- 6 Mart 2012
- 17.735
- 27.922
- 49
Uzman psikolog Yegan Sasık, “Tırnak yeme davranışı, tırnak etini dişle kopartma ve kemirme eylemidir. Çocuklar genellikle kopardıkları tırnağı yemezler” diyor ve ebeveynlere şu önerilerde bulunuyor.
Çocuğun tırnak yeme davranışını önlemek için öneriler
• En kalıcı çözüm, yapılan gözlemler sonucunda davranışı ortaya çıkaran sebeplerin fark edilmesi ve bunların ortadan kaldırılması adına özveride ve çocuk ile işbirliğinde bulunulmasıdır.
• Davranışın sergilendiği zaman dilimleri gözlemlenmeli, o zaman dilimlerinde çocuklar için uğraş yaratılmalıdır.
• Çocukların korku ve kaygı duymalarına neden olacak alanlar oluşturulmamalı, izlenen film, eş tartışmaları, söz verilen saatte geri dönme gibi alanlara özen gösterilmelidir.
• Çocuğa duygu ve düşüncelerini açıkça paylaşabileceği bir ortam oluşturulmalıdır.
• Davranışın altında yatan nedenlere ilgi gösterilmeli fakat davranış sergilenmekteyken ilgisiz kalınmalıdır.
• Son olarak, gece tırnak yeme davranışı sergileniyorsa, uykusu geldiğinde yatağa yatırılmalı, uykuya dalana kadar elleri meşgul edilmelidir. Uykusunda da tırnak yediği gözlemlenmişse, uykuya daldıktan sonra rahatsız edici olmayan bir eldiven giydirmek denenebilir.
Bu önerilerden daha da önemlisi, çocuğunuzu yüreklendirmeniz ve ona karşı sabırlı olmanızdır. Bu gibi öneriler çocuklara zaman tanıdığınız ve tutarlı olduğunuz takdirde ancak işe yarayacaktır. Eğer yaptıklarınız işe yaramıyor, çocuğunuzun hala yoğun stres ve gerginlik halinde olduğunu düşünüyorsanız bir uzmandan yardım almanız sağlıklı olacaktır.
Tırnak yeme ve parmak emme karşısında ne yapmalısınız?
Tırnak yeme ve parmak emme gibi davranışlar çocukta psikolojik bazı sıkıntıların varolduğuna işaret olabileceğinden anne babaların bu davranışları iyi gözlemlemeleri gerekiyor. Çatı Danışmanlık ve Eğitim Merkezi Uzmanları konuyla ilgili sorularımızı cevapladı.
Tırnak yeme ve parmak emme gibi davranışlara en çok hangi yaş grubunda rastlanır?
Tırnak yeme yaklaşık 3- 4 yaşlarında görülmeye başlayan daha çok psikolojik nedenlerden kaynaklanan bir davranıştır. Bazı durumlar da ergenlik ve yetişkinlik dönemlerinde görülmeye devam edebilir. Tırnak yeme, tırnağı dişle koparma, tırnak kenarındaki etleri koparma ya da koparılan parçayı yeme şekillerinde görülebilir.
Parmak emme ise; hemen her çocukta bebeklikte görülen normal bir refleks davranıştır. 3-4 yaşına kadar görülebilen bir durumdur. Bu yaştaki çocuklar için herhangi bir zararı yoktur. Ancak 5-6 yaşına kadar devam etmesi durumunda bir sorunun habercisi olabilir.
Bu davranışların sebepleri nelerdir?
Çocuklar yetişkinler gibi üzüntülerini, istediklerini, istemediklerini konuşarak dile getiremeyebilirler. Üzüldüklerinde, kaygılandıklarında, çözümsüz kaldıklarında, yalnız hissettiklerinde bu davranışta bulunabilirler. Yani parmak emme ya da tırnak yeme çocuğun herhangi bir sorunun ya da psikolojik problemin dile getiriliş şekli olabilir. Ayrıca; Eleştiren anne baba davranışları, kendini güvende hissetmemesi, çevresinde tırnak yiyen başka bir modelin varlığı, okuldaki başarısızlık durumu, erken dönem anne çocuk ilişkisinde çocuğun ihtiyaçlarının yeterince karşılanmaması, memeden bir anda ya da zorla kesilmesi, yeni bir kardeşin varlığı, fiziksel şiddet ( çocuğa vurma ve benzeri), eleştiri, yaşanan travmatik bir olay ( ölüm, ayrılık, yangın,hırsızlık, deprem,vb.), anne baba arasındaki sorunlara sık sık şahit olunması gibi nedenlerde çocuklarda tırnak emme ya da parmak emme gibi davranışlara neden olabilmektedir.
Anne babaların bu davranışlarda bulunan çocuklarına yaklaşımları nasıl olmalıdır?
• Çocuğunuzun hangi zamanlarda tırnak yediğini ya da parmak emdiğini gözlemleyin
• Çocuğunuzu eleştirmeyin
• 3-4 yaşına kadar görmezden gelin
• Vazgeçirmek için kızmayın, cezalandırmayın, şiddete başvurmayın
• Çocuğa uygun bir dille bu davranışın yaşına uygun olmadığı ve isterse bu davranıştan vazgeçebileceğini anlatın
• Sürekli uyarmayın, dışlamayın, alay etmeyin, aşağılamayın
• Çocuğunuzun yanında tartışmaktan kaçının
• Çocuğunuzun başarılı olduğu konulara dikkatini çekin ve bu konularda onu destekleyin
• Çocuğunuzun ellerini meşgul etmesi için oyuncak, meyve vb. vermeyi deneyin, ondan getirmesi için bir şey isteyin ya da oyunlarla (oyun hamuru vb.) meşgul etmeyi deneyin.