Çikolata kistine neden olan hormonlarda beslenme şekli etkilidir. Kist oluşumuna karşı çikolata, kırmızı et ve karbonhidrattan uzak durulmalı, bol bol balık ve sebze-meyve yemeli Endometriosis Course'u düzenleyen Bahçeci Tıp Merkezi Klinik Direktörü Prof. Dr. Mustafa Bahçeci; çikolata kistleri hakkındaki soruları yanıtladı...
Bu kistlere neden çikolata kisti deniyor?
Gebeliğin oluştuğu rahim içi duvarının çeşitli nedenlerle vücudun başka bir yerinde oluşmasına; 'endometriozis' hastalığı adı verilir. Endometriozis hastalığının en sık görüldüğü yerlerden birisi de yumurtalıklardır. Yumurtalıklarda oluşan bu kistlerin iç yapısı, rahim içi dokusunun aynısıdır ve üreme hormonlarına rahim içi dokusunun verdiği cevabı verir. Yani her adet döneminde kist içine doğru kanama olur. Kistte biriken kan, zamanla koyu kıvamlı, kahverengi bir sıvı haline gelir. Bu benzerliğinden dolayı çikolata kisti adını alırlar.
İKİ BELİRTİSİ VAR: AĞRI VE KISIRLIK
Belirtileri neler?
Çikolata kistleri kadınlarda en sık iki şekilde kendilerini belli eder. Bunlardan ilki ve en tipik olanı ağrıdır. Bu ağrı adet dönemlerinde belirgin olmakla beraber, kronik alt karın ağrısı şeklinde devam edebilir veya cinsel ilişki sırasında ortaya çıkabilir. Bu tür kisti olan kadınların yüzde 30-50'sinde de kısırlık görülür.
Çikolata kistleri başka hastalıklarla karıştırılıyor mu?
Her ay yumurtlama sonrası yumurtalıklarda oluşan corpus luteum kistleri veya içine kanama yapmış yumurtalık kistleri; hem ağrı şikayetleri, hem de benzer ultrasonografik görüntüleri nedeniyle, çikolata kistleri ile karıştırılabilir. Bazen hasta gereksiz operasyona alınabilir.
doğum sırasında alınabilir
Hamileyken kistler alınır mı?
Hamilelik, çikolata kistlerini baskılayan ve büyümesini durduran bir dönemdir. Hamilelik sırasında, yumurtalığın dönmesine neden olan kistlere laparoskopi veya açık operasyonlarla müdahale edilebilir. Kist doğum sırasında da çıkarılabilir.
Kistlerin yeme-içmeyle ilgisi var mı?
Beslenme şekli; çikolata kistlerinin gelişiminde rol oynayan hormonların düzenlenmesi ile kısırlığa yol açan yapışıklığın ve karın içindeki iltihabik reaksiyonların azalması ile ilişkilidir. İşlenmiş gıdalarda yer alan birtakım endüstriyel maddeler hastalığı tetikliyor. Kırmızı et, karbonhidrat, kızartılmış besinler, çikolata, kafein, alkol, süt gibi inflamasyonu artırıcı besinlerden uzak durmalı, bol bol sebze, meyve ve balık yemeli.
HAVA KİRLİLİĞİ RİSKİ ARTIRIYOR
Stres ve hava kirliliği çikolata kisti yapar mı?
Hava kirliliğinin; kistlerin oluşumunu hızlandırdığı kanıtlanmıştır. Özellikle karbon monoksit, sülfür oksit ve azot oksit; kistlerin oluşumunda rol oynayan inflamatuvar reaksiyonları şiddetlendiriyor. Buna bağlı olarak ağrıları ve karın içi yapışıklıklarını artırıyor. Stres de tabloyu kötüleştiriyor.
SOĞAN SUYU AĞRIYA İYİ GELİR AMA KİSTİ GEÇİRMEZ
Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu; çikolata kisti olanlara soğan suyu öneriyor. Sizin de böyle önerileriniz oluyor mu?
Üreme hormonlarının düzenli çalışması, östrojenin baskılanması; çikolata kistinin gelişimini azaltan unsurlardır. Bu durumu sağlayan doğal besinlerin, çikolata kistinin büyümesini azaltacağını düşünebiliriz. Soğan suyunda bulunan vitaminler ve antioksidan maddeler de; ağrıyı azaltıcı, bağışıklığı güçlendirici etkileri ile fayda sağlayabilir. Ancak modern bilimsel yaklaşımda; soğan suyu ile çikolata kistinin veya kısırlığın tamamen tedavi edileceğini söylemek doğru değildir.
HASTA KENDİSİNİ HAMİLE SANABİLİR
En büyük çikolata kisti kaç santim olabilir? Hamilelikle karışabilir mi?
Çikolata kistlerinin büyüklüğü birkaç santimetreden 30 santimetreye kadar çıkabilir. Büyük kistler; hem karın boşluğunda yer kaplayarak, hem de yumurtlamayı engelleyip adet kesilmesine yol açarak hastanın kendisini hamile zannetmesine yol açabilir. Öte yandan bu kistler dış gebelik riskini de artırır.