- 29 Eylül 2009
- 7.162
- 1.940
of ya kk düzelsin artık
kim var topikte kaç tane istenmeyen misafir ve casper var görmek istiyorum
bende merak ediyom aynen kaç tane misafir var casper var göremiyommmmmm:mymeka::mymeka:
- Merhaba, Kadınlar Kulübü'ne ÜCRETSİZ üye olarak yorumlar ile katkıda bulunabilir veya aklınıza takılan soruları sorabilirsiniz.
Kadınlar Kulübü'ne ücretsiz üye olmak için tıklayın...
Dokuz Doğuranlar
- Konu Sahibi divinity
- Başlangıç Tarihi
bende merak ediyom aynen kaç tane misafir var casper var göremiyommmmmm:mymeka::mymeka:
- 4 Şubat 2009
- 8.728
- 40
Sıgara ve ınfertılıte
Hazırlayanlar
Doç.Dr. Füsun Terzioğlu
Arş.Gör. Çiğdem Yücel
Arş.Gör. Gülnaz Karatay
Hacettepe Üniversitesi - Sağlık Bilimleri Fakültesi
Hemşirelik Bölümü
Dünya çapında sigara karşıtı kampanyalara rağmen sigara içimi oldukça yaygındır. Sigara içiminin özellikle akciğer kanseri başta olmak üzere diğer kanser çeşitleri, solunum hastalıkları, kalp ve damar hastalıkları gibi yaşam kalitesini olumsuz etkileyen ve hatta ölüme yol açtığı bilinen 35 farklı hastalık için risk faktörü olduğu bilinmektedir. Buna rağmen sigara içimi özellikle gelişmemiş ve gelişmekte olan ülkelerde kadın ve erkeklerde artmaya başlamıştır.
Sigara içimi ile ilgili önemli risklerden biri olan infertilite, kadın ve erkek üreme sağlığını olumsuz bir şekilde etkilemektedir. Tüm dünyada üreme çağındaki kadınların %25’inin sigara içtiği kabul edilmektedir. Sigara içen kadınlarda infertilite görülme oranı, içmeyenlere oranla on kat daha fazladır. Kadınların %13’ünde infertiliteye sigara içiminin neden olduğu belirtilmektedir. Buna ek olarak; sigara içen kadınlarda yumurtalık fonksiyonlarında azalma, menapoza daha erken yaşta girme, kendiliğinden düşük riskinde artma, erken doğum eylemi ve düşük doğum ağırlıklı bebek doğurma riskinde artma olduğu belirtilmektedir. Sigara içen kadınlarda, sigara içmeyenlere göre doğurganlığın düşük, gebe kalma süresinin 3–12 ay arasında daha uzun olduğu da belirtilmektedir.
Bunun yanında, en fazla üreme çağındaki erkekler tarafından kullanılan sigara, erkeklerde de üreme fonksiyonlarının olumsuz yönde etkilenmesine neden olmaktadır. Erkeğin sigara içmesi; sperm konsantrasyonunun azalmasına, sperm hareketlerinin azalmasına, sperm sayısının azalmasına, spermin kadının yumurta hücresini delme yeteneğinin azalmasına ve sperm hücresinde DNA hasarının artmasına neden olmaktadır.
Sigara içiminin infertilite nedeni ile yardımcı üreme teknikleri uygulanan bireyler üzerinde de olumsuz etkileri bulunmaktadır. Yardımcı üreme teknikleri sürecinde; serum estradiol düzeylerinde azalma, siklus iptali, toplanan oositlerde azalma, elde edilen embriyolarda azalma, embriyo transferinden sonra implantasyonda azalma ve gebelik oranında düşme bilinen olumsuz etkileridir. Ayrıca sigara içmeyen kadınlarla karşılaştırıldığında sigara içen kadınların ortalama olarak daha fazla iki in vitro fertilizasyon siklusuna maruz kalmaktadır. ınfertilite tedavisinden hemen önce ya da tedavi siklusu süresince sigarayı bırakmanın bile tedavinin sonucuna olumlu katkılar sağlamaktadır.
Hazırlayanlar
Doç.Dr. Füsun Terzioğlu
Arş.Gör. Çiğdem Yücel
Arş.Gör. Gülnaz Karatay
Hacettepe Üniversitesi - Sağlık Bilimleri Fakültesi
Hemşirelik Bölümü
Dünya çapında sigara karşıtı kampanyalara rağmen sigara içimi oldukça yaygındır. Sigara içiminin özellikle akciğer kanseri başta olmak üzere diğer kanser çeşitleri, solunum hastalıkları, kalp ve damar hastalıkları gibi yaşam kalitesini olumsuz etkileyen ve hatta ölüme yol açtığı bilinen 35 farklı hastalık için risk faktörü olduğu bilinmektedir. Buna rağmen sigara içimi özellikle gelişmemiş ve gelişmekte olan ülkelerde kadın ve erkeklerde artmaya başlamıştır.
