- Konu Sahibi ProfDrBulentTiras
Miyom, kadın rahminin içerisinde veya üzerinde ortaya çıkan anormal gelişimlerdir. Bu tümörler bazen oldukça büyük hale gelebilirler ve sonucunda karın ağrılarına ve yoğun adet akıntılarına sebep olabilirler. Diğer vakalarda ise hiç belirti ve işaret vermeme ihtimalleri var. Bu gelişimler genelde iyi huyludurlar veya kanserli değillerdir. Şu anda sebeplerine dair net bir bilgi yok.
Miyom aynı zamanda fibroma, fibroid gibi çeşitli adlarla da bilinmektedir.
Yapılan araştırmalara göre kadınların %80’i 50 yaşına kadar bir şekilde miyom deneyimi geçirmektedir. Ancak çoğu kadında belirti görülmediği için miyom sahibi olduklarının farkında değillerdir.
Miyomun Sebepleri Nelerdir?
Miyomların neden ortaya çıktıkları bilinmiyor ancak bazı faktörler oluşumunda rol oynayabilirler.
Eğer miyomunuz çok küçükse veya menopoz sürecindeyseniz, herhangi bir belirti görmeyebilirsiniz. Miyomlar menopoz sırasında ve sonrasında küçülebilirler. Çünkü menopozdaki kadınlarda östrojen ve progesteron düzeyleri azalır ve bu hormonlar miyom gelişimini uyarırlar.
Miyom belirtileri arasında şunlar bulunabilirler:
Doğru teşhis için bir kadın hastalıkları uzmanına görünmeniz gerekir. Böylece bir pelvik muayene gerçekleştirilebilir. Bu muayenede rahmin durumu, boyutu ve şekli incelenebilir. Ayrıca aşağıdaki testler de gerekli olabilirler:
Bazı doğal çözümlerin miyomlar üzerinde pozitif etkileri olabilir. Bazıları şöyle:
Büyük veya çok sayıdaki miyomlar için ameliyat uygulanabilir. Buna miyomektomi adı verilir. Karın miyomektomisinde karın bölgesinde büyük bir kesik açılır ve böylece rahme ulaşılarak miyomlar ortadan kaldırılırlar. Ameliyat laparoskopik olarak da uygulanabilir ve böylece birkaç küçük kesikten kamera ve aletler yardımıyla miyomlar yok edilirler. Ancak ameliyattan sonra tekrar gelişim göstermeleri de mümkündür.
Eğer durumunuz daha kötü hale gelirse ve diğer tedaviler işe yaramazlarsa, doktorunuz histerektomi de uygulayabilir. Yani rahim alınır ve gelecekte gebe kalma ihtimaliniz olmaz.
Miyoliz işlemleri de elektrik akımı veya lazerler, ayrıca dondurma gibi yöntemler ile miyomların yok edilmelerini sağlayabiliyorlar. Endometriyal ablasyon tekniğinde ise rahmin iç dokusu ısı, elektrik, sıcak su veya aşırı soğuk ile yok ediliyor.
Bir diğer yöntem ise rahim damar embolizasyonu. Bu işlemde rahme küçük parçacıklar enjekte ediliyorlar ve böylece miyomların kan takviyeleri ortadan kaldırılıyor.
Eğer hamileyseniz ve miyomunuz varsa, doktor durumu yakından takip edecektir. Çoğu durumda miyom gebelikte bir soruna yol açmaz. Bu nedenle gebelik planlıyorsanız ve miyomlarınız varsa doktorunuza bundan bahsetmeyi unutmayın.
Miyom aynı zamanda fibroma, fibroid gibi çeşitli adlarla da bilinmektedir.
Yapılan araştırmalara göre kadınların %80’i 50 yaşına kadar bir şekilde miyom deneyimi geçirmektedir. Ancak çoğu kadında belirti görülmediği için miyom sahibi olduklarının farkında değillerdir.
Farklı Miyom Türleri Nelerdir?
