğan tetanozu, yenidoğan ölümleri arasında üst sıralarda yeralır.
Yenidoğan bir bebek aşılı olan annesinden aldığı antikorlarla (bağışıklığı sağlayan protein yapılı maddeler) hastalığa yakalanmaktan korunur. Bu yüzden yeni doğmuş bir bebeğin hastalığa yakalanmaması, annesinin hastalığa karşı bağışık olmasına bağlıdır.
Ülkemizde düzenli olarak doktor kontrollerine götürülen her çocuğa belirli aralıklarla tetanoz aşısı yapılır (DBT şeklinde; difteri ve boğmaca aşısıyla birlikte) ve bu aşılar hastalıktan korunmada yeterli olur. Çoğunlukla ihmal edilen ise çocuklukta yapılan bu aşıların erişkinlik döneminde de belli aralıklarla vücuda "hatırlatılması" amacıyla uygulanan rapel aşılarıdır. Bu rapeller 10 yıllık aralıklarla yeni bir doz aşı şeklinde yapılmalıdır.
Gebelikte ne yapılmalıdır?
Her ne kadar doğum yapacağınız yerin steril olacağından emin olsanız da, ekstra bir önlem olarak gebelikte bu rapelin yapılmasında fayda vardır. Rapel gebeliğin herhangi bir döneminde uygulanabilmesine karşın (toksoid adı verilen tetanoz aşısı, içinde canlı bakteri bulundurmaz), kural olarak ilaç uygulamaları mümkün olduğunca bebeğin organ gelişiminin tamamlanmış kabul edildiği birinci trimester (ilk üç aylık dönem) sonuna ertelenmektedir.
Ülkemizde sağlık ocaklarında tetanoz aşısı 20. gebelik haftasını tamamlamış olan anne adaylarına ücretsiz olarak sağlanır.
* Eğer çocukluktaki aşılarınız tam ise ve rapelinizin yapıldığı zaman üzerinden 10 seneden daha az geçtiğine emin iseniz gebelik döneminde bu aşıyı yaptırmanıza gerek yoktur.
* Eğer çocukluktaki aşılarınız yapılmamışsa tercihan gebelik öncesi dönemde, bu mümkün değilse, gebelikte doktorunuzun önerisine göre toplam üç doz tetanoz aşısı olmalısınız.
* Eğer rapeliniz yapılmamışsa, ya da tam hatırlamıyorsanız, gebelikte ilk üç aylık dönemin sonunda bu aşıyı yaptırmalısınız.
Tetanoz gelişmekte olan ülkelerde yenidoğan ölümlerinde önemli yeri olan bir hastalıktır ve aşıyla önlenebilir.
İşte böyleymiş arkidişlerrr