Sigara içimi ile ilgili önemli risklerden biri olan infertilite, kadın ve erkek üreme sağlığını olumsuz bir şekilde etkilemektedir. Tüm dünyada üreme çağındaki kadınların %25’inin sigara içtiği kabul edilmektedir. Sigara içen kadınlarda infertilite görülme oranı, içmeyenlere oranla on kat daha fazladır. Kadınların %13’ünde infertiliteye sigara içiminin neden olduğu belirtilmektedir. Buna ek olarak; sigara içen kadınlarda yumurtalık fonksiyonlarında azalma, menapoza daha erken yaşta girme, kendiliğinden düşük riskinde artma, erken doğum eylemi ve düşük doğum ağırlıklı bebek doğurma riskinde artma olduğu belirtilmektedir. Sigara içen kadınlarda, sigara içmeyenlere göre doğurganlığın düşük, gebe kalma süresinin 3–12 ay arasında daha uzun olduğu da belirtilmektedir.
Bunun yanında, en fazla üreme çağındaki erkekler tarafından kullanılan sigara, erkeklerde de üreme fonksiyonlarının olumsuz yönde etkilenmesine neden olmaktadır. Erkeğin sigara içmesi; sperm konsantrasyonunun azalmasına, sperm hareketlerinin azalmasına, sperm sayısının azalmasına, spermin kadının yumurta hücresini delme yeteneğinin azalmasına ve sperm hücresinde DNA hasarının artmasına neden olmaktadır.
Sigara içiminin infertilite nedeni ile yardımcı üreme teknikleri uygulanan bireyler üzerinde de olumsuz etkileri bulunmaktadır. Yardımcı üreme teknikleri sürecinde; serum estradiol düzeylerinde azalma, siklus iptali, toplanan oositlerde azalma, elde edilen embriyolarda azalma, embriyo transferinden sonra implantasyonda azalma ve gebelik oranında düşme bilinen olumsuz etkileridir. Ayrıca sigara içmeyen kadınlarla karşılaştırıldığında sigara içen kadınların ortalama olarak daha fazla iki in vitro fertilizasyon siklusuna maruz kalmaktadır. ınfertilite tedavisinden hemen önce ya da tedavi siklusu süresince sigarayı bırakmanın bile tedavinin sonucuna olumlu katkılar sağlamaktadır.
- 12 Ağustos 2009
- 10.088
- 3
- 29 Ekim 2008
- 13.077
- 5.614
- 45
kızımda isyanlarda
geçen gece sinirlerim boşaldı kocike başka biriyle evli olsan şimdiye 4 tane çocuğun olurdu hatta korunurdunuz artık olmasın diye
sendede ne şans varmış benim gibi kısır biriyle evlendin dedim
çok sinirlendi ...birdaha ağzımdan böyle bişey duyarsaymış çok kötü olurmuş :1ninca:
olmazsa olmasınmış
gezermişiz tozarmışız
6. aya kadar bana bebek istiyorum deme 6. ayda hangi dr gitmek istiyorsan gidersin dedi
hiç dertleşilmiyor be benim kocikle
hemen lafı ağzıma tıkadı
azıcık duygu sömürüsü yapacaktım sırnaşık şey sırnaşık şey
hayırlı akşamlar ayşem naber
dinliyoruz cnm
gözümüz kulağımız sende olumunekankayizsmile
- 12 Ağustos 2009
- 10.088
- 3
- 29 Ekim 2008
- 13.077
- 5.614
- 45
- 4 Şubat 2009
- 8.728
- 40
Tablo 1- Sigara içmenin yol açtığı riskler
Ülkemizde 11 milyon evli çift bulunduğuna göre, 1.1 milyon infertil çift olduğu söylenebilir. Günümüz modern toplumlarında nüfus artışı tehlikesine karşı yapılan yaygın aile planlaması çalışmalarının yanı sıra infertil çiftlerin çocuk sahibi olmaları için de geniş araştırmalar yapılmaktadır.
Sigara ıçme Riski Bilinen Riskler
Akciğer kanseri %99
Solunum hastalıkları %99
Kalp hastalıkları %96
Düşük %39
Osteoporoz (Kemik erimesi) %30
Ektopik gebelik (dış gebelik) %27
ınfertilite %22
Erken menapoz %17
Ülkemizde 11 milyon evli çift bulunduğuna göre, 1.1 milyon infertil çift olduğu söylenebilir. Günümüz modern toplumlarında nüfus artışı tehlikesine karşı yapılan yaygın aile planlaması çalışmalarının yanı sıra infertil çiftlerin çocuk sahibi olmaları için de geniş araştırmalar yapılmaktadır.
