Temizlik takıntısı depresyona neden olabilir

Temizlik konusundaki titizlik başta olmak üzere ortaya çıkan takıntılı davranışlar depresyon riski oluşturuyor.


CİHAN'da yer alan habere göre uzmanlar, takıntılı davranışların kişiler üzerinde hayatı kısıtlayıcı yönde etki uyandırabileceğini belirterek 'temizlemezsem çok kötü şeyler olacak' gibi düşüncelerin bu hastalar tarafından dile getirilebildiğini belirtti.

Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Polikliniği Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Barış Önen Ünsalver cilt hastalıklarından depresyona kadar pek çok hastalığa neden olabilen durum hakkında şu değerlendirmeleri yaptı: "Özellikle kadınları tehdit eden ve temizlik konuları başta olmak üzere ortaya çıkan obsesif kompulsif bozukluklar, yaşam kalitesini ciddi yönde etkileyebiliyor. Temizlik takıntısının depresyonu girme riski oluşturduğu uyarısında bulunan doktorlar, defalarca el yıkama, evi temizleme, dışarıdan gelen her şeyi dezenfekte etme gibi tekrar tekrar yapılan, hayatı temizlikten ibaret hale getiren temizlik takıntıları kadınlarda daha yaygın görüldüğünü belirtti.

Temizlik takıntıları, obsesif kompulsif bozukluk, başka bir deyişle ‘takıntı’ hastalığından bahsederken halkın aklına en fazla gelenlerdir. Bazı danışanlarımız kendi sıkıntılarını anlatmak için ‘bende titizlik hastalığı var’ derler. Hem bireysel hem de içinde yaşadığımız çevrenin temizliğine özen göstermek bir noktaya kadar hastalıkları uzak tutup daha konforlu ve daha sağlıklı bir hayat yaşamamızı sağlarken, temizlik bir takıntıya dönüştüğü aşamada hem bireyin hem de çevresinin hayatı kısıtlanmaya başlar.

‘TEMİZLEMEZSEM ÇOK KÖTÜ ŞEYLER OLABİLİR’

Yıkama takıntısı olan kişiler, bulaşma sonrası eğer yıkama yapmazlarsa tehlikeli bir çok olayın gerçekleşebileceğine dair yüksek bir beklenti duyarlar. Böylesine yüksek bir tehlike olasılığını göz önünde bulundurduklarında yıkama eylemini yapmaktan geri duramazlar. Kişi, çevreyi pis olarak algılar ve bu pisliğin kendisine ya da bir başkasına bulaşması sonucu gelişeceğini düşündüğü zararları önleyebilmek adına kendini temizlemeye verir. Eğer belli yerlere dokunduktan sonra ellerini hemen yıkamazsa hastalanacağını düşünüp banyoya koşup elini sudan geçirip rahatlama yaşar. Bazen bu rahatlamayı yaşayabilmek için elini birden fazla sayıda ve belki sadece belli bir sabunla yıkaması gerekebilir. Pislik algısı her zaman mikroplar ve hastalıklarla ilgili olmayabilir. Hatta kimi danışanlar pisliğin ne olduğunu tam tarif edemediklerini ancak hissettiklerini söylerler. Bu pisliği yıkamazsa çocuğunun başına kötü bir şey geleceği düşüncesinde olduğu gibi, yıkama ihtiyacı gelecekteki olumsuz bir olasılıktan koruyucu nitelik taşır.

Temizlik takıntısı denince akla ilk el yıkama gelir ancak bir şeylerin pislikle bulaştığı düşüncesi ve buna eşlik eden yıkama davranışının bulunduğu farklı durumlar da vardır. Mesela dışarıdan gelen bir torba pis olarak düşünülürse değdiği her yeri temizleme ihtiyacı yaşanabilir. Ya da sokakta giyilen kaban dahil tüm kıyafetler pis görülüp eve gelir gelmez hepsini yıkama ihtiyacı duyulabilir.

Bazıları evden misafirler gider gitmez koltuk kılıfı ve perde yıkayabilir. Temizlikle ilgili tutarsızlıklar da olabilir. Her tuvalet sonrası tüm kıyafetlerini çamaşır makinesine koyan bir kişi haftalardır vücut banyosu yapmıyor olabilir. Temizleme töreni öylesine çok ayrıntı gerektirebilir ki kişi temizliğiyle başa çıkmakta zorlanacağını düşündüğü bazı yerleri temizlemekten kaçınabilir. Temizlik yapılan malzemeleri de temizleme ihtiyacı duyulabilir. Kalıp sabunları yıkayanlar, temizlik bezlerini defalarca kaynatanlar, her yerin temizliği için ayrı bir temizlik bezi kullanıp bunları da çöpe atanlar olabilir. Bazıları da sadece kendilerini değil, yakınlarını da yıkamak isteyebilir. Özellikle çocuklar evdeki temizlik takıntısı olan ebeveyni örnek alarak ileride temizlik takıntısı geliştirebilir.”

