Ten renklerimiz neden farklı ?
Güneşin farklı ten rengine sahip kişilerdeki etkileri ve korunma yolları...
Neden cilt renklerimiz farklı ?
Tıpkı göz rengi ve saç rengi gibi her insanın da kendine özgü bir cilt rengi vardır. Cilt rengini derinin derinlerinde yer alan bir çeşit biyolojik bir boya olan melanin içeren hücreler belirler. İşte bu boya miktarı bazı kişilerde az bazılarında ise fazladır.
Güneş herkezi bronzlaştırmaz
Derimizdeki melaninin önemli bir işlevi var. Güneşin enerji yüklü ışınını hapsetmek ve derimize zarar vermesini engellemek. Fakat melanin açık tenli kişilerde azdır. Hatta kızıl renkli veya havuç renginde saçları olanlarda en az miktardadır. Bu nedenle bu kişiler kendilerini güneşten korumalıdır. Yoksa ilerde deri kanserine yakalanabilirler.
Açık tenlilerin sorunu : Çiller(Efelid)
Yukarıda bahsettiğimiz gibi açık tenliler güneşten diğer kişilere göre daha fazla etkilenirler. Güneşle uzun süre temas ettiklerinde derileri kızarır ve güneş yanığı açık tenlilerde daha kolay oluşur. Ayrıca deri güneşten kendini korumak için yeni koruyucu boya hücreleri üretir (Melanosit) İşte bu hücreler karşımıza çil olarak çıkar. Çillerin bazı türleri tıbbi ilaçlarla veya lazerle tedavi edilebilir. Ama önemli olan yenilerinin oluşmasını engellemek için güneş koruyucu kullanmaktır.
Sadece güneş koruyucu yeterli mi ?
Güneş kremleri veya koruyucular cilt üzerinde bir tabaka oluşturur ve deriye gelen güneş ışınlarını tıpkı bir ayna gibi yansıtırlar. Ama özellikle yoğun güneş radyasyonunun olduğu 11:00 - 15:00 gibi saatlerde etkileri azalır çünkü güneş ışını direkt olarak deriye temas eder. Bu nedenle özellikle açık tenli kişilerin örneğin beyaz bir t-shirtle ve siperi olan bir şapkayla bu saatlerde güneşe çıkmalarını öneriyorum. Özellikle çocuklar üzerlerine sürülen güneş koruyucuları kumda yuvarlanarak veya denizde oynayarak safdışı etmekte ayrı bir yeteneğe sahiptir. Bu nedenle üzerlerinde koruyucu ince bir giysi olmasında fayda vardır. Özellikle de açık tenlilerse ve benleri varsa.
Deri rengimi değiştirebilirmiyim?
Koyu ten renginin açılması mümkündür. Bazı ilaç tedavileriyle örneğin çillerin veya diğer nedenlerle oluşan lekeleri kaybolması olