- 9 Şubat 2010
- 17.837
- 39.782
Kırmak için destek tamamen kesilmeli mi? Bunun yanında hiç görüşmemek de mi gerek senceAbin annenin kendisine olan zaafını, annen de senin ona olan zaafını kullanıyor. Bu zincir de kolay kırılmaz maalesef. Bunu demeye geldim. Ve şimdi de gidiyorum.
Bugün dilekçe verdim, ne zaman sonuçlanır başka yapmam gereken bir şey var mı hiç bilmiyorumOlgunlaşmamış ebeveynlerin yetişkin çocuklarını okuyun. Ailenizi ve aile içindeki konumunuzu görmenize çok faydası olacaktır. Ben o kitapla epeyce silkelendim. Anneniz "sen bize değil kendine bak" diyorsa bu sözü dünleyin, dayanamadığı noktada zaten size geleceltir. Anneniz sizin o evden ayrılana kadar da kesinlikle maddi yardımda bulunmayın. Başının çaresine bakabilecek bir yetişkin anneniz, sizin korumanıhza ihtiyacı yok aslında, ihtiyacı olduğunda yardım isteyecek kadar da aklı var. Kendi hayatınıza bakın. Şu vesayet işini de mutlaka kısa zamanda çözün
Annen onu koyup gidemeyeceğini bildiği için bu kadar rahat rest çekiyor. Gerilerde de demişler, alışverişlerini yap faturalarını öde gerisine karışma. Muhatap olma ikisi ile de. Alışverişi iptal etme artistliği yaparlarsa da takma. Onlarla tartışmaya girme. Görüşme. En kolay bunu yapabilirsin sanırım.Kırmak için destek tamamen kesilmeli mi? Bunun yanında hiç görüşmemek de mi gerek sence
Annem destek kabul etmeyeceğini söyledi. Bugün ayağımı burktum onun taşınma mevzularıyla ilgili yazışırken söyledim “tartışmamız başka bu konular başka, bana ihtiyacın olursa söyle koşarak gelirim” dedi, sık sık ayağın nasıl dedi falan.Annen onu koyup gidemeyeceğini bildiği için bu kadar rahat rest çekiyor. Gerilerde de demişler, alışverişlerini yap faturalarını öde gerisine karışma. Muhatap olma ikisi ile de. Alışverişi iptal etme artistliği yaparlarsa da takma. Onlarla tartışmaya girme. Görüşme. En kolay bunu yapabilirsin sanırım.
O hiçbir şeye el atmamayı en başta senin yapacağına inanmıyorum. Para vermek yerine temel ihtiyaçlarını karşılayabilirsin ama , hem abine uyuşturucu parası temin etmiş de olmazsın böylece . Her türlü için rahat etmiş olur.Annem destek kabul etmeyeceğini söyledi. Bugün ayağımı burktum onun taşınma mevzularıyla ilgili yazışırken söyledim “tartışmamız başka bu konular başka, bana ihtiyacın olursa söyle koşarak gelirim” dedi, sık sık ayağın nasıl dedi falan.
Beni baya iyi, ailemi de mümkün olduğunca iyi tanıyan biri olarak hiçbir şeye el atmamam konusunda ne düşünüyorsun. Annemle normal anne kız muhabbetini sürdürüp hiç destek olmamak mı iyidir o istemedikçe. Yoksa mümkün olduğunca hiç konuşmamak mı. Artık her ihtiyaç olduğunda koşan bir Louder benim için seçenek değil, hayatım eskisi gibi değil, kendimce uğraşlarım hayallerim var istesem bile o eski düzende yapamıyorum
İşte sorun şu ki ben gidip eve alışveriş yaptığımda abimin uyuşturucu almasından ötürü eve alışveriş yapamamış olması eksiğini kapatmış oluyorum, yani yine uyuşturucu parası vermiş oluyorum. Bunu dile getirdiğimde de abim iğrenç küfürler saçıyor. Yani uyuşturucu parası vermemek istiyorsam yardım etmemeye mecburum. Anneme tamamen onunla ilgili ihtiyaçlar konusunda destek olacağım sanırım, o isterse. Başka bir şey yapamıyorum yani delirtiyor çünkü beni bu.O hiçbir şeye el atmamayı en başta senin yapacağına inanmıyorum. Para vermek yerine temel ihtiyaçlarını karşılayabilirsin ama , hem abine uyuşturucu parası temin etmiş de olmazsın böylece . Her türlü için rahat etmiş olur.
