Saç koparma hastalığı: Triktillomani

Trikotilomani (Dürtüsel Olarak Saç ve Vücut Kıllarını Yolma Hastalığı) Nedir?

Kişiyi saçlarını ya da kıllarını yüzey derisinden ayıracak şekilde çekmeye zorlayan bir saplantı (kompülsiyon) ya da karşı konulamaz bir dürtü olarak tanımlanan bu hastalık, dürtü kontrol bozukluklarının içinde sınıflandırılıyor. Trikotilomani sözcük yapısı bakımından Yunanca kaynaklı üç kelimeden oluşuyor: saç (thrix), çekme (tillein) ve mania (mani, duygusal taşkınlık). Saç ya da vücut kılı yolma davranışı öncesinde rahatsız edici bir gerginlik deneyimleyen hastalar, kılları yolmaktan haz alıp doyum buluyorlar ve üzerlerindeki gerginlik yerini rahatlamaya bırakıyor. Saç yolma davranışı, uzun sürede kafada öbek öbek kelliğe neden olabiliyor.

Trikotilomani ve Sık Rastlanan Yaş Aralığı:

Hastalık genellikle erken ergenlik döneminde görülüyor. Her ne kadar her yaştan hastaya rastlanabiliyor olsa da ilk tipik saç yolma davranışı sıklıkla 12 yaşlarında ortaya çıkıyor.

Trikotilomani Tedavisi:

1. Psikoterapi (Bilişsel-Davranışçı Terapi): Bilişsel-davranışçı terapi, saç yolma davranışını tetikleyen faktörleri tespit ederek bu davranışı değiştirmeyi ya da ya da bu faktörlere yanıt olarak verilen saç yolma davranışını önlemeye yönelik becerileri hastalara öğretmeyi hedefliyor. Terapist, hastanın günlük hayattaki sıkıntılara ve duygusal durumlara farkındalık geliştirmesini sağlayarak saç yolma davranışına nelerin neden olabileceğini bulmasında rehberlik ediyor. Kimi hastalar, saçlarını yolmayı engelleyecek parmak bandajları ya da ne zaman saç yolduklarına ilişkin tuttukları kayıtlarla tedavide hatırı sayılır bir aşama kaydedebiliyorlar.

2. İlaç Tedavisi: Uygulanan ilaç tedavileri de hastalığın belirtilerini hafifletebiliyor. Tedavide, Prozac’ın da içinde bulunduğu seratoninin geri alımını engelleyen ilaçlar kullanılıyor. Ancak ilaç tedavisinin etkinliği tartışmalı. Çünkü ilaç tedavisi gören hastaların bir kısmı tamamen iyileşirken, bir kısmında hiçbir değişiklik olmayabiliyor.

Araştırmacılar, ilaç tedavisiyle aynı sürede götürülecek olan terapinin etkinliğini halen araştırıyorlar.

Tedavi gördükten sonra saç yolma davranışını kesen hastaların saçları, eğer ki saç derileri kalıcı kelliğe neden olacak derecede tahrip edilmemişse tekrar köklerden uzamaya başlıyor.

Alintidir...

Saç koparma hastalığı bilinenin aksine toplumda çokça yaşanan bir rahatsızlıktır.​

Kişiyi saçlarını ya da kıllarını yüzey derisinden ayıracak şekilde çekmeye zorlayan bir saplantı ya da karşı konulamaz bir dürtü olarak tanımlanan bu hastalığın tıptaki adı trikotillomanidir. Trikotillomani sözcük yapısı bakımından Yunanca kaynaklı üç kelimeden oluşuyor: Saç (thrix), çekme (tillein) ve mania (mani, duygusal taşkınlık). Saç ya da kaş kirpik, ya da diğer vücut kıllarını yolma davranışı öncesinde kişi rahatsız edici bir gerginlik yaşar. Kıl koparmak için giderek artan istek ve gerili kılı yolduğu zaman yerini kısa süreli rahatlamaya bırakır. Saç yolma davranışı, uzun sürede kafada çeşitli alanlarda kelliğe neden olabiliyor, ya da özellikle kasıklar ve koltuk altından kıl koparılması durumunda daha sık olan abseler oluşabilir. Kimi zaman hasta kopardığı kılları yutabilir, bu durum kronik biçimde devam ederse bağırsaklarda top haline gelen kıllar barsak tıkanmalarına sebep olabilir. Bazen de trikotillomani hastası kendi saçını ya da vücut kıllarını koparmaz ancak başkasından koparmak, halı ya da oyuncak tüylerini koparmak, evcil hayvanlardan kıl koparmak gibi farklı davranışlar gösterebilir.

