Rahim ağzı kanserini en başındayken tespit etmek, hastalığın tedavisi açısından oldukça önemlidir. Pap testi, aynı zamanda ileriki senelerde rahim ağzı kanserine yakalanma riskiniz olup olmadığını da saptayabilen bir testtir.
Pap smear testi neden yapılır?
Pap smear genelde pelvik muayene sırasında uygulanan bir testtir. 30 yaşının üzerindeki kadınlarda pap testinin yanında (HPV) insan papillom virüsü testi de uygulanabilir.
HPV (insan papillom virüsü) nedir?
HPV, papillomavirüs ailesinden olup, insan cildini ve nem çeperini (boğaz, ağız, ayaklar, parmaklar, tırnaklar, anüs ve serviks) etkileyen bir virüs çeşididir. Bu virüsün 100’den fazla çeşidi bulunur ve bunlardan 40 tanesi genital bölgeyi hedef alır. HPV türlerinin büyük bir çoğunluğu insanlarda semptom göstermezler. Fakat bazıları, siğil olarak ortaya çıkabilir. Bir kısmı bazı kanser çeşitlerine sebep olabilir. Mesela, serviks (rahim boynu), penis, vajinal, anüs ve gırtlak kanseri gibi.
Ayrıca yapılan araştırmalar sonucu yeni ortaya çıkan bilgilere göre HPV, aynı zamanda kalp damar hastalıklarına da neden olabilmektedir.
HPV virüsünün, 16 ve 18 birimli olan çeşitleri hemen hemen her zaman rahim boynu kanseri yapmaktadırlar ve aynı zamanda gırtlak kanserine de neden olabilmektedirler.
2012 yılında yapılan bir araştırmaya göre erkeklerin, oral HPV enfeksiyonları konusunda kadınlardan daha hassas olduğu ortaya çıkmıştır.
Kimler pap smear yaptırmalıdır?
Siz ve doktorunuz buna ortak karar vermelisinizdir. Genel olarak, doktorlar pap smear testine 21 yaşından itibaren her 2-3 senede bir yapmaya başlamayı önerirler. 30 yaşından sonra ise, pap testi genelde her 3 yılda bir önerilmektedir ya da HPV (insan papillom virüsü) ile birlikte yapılacaksa, her 5 senede bir yapılması önerilir.
Eğer bazı risk faktörlerine sahipseniz, doktorunuz sizden daha sık pap testi yaptırmanızı isteyebilir. Bu risk faktörleri aşağıdakilerdir;
- Rahim ağzı kanseri teşhisi ya da kanser riski içeren hücrelerin pap testinde çıkması
- Doğum öncesi dietilstilbestrol (DES)’e maruz kalmış olmak.
- HIV virüsü
- Zayıflamış immün sistemine sahip olmak (kemoterapi, organ nakli ya da başka nedenlerle)
Birçok organizasyon, kadınların ne zaman ve ne sıklıkta pap testi yaptırması gerektiğine birkaç faktöre göre karar veriyorlar.
Genel olarak , 21 yaşında pap testine başlamak öneriliyor.
21-29 yaşları arasında her 2-3 yılda bir testi yaptırmanız, 30 ve üzeri yaşlarda ise her 3-5 yılda bir yaptırmanız öneriliyor.
Kimler pap testini olmayı bırakmalı?
Bazı durumlarda doktor ve hasta artık pap testi yaptırmaya gerek kalmadığını düşünebilirler. Bu durumlar;
- Rahimin tümden alınmış olması
- Yaşın ilerlemesi (65 yaş üzeri)
Rahim ağzı kanserini saptamanın en güvenli yolu pap smear testi yaptırmaktır. Fakat bu test %100 doğru sonuçlar vermeyebilir ve arada yanılma ihtimali vardır. Yanlış cevap almanızın nedeni aşağıdakilerden biri olabilir;
- Yetersiz hücre toplamış olmak
- Az miktarda anormal hücre olması
- Kan hücrelerinin anormal hücrelerini kapatması
Nasıl hazırlanmalı?