Sigara ıçme Riski Bilinen Riskler
Akciğer kanseri %99
Solunum hastalıkları %99
Kalp hastalıkları %96
Düşük %39
Osteoporoz (Kemik erimesi) %30
Ektopik gebelik (dış gebelik) %27
ınfertilite %22
Erken menapoz %17
- 29 Eylül 2009
- 7.162
- 1.940
- 12 Ağustos 2009
- 10.088
- 3
:roflol::roflol::roflol::roflol:
- 4 Şubat 2009
- 8.728
- 40
Sigara içen kadınların yumurtalıkları, sağlıklı yumurta hücreleri üretmeye direnç gösterir. Sigara içerisinde bulunduğu bilinen toksinlerin çoğuna, sigara içen kadınların yumurtalıklarında ve/veya foliküler sıvısında rastlanmaktadır. Nikotinin, yumurtalıklardan atılan yumurtanın rahime doğru ilerlemesini ve ulaşmasını önlediği ya da kadının yumurtasında genetik anomalilere eğilimi artırdığı da bilinmektedir. Bunun sonucunda kadının gebe kalması güçleşmekte ya da kadın gebe kaldığında düşük ile sonuçlanma riski artmaktadır.
Sigaranın Menopoz (Adetten Kesilme) Üzerine Etkisi:
Sigara dumanındaki kimyasal maddeler üreme fonksiyonlarının azalmasına ve foliküler tükenmenin hızlanmasına neden olmaktadır. Sigara içenlerde menopoz (adetten kesilme) içmeyenlerden yaklaşık 2-4 yıl daha erken meydana gelmektedir. Günlük içilen sigara miktarının artması ve sigara içme süresinin uzaması da yumurtalıklardaki foliküllerin daha erken dönemde tükenmesini hızlandırmaktadır.
Sigaranın Menopoz (Adetten Kesilme) Üzerine Etkisi:
Sigara dumanındaki kimyasal maddeler üreme fonksiyonlarının azalmasına ve foliküler tükenmenin hızlanmasına neden olmaktadır. Sigara içenlerde menopoz (adetten kesilme) içmeyenlerden yaklaşık 2-4 yıl daha erken meydana gelmektedir. Günlük içilen sigara miktarının artması ve sigara içme süresinin uzaması da yumurtalıklardaki foliküllerin daha erken dönemde tükenmesini hızlandırmaktadır.
- 12 Ağustos 2009
- 10.088
- 3
:roflol::roflol::roflol:
- 29 Eylül 2009
- 7.162
- 1.940
efendim canım söyle seni dinliyom sibel:hulya:
- 29 Ekim 2008
- 13.077
- 5.614
- 45
lightlife cnm çok güzel bir paylaşım saol bizimle paylaştığın için
ama şu sigara denen illet nasıl bir şeyse bırakılmıyor işte
kocik beni bırakır sigarayı bırakmaz
adam hiç denemedi bile bırakmayı
Allahtan sperm hareketliliği normal yani yoksa başına kalkardım :))))
bende pasif içiciyim
eşim sigara içerken burun buruna oturduğumuz için kokluyorum mecburen
hatta arada alıp içiyorum bile :tomato:
ama şu sigara denen illet nasıl bir şeyse bırakılmıyor işte
kocik beni bırakır sigarayı bırakmaz
adam hiç denemedi bile bırakmayı
Allahtan sperm hareketliliği normal yani yoksa başına kalkardım :))))
bende pasif içiciyim
eşim sigara içerken burun buruna oturduğumuz için kokluyorum mecburen
hatta arada alıp içiyorum bile :tomato:
- 12 Ağustos 2009
- 10.088
- 3
- 4 Şubat 2009
- 8.728
- 40
Sigaranın Fetal Anomaliye Etkisi:
Sigara dumanına maruz kalmak, üreme hücrelerine zarar vermekte ve kromozomal ya da DNA hasarına neden olmaktadır. Yumurtalıklardaki diploid oositlerin oranı günlük içilen sigara sayısı ile birlikte artmaktadır. Sigara içme, insanlarda mayotik iğ iplikçiklerinin fonksiyonunu bozabilmektedir. Gebe kadınların sigara içmesi ise, trizomy 21 adı verilen Down sendromu riskini artırmaktadır.
Sigara içenlerde,
ın vitro fertilizasyon (IVF) tedavi sürecinde; kumurtalıklarda birden fazla yumurta hücresinin geliştirilmesi amacıyla kullanılan (gonodotropin) ilaç dozu ihtiyacı sigara içmeyen kadınlarla karşılaştırıldığında daha yüksektir.