En sağlıklısı aileden uzak durmak yani zarar verenlerden kan bağıda bir yere kadardır. Benimde benzer aslında sadece tek şanslı yanım babamı ve amcalarımı tanımamış olmam biri uyuşturucu kullanıp biri cinayet işlemiş biri iyi ki onlarla büyümedim annemle büyüdüm ama bu seferde üvey babadan çektim tabi annemin de affedilmeyecek yanlışları oldu ben uzun anlatamam ama bağımı bana zararı olan, moralimi bozan herkesle koparttım ben ne çocukluk arkadaşı dinlerim o konuda ne de anne baba abi. Ha kolay olmuyor ailen sonuçta ama bazen aile olmuyorlar işte. Neden bilmiyorum ama kimi çocuğu gibi görmüyor. Sen kendi çocuğun için ona daha sağlıklı bir yaşam sunmak için mesafeli olmalısın aibnle annenle vs.. Ben anneme akrabalarımla özellikle de dayılarımla çocuğumu tanıştırmam bunu bilesin dedimBu konuyu yıllardır çözüme kavuşturamıyorum. Kavuşturabileceğimi de sanmıyorum.
Annemle babam ayrı, ben 1 yaşındayken ayrılmışlar. 19’uma kadar annem abilerim anneannem yaşıyorduk. Sonra küçük abimin uyuşturucu bağımlılığı alkol sorunları nedeniyle babam abimi yanına aldı. Anneannemi kaybettik, büyük abim çalışmaya gitti şehir dışına, evlendi. Kaldık annemle baş başa.
20 yaşından beri çalışıyorum, kendi işimi yapıyorum, annemle beraber çok güzel zamanlar geçirdik. Gayet mutluyduk maddi manevi hiçbir sorunumuz olmazdı. Sonra ben hayatımın hatasını yaparak berbat bir adam ve ailesi ile evlendim 2019’da. Küçük abim yeniden annemin yanına taşındı. Her şey de burada başladı.
Ben boşandım, birkaç ay beraber yaşadık üçümüz, kavga ettik abimle tek yaşadım bir süre de, sonra yeniden evlendim. Konuyu da çok uzatmadan güncel durumu anlatayım en iyisi, aklınıza takılan durum olursa cevaplayayım çünkü çook karmaşık hikaye.
Şu an annemle yakın oturuyorum. Ben eşimle, annem abimle yaşıyor. Abim 32 yaşında ve son 6 aydır çalışıyor. Öncesinde babamın şirketinde çalışıyordu ama ofise gidip geliyordu, yazları babamın şehir dışında işleri yoğunlaştığı zamanlar onunla beraber şehir dışına gidiyordu.
Abimin bağımlılık sorunu için vesayetini aldım 2 sene önce. Türkiye’de verilen en iyi bağımlılık tedavisini gördü. Maddi külfetinin büyüğünü (tedavi ücreti vs) babam, gidiş geliş masrafları götürülen yemek vs. ufak yükleri de ben üstlendim. Aldığı maddelerden kalbi durduğu günün ertesinde mahkemeye gidip dava açmıştım, artık yeter diyerek. Kendisinin tedavi niyeti yoktu çünkü. Yapmasaydım ölecekti.
Tedaviden sonra bir süre iyi devam etti. Gerçekten her şeyin düzeldiğine inandık. Sonra eskisi kadar olmasa da alkol ve madde sorunları yeniden başladı. Bu konuda hiçbirimiz hiçbir şey yapamıyoruz. Babam zaten hastalandı yatalak gibi bir şey oldu, 1.5 sene hastanede yattı, babamdan çok ama çok korkardı eskiden ama babamın durumundan sonra öyle bir unsur da kalmadı ortada.
Arada içki içer, sıklıkla madde kullanır (ot kullanıyor). Alkol aldığı zamanlar hepimiz için kabustur. Saldırganlaşır, inanılmaz güçlü kuvvetlidir, korkarız hepimiz. Bense dayanamayıp söylenirim, mutlaka kavga ederiz ve ortamı terk ederim. Uzun zamandır böyle.
