Folik asit; hücre yapı taşlarının, kırmızı kan hücrelerinin ve sinir dokularının oluşumunda etkili B grubundan bir vitamin. Yeşil yapraklarda yaygın olarak bulunduğundan bu isimlke anılıyor. Çünkü latincede folum, yaprak anlamına gelir. Folik asit, merkezi sinir sisteminin işlemesinde hayati bir rol oynar. Folik asit en fazla yapraklı yeşil sebzeler, bira mayası, karaciğer, böbrek, yumurta, zarı alınmamış tahıllar, ceviz, badem, fındık, fıstık, mercimek, ıspanak, yonca, mavi-yeşil yosun, maydanoz, nane, kurufasulye (baklagiller) ve tohumlu gıdalarda bulunur.
VÜCUTTA FOLİK ASİT EKSİKLİĞİ VARSA…
Hafif folik asit eksikliği toplumda oldukça yaygındır. Daha ağır eksiklik durumlarına ise anemide (kansızlık) rastlanır. Folik asit ya da B12 vitamini eksikliği olanlar sonunda anemik hale gelirler. Anemi belirtileri uyuşukluk, yorgunluk, çaba harcandığında nefes darlığı, deride ve mukozada solgunluktur. Ağız kenarlarındaki çatlakların folik asit yetersizliğinden ileri geldiği bilinirse de bu, demir, B2 yada B6 yetersizliğinden de olabilir. Folik asit eksikliğinde dil ağrılı ve kırmızıdır. Pürtükleri kaybolmuşcasına düzgündür. B12 ve demir yetersizliğinde de benzeri belirtiler görülebilir. Folik asit eksikliği çoğu kez dış belirtiler sonucunda değil, kan testleri sonunda, kişide anemi olduğu anlaşılınca ortaya çıkar. Hafif eksikliklerde kişide depresyon görülebilir. Daha ağır eksikliklerde ise sinirler hasara uğrar, periferik nevropati oluşabilir.
Son yıllardaki en ilginç bulgulardan biri de, folik asitin spina bifida denilen hastalıktaki önleyici rolüdür. Spina bifida, anne karnındaki bebeğin omurgasının iyi gelişememesi, bunun sonucu olarak da sinir sisteminin hasar görmesidir. Spina bifidalı çocuklar deforme doğar, ya doğmadan önce yada hemen sonra ölür. Yaşayabilenler uzun süreli tıbbi tedaviye gereksinim gösterirler. Daha önce spina bifidalı ya da ağır bir sinir sistemi anormalliği bulunan çocuk doğurmuş her kadın, gebe kalmadan önce doktoruna danışmalıdır. Böyle kadınların beslenme durumu ve folik asit düzeyi gebelikten önce saptanmalıdır. Folik asidin hamilelik boyunca önemi, omirilik ve beyin sistemiyle ilgili özürlü çocuk doğurma riskini düşürmesinden kaynaklanır. Bu nedenle uzmanlar, hamilelik boyunca bir kadının günde 400-800 mcg folik asit almasınını önerirler. Özellikle hücre bölünmesinde ve hücrenin genetik yapısının oluşmasında önemli rol oynayan folik asit, gebeliğin erken dönemlerinde, bebeğin merkezi sinir sisteminin gelişimi için gerekli bir maddedir. Embriyo, gebeliğin ikinci ve on ikinci haftaları arasında yeterli folik asit alamazsa, özellikle beyin ve omurilik ile ilgili anormallikler olmak üzere, doğumsal gelişim bozuklukları görülme riski artabilir. Ayrıca, kan yapıcı organların etkilenmesine bağlı olarak annede kansızlık gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Unutulmaması gereken önemli bir nokta da; folik asitin vücutta depolanmadığıdır. O yüzden her gün alınması gerekir.
ALINTI