Pap smear testinizden doğru cevap alacağınıza emin olmak için test öncesi aşağıdakileri uygulayın;
- İki gün önceden itibaren; cinsel ilişkiden, vajinanın içini yıkamaktan veya herhangi bir vajinal ilaç kullanmaktan kaçının.
- Adet görmeniz sırasında test için randevu almayın.
Pap testi, doktorunuzun ofisinde yapılır ve sadece 1-2 dakika sürer.
Sırt üstü uzanırsınız ve doktorun muayene koltuğuna oturursunuz. Doktorunuz testi yapabilmek için vajinanızın ağzını açık tutan spekulumu vajinanıza yerleştirir ve bu sırada biraz basınç hissetmeniz normaldir. Daha sonra doktorunuz serviks duvarınızdan örnek alır ve incelenmesi için laboratuvara gönderir.
Pap smearden sonra neler yaşanır?
Gününüze kaldığınız yerden devam edebilirsiniz.
Test sonucunuzu ise genellikle 5 gün içinde alırsınız.
Sonuçlar:
Doktorunuz şüpheli hücreler görürse, sizden birkaç test daha isteyebilir.
Normal sonuçlar:
Eğer sonuçlarınızda kanserli hücre yoksa, size testinizin negatif olduğu söylenir ve daha fazla bir tedaviye ihtiyacınız yoktur.
Anormal sonuçlar:
Eğer pap testi sonucunda anormal hücreler saptanırsa, size test sonucunuzun pozitif olduğu söylenir. Pozitif test sonucu illa rahim ağzı kanseri olduğunuz anlamına gelmez.
İşte size doktorunuzun kullanabileceği birkaç terim;
Belirsiz öneme sahip atipik skuamoz hücreler (ASCUS)
Pullu (skuamoz) hücreler ince ve düz bir yapıya sahiplerdir ve sağlıklı rahim boynunda büyürler. ASCUS çıkması durumunda, pap testinde az sayıda anormal hücre saptanmış demektir ama bu sonuçlar tamamen kanserli olabilecek hücreler olduğunu belirtemezler. Doktorunuz testinizde aldığı örneği tekrar analiz eder ve sonuca göre sizinle konuşur.
Yassı intraepitelyal lezyon
Bu terim, testte alınan hücrelerin prekanseröz (kanser riski taşıyan, kanser öncesi) hücreler oldukları anlamına gelir. Eğer değişim düşük bir orandaysa hücrelerin kansere dönüşmesine daha yıllar var demektir, eğer değişim yüksek orandaysa, lezyonun kansere dönmesi daha çabuk gerçekleşebilir demektir. Bu durumda doktorunuz sizden ek testler isteyecektir.
Atipik beze hücreler
Beze gibi olan hücreler mukus üretirler ve rahim boynunun ağzında ya da rahimde büyürler. Bu hücrelerin testte görülmesi çok önemli bir durum değildir ama kanserli olup, olmadıkları net değildir. Bu nedenle daha ileri düzeyde testler uygulamak gerekir.
Skuamöz hücre kanseri ya da beze uru hücreler
Bu sonuç, testinizdeki hücrelerin çok anormal çıktığını ve patolojistin bunların kanser hücreleri olduğuna neredeyse emin olduğu anlamına gelir. Skuamöz hücre kanseri, kanserin, vajina ya da rahim boynundaki düz yüzeyde büyüdüğü anlamına gelir. Testinizden böyle bir sonuç çıktıysa, doktorunuz sizden acele bir genel tehdit değerlendirmesi isteyecektir.
Pap smear testi hayat kurtarır! Doktorunuzun önerdiği sıklıkta, düzenli olarak testinizi olmayı ihmal etmeyin!
Kaynak:istanbella