Gelin görün ki ben yıllardır zaten ailesi ve eski lanet evliliği için çalışmış biri olarak, artık kendim için yaşamak istiyorum.
Annemin maaşı kesintiler sonrası evlerinin kirası ve ufak tefek faturalara gidiyor. Abim de asgari ücretle çalışıyor (son 6 ayda eline bir kere düzgün para geçmedi, işyerindeki sorunlardan kesintiler oldu, telefonunu torbacılara kaptırdı gidip idareten bir telefon alan yine ben oldum, çünkü annemin telefonunu alıp işe gidiyordu).
Büyük abim ve ben diyoruz ki bu evin geçiminden sen sorumlusun. Ancak aylardır hiçbir şey yapmadığı gibi ikisinin de sigarasını ben alıyorum (anneme harcadığım para beni asla rahatsız etmiyor, zaten her zaman teşekkür eden ve azla yetinen, zorla destek olduğum biridir annem). Eve alışveriş vs. ben yapıyorum, iki aydır büyük abim de ben kafayı yemiş halde olduğum için destek atıyor.
Taşınma masrafları var, evden çıkmaları gerekiyor, abimin aldığı paralardan hiçbir ses soluk yok. “Önceki işimden alacağım vardı” diyor, alacağı tutar her görüşmemizde daha da azalmış oluyor. “Ya zaten 300 lira bişeydi” diye diye para harcandı gitti mesela.
Sık sık para istiyor. Bugün de para istedi. Gönderemeyeceğimi söyledim. Babamdan da hemen her gün, en kötü gün aşırı günlük masraflarını karşılayacak parayı alıyor çünkü. Vereceğim paranın gideceği yer belli. Göndermedim. Bana “kendim için değil ama annem için evde bir şeyler yok annem aç kalıyor” dedi. Annemi aradım, böyle diyor diye, annem de yok tabii öyle bir şey falan dedi. Abim de mesajlarımızı okumuş benim “esrar parası için çalışamam” dediğimi falan görmüş, bana küfürler dolusu mesajlar gönderdi. Evime gelip eşimi de beni de dövmekle tehdit etti, kapıyı açmazsanız kırarım dedi. Babamı aradım ve babam tuttu onu.
Ya konuyu çok dağınık anlatıyorum berbat ötesi haldeyim kusura bakmayın. Toparlamaya çalışacağım.
Konu özetle şöyle. Ben annemi mahrum bırakmak istemiyorum. Ama ona gıda sigara vs. alsam abime yok diyemediği için kendisine kalmayacak şekilde abim tüketiyor bunları, mecburen ona da alıyorum. Mesela anneme sigara götürüyorum biliyorum ki abime almazsam o içecek, annem yine sigarasız kalacak (keşke sigara içmesek bu arada, o başka bir konunun detayı olsun. bu kadar çok sigara lafı geçince rahatsız edici oldu afedersiniz).
Alkol aldığı zamanlar saçma saçma şeyler yapıyor, olay çıkarıyor, insanlarla kavgaya karışıyor, evde huzur bırakmıyor. Anneme büyük abim de ben de defalarca teklif ettik bizle yaşa diye, bizzat eşim de söyledi gel bir süre de olsa kal, sensizliği anlasın, aklı başına gelsin.
Annem asla ona kıyamıyor. Onunla ilgili söylendiğim zaman “benim ne suçum var” diye hemen üste çıkıyor. “Nasıl bırakayım nereye gidecek sanki” diyor mesela. Onla bu şekilde yaşamayı gerçekten seviyor mu yoksa çaresizlik içinde mi anlayamıyorum. Biz büyük abimle taşınma masrafını toparlamaya çalışırken canla başla, anneme bir maaş farkı yatmış güzel de bir tutar, hiçbirimizin haberi olmadı mesela. Ben sürüne sürüne çalıştığım esnalarda annemde o para vardı ve ben bunu tesadüfen öğrendim. Hüngür hüngür ağlayıp anneme “sen beni hiç sevmiyor musun, neden asla acımıyorsun bana, bu masraf bu eve ait neden sen eline geçen parayla katkı sağlamıyorsun” dedim. Özür diledi, haklısın dedi, kalbim parçalandı dedi…
Abimden asla vazgeçmiyor, “ben ne yapayım çarem yok” diyor. Babam da abimi evinde istemiyor, tedavi öncesi en berbat olayları babamın evinde yaptı çünkü. Anlatamayacağım kadar iğrenç şeyler.
