- Konu Sahibi ProfDrBulentTiras
Tüp bebek tedavisi, doğal yollarla bebek sahibi olamayan çiftler için en etkili tedavilerden bir tanesidir. Bu tedavi polikistik over sendromu (PKOS) nedeniyle hamile kalamayan kadınların bebek sahibi olabilmesi için kullanılabilmektedir.
Tüp bebek tedavisi PKOS hastalarında olumlu sonuç verebilen bir tedavi olmakla birlikte bu hastalar, yumurtalık hiperstimülasyon sendromu (OHSS) açısından risk altında olabildiklerinden dolayı hastaların tedavilerinin ve kullanacakları ilaçların kişiye özel olarak dikkatli bir şekilde ayarlanması gerekir. Tedavi sırasında hastanın yakından izlenmesi ve gerekli stratejilerin izlenmesiyle OHSS riski önemli ölçüde azaltılabilecektir.
PKOS’un nedenlerini, hamile kalma açısından yaratabildiği sıkıntıları ve PKOS’ta tüp bebek tedavisinin başarı oranlarını bu yazıda okuyabilirsiniz.
Polikistik over sendromu ya da kısaca PKOS, üreme çağındaki kadınlarda görülebilen hormonal bir bozukluktur. PKOS’u olan kadınların adetleri düzensiz olabilir veya erkeklik hormonu (androjen) seviyeleri yüksek olabilir. PKOS olması halinde yumurtalıklarda çok sayıda küçük sıvı dolu kesecikler oluşabilir ve yumurtalıklar düzenli olarak yumurta bırakmayabilir.
PKOS’ta ortaya çıkan belirtiler için tedavi görmek gerekebilir. Ayrıca doğurganlığın arttırılması için ilaç kullanımı gerekebilse de PKOS hastalarının hamile kalması mümkün olabilmektedir.
PKOS’ta en yaygın görülen belirtiler arasında adet gecikmesi, adet düzensizliği ve adet dönemlerinin uzaması gibi belirtiler yer almaktadır. PKOS hastalarında aşırı miktarda androjen bulunması saç kaybına yol açabilir, yüz gibi bölgelerde aşırı kullanmaya ve sivilcelenmeye neden olabilir. Diğer PKOS belirtileri arasında şunlar bulunabilmektedir:
PKOS’un kesin nedeni şimdiye dek belirlenememiştir. Bununla birlikte genetik etkenlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Örneğin, annenizde ya da kız kardeşinizde PKOS varsa sizde de olabilir.
PKOS aynı zamanda vücudunuzda görülen diğer sorunlarla da ilgili olabilir. Örneğin, vücudunuzda insülin üretimi çok fazlaysa yumurtalıklarınız bu durumdan etkilenebilir.
PKOS’ta tedavi hastanın belirtilerine, yaşına ve hamile kalmak isteyip istemediğine göre belirlenecektir. Kiloluysanız, vücut ağırlığınızın yüzde 5’i veya 10’u kadar az miktarlarda kilo vermeniz dahi kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlayabilir. Kilo vermeniz ayrıca kullanacağınız ilaçların etkinliklerinin ve doğurganlığınızın artmasında da yardımcı olabilir.
İnsülin direnciniz varsa doktorunuz bunu düşürmek, yumurtlamayı düzenlemek ve kilo kaybına yardımcı olmak için diyabet ilacı kullanmanızı önerebilir.
PKOS hastasıysanız ve hamile kalmak istemiyorsanız, doktorunuzun önerisiyle hormonlu doğum kontrol yöntemlerine başvurabilirsiniz. Hormonlu doğum kontrol yöntemleri rahim içi kanseri riskinizin azalmasına yardımcı olabilir, adet döngülerinizi düzenleyebilir, sivilcelerden kurtulmanızı ve vücudunuzdaki tüylerin azalmasını sağlayabilir. Hamile kalmak istiyorsanız ise çeşitli kısırlık ilaçlarıyla yumurtalıklarınızın yumurta bırakması sağlanabilir.
Ayrıca aşağıdaki belirtiler halinde de doktora gitmeniz gerekir:
PKOS, üreme çağındaki her 10 kadından yaklaşık 1’ini etkileyen bir sorundur. PKOS teşhisi aldıysanız, hamile kalmakta zorluk yaşayabilirsiniz. Hamile kaldıysanız ise hamilelik ve doğum sırasında birtakım komplikasyonlar yaşama ihtimaliniz vardır.
PKOS hastaları, PKOS’u olmayan kadınlara göre daha yüksek düşük riskine sahiptir. Ayrıca bu kadınlarda preeklampsi, gebelik diyabeti ve erken doğum gibi komplikasyonlara da rastlanabilir.
Bazı kadınlar hamile kalmaya çalışana dek PKOS’u olduğunun farkında değildir. Doğal yollarla hamile kalmaya çalışmanızın üzerinden bir yıl geçtiyse bir uzmana başvurmanız çok önemlidir.