Her ne kadar hastalık çocukluktan yaşlılığa her yaşta görülebilse de genellikle 12–13 yaşlarında ergenliğe geçiş döneminde başlar. Kızlarda daha fazla görülmekle birlikte bıyık sakal koparan erkeklerin de sayısı az değildir. Fakat kadınlar koparma sonrası başta beliren kelliği saklamakta zorluk çektikleri için tedaviye daha sık başvururlar. Erkeklerde kelliğin toplumsal olarak kabul görmesi, sakal ve bıyıktaki açıklıkların tıraş olarak kapatılabilmesi sebebiyle hastalık daha rahat saklanabilir.

Trikotillomaniye sık olarak depresyon, kaygı bozuklukları, alkol ve madde kullanımı ve diğer dürtü kontrol bozuklukları eşlik eder. Tedavide saç yolma davranışını tetikleyen faktörleri tespit ederek bu davranışı değiştirme ya da ya da bu faktörlere yanıt olarak verilen saç yolma davranışını önlemeye yönelik becerileri hastalara öğretme hedeflenir. Kişiden hangi gün kaç tel kıl kopardığını, koparmayı tetikleyen davranışlar, ilişkili duygu ve düşünceleri kaydetmesi istenir. Kimi zaman kıl koparmayı fiziksel olarak engelleyecek parmak bandajları, bereler de kullanılır. Çünkü kıl koparma çoğu zaman farkına varılmadan, otomatiklik kazanmış halde yapıldığı için bu fiziksel engeller ve kayıtlar kişinin kıl kopardığını fark etmesini sağlayacaktır. İlaç tedavileri de hastalığın belirtilerini hafifletir. Tedavide antidepresan ve antipsikotik ilaçlar kullanılabilir. En etkili tedavi yöntemi ise ilaç tedavisi ve psikoterapinin birlikte uygulanmasıdır.

Uzm. Dr. Gökben Hızlı

Alıntıdır. ​

Kızlar bu başlığı açmamın sebebi, benim de saç koparma hastalığına sahip olmam. Bu nedenle kaşlarımın, kirpiklerimin ve saçlarımın büyük kısmını kopararak büyük açıklıklar oluşturdum. Bunun herhangi bir nedeni ya da tetikleyicisi yok. Bir anda bir kıl kökünde başlayan hafif acıma, ve o kılı koparınca sanki bütün dünyadaki en mutlu insan olacakmışım hissi ve sonra kaybolan kontrol... Kendime gelip de önümdeki kılları görünce de peşinden gelen üzüntü, sonra aynaya bakıp da kel bıraktığım bölgeleri görünce 2 kat üzüntü... Benim gibi bu rahatsızlığı yaşayanlar, tanıdıkları olanlar, çözüm önerileri olanlar için açtım bu başlığı. Daha önce bu konuda bir başlık açıldıysa özür diliyorum; çünkü ben rastlamadım. Paylaşımlarınızı bekliyorum ...


teşekkürler canım, benim kötü yönünden biri de özellikle kaş ve kirpiklerimi koparmam. Bazıları yerine geliyor, ama büyük kısmını kaybettim. Doktor nasıl bir tedavi uyguladı, çok özel olmazsa sorabilir miyim ?