Miyomun türü, onun rahim içindeki veya üzerindeki yerine göre değişiklik gösterecektir.İntramural Miyom
İntramural miyomlar en yaygın olan miyom türleri arasındadırlar. Bunlar rahmin kas duvarının içerisinde ortaya çıkarlar. Daha büyük hale gelebilirler ve rahmin gerilmesine sebep olabilirler.Subseröz Miyom
Subseröz miyom rahmin seröz adı verilen dış kısmında ortaya çıkarlar. Rahmin bir tarafının daha büyük görünmesine sebep olacak kadar büyük hale gelebilirler.Pendiküler Miyom
Subseröz miyomlar bir kök geliştirebilirler ve bu kök tümörü destekler. Bu şekilde olduğundan pendiküler miyom olarak da adlandırılır.Submukozal Miyom
Bu tümör türü rahmin orta kas katmanı içerisinde gelişir. Diğer miyom türleri kadar yaygın olan bir tür değildir.Miyomun Sebepleri Nelerdir?
Miyomların neden ortaya çıktıkları bilinmiyor ancak bazı faktörler oluşumunda rol oynayabilirler.
Hormonlar
Kadınlarda yumurtalıklar östrojen ve progesteron hormonu üretirler. Bunlar her adet döngüsünde rahim dokusunun yenilenmesini sağlarlar ancak miyomların gelişimini de uyarabilirler.Aile Geçmişi
Miyomlar ile boyu görülebilirler. Eğer annenizde, kız kardeşinizde, büyük annenizde bu rahatsızlığın bir geçmişi varsa, sizde de ortaya çıkabilir.Gebelik
Gebelik bedeninizdeki östrojen ve progesteron üretiminde artış sağlar. Miyomlar hamileliğiniz sırasında hızla gelişip büyüyebilirler.Kimler Miyom Riski Altındadırlar?
Aşağıdaki risk faktörlerinden bir veya daha fazlasına sahipseniz miyom geliştirme riskiniz daha fazla olacaktır:- Gebelik
- Ailede miyom geçmişi
- 30 yaşından büyük olmak
- Afrika kökenli olmak
- Yüksek beden ağırlığına sahip olmak
Miyom Belirtileri Nelerdir?
Belirtileriniz sahip olduğunuz miyom adedine ve ayrıca konumları ve boyutlarına göre değişiklik gösterecektir. Örneğin submukozal miyomlar yoğun adet kanamalarına ve gebelik elde etmede zorlanmaya sebep olabilirler.Eğer miyomunuz çok küçükse veya menopoz sürecindeyseniz, herhangi bir belirti görmeyebilirsiniz. Miyomlar menopoz sırasında ve sonrasında küçülebilirler. Çünkü menopozdaki kadınlarda östrojen ve progesteron düzeyleri azalır ve bu hormonlar miyom gelişimini uyarırlar.
Miyom belirtileri arasında şunlar bulunabilirler:
- Adetler arasında veya esnasında yoğun kanamalar ve bazen de pıhtılar
- Pelvik bölgede ve belde ağrı
- Adet sancılarında artış
- İdrar miktarında artış
- Cinsel ilişki esnasında ağrı
- Normalden daha uzun süre adet görme
- Alt karın bölgesinde dolgunluk ve baskı hissi
- Karnın şişmesi ve büyümesi
Doğru teşhis için bir kadın hastalıkları uzmanına görünmeniz gerekir. Böylece bir pelvik muayene gerçekleştirilebilir. Bu muayenede rahmin durumu, boyutu ve şekli incelenebilir. Ayrıca aşağıdaki testler de gerekli olabilirler:
Ultrason
Ultrasonda rahmin görüntüsü yüksek frekanslı ses dalgaları ile elde edilir. Bu da doktorun iç yapıları ve miyom varsa onları görmesine olanak tanır. Transvajinal ultrason sırasında ultrason cihazı vajinaya sokulur ve böylece rahme daha yakın olduğundan daha net görüntüler verir.Pelvik MRI
Bu derin görüntüleme testinde rahmin, yumurtalıkların ve diğer pelvik organların görüntüleri elde edilir.Miyom Nasıl Tedavi Edilir?
