C Vitamini Nedir ? Askorbik Asit Nedir ?
C Vitamini Nedir : bir diğer adıyla askorbik asit , suda eriyen iki vitaminimizden biridir . C Vitamini ısıya ve havayla temasa dayanıksızdır . En çok turunçgiller de olduğu bilinse de bazı sebzelerimiz da daha yüksek oran da c vitamini bulunur .
C Vitamini Bulunuşu Nasıl Olmuştur ?
C vitamini yetersizliğine bağlı olarak skorbüt hastalığı görülür . Uzun gemi yolculuklarında taze sebze-meyve tüketimi az olduğundan skorbüte rastlanmıştır . İskoçyalı doktor James Lind 1753’de , portakal ve limon ile skorbüt hastalığını önlediğini gösteren denemeler yayınlamıştır . Bu denemeleri dikkate alan Kaptan Cook , 1772’den 1775’e kadar süren üç yıllık deniz yolculuğunda limanlardan taze sebze-meyve bolca alarak askerleri skorbüt hastalığından korumuştur . 1975 yılında İngiliz denizcilerin diyetine turunçgiller zorunlu olarak eklenmiştir .
C Vitamininin Faydaları Nelerdir ?
Bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olur .
Diş eti kanamalarını iyileştirir .
Yanık ve yaraların iyileşmesinde etkilidir .
C vitamini ile katarakt oluşumu engellenebilir .
C vitamini çok güçlü bir antioksidandır . Bu nedenle kanser oluşumunun engellenmesi ve cilt üzerinde olumlu etkileri vardır .
C Vitamini Yetersizliğinde Neler Olur ?
Bağışıklık sisteminde bozukluklar
Kansızlık , demir eksikliği
Diş eti hastalıkları
Kas , eklem , kemik ağrıları
Skorbüt hastalığı
Yaraların iyileşmesinde gecikmeler görülür .
C Vitamini Fazla Alındığında Neler Olur ?
Böbrek Taşı
İshal
Bulantı görülebilir .
* C vitamini fazla idrarla atıldığı için genelde çok bir yan etkisi görülmez .
C Vitamini Hangi Besinlerde Ne Kadar Bulunur ? (Mg/100g)
Kırmızı biber = 190 • Portakal = 50
Maydanoz = 172 • Limon = 46
Lahana = 186 • Greyfurt = 38
Turp = 139 • Mandalina = 32
Brokoli = 113 • Çilek = 59
Yeşil biber = 128 • Trabzon Hurması = 66
Günlük Önerilen C Vitamini Miktarı
Yaş Miktar (mg)
<6 ay 30
6-12 ay 35
1-3 40
4-10 45
11-14 50
>15 60
Gebe 70
Emzikli 95
C Vitamini İlaç Etkileşimi
E vitamini , selenyum ve beta-karoten ile etkileşir .
Demir emilimini artırır , bakır emilimini azaltır .
C Vitamini İçeren Besinlerde Dikkat Edilecekler
Sebzeleri az su ile kısa sürede pişirmeliyiz .
Sebze meyveler kesildikten – hazırlandıktan sonra hızlıca tüketilmelidir .
Sebze meyveler buzdolabında ağzı kapalı muhafaza edilmelidir .
Kuru meyvelerde c vitamini kaybı görülür , taze meyve sebze tercih etmeliyiz .
Dikkat Etmesi Gerekenler
Sigara içenler
Doğum kontrol hapı kullananlar
*Bu iki grup ilave c vitamini almalıdır .
C Vitamini Hangi Hastalıklarla İlişkilidir ?
Katarakt : C vitamini ile birlikte E vitamini , selenyum ve karoten alanlarda almayanlara göre daha az cerrahi müdahale görülmektedir .
Akciğer Kanseri : Yapılan on bir araştırmanın dokuzunda yüksek doz c vitamini kanser riskini azalttığı görülmüştür .
Ağız , Mide Kanserleri : Yapılan sekiz araştırmanın yedisinde c vitamini eksikliğinden kaynaklı olabileceği görülmüştür .
DM : İnsülin c vitamini hücre içine girişini kolaylaştırır . Bu nedenle diyabetlilerde c vitamini eksikliği görülür ve daha fazla ihtiyaç duyulur .