Ben de bazen korkuyorum temizligi takinti haline getirecem diye.. Evim pis ya da daginik oldugu zaman morallerim bozuluyor.. Ama bazen akisina birakmaya calisiyorum, amaann bosver salla diyorum kendime, çokta şaapmamak lazım yani

Off

Kimi evler her daim temiz ve düzenli olurken kimilerinde ise bir türlü dirlik ve düzen sağlanamaz. Hayatınızda hiç yoksa bir defa o klasik sözü duymuşsunuzdur; “….’nın evi adeta müze gibi her zaman düzenli” ya da “bizimkisi yaşayan bir ev o yüzden işi bir türlü bitmiyor”… Evet kimi kişilerin evleri aynı yaşam standartına sahip olanlara oranla daha düzenli ve temizdir. Peki nedir bu düzenin sırrı? Ev temizliğinin doğru yapılması sizi de o hayalini kurduğunuz eve kavuşturacak. İşte ev temizliğinin püf noktaları…

Ev halkının popülasyonu ev temizliği üzerinde etkin rol oynasa da bazen iki kişilik hatta tek kişililik evlerde dahi düzen ve temizlik denkleminin kurulması ne yazık ki mümkün olmaz. “Ev işi nankör bir iştir” denir ki yüzde yüz doğrudur. Eliniz her daim evinizin üzerinde olmalıdır.

Ev işi günlük bir rutindir. Ve kesinlikle bugünün işini yarına bırakma söylemi üzerine kurulur. Her gün birbirini takip eden işlerin yapılması gerekir. Ama elbette doğru sıralamada… Sıralamanın öneminin kavranması yapılacak işlerin süresini ve harcanan enerjinin azalmasını sağlayacaktır. Nedir bu sıralama;

1- 15 günde bir perdeleri yıkamayı alışkanlık haline getirin. Perdeleri sökerek uygun programda makineye attıktan sonra sirkeli bir su yardımı ile camlar silinmelidir. (cam silmenin püf noktalarını ilgili makalemde bulabilirsiniz.)
2- Camların ardından elektrik süpürgesi ile tüm ev süpürülmeli ve toz alma işlemi sonrasında yapılmalıdır. Halılar tozu adeta içlerine çeker ve dolayısıyla eğer önce toz alır ya da yerleri silerseniz tekrar eden bir toz sorunu ile karşılaşırsınız.
3- Evin süpürülme işlemi bittikten sonra büfe kütüphane sehpa ve benzeri eşyaların tozunu almanız önerilir.
4- Zemin özelliğine uygun bir deterjan ile silinip kurulanmalıdır. Zeminin kurulanması önemlidir. Böylece ıslak zemin üzerinde yürüdüğünüzde iz bırakmamış olursunuz.
5- Banyo ve mutfak temizliği evin diğer odaları tamamlandıktan sonra yapılmalıdır. Su ve deterjan ihtiyacınızı karşılayacak bu alanların sona bırakılması temizlik sırasında iş tekrarı yapmanızı önler.
6- Son olarak yıkanan perdeler ve paspaslar yerlerine yerleştirilmelidir. Perde kumaş seçimini yaparken ütü istemeyen kumaş seçimi bu noktada önemlidir. Eğer perdelerinizi ütülemeniz gerekiyor ise bu işlemi asmadan önce yapmalısınız.

Genel temizlik sıralaması bu şekilde akarken günlük temizlikte de dikkat edilmesi gereken detaylar vardır. Her gün cam silmeyeceğiniz perde ya da paspasları yıkamayacağınız düşünülür ise genel temizliğin her gün elektrik süpürgesi ile ortalığın süpürülmesi bir vileda yardımı ile silinmesi ve toz alımını kolaylaştıran toz süpürgeleri ile genel bir silinme işlemi yapılması yeterlidir.

Genel olarak evinizin her daim temiz ve düzenli olmasını istiyorsanız depolama ve dolaplama sistemlerine de önem vermek gerekir. Ortalıkta gereksiz eşyaların bulunması evin her daim dağınık olmasına sebebiyet verecektir.

Günlük temizlikte kişisel önerim. Mutfağın özellikle geceden toplanarak ertesi güne hazır bırakılması hatta gece yatarken bulaşık makinesinin çalıştırılarak hem zamandan hem de enerjiden maksimum tasarruf sağlanması yönündedir. Böylece sabahları uyandığınızda temiz bir mutfak ve yıkanmış bulaşıklar dolayısıyla da gün boyu birikecek bulaşıklar için temiz bir bulaşık makinesine sahip olmuş olursunuz.

Banyo ve klozetlerin gün aşırı temizlenmesi havluların değiştirilmesi önemlidir. Ayrıca yıkanan çamaşırları günü gününe ütülemek sizleri birikmiş ve adeta işkenceye dönüşmüş bir ütü yığınından kurtaracaktır. (alıntıdır)