Doktorunuz, hamile kalmanız için plan oluşturmanıza yardımcı olacaktır. Hamile kalmak için deneyebileceğiniz yollar arasında kilo verme, sağlıklı beslenme ve gereken durumlarda ilaç tedavisi görme gibi şeyler yer almaktadır. Bunların hangilerinin size uygun olduğunu anlamanız için doktora gitmeniz önemlidir.
Tedavide ilk adım genelde klomifen sitrat kullanımı olmaktadır. Bu etken madde, ağızdan alınır ve yumurtalıkların folikül bırakması hedeflenir. Bu tedavi oldukça kolaydır ve ekonomiktir. Tedavinin olumsuz yönlerinden bir tanesi aynı anda birden fazla yumurtanın bırakılarak çoğul gebeliğe neden olabilmesidir.
Klmifen sitratın işe yaramaması durumunda ikinci adım yapay döllenme olabilir. Bu adımda düşük dozda gonadotropinler kullanılarak yumurtalıkların tetiklenmesi sağlanır. Yumurtlama gerçekleştikten sonra erkekten meni alınır ve rahim içine enjekte edilir. Ancak bu tedavide de çoğul gebelik görülmesi mümkündür.
Tüp bebek tedavisinde yumurtalar toplandıktan sonra sperm ile bir araya getirilerek döllenmenin gerçekleşmesi beklenir. Embriyoların gelişmesi yaklaşık 2-6 gün sürebilir ve sonrasında uygun görülen embriyolar rahme transfer edilir.
PKOS hastalarında tüp bebek tedavisi başarı oranlarının yüzde 70’ten yüksek olduğunu gösteren araştırmalar bulunmaktadır. Bu nedenle tüp bebek tedavisi, kısırlık sorunu yaşayan PKOS hastaları için genelde etkili bir tedavi olmaktadır.
Tüp bebek tedavisi PKOS hastalarında olumlu sonuç verebilen bir tedavi olmakla birlikte bu hastalar, yumurtalık hiperstimülasyon sendromu (OHSS) açısından risk altında olabildiklerinden dolayı hastaların tedavilerinin ve kullanacakları ilaçların kişiye özel olarak dikkatli bir şekilde ayarlanması gerekir. Tedavi sırasında hastanın yakından izlenmesi ve gerekli stratejilerin izlenmesiyle OHSS riski önemli ölçüde azaltılabilecektir.
PKOS’un nedenlerini, hamile kalma açısından yaratabildiği sıkıntıları ve PKOS’ta tüp bebek tedavisinin başarı oranlarını bu yazıda okuyabilirsiniz.
Polikistik Over Nedir?
Polikistik over sendromu ya da kısaca PKOS, üreme çağındaki kadınlarda görülebilen hormonal bir bozukluktur. PKOS’u olan kadınların adetleri düzensiz olabilir veya erkeklik hormonu (androjen) seviyeleri yüksek olabilir. PKOS olması halinde yumurtalıklarda çok sayıda küçük sıvı dolu kesecikler oluşabilir ve yumurtalıklar düzenli olarak yumurta bırakmayabilir.
PKOS’ta ortaya çıkan belirtiler için tedavi görmek gerekebilir. Ayrıca doğurganlığın arttırılması için ilaç kullanımı gerekebilse de PKOS hastalarının hamile kalması mümkün olabilmektedir.
PKOS’ta en yaygın görülen belirtiler arasında adet gecikmesi, adet düzensizliği ve adet dönemlerinin uzaması gibi belirtiler yer almaktadır. PKOS hastalarında aşırı miktarda androjen bulunması saç kaybına yol açabilir, yüz gibi bölgelerde aşırı kullanmaya ve sivilcelenmeye neden olabilir. Diğer PKOS belirtileri arasında şunlar bulunabilmektedir:
- Boyun ya da koltukaltı gibi bölgelerde kararma
- Ruh halinde değişimler
- Pelvik ağrı
- Vücudun orta bölgesinden kilo alma
Polikistik Over Sendromu Neden Olur?
PKOS’un kesin nedeni şimdiye dek belirlenememiştir. Bununla birlikte genetik etkenlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Örneğin, annenizde ya da kız kardeşinizde PKOS varsa sizde de olabilir.
PKOS aynı zamanda vücudunuzda görülen diğer sorunlarla da ilgili olabilir. Örneğin, vücudunuzda insülin üretimi çok fazlaysa yumurtalıklarınız bu durumdan etkilenebilir.
Polikistik Over Sendromu Tedavisi
PKOS’ta tedavi hastanın belirtilerine, yaşına ve hamile kalmak isteyip istemediğine göre belirlenecektir. Kiloluysanız, vücut ağırlığınızın yüzde 5’i veya 10’u kadar az miktarlarda kilo vermeniz dahi kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlayabilir. Kilo vermeniz ayrıca kullanacağınız ilaçların etkinliklerinin ve doğurganlığınızın artmasında da yardımcı olabilir.
