Ağız Kuruluğu
Ağzımızın ıslanması ve temizlenmesi ve yiyeceklerin sindirilmesi için hepimizin salyaya ihtiyacı vardır. Salya ayrıca ağızdaki bakteri ve mantarı kontrol altında tutarak enfeksiyonları engeller. Yeterince salya üretmezsek, ağzımız kurur ve rahatsızlık yaratır. Neyse ki ağız kuruluğunu etkili bir şekilde gideren birçok tedavi mevcuttur.
Sebepler
Ağız kuruluğunun birçok sebebi vardır:
- Belli ilaçların yan etkileri: Ağız kuruluğu depresyonu, anksiyeteyi, ağrıyı, alerjileri ve soğuk algınlıklarını (antihistaminler ve dekonjestanlar), obezite, akne, epilepsi, yüksek tansiyon, ishal, mide bulantısı, psikotik bozukluklar, alt ıslatma, astım ve Parkinson hastalığı gibi tıbbi durumları tedavi etmek için kullanılan reçeteli ve reçetesiz birçok ilacın gösterdiği yaygın yan etkidir. Ayrıca kas gevşeticiler ve sakinleştiriciler de ağız kuruluğu yapabilir.
- Kimi hastalıkların ve enfeksiyonların yan etkisi: Ağız kuruluğu, Sjögren sendromu AIDS, Alzheimer hastalığı, şeker hastalıkları, anemi, cystic fibrosis, romatoit artirit, yüksek tansiyon, Parkinson hastalığı, felç ve kabakulak gibi birçok tıbbi kondisyonun bir yan etkisi olabilir.
- Belli tıbbi tedavilerin yan etkisi: Salya üreten bezlerin hazar görmesi, örneğin başın ve boynun radyasyona maruz kalması, kansere yönelik kemoterapi üretilen salya miktarını azaltmaktadır.
- Sinir hasarı: Ağız kuruluğu baş ve boyun bölgesindeki sinirlerin kaza veya cerrahi müdahale yüzünden hasar görmesinin sonucu olabilir.
- Dehidrasyon (kuruma): Yüksek ateş, aşırı terleme, kusma, ishal, kan kaybı, yanıklar gibi vücudun kurumasına sebep olan durumlar ağız kuruluğuna sebep olabilir.
- Salya bezlerinin ameliyatla alınması.
- Hayat tarzı. Sigara içmek, tütün çiğnemek salya üretimini etkileyerek ağız kuruluğunu artırabilir. Sürekli ağız açık solumak da kuruluğa neden olur.
Belirtiler
Yaygın ağız kuruluğu belirtileri şunları içerir:
- Ağızda yapışkanlık, kuruluk duygusu.
- Sık sık susama.
- Ağızda yaralar, ağızlarınızın kenarında yaralar veya ten yarılması, dudak çatlaması.
- Boğazda kuruluk hissi.
- Ağızda, özellikle dilde yanma, gıdıklanma hissi.
- Kuru, kırmızı bir dil.
- Konuşma sorunları veya tat almada, çiğnemede ve yutmada problemler.
- Ses boğukluğu, burun deliklerinde kuruluk, boğaz şişmesi.
- Nefesi kokmak.
Yukarıda bahsedilen kötüleştirici etkilerinin yanında ağız kuruluğu ayrıca kişinin diş eti hastalıklarına, diş çürümesine, ağız enfeksiyonlarına yakalanma riskini çoğaltır.
Ağzın kuru olması ayrıca
protez takmayı zorlaştırabilir.
Tedavi
Eğer aldığınız bazı ilaçlar yüzünden ağız kuruluğu yaşadığınızı düşünüyorsanız doktorunuzla konuşun. Doktorunuz aldığınız dozu değiştirebilir veya size ağız kuruluğu yapmayan farklı bir ilaç verebilir.
Buna ek olarak ağız için nemi korumak için bir gargara verilebilir. Bunun da yardımı dokunmazsa ağızda salya üretimini artıran bir ilaç reçete edilebilir.
Salya salgılanmasına yardımcı olabilecek diğer adımlar şunları kapsar:
- Şekersiz sakız çiğnemek veya şekersiz şeker emmek.
- Ağzınızı ıslak tutmak için çok su içmek.
- Dişlerinizi florlu bir diş macunuyla fırçalayarak, florlu bir gargara kullanarak veya dişçinizi düzenli olarak ziyaret ederek dişlerinizi korumak.
- Mümkün olduğunca ağzınızdan değil, burnunuzdan nefes almak.
- Reçetesiz satılan yapay salya takviye ilaçlarını kullanarak.
Kaynak:hemen sağlık