benim böyle bir arkadaşım vardı tepe bölgesi tamamen boştu dediğin gibi bunu kontrolsüz olarak yapıyordu..babası önce bi doktora götürdü tedaviye başladılar bide saçalrını kazıttırdılar el alışkanlığı kaybolsun diye...sende bi uzamana danış canım kötü bi durum çünkü..bende dudaklarımın etlerini koparıyorum.bazen mikrop kapıyor iğrenç iltihaplı bi hal alıyor öyle canım yanıyorki bi iyileşsin bi daha koparmayacağım diyorum iyileşiyor yine devam..inanılmaz bir haz veriyo koparmak ama normal bi davranış değil işte.. :1no2:

benim bir arkadaşımda var bu hastalık. 9 yaşında, kardeşi doğduğun da onu çok kıskanmış ve saçlarını koparmaya başlamış. hala da devam. bir şeye üzüldüğün de ,strese girdiğin de başlıyor koparmaya.. bir de genelde hep aynı yerden koparıyor... resmen bir ceviz büyüklüğünde 1 kaç tane yer açılıyor... ona hep sorarım,acımıyormu canın diye. hissetmiyormuş. benim 1 telim kopsa canım kıymetlidir yaygarayı basarım... en kötü yaşadığı şey de kuaföre boyaya gitmek. tabii insanlar görüyor. anlatmak zorunda kalıyor...o saçların çıkması da ,çok uzun sürüyor. bir gün gerçekten saç çıkmayacak o bölgelerden. çok söylüyorum,ama dinlemiyor. küçükkken psikoloğa bu rahatsızlığı için gitmiş,ama çözüm olmamış. hala devam..

benimde görümcem de var bu rahatsızlık. ama ben bunun hastalık olduğunu şimdi burda okuyunca öğrendim. iki senedir öss ye hazırlanıyodu ve bu süreç içerisinde kayınvalidem hep saçlarını kopardığını söylüyordu ama farkında olmadan yapıyormuş ders çalışırken. bu sene üniversitede halen devam edip etmediğini bilmiyorum ama en kısa zamanda onları da bilgilendireceğim. paylaşım için teşekkürler.

2 sene önce bende saçlarımı koparıyodum sanırım öss stresinden ama daha sonradan kendi kendine geçti benimki.Saçlarımı kopardıkça bende sanki rahatlıyodum mutlu oluyodum.. arada elim yine saçıma gidiyo ama engellyorum kendimi saçlarım azalır korkusuyla.. İnşallah en yakın zamanda bırakırsın cnm sendea.s.

ben koparmıyorum ama çok döküldüğü için elimle dökülenleri alıyorum.

bu iş sen de biter arkadaşım bende bir ara yapıyordum bunu ama bukadar aşırı değil yani kaşımı kirpiğim yolmadım ama arada kalın bir tel elime gelse koparırdım evet acı bana acı gibi gelmiyordu garip bir duygu ama yapmamam gerektiğini kendime anlatabildim ve artık yapmıyorum aklıma bile gelmiyor böyle birşey yapmak fakat seninki baya ileri düeyde tepende açıklıklar yaratacak kadar yapıyorsun kendin başa çıkamadığına göre bir doktora git tabi kendin de aşmaya çabala herşey sende bitiyor unutma

bu başlığı görünce çok şaşırdım inanın
çünkü ergenlik dönemimde 12-13 yaşlarındayken ben de yapıyordum bunu hastaymışım meğer ben! ama allahtan bıraktım çook uzun yıllardır yapmıyorum. ne yazıkki o günlerden geriye biraz açıklık kaldı şimdi onu kapatmaya çalışıyorum ben de sarımsak yağı sürdüm geçen gün :) inşallah işe yarar

ilkokul da basladım bende saclarımı cekmeye,,..

mutlu bır cocuktum oysa ki.. psıkolojık hic bır sorunum yoktu.. derslerımde de basaılıydım. ailemde de mutluydum.ilkokuldayken dr a goturduler beni... sebeb yok,, alnım ve tepem acılmıstı.. annemler görmesın dıye tuvalette ya da yorganın altında bıle yoldugumu bılırım..

dönem dönem tekrarladı bende... gecen ıl yıne tepeme fazla yuklenmısım sanırım azcık acılma basladı.. yıne bıraktım.. estetık kaygımla ,sac cekme durtum bazen kıyasıya yarısıyorlar.. guzel ve kalıtelı saclarım var... olmasa coktan kel kalmıstım..

hayatımın en sıkıntılı donemını atlatıyorum bu ara ve aklıma bıle gelmıyor saclarımı yolmak...

koparınca nasılda mutlu oluyorum yaaa,,,

dur bı tane daa koparayım bu son olsunun sonu bır turlu gelmıyor bazen.

sıgara gıbı bı alıskanlık sanırım....