Spermdeki (erkek üreme hücresi) gen hasarı, sigara dumanının içeriğinde bulunan bileşenlerin DNA’ya direk bağlanması ile ilişkili olduğu belirtilmektedir. Hücre DNA’sı zarar görmektedir. Bu mekanizma, anne-babanın sigara içmesinden kaynaklanan değişmiş DNA iletimini göstererek, sigara içmeyenlerle sigara içenlerin karşılaştırılmasında embriyolarda artmış kimyasal eklentilerin bulunması ile desteklenmiş olmaktadır.
SıGARA VE ıNFERTıLıTE
18
Sigaranın Kendiliğinden Düşüklere Etkisi
Sigara içmek, doğal ve yardımcı üreme teknikleri ile gerçekleşen gebeliklerde kendiliğinden düşüklere neden olmaktadır. Yapılan bir çalışmada, sigara içmenin %16 oranında kendiliğinden düşüklere neden olduğu belirlenmiştir. Sigaranın düşüklere nasıl neden olduğuna ilişkin ise, nikotin, karbonmonoksit ve siyanür gibi sigara dumanı içinde bulunan bazı maddelerin vazokonstruksiyona (damarlarda daralmaya) ve antimetabolik özellikleri plesental yetmezliğe, fetüsün gelişim geriliğine ve fetüsün ölümüne yol açabilmektedir.
Annenin Sigara ıçmesinin Erkek Çocuğun Üreme Fonksiyonlarına Etkileri
Erkek çocuklar üzerindeki bu etki sigara dumanındaki kadmiyum veya diğer maddelerin aracılığı ile olabilmektedir.
Sigara özetle; gamette DNA hasarına, doğur-ganlığın azalmasına, erken menopoza ve düşüklerin artmasına neden olmaktadır. Sigara içen anne ve babanın çocuklarında, doğum anomalilerinin daha fazla görüldüğü belirtilmektedir.
Sigara içmek,
Bakteriyel vajinozis
(geç dönem gebelik düşükleri ile ilişkili)
Erken doğum eylemi
Çoğul gebelik
Dış gebelik (ektopik belik) riskini
artırmaktadır.
SıGARA VE ıNFERTıLıTE
19
Sigaranın Yardımcı Üreme Tekniklerine Etkisi:
Sigaranın spermatogenezisi nasıl etkilediği tam olarak açık değildir. Yapılan bir çalışmada, sperm konsantrasyonunun sigara içenlerde içmeyenlere göre %13-17 oranında daha az olduğu bildirilmiştir.
Şekil: ıntrasitoplazmik sperm enjeksiyonu-mikroenjeksiyon
Annesi günde 10 sigaradan fazla içen erkek çocukların, sigara içmeyenlerinkine oranla daha düşük sperm yoğunluğu olduğu belirlenmiştir. Babanın sigara içmesi çocuğun semen analizi oranları ile ilişkili bulunmamıştır.
Yardımcı üreme teknikleri, sigara içen bireylerde aşağıdaki olumsuz sonuçlara neden olmaktadır.
Serum estradiol düzeylerinde azalma,
Siklus iptali
Toplanan oositlerde azalma/daha az oosit elde etme ve
Elde edilen embriyo sayısında azalma
Embriyo transferinden sonra implan-tasyonda %50 oranında azalma
Gebelik oranında düşme
Ortalama 2 tane daha fazla IVF siklusuna maruz kalma bulunmuştur.
Sigara içen erkeklerde, seminal plazma kotin konsantrasyonu yüksek olduğu için yardımcı üreme tekniklerinden invitro fertilizasyon yerine intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu uygulaması tercih edilmektedir.
SıGARA VE ıNFERTıLıTE
20
Yapılan çalışmalarda, yumurta hücresinden elde edilen foliküler sıvıda sigara dumanından elde edilen toksinlerin varlığı tesbit edilmiştir. Sigara içen kadınlarda, sigaranın içerisinde yer alan ağır metal kadmiyumun kadının yumurtalıklarındaki foliküler sıvıdaki miktarı sigara içmeyen kadınlara göre daha yüksektir. Benzer şekilde, yardımcı üreme teknikleri süresince (IVF sikluslarında) kadınlardan yumurta toplanması sırasında aspire edilen foliküler sıvıda kotinin (nicotinin major metaboliti) konsantrasyonu doğrudan içilen sigara sayısı ile ilişkilendirilmektedir.
Pasif Sigara Dumanına Maruz Kalmanın ınfertiliteye Etkisi:
Evde pasif dumana maruz kalan kadınlarda foliküler sıvı kotin seviyeleri düşük konsantrasyonlarda olsa da saptanabilmektedir. Kendileri ve eşleri sigara içmeyen kadınların %84’ünün foliküler sıvılarında kotin saptanmıştır. Bu kadınların tamamı, çevresel olarak pasif sigara dumanına maruz kalmaktadırlar. Bu sonuçlar, pasif sigara dumanı solumanın potansiyel zararlarını vurgulamaktadır.