Bana bugünkü tartışmadan sonra iğrenç küfürlerle dolu şekilde annemi de beni de rahatsız etme yazmış. Eşime ağza alınmayacak küfürler yazıyor, bana “senin önceliğin kocan olmuş” diye suçlayıcı şeyler söylüyor. Ne yazık ki önceliğim abimin rahatça içmesi olamaz, bunu algılamıyor. Daha önce de içip içip eşime (sevgiliydik o zamanlar) küfürler ettiği mesajlar attı. Babamın eşimi “o ciddiye alınacak biri değil” diye sakinleştirmesiyle duruldu ortalık.
Her kavgamızda “paranın da ….”, “yedi kocalı hürmüz” (ikinci evliliğimi yaptım), sen şöyle para yedirdin, eski kocana şunu harcadın, şimdi annemin şu masrafı mı gözüne geliyor gibi şeyler söylüyor. Ama ben anneme destek vermekten rahatsız olmuyorum ki. Abimin yapması gerekenleri yapmaya mecbur bırakılmaktan rahatsız oluyorum.
Nankörlükte sınır tanımadığı gibi annemin bana sırt dönmüş olması durumuna da şok geçiriyorum.
Abim eve yapılması gereken masrafların tutarlarını içkiyle ortamlarla harcıyor, ben hep yerine koymak zorunda kalıyorum. Gasp edilmiş gibi hissediyorum. Doğalgaz kesilecek, sigara yok, evde yiyecek ekmek yok… yapmamaya dayanamıyorum, yıllardır bu şekilde çürüyorum. Yaptığım şey abimin iğrenç hayat tarzının masraflarını karşılamak aslında.
Çok dağınık ve uzun bir yazı oldu. Özür diliyorum. Temel sorum ben bu durumda nasıl davranmalıyım, desteğimi tamamen kesmeli miyim, anneme de gıda sigara vs. için destek olmamalıyım? Yarın öbür gün anneme bir şey olursa çok acı çekeceğim, onu böyle çaresiz bıraktım diye hissedeceğim, anneme olan duygularım yüzünden kendimi abime kullandırtmaktan nasıl kurtulabilirim?
Teşekkürler…
Peki anneniz sizin için çok fedakarlık yapmış olan, mesela bahsettiğiniz gibi örnekteki bir durumda eve sigara sokmayacak biri olsa, benim durumumda bu böyle, ne yapardınızEn sağlıklısı aileden uzak durmak yani zarar verenlerden kan bağıda bir yere kadardır. Benimde benzer aslında sadece tek şanslı yanım babamı ve amcalarımı tanımamış olmam biri uyuşturucu kullanıp biri cinayet işlemiş biri iyi ki onlarla büyümedim annemle büyüdüm ama bu seferde üvey babadan çektim tabi annemin de affedilmeyecek yanlışları oldu ben uzun anlatamam ama bağımı bana zararı olan, moralimi bozan herkesle koparttım ben ne çocukluk arkadaşı dinlerim o konuda ne de anne baba abi. Ha kolay olmuyor ailen sonuçta ama bazen aile olmuyorlar işte. Neden bilmiyorum ama kimi çocuğu gibi görmüyor. Sen kendi çocuğun için ona daha sağlıklı bir yaşam sunmak için mesafeli olmalısın aibnle annenle vs.. Ben anneme akrabalarımla özellikle de dayılarımla çocuğumu tanıştırmam bunu bilesin dedimD gerçekten çok pis ağızları var güne küfürler başlar küfürle devam eder küfürle bitirirler sonra da ne yaptım da başoıma bu geldi derler ben de basarım kahkahayı Annene yardımcı olmak istiyorsun haklısın ama bu durumda onunda senin yanında olması lazım. Ben sigara konusunda annemle çok kavga ettim hatta bir gün '' sigara mı ben mi?'' dediğimde sigara dedi tabi şakayla karışık söylüyor lakin vazgeçmiyorda bu arada benimde acayip alerjim var sigaraya dışarıda içeyim de demiyor evde içiyor bunun kavgası baya uzun sürdü bir gece fena tıkandı böyle ölecek gibiydi sonra tiksindi bıraktı çok şükür başlamadı bir daha ama eğer ki tiksinmeseydi devam ediyor olsaydı evden ayrılacaktım yani ayrı yaşayıp mesafemi koyacaktım kesinlikle. Ben sigara alkol küfür kavga şiddetin olduğu bir sülalede büyüdüm diyebilirim ama hiçbir zaman onlardan biri olmadım çok şükür ya da aile içinde yaşadığım bu kötü travmalardan sonra kötü kişilerle de takılmadım insanın içinde oluyor birazda. Ama şundan eminim ne olursa olsun ailende olsa sana zarar veriyorlarsa mesafeni koymalısın çünkü sen onlara bir yere kadar yardımcı olabilirsin ki uğraşmışsın zaten.
