Salça neticede fabrikasyon bi ürün evde yapsanızda çok fazla tuz kullanmanız gerekir ki fabrikada da tuz kullanılır. Ben zaten normalde de tuz kullanımıma dikkat ediyorum. Deniz ya da kaya tuzu kullanıyorum, en önemlisi eşimin tansiyonu sınırda, tansiyon hastalarının ve risk altında olanların salça tüketmemesi gerekiyor. Likopeni mevsiminde aldığımız domatesten de alabiliriz hatta domatesi tavada ısıtır üzerine saf zeytin yağı döküp yersek kat kat fazla alırız. Salçadan daha faydalı olur ki ztn biliyorsunuzdur en fazla domatete olmakla birlikte başka meyvelerde de Likopen var. Granit olayına gelince eşimle baya bakınmıştık. Granitte radon salınımı var ki direk kanserojen. Granit tezgahlarda ve yer zeminde de kullanılıyor. Eğer evde granit varsa günde en az 15 evi havalandırmak gerekiyor. Eşimle granit tava almaya gittiğimizde ordaki satış temsilcisine sormuştum granit kanserojen mi die. Kız açıkçası yalan söyleyemem granit kanserojen bi madde hatta hastane zeminlerinde çok kullanılıyor ama soluduğunuz zaman çok zararı var demişti. Tekrar araştırdığımda Kızın söylediklerinin doğru olduğunu gördüm zaten. Tezgahta ve zeminde bu kadar zarar veriyorsa içinde pişirdiğim yemeğe kim bilir ne yapar. Bir de yeni teknoloji die düşünmeyin zamanında teflonlarda yeni teknolojiydi ama bildiğiniz gibi kanserojenler. Ben her yeni çıkan teknolojinin eskiye nazaran daha da zararlı olduğunu düşünüyorum.
İstediğim gibi bir açıklama buldum ve paylaşıyorum.
Granit tava ve tencereler piyasaya yeni bir tasarım olarak İtalyanlar tarafından sunulduğunu biliyorum. Ticaretin sınırı yok,önceki objede küçük bir değişiklik yapılarak, piyasada pazar oluşturulabiliniyor. Granit tencere ve tavalar da böyle bir şey. Bildiğim kadarıyla GRANİT TENCERE VE TAVA denilen şey;Dış yüzey seramik porselen,gövdesi alüminyum, iç kısmı 3 katpolitetrafloroetilen (PTFE) kaplama olduğu şeklindedir. Yani teflon tava ve tenceredir. Granit neresinde kullanılmış soru işareti. Doğrusu bilmiyorum. Eğer porselen kaplama kasdediliyor ise, ve bu malzeme içinde granit hammaddesinde bulunan silis çoğunlukla kullanılmış ise sorun yok. Sonuçta granit, sert,kristal yapılı, esas mineralleri ortoklas ile az miktarda plajioklas ve kuvarstır. Ayrıca mika, hornblend, piroksen ve ikinci gruba giren turmalin, apatit, zirkon, granat, manyetit gibi mineraller de bulunabilir. Granitlerde kuvars (silisyum dioksit), genellikle hacmen % 20'nin üzerindedir. Granitlerde bulunan ikinci ana mineraller muskovit, biyotit, amfibol, piroksen veya nadiren fayalit (demirli olivin) olarak sıralanabilir.
Kafanızı fazla karıştırmadan sorunuza cevap vereyim. Kısaca granit tava ve tencere denilen objede ne oranda ve çeşit granit malzeme kullanıldığı prosüdür de belirtilmesi gerekir. Bunu bilmiyoruz. Kullanılan granit malzemedeki iz elementleri bilmemiz gerekir. Yani sağlık yönünden değerlendirme yapabilmemiz için tava ve tencerede kullanılan malzemelerin kimyasal analiz sonuçlarının bilmemiz gerekir. MAALESEF ÖNCE PİYASAYA MALZEMELER KULLANIM İÇİN PAZARLANIR, DAHA SONRA KAMU OYUNDA SAĞLIĞA ZARARLI MI TARTIŞMASI VE ARAŞTIRMALARI YAPILIR. Sağlığa zararlı ise satışı ve dağıtımı durdurulur. Granit tava ve tencereler için de ileride bu tartışmalar ve araştırmalar belki yapılacaktır.
RADYASYON YÖNÜNDEN endişe ediyorsanız bunun önemi yok.Bence teflon oluşu yönüyle belki endişe etmelisiniz.
Bildiğim kadarıyla, Teflon; florlanmış etilen polimeriolan bir politetrafloroetilendir.
Isıya, kimyevî maddelere, neme, elektrik atlamasına,sürtünmeye dayanıklı olup, hiçbir maddeye yapışmaz.
Teflon tavalar ve tencereler için;
1-Yüksek ateşte kullanılmamalı-boşken fazla ısıtılmamalı (260 °C sıcaklık üstü),
2-Boşken yağ yakmamaya dikkat edilmeli,
3-Yıkarken bulaşık teli ve sert bulaşık tozu kullanılmamalı.
4-Sıvı/krem deterjanla yıkanmamalı.5-Özel ısı dengesiyle, orta ateşte kullanılmalı şeklinde ifade edilmektedir.
Teflon 260 °C üzerindeki sıcaklıklarda bozulmaya başladığı, yapısının 350 °C civarında tamamen bozulduğu, ateş üzerinde bırakılan boş bir tava bu dereceleri aşabileceği, ancak tava içinde yanan az miktardaki yağ sağlık açısından daha büyük bir sorun oluşturabileceği belirtilmektedir.
Yukarıdaki şartları, granit tava ve tencere (yani teflon tavada) yerine getirmek mümkün mü? Sıcaklığı ayarlamak, tavanın boş yeri olmaması mümkün mü?, sıcaklığın 260 derece santigratı aşmamasını nasıl ölçeceğiz?, tava ve tencerede bunun için yanına asılı termometre, termostat var mı? Yağın yanmaması mümkün mü?, yüksek ateşte kullanmamak mümkün mü?,çizilmemesi mümkün mü? Bunları düşündüğümüzde teflon tava ve tencere diğer adıyla granit tava ve tencere herhalde benim tercih edeceğim yemek pişirme gereci olmasa gerek. Çelik tava ve tencere varken, teflon tava ve tencereyi yukarıdaki nedenlerden dolayı doğrusu ben tercih etmem. Biliyorsunuz bir kaç yıl önce teflon tava ve tencerelerin sağlığa zararlı olduğuyla ilgili tartışmalar yapılmıştı. Ne oranda sağlığa zararı var hala tartışmalı.
Yukarıdaki beş madde halinde belirtilen kullanma şartlarını yerine getirdiğiniz sürece, granit tava ve tencere (teflon tava ve tencere) kullanmanızda sağlık yönünden sakıncası olmayacağını söyleyebilirim.
Sağlıklı günler dileğimle.
Dr. Eşref ATABEY
Tıbbi Jeoloji Uzmanı