Görüldüğü gibi yardımcı üreme tekniklerinin uygulanması bile sigaranın zararlı etkilerini ortadan kaldıramamaktadır. Kadınların infertilite tedavisi süresince sigara kullanmaya devam etmesi, döllenmeye hazır yumurta sayısında azalmaya, gebelik ve doğum oranlarında düşmeye ve gebeliğin ilk üç ayında düşük riskinin artmasına neden olmaktadır.
ınfertilite tedavisinden önce, 2-3 ay süresince sigarayı bırakmış olmak dahi, tedavinin sonucuna yönelik olumlu katkılar sağlamaktadır. Gebelikte sigara içilmesi ise, erken doğum yapmaya ve düşük doğum ağırlıklı bebek dünyaya getirmeye neden olabilmektedir. Ani Bebek Ölümü Sendromu da sigara içilen evlerde sıklıkla rastlanan bir durumdur.
ınfertilite Probleminde Sigarayı Bırakmanın Önemi
Sigarayı bırakma oranları genellikle infertil kadınlarda gebe olanlara oranla daha iyidir. ınfertil kadınlarda sigarayı bırakmada özel bir yöntemin
Eğer kadın hayatı boyunca sigara içtiyse, yardımcı üreme tedavisi ile gebe kalmama riski sigara içmeyen kadınlara göre iki katından daha fazladır. Kadının sigara içtiği her yıl, yardımcı üreme tedavisinin başarısız olma olasılığını %9 oranında artırmaktadır.
SıGARA VE ıNFERTıLıTE
21
etkinliğini incelemeye yönelik yapılan basit ve ucuz yaklaşımların oldukça etkili olduğu, %4’lük sigara bırakma oranının müdahaleden 12 ay sonra %24’e yükseldiği bulunmuştur.
ınfertil kadınlarda sigara bırakma yöntemi için önerilen yaklaşım, öncelikle bireylerin kişisel istek duyması ve görüşmelerde onları cesaretlendirme, eğitim ve danışmanlık vermeyi içermektedir. Bunun yanında eğitimsel materyaller ve sigara karşıtı internet siteleri de yardımcı olmaktadır. Genel yaklaşımlar, sigara içme davranışlarının gözden geçirilmesi, grup danışmanlığı, olumlu öneriler ve geri bildirim verme, nikotin bantları ve nikotin sakızı gibi yöntemleri içermektedir. ınfertil kadınlarda, karbonmonoksit düzeylerini belirleyen ucuz spirometerin kullanılması da yararlı olabilmektedir. Aynı amaç için kanda ve idrarda kotin düzeyleri de belirlenmektedir.
Sigarayı bırakma konusunda uluslar arası kuruluşların önerileri aşağıda yer almaktadır.
1- Her fırsatta sigara içmek hakkında sorular sorulması,
2- Sigara içen herkese bırakması için tavsiyelerde bulunulması,
3- Gönüllülerin sigarayı bırakmaları konusunda cesaretlendirilmesi,
4- Bireylerin sigarayı bırakmalarına yardımcı olacak ve onları teşvik edecek ilaç ya da karbonmonoksit düzeylerinin izlenmesi,
5- Bireylerin düzenli olarak izlemlere gelmesi konusunda teşvik edilmesi.
ınfertil kadılarda sigarayı bırakmada yardımcı olabilecek davranışsal yaklaşımlar başarısız olduğunda nikotin replasman tedavisi (NRT) ve/veya bupropion gibi tıbbi yaklaşımlar denenmelidir. ınfertilite tedavisi için başvuran sigara içen kadınlarda, öncelikle en az 3 kez sigarayı bırakmaları yönünde çalışılmaktadır. Özellikle kadınların sigarayı bıraktıktan sonra infertilite tedavisine başlamalarının infertilite tedavisinde başarı şansını artırmada bir etken olacağı düşünülmektedir.
Sonuç olarak; üreme çağındaki kadın ve erkekler açısından üremeyi engelleyici risk faktörleri kontrol edilebilir ya da değiştirilebilir. Toplumdaki kadın ve erkek tüm bireylerin bu risklerin farkında olmaları gerekmektedir. Özellikle yaşam biçimine ilişkin seçimler ve davranışların üreme sağlığına etkileri göz önünde bulundurulmalıdır. Sigara kullanımı üreme sağlığına zarar verdiği gibi, infertilite tedavilerinde başarı şansını da azaltmaktadır.
SıGARA VE ıNFERTıLıTE
22
Sigara kullanımının bırakılması, infertilite tedavisine gelen çiftlere önkoşul olarak gösterilmelidir. Bunun sonucunda, anne karnında gelişen bebek de daha sağlıklı olarak dünyaya gelip, nikotinsiz bir çevrede gelişme şansına sahip olacaktır.
