Merhabalar arkadaşlar,
Konunun neredeyse tamamını okudum ve konu sahibi ile birlikte yeni otizm tanısı almış birkaç anne daha olduğunu gördüm ve üzüldüm tabi ki. 1 senedir bizim yaşadığımız sürecin başında yine birilerinin olduğunu görmek üzücü ama ben bu yollardan geçtim sizlere bir faydam olsun isterim. Benim oğlum şu anda 3 yaşında, 2 yaşındayken "hafif otizm" teşhisi aldık. Başlarda ben de sizler gibi ne yapacağımı şaşırdım, kitaplar okudum, çevremde hatta daha uzaklarda araştırmadığım özel eğitim kurumu kalmadı, aldığımız setlerin vs. haddi hesabı yok, 2 yaşındaki çocuğa saatlerce tabiri caizse ders çalıştırdım her gün. Kendi sağlığım bozuldu, psikolojim bozuldu, evde huzurum bozuldu, büyük kızımla aramızdaki iletişim bozuldu kısacası çok kötü etkiledi bu durum ailecek bizi. Şimdi böyle zor geçen 1 senenin ardından geldiğimiz noktada çocuğumun çoğu yönden yaşıtlarını yakaladığını sadece dil gelişiminden yana ufak bi gerilik olduğunu söylüyorlar. 1 senede artık söylemesi ayıp bir tek kulağının arkası kalan ben adım gibi eminim ki; bu dil gelişimindeki gerilik de bizim yüzümüzden oldu. Yanlış yönlendirmelerden, ne yapacağını bilememekten kaynaklı çocuk konuşsun diye evde o kadar anormal bir ortam oluşturduk ki normal bir konuşma ortamı görmeyen bir çocuktan hele de şu pandemi ortamında başka ortam görmezken nasıl normal konuşmasını beklemişiz yada bekliyor doktorlar şaşırıyorum. Çok uzatmadan yolun başındaki annelere birkaç tavsiyede bulunmak istiyorum. Ama özellikle "hafif otizm" teşhisi almış çocukların annelerine sadece diye belirtmek isterim çünkü otizm çok geniş bir yelpaze ve gördüğüm kadarıyla eğitimle düzeldiği söylenen çocuklar hep hafif otizm teşhisi almış ve bilişsel geriliği olmayan çocuklar.
1. Birçoğunuzun benim de okuduğum kitabı okuduğunuzu gördüm. O kitaptan okuduklarım ve özel eğitim öğretmenlerinin yönlendirmesiyle çocuk konuşsun diye gün içinde her yaptığımızı söylememiz, her nesnenin adını tekrar tekrar söylememiz bizim çocuğun dil gelişimine vurduğumuz en büyük darbe oldu sanırım. Ekolali, tekrar ve kendi kendine konuşma gibi durumlar gelişti çocukta. Benim oğlum ilk götürdüğümde hiç konuşmadığı için konuşması bizim için mucize gibiydi ve o tekrarladıkça ağzından birşeyler çıktıkça çok seviniyorduk ama şimdi bu durum kabusumuz oldu. Farkettim ki evin içinde sadece o değil biz yetişkinler de adeta ekolali olduk ve saçma sapan bir konuşma tarzı oluştu bu tavsiyelere uydukça. 10 ay kadar bu ekolali ile cebelleştikten sonra ne oldu biliyor musunuz? Ailemin yanına gittim, orda normal konuşan insanların arasında 21 gün kalmasıyla çocuk normal konuşmaya başladı. Hem de hiç özel bir çaba sarfetmeden. Demem o ki o kitaplardaki öneriler ağır otizmli çocuklar için, otizm için verilen her öneriyi çocuğunuza uygulamayın. Normal konuşma tarzınızı bozmayın, çocukla farklı ses tonlarıyla anormal cümle kalıplarıyla konuşursanız çocuk öyle öğreniyor ve o normal konuşacağına siz bir süre sonra onun konuştuğu gibi konuşurken buluyorsunuz kendinizi.
2. Çocuğa çok yüklenmeyin. Biraz ağır bir itham olabilir, bana kızanlar da olabilir ama ben böyle düşünüyorum; hafif otizmli çocuklar özel eğitim kurulumları için şahane bir kazanç kapısı. Biz kreşe gönderiyorduk, haftada 8 saat de özel eğitim alıyordu ama o bile çok fazla geliyordu çocuğa resmen bıktı artık. Sonuçta 2 yaşında bir çocuk oyun oynaması, sabahları kendi uyandığı saate kadar rahatça uyuması gerekirken ilkokul çocuğu gibi her gün okula git, okuldan gel saatlerce özel eğitimde verilenlere çalış gerçekten aykırı bir durum ve şimdi çocuğumun üstüne o kadar gittiğim için gerçekten üzülüyorum. Özel eğitim kurumlarına gittiğinizde hafif otizm tanısı olmasına rağmen hemen hemen hepsi size ekstra ders almanızı söyleyecektir. Ama inanın bana orada yaptıkları da mucize yaratmak filan değil. Tabiri caizse ilk kez bisiklete binen bir çocuğun arkasından bisiklet selesini biraz tutup dengeyi kurunca bırakıp kendisinin gitmesinden bir farkı yok yaptıkları işin. Yine altını çiziyorum bahsettiğim durum hafif otizmli olan çocuklar için. O yüzden ekstradan ders alıp çocuğunuza ekstradan yük yüklemeyin, biraz akışına bırakın belki o zaman daha fazla gelişim gösterecektir.
3. Rapor almaktan kaçının çünkü o rapor ileride karşınıza çıkabilirmiş. Ben ilk teşhis konulduğu zaman keşke yol gösteren biri olsaydı da almasaydım diye çok üzülüyorum şu anda. Hafif otizmli çocuklar zaten toplum arasına karışıyor ve birçoğu farkedilmiyor ilerleyen dönemlerde. Maddi durumunuz el veriyorsa özel eğitimi ücretiyle aldırın gerekiyorsa çocuğunuzu mimletmeyin.
4. Ne kreşlere, ne de özel eğitim kurumlarına tam olarak güvenmeyin ve sürekli kontrol altında tutun çocuğunuzu. Bu bizde biraz şanssızlık mı oldu yoksa hepsi mi böyle bunların bilmiyorum ama bir dokun bin ah işit denebilecek bir konu. Burda uzun uzun anlatmayacağım ama kreş seçerken çocuğunuza otizm teşhisi konduğunu veya otizmden şüphelendiğinizi söylemenizi pek tavsiye etmiyorum. Özel eğitim seçerken de tek odaklarının para olmamasına dikkat edin (ki böyle bir yer bulmak çok zor bence)
5. Çevrenizdekilerin çocuğunuza farklı davranmasına izin vermeyin ve siz de farklı davranmayın. Hani grip olsa bile çocuğun üstüne biraz fazlaca titrenir ya sürekli hastaymış gibi davranmayın çocuğunuza. Düzelme olmaya ve çocuk normal gelişimini yakalamaya başladığında bu defa da disiplin sorunu olan, özel davranılmaya alışmış bir çocuk buluyorsunuz karşınızda ve bu defa da çocuğu terbiye etme sorunuyla karşı karşıya kalıyorsunuz ve bu da çok zor oluyor her istediğinin yapılmasına alışmış bir çocuk için.
Biraz uzun oldu ama bir kişiye faydam olsa yeterli benim için. Sormak istediğiniz birşey olursa da her zaman yardımcı olmaya hazırım. Allah hepimizin evlatlarına sağlıklı ömürler nasip etsin.