İnsülin direnciniz varsa doktorunuz bunu düşürmek, yumurtlamayı düzenlemek ve kilo kaybına yardımcı olmak için diyabet ilacı kullanmanızı önerebilir.
PKOS hastasıysanız ve hamile kalmak istemiyorsanız, doktorunuzun önerisiyle hormonlu doğum kontrol yöntemlerine başvurabilirsiniz. Hormonlu doğum kontrol yöntemleri rahim içi kanseri riskinizin azalmasına yardımcı olabilir, adet döngülerinizi düzenleyebilir, sivilcelerden kurtulmanızı ve vücudunuzdaki tüylerin azalmasını sağlayabilir. Hamile kalmak istiyorsanız ise çeşitli kısırlık ilaçlarıyla yumurtalıklarınızın yumurta bırakması sağlanabilir.
Ayrıca aşağıdaki belirtiler halinde de doktora gitmeniz gerekir:
- Adet düzensizliği
- Ruh halinde değişimler
- Açıklanamayan kilo artışı
- Vücut tüylerinde veya ciltte değişimler
Polikistik Over Gebeliğe Engel mi?
PKOS, üreme çağındaki her 10 kadından yaklaşık 1’ini etkileyen bir sorundur. PKOS teşhisi aldıysanız, hamile kalmakta zorluk yaşayabilirsiniz. Hamile kaldıysanız ise hamilelik ve doğum sırasında birtakım komplikasyonlar yaşama ihtimaliniz vardır.
PKOS hastaları, PKOS’u olmayan kadınlara göre daha yüksek düşük riskine sahiptir. Ayrıca bu kadınlarda preeklampsi, gebelik diyabeti ve erken doğum gibi komplikasyonlara da rastlanabilir.
Bazı kadınlar hamile kalmaya çalışana dek PKOS’u olduğunun farkında değildir. Doğal yollarla hamile kalmaya çalışmanızın üzerinden bir yıl geçtiyse bir uzmana başvurmanız çok önemlidir.
Doktorunuz, hamile kalmanız için plan oluşturmanıza yardımcı olacaktır. Hamile kalmak için deneyebileceğiniz yollar arasında kilo verme, sağlıklı beslenme ve gereken durumlarda ilaç tedavisi görme gibi şeyler yer almaktadır. Bunların hangilerinin size uygun olduğunu anlamanız için doktora gitmeniz önemlidir.
Polikistik Over Kısırlık Tedavisi
PKOS’ta kısırlığın esas nedeni yumurtlamanın olmamasıdır. PKOS hastalarında adet döngüsü sırasında yumurtalıklar yumurta bırakamayabilir. Kısırlığın nedeni yalnızca yumurta bırakılmamasından kaynaklanıyorsa genelde yardımcı üreme teknolojilerine başvurulur.Tedavide ilk adım genelde klomifen sitrat kullanımı olmaktadır. Bu etken madde, ağızdan alınır ve yumurtalıkların folikül bırakması hedeflenir. Bu tedavi oldukça kolaydır ve ekonomiktir. Tedavinin olumsuz yönlerinden bir tanesi aynı anda birden fazla yumurtanın bırakılarak çoğul gebeliğe neden olabilmesidir.
Klmifen sitratın işe yaramaması durumunda ikinci adım yapay döllenme olabilir. Bu adımda düşük dozda gonadotropinler kullanılarak yumurtalıkların tetiklenmesi sağlanır. Yumurtlama gerçekleştikten sonra erkekten meni alınır ve rahim içine enjekte edilir. Ancak bu tedavide de çoğul gebelik görülmesi mümkündür.
PKOS ve Tüp Bebek
PKOS hastasında yukarıdaki tedaviler yanıt vermediyse sonraki adım tüp bebek tedavisi olabilir. Tüp bebek tedavisi, çeşitli adımlardan oluşan bir tedavidir. Bu tedavide hastaya öncelikle yüksek dozda gonadotropinler verilerek birden fazla folikül gelişmesi sağlanır. Foliküller gerekli büyüklüğe geldiğinde yumurta toplama işlemi gerçekleştirilir. Tüp bebek tedavisinde yumurtalar toplandıktan sonra sperm ile bir araya getirilerek döllenmenin gerçekleşmesi beklenir. Embriyoların gelişmesi yaklaşık 2-6 gün sürebilir ve sonrasında uygun görülen embriyolar rahme transfer edilir.
PKOS hastalarında tüp bebek tedavisi başarı oranlarının yüzde 70’ten yüksek olduğunu gösteren araştırmalar bulunmaktadır. Bu nedenle tüp bebek tedavisi, kısırlık sorunu yaşayan PKOS hastaları için genelde etkili bir tedavi olmaktadır.