Bu arada özür dilerim hızlı okurken yanlış okumuşum ben annemin yaptığı nankörlük tarzında okudum cümleyi çok pardon :) Annenizin tabiki de yanında olacaksınız fedakarlıkları unutulmaz ama abinizin de geri dönüşü yok yani ne düzelir ne eğitilir ne tedavi edilir bana göre ki olmamışta zaten. Bir anne için evlat ne kadar kötü olursa olsun çocuğunu görmezden gelmek zordur ama bu eğer herkese zarar veriyorsa kendi haline bırakmak abinizden ayrı yaşamak zorunda çünkü dediğim gibi anneniz abinizle yaşasa da yaşamasa da aynı yola çıkıyor o kullandığı maddelerle hem kendine hem de size zarar verecek. Benim kardeşim yok ama annem dayılarıma çok düşkündü onlarda bir baltaya sap olamayan ama her konuda fikri olan boş işşsiz kişilerdir. Biri özellikle iş bulamadıkça borç almış annem ödüyordu işte eve haciz geliyordu annem ödedi iş buluyoruz çalışmıyor vs. ben anneme çocuk yaşta bile bunu yapmaması gerektiğini söyledim düşün bunu söylerken 7 yaşında mı neyim çünkü bariz görüyordum nankörlüğünü ve asla değişmeyeceğini çünkü biliyor paranın desteğin nereden geldiğini ve manevi anlamda annemden çıkar sağladığı için onun vicdanından girerek istediğini yapıyordu. Tabi anneme de ders kazığı yedi kendisinden ama şuan bile aynı şeyi yapsa bırak abiyi ablayı dayıma yaptığı bu saçma desteğinden onun yanlışlarıyla kabul etmesinden dolayı yine konuşmazdım. Böyle konuşunca belki vicdansız olarak görülüyorum fakat yaşayan bilir karşındaki nankör ve hayırsız biri olunca kan bağı cidden anlamını yitiriyor. Anneni al yanına ikna et bence yoksa başka çıkış yolu da yok gibi görünüyor bana göre abinin iyileşmek gibi bir niyeti yok asıl fedakarlık bu olacak annen ve senin için. Eşin ne diyor ki bu duruma?Peki anneniz sizin için çok fedakarlık yapmış olan, mesela bahsettiğiniz gibi örnekteki bir durumda eve sigara sokmayacak biri olsa, benim durumumda bu böyle, ne yapardınız
Annemin hakkını yiyemem, bana çok iyi annelik etti gerçekten ama şu anki durumu da buna dayanarak yaşamak istemiyorum, kendime yediremiyorum
Bugün bile bağıra bağıra "ben onu sokağa atamam" dedi, asla benle yaşamaya ya da ona ayrı ev açmama yanaşacağını düşünmüyorum. Artık her şeyin peşini bıraktım, ne yapacağımı düşünemiyorum bile.Bu arada özür dilerim hızlı okurken yanlış okumuşum ben annemin yaptığı nankörlük tarzında okudum cümleyi çok pardon :) Annenizin tabiki de yanında olacaksınız fedakarlıkları unutulmaz ama abinizin de geri dönüşü yok yani ne düzelir ne eğitilir ne tedavi edilir bana göre ki olmamışta zaten. Bir anne için evlat ne kadar kötü olursa olsun çocuğunu görmezden gelmek zordur ama bu eğer herkese zarar veriyorsa kendi haline bırakmak abinizden ayrı yaşamak zorunda çünkü dediğim gibi anneniz abinizle yaşasa da yaşamasa da aynı yola çıkıyor o kullandığı maddelerle hem kendine hem de size zarar verecek. Benim kardeşim yok ama annem dayılarıma çok düşkündü onlarda bir baltaya sap olamayan ama her konuda fikri olan boş işşsiz kişilerdir. Biri özellikle iş bulamadıkça borç almış annem ödüyordu işte eve haciz