Kadın ve erkeğin üreme sağlığı veya primer bakımında/koruyucu sağlık hizmetlerinde hemşireler mükemmel bir pozisyondadır. Çünkü toplumun en ücra köşelerine kadar hizmet veren hemşireler, çiftlerle sağlık risklerini tartışmakta, düzenli sağlık ziyaretleri yaparak onların bireysel sağlık sorumluluklarını almalarını sağlamakta en önemli kilit sağlık personeli konumundadırlar. Çiftlere üremelerini tehlikeye sokabilecek riskli davranışlara ilişkin bilgi verilerek, etkili iletişim tekniklerinin kullanılması son derece önemlidir.
Sigara dumanına maruz kalmak, üreme hücrelerine zarar vermekte ve kromozomal ya da DNA hasarına neden olmaktadır. Yumurtalıklardaki diploid oositlerin oranı günlük içilen sigara sayısı ile birlikte artmaktadır. Sigara içme, insanlarda mayotik iğ iplikçiklerinin fonksiyonunu bozabilmektedir. Gebe kadınların sigara içmesi ise, trizomy 21 adı verilen Down sendromu riskini artırmaktadır.
Sigara içenlerde,
ın vitro fertilizasyon (IVF) tedavi sürecinde; kumurtalıklarda birden fazla yumurta hücresinin geliştirilmesi amacıyla kullanılan (gonodotropin) ilaç dozu ihtiyacı sigara içmeyen kadınlarla karşılaştırıldığında daha yüksektir.
Spermdeki (erkek üreme hücresi) gen hasarı, sigara dumanının içeriğinde bulunan bileşenlerin DNA’ya direk bağlanması ile ilişkili olduğu belirtilmektedir. Hücre DNA’sı zarar görmektedir. Bu mekanizma, anne-babanın sigara içmesinden kaynaklanan değişmiş DNA iletimini göstererek, sigara içmeyenlerle sigara içenlerin karşılaştırılmasında embriyolarda artmış kimyasal eklentilerin bulunması ile desteklenmiş olmaktadır.
SıGARA VE ıNFERTıLıTE
18
Sigaranın Kendiliğinden Düşüklere Etkisi
Sigara içmek, doğal ve yardımcı üreme teknikleri ile gerçekleşen gebeliklerde kendiliğinden düşüklere neden olmaktadır. Yapılan bir çalışmada, sigara içmenin %16 oranında kendiliğinden düşüklere neden olduğu belirlenmiştir. Sigaranın düşüklere nasıl neden olduğuna ilişkin ise, nikotin, karbonmonoksit ve siyanür gibi sigara dumanı içinde bulunan bazı maddelerin vazokonstruksiyona (damarlarda daralmaya) ve antimetabolik özellikleri plesental yetmezliğe, fetüsün gelişim geriliğine ve fetüsün ölümüne yol açabilmektedir.
Annenin Sigara ıçmesinin Erkek Çocuğun Üreme Fonksiyonlarına Etkileri
Erkek çocuklar üzerindeki bu etki sigara dumanındaki kadmiyum veya diğer maddelerin aracılığı ile olabilmektedir.
Sigara özetle; gamette DNA hasarına, doğur-ganlığın azalmasına, erken menopoza ve düşüklerin artmasına neden olmaktadır. Sigara içen anne ve babanın çocuklarında, doğum anomalilerinin daha fazla görüldüğü belirtilmektedir.
Sigara içmek,
Bakteriyel vajinozis
(geç dönem gebelik düşükleri ile ilişkili)
Erken doğum eylemi
Çoğul gebelik
Dış gebelik (ektopik belik) riskini
artırmaktadır.
SıGARA VE ıNFERTıLıTE
19
Sigaranın Yardımcı Üreme Tekniklerine Etkisi:
Sigaranın spermatogenezisi nasıl etkilediği tam olarak açık değildir. Yapılan bir çalışmada, sperm konsantrasyonunun sigara içenlerde içmeyenlere göre %13-17 oranında daha az olduğu bildirilmiştir.
Şekil: ıntrasitoplazmik sperm enjeksiyonu-mikroenjeksiyon
Annesi günde 10 sigaradan fazla içen erkek çocukların, sigara içmeyenlerinkine oranla daha düşük sperm yoğunluğu olduğu belirlenmiştir. Babanın sigara içmesi çocuğun semen analizi oranları ile ilişkili bulunmamıştır.
Yardımcı üreme teknikleri, sigara içen bireylerde aşağıdaki olumsuz sonuçlara neden olmaktadır.
Serum estradiol düzeylerinde azalma,
Siklus iptali
Toplanan oositlerde azalma/daha az oosit elde etme ve
Elde edilen embriyo sayısında azalma
Embriyo transferinden sonra implan-tasyonda %50 oranında azalma
Gebelik oranında düşme
Ortalama 2 tane daha fazla IVF siklusuna maruz kalma bulunmuştur.
Sigara içen erkeklerde, seminal plazma kotin konsantrasyonu yüksek olduğu için yardımcı üreme tekniklerinden invitro fertilizasyon yerine intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu uygulaması tercih edilmektedir.
SıGARA VE ıNFERTıLıTE
20
Yapılan çalışmalarda, yumurta hücresinden elde edilen foliküler sıvıda sigara dumanından elde edilen toksinlerin varlığı tesbit edilmiştir. Sigara içen kadınlarda, sigaranın içerisinde yer alan ağır metal kadmiyumun kadının yumurtalıklarındaki foliküler sıvıdaki miktarı sigara içmeyen kadınlara göre daha yüksektir. Benzer şekilde, yardımcı üreme teknikleri süresince (IVF sikluslarında) kadınlardan yumurta toplanması sırasında aspire edilen foliküler sıvıda kotinin (nicotinin major metaboliti) konsantrasyonu doğrudan içilen sigara sayısı ile ilişkilendirilmektedir.
Pasif Sigara Dumanına Maruz Kalmanın ınfertiliteye Etkisi:
Evde pasif dumana maruz kalan kadınlarda foliküler sıvı kotin seviyeleri düşük konsantrasyonlarda olsa da saptanabilmektedir. Kendileri ve eşleri sigara içmeyen kadınların %84’ünün foliküler sıvılarında kotin saptanmıştır. Bu kadınların tamamı, çevresel olarak pasif sigara dumanına maruz kalmaktadırlar. Bu sonuçlar, pasif sigara dumanı solumanın potansiyel zararlarını vurgulamaktadır.
Görüldüğü gibi yardımcı üreme tekniklerinin uygulanması bile sigaranın zararlı etkilerini ortadan kaldıramamaktadır. Kadınların infertilite tedavisi süresince sigara kullanmaya devam etmesi, döllenmeye hazır yumurta sayısında azalmaya, gebelik ve doğum oranlarında düşmeye ve gebeliğin ilk üç ayında düşük riskinin artmasına neden olmaktadır.
ınfertilite tedavisinden önce, 2-3 ay süresince sigarayı bırakmış olmak dahi, tedavinin sonucuna yönelik olumlu katkılar sağlamaktadır. Gebelikte sigara içilmesi ise, erken doğum yapmaya ve düşük doğum ağırlıklı bebek dünyaya getirmeye neden olabilmektedir. Ani Bebek Ölümü Sendromu da sigara içilen evlerde sıklıkla rastlanan bir durumdur.
ınfertilite Probleminde Sigarayı Bırakmanın Önemi
Sigarayı bırakma oranları genellikle infertil kadınlarda gebe olanlara oranla daha iyidir. ınfertil kadınlarda sigarayı bırakmada özel bir yöntemin
Eğer kadın hayatı boyunca sigara içtiyse, yardımcı üreme tedavisi ile gebe kalmama riski sigara içmeyen kadınlara göre iki katından daha fazladır. Kadının sigara içtiği her yıl, yardımcı üreme tedavisinin başarısız olma olasılığını %9 oranında artırmaktadır.
SıGARA VE ıNFERTıLıTE
21
etkinliğini incelemeye yönelik yapılan basit ve ucuz yaklaşımların oldukça etkili olduğu, %4’lük sigara bırakma oranının müdahaleden 12 ay sonra %24’e yükseldiği bulunmuştur.
ınfertil kadınlarda sigara bırakma yöntemi için önerilen yaklaşım, öncelikle bireylerin kişisel istek duyması ve görüşmelerde onları cesaretlendirme, eğitim ve danışmanlık vermeyi içermektedir. Bunun yanında eğitimsel materyaller ve sigara karşıtı internet siteleri de yardımcı olmaktadır. Genel yaklaşımlar, sigara içme davranışlarının gözden geçirilmesi, grup danışmanlığı, olumlu öneriler ve geri bildirim verme, nikotin bantları ve nikotin sakızı gibi yöntemleri içermektedir. ınfertil kadınlarda, karbonmonoksit düzeylerini belirleyen ucuz spirometerin kullanılması da yararlı olabilmektedir. Aynı amaç için kanda ve idrarda kotin düzeyleri de belirlenmektedir.
Sigarayı bırakma konusunda uluslar arası kuruluşların önerileri aşağıda yer almaktadır.
1- Her fırsatta sigara içmek hakkında sorular sorulması,
2- Sigara içen herkese bırakması için tavsiyelerde bulunulması,
3- Gönüllülerin sigarayı bırakmaları konusunda cesaretlendirilmesi,
4- Bireylerin sigarayı bırakmalarına yardımcı olacak ve onları teşvik edecek ilaç ya da karbonmonoksit düzeylerinin izlenmesi,
5- Bireylerin düzenli olarak izlemlere gelmesi konusunda teşvik edilmesi.