Doktorunuz miyomunuzun boyutuna ve yaşınıza göre bir tedavi planı oluşturacaktır. Ayrıca bir tedaviler kombinasyonuna da ihtiyacınız olabilir.Ev Çözümleri ve Doğal Tedaviler
Bazı doğal çözümlerin miyomlar üzerinde pozitif etkileri olabilir. Bazıları şöyle:
- Akupunktur
- Yoga
- Masaj
- Geleneksel çin tıbbı
- Sancılar için sıcak uygulama (yoğun kanama varsa sıcaktan kaçının)
- Beslenme değişimleri de yardımcı olabilirler. Etten ve yüksek kalorili gıdalardan kaçının, bulunun yerine flavonoidler bakımından zengin olan yeşil sebzeler, yeşil çay, soğuk su balıkları tüketin.
- Stres düzeylerinizi kontrol altında tutmak ve fazla kiloluysanız kilo vermek de miyom sahibi kadınlara yardımcı olabilir.
İlaçlar
- Hormon düzeylerini kontrol altına alan ilaçlar miyomları küçültmek için yazılabilirler.
- GnRH agonistleri östrojen ve progesteron düzeylerinizde düşme sağlarlar. Bu ilaçlar zamanla adet görmeyi durdurur ve miyomlarınızı küçültürler.
- GnRH antagonistleri de miyomları küçültebilirler. Bunlar bedeninizin salgıladığı FSH ve LH hormonlarını durdururlar.
- Diğer seçenekler kanamaları kontrol altına almayı ve ağrıları azaltmayı sağlayabilirler ancak mevcut miyomlarda küçülme sağlamazlar. Bazıları şöyle:
- Progestin hormonu salan spiraller
- Reçetesiz anti-inflamatuvar ağrı kesiciler
- Doğum kontrol hapları
Ameliyat
Büyük veya çok sayıdaki miyomlar için ameliyat uygulanabilir. Buna miyomektomi adı verilir. Karın miyomektomisinde karın bölgesinde büyük bir kesik açılır ve böylece rahme ulaşılarak miyomlar ortadan kaldırılırlar. Ameliyat laparoskopik olarak da uygulanabilir ve böylece birkaç küçük kesikten kamera ve aletler yardımıyla miyomlar yok edilirler. Ancak ameliyattan sonra tekrar gelişim göstermeleri de mümkündür.
Eğer durumunuz daha kötü hale gelirse ve diğer tedaviler işe yaramazlarsa, doktorunuz histerektomi de uygulayabilir. Yani rahim alınır ve gelecekte gebe kalma ihtimaliniz olmaz.
İnvazif Olmayan veya Düşük Dereceli Operasyonlar
Ultrason cerrahi adı verilen yeni bir cerrahi prosedür mevcut. Bu yöntemde özel bir MRI cihazı sayesinde doktor rahmin içerisini görebiliyor. Yüksek enerjili ve yüksek frekanslı ses dalgaları kullanılarak miyomların yakılmaları veya yok edilmeleri sağlanıyor.Miyoliz işlemleri de elektrik akımı veya lazerler, ayrıca dondurma gibi yöntemler ile miyomların yok edilmelerini sağlayabiliyorlar. Endometriyal ablasyon tekniğinde ise rahmin iç dokusu ısı, elektrik, sıcak su veya aşırı soğuk ile yok ediliyor.
Bir diğer yöntem ise rahim damar embolizasyonu. Bu işlemde rahme küçük parçacıklar enjekte ediliyorlar ve böylece miyomların kan takviyeleri ortadan kaldırılıyor.
Uzun Vadeli Sonuçlar Nasıldır?
Prognozunuz miyomun boyut ve konumuna göre değişecektir. Küçük veya belirti vermeyen miyomların tedaviye ihtiyaçları yoktur.Eğer hamileyseniz ve miyomunuz varsa, doktor durumu yakından takip edecektir. Çoğu durumda miyom gebelikte bir soruna yol açmaz. Bu nedenle gebelik planlıyorsanız ve miyomlarınız varsa doktorunuza bundan bahsetmeyi unutmayın.