geliyordu annem ödedi iş buluyoruz çalışmıyor vs. ben anneme çocuk yaşta bile bunu yapmaması gerektiğini söyledim düşün bunu söylerken 7 yaşında mı neyim çünkü bariz görüyordum nankörlüğünü ve asla değişmeyeceğini çünkü biliyor paranın desteğin nereden geldiğini ve manevi anlamda annemden çıkar sağladığı için onun vicdanından girerek istediğini yapıyordu. Tabi anneme de ders kazığı yedi kendisinden ama şuan bile aynı şeyi yapsa bırak abiyi ablayı dayıma yaptığı bu saçma desteğinden onun yanlışlarıyla kabul etmesinden dolayı yine konuşmazdım. Böyle konuşunca belki vicdansız olarak görülüyorum fakat yaşayan bilir karşındaki nankör ve hayırsız biri olunca kan bağı cidden anlamını yitiriyor. Anneni al yanına ikna et bence yoksa başka çıkış yolu da yok gibi görünüyor bana göre abinin iyileşmek gibi bir niyeti yok asıl fedakarlık bu olacak annen ve senin için. Eşin ne diyor ki bu duruma?
Kendini feda semasini acayip merak ettim, benim annem de kendi ailesine acayip fedakar, bizi de kullanıyor, 65 yaşında hala öyle.
Eşiniz de bir süre sonra aile sorunlarınızdan bıkar. Ailenizle yaşadığınız gerginlik psikolojinize dolayısı ile de eşinizle ilişkinize olumsuz etki eder. Çok geç olmadan kendinizi ve evliliğinizi düşünün.Bugün bile bağıra bağıra "ben onu sokağa atamam" dedi, asla benle yaşamaya ya da ona ayrı ev açmama yanaşacağını düşünmüyorum. Artık her şeyin peşini bıraktım, ne yapacağımı düşünemiyorum bile.
Eşim yaşadığım huzursuzluklar ve krizlerden ötürü bana destek oluyor, hepsini atlatacağımızı söylüyor, dün gelir mi diye korktuğumda korkmamam için konuştu vs. Tamamen destekleyici bir tutumda sağolsun.
Ananem hep başkalarının herşeyimi güzel görür, kendininkileri begenmezdi. ,Ona göre kendi hayatı çok kötü, başkalarının ki mükemmeldi. Annem de öyle.Sizi, kardeşlerinizi, babanızı da yük görüyordur muhtemelen. Ananeniz soğuk nevale ve memnuniyetsiz bir kadın mıydı? Onu hiç memnun edemediyse, hayatı onun onayı peşinde koşmakla geçiyor işte. Kök ailesine kendini kabul ettirecek diye çekirdek ailesini benimseyemiyor. Gücünün yetmediği yerde de kendi evlatlarını, kocasını bile onların yoluna seriyor. Kendinizi korumaya çalışın.
Şemalarla ilgili kitaplar ve internette de bolca bilgi var, aydınlatıcı olacaktır. Bir sürü şema var; kendini feda şeması, kusurluluk şeması, duygusal yoksunluk şeması vs... Şemalar çocukluktan gelen otomatik ve yanlış davranış kalıpları. Genellikle de maruz kalınan kötü ebeveyn davranışları nedeniyle ortaya çıkıyor.
İkisi de. Zaten çocukluktan itibaren arabesk eğilimli biriydi. Babam da sert bir babaydı, aynı evde yaşamasak da ondan korkarak büyüdük. Arkadaş çevresi de berbattı abimin. Ben inek, ders çalışmaktan fazla keyif aldığı bir şey olmayan, ailevi sorunlarıyla farklı şekilde mücadele eden bir ruha sahip biri oldum (okb, duygusal yeme vs)sanırım uyuşturucu bağımlısı kardeşin ölmeden huzura kavuşamazsınız gibimerak ettiğim arkadaş çevresimi kötüydü yoksa babanız mı çok baskıcı olup onu mutlu olmak için bu alışkanlığa itti yanlış nerde yapıldı?