ınfertil kadılarda sigarayı bırakmada yardımcı olabilecek davranışsal yaklaşımlar başarısız olduğunda nikotin replasman tedavisi (NRT) ve/veya bupropion gibi tıbbi yaklaşımlar denenmelidir. ınfertilite tedavisi için başvuran sigara içen kadınlarda, öncelikle en az 3 kez sigarayı bırakmaları yönünde çalışılmaktadır. Özellikle kadınların sigarayı bıraktıktan sonra infertilite tedavisine başlamalarının infertilite tedavisinde başarı şansını artırmada bir etken olacağı düşünülmektedir.
Sonuç olarak; üreme çağındaki kadın ve erkekler açısından üremeyi engelleyici risk faktörleri kontrol edilebilir ya da değiştirilebilir. Toplumdaki kadın ve erkek tüm bireylerin bu risklerin farkında olmaları gerekmektedir. Özellikle yaşam biçimine ilişkin seçimler ve davranışların üreme sağlığına etkileri göz önünde bulundurulmalıdır. Sigara kullanımı üreme sağlığına zarar verdiği gibi, infertilite tedavilerinde başarı şansını da azaltmaktadır.
SıGARA VE ıNFERTıLıTE
22
Sigara kullanımının bırakılması, infertilite tedavisine gelen çiftlere önkoşul olarak gösterilmelidir. Bunun sonucunda, anne karnında gelişen bebek de daha sağlıklı olarak dünyaya gelip, nikotinsiz bir çevrede gelişme şansına sahip olacaktır.
Kadın ve erkeğin üreme sağlığı veya primer bakımında/koruyucu sağlık hizmetlerinde hemşireler mükemmel bir pozisyondadır. Çünkü toplumun en ücra köşelerine kadar hizmet veren hemşireler, çiftlerle sağlık risklerini tartışmakta, düzenli sağlık ziyaretleri yaparak onların bireysel sağlık sorumluluklarını almalarını sağlamakta en önemli kilit sağlık personeli konumundadırlar. Çiftlere üremelerini tehlikeye sokabilecek riskli davranışlara ilişkin bilgi verilerek, etkili iletişim tekniklerinin kullanılması son derece önemlidir.
- 12 Ağustos 2009
- 10.088
- 3
yazın konyaya geliyoz
- 29 Ekim 2008
- 13.077
- 5.614
- 45
en korktuğum şey Allah korusun eyvahedigeldismile
- 4 Şubat 2009
- 8.728
- 40
Sonuç olarak, infertil çiftlerin sigara içmemesi ya da tedaviye başlamadan önce sigarayı bırakmaları tedaviden başarılı sonuçların elde edilmesi açısından son derece önemlidir. Sigara içimi, bireylerin kendi iradeleri doğrultusunda değiştirebilen ve kontrol edilebilen bir risk faktörü olduğuna göre, sigara kullanımının bırakılması infertilite tedavisine başlayacak olan çiftler için ön koşul olmalıdır. Böylece sağlıklı bebeklerin sağlıklı aile ve sağlıklı ailelerin de sağlıklı bir toplum oluşturması mümkün olacaktır.
Bu kitapçıkta, sigaranın kadın ve erkek üreme fonksiyonları ile infertilite ve yardımcı üreme teknikleri üzerine etkileri ve infertilite tedavisine başlamadan önce sigarayı bırakmanın önemi hakkında topluma bilgi sağlanması amaçlanmaktadır.
Bu kitabı hazırlayan Sayın Doç.Dr. Füsun Terzioğlu, Arş.Gör. Çiğdem Yücel ve Arş.Gör. Gülnaz Karatay ile çalışmada emeği geçen herkese teşekkür eder, kitabın okuyanlara faydalı olmasını dilerim.
Dr. Seraceddin ÇOM
Genel Müdür
Alıntıdır
Bu kitapçıkta, sigaranın kadın ve erkek üreme fonksiyonları ile infertilite ve yardımcı üreme teknikleri üzerine etkileri ve infertilite tedavisine başlamadan önce sigarayı bırakmanın önemi hakkında topluma bilgi sağlanması amaçlanmaktadır.
Bu kitabı hazırlayan Sayın Doç.Dr. Füsun Terzioğlu, Arş.Gör. Çiğdem Yücel ve Arş.Gör. Gülnaz Karatay ile çalışmada emeği geçen herkese teşekkür eder, kitabın okuyanlara faydalı olmasını dilerim.
Dr. Seraceddin ÇOM
Genel Müdür
Alıntıdır
- 12 Ağustos 2009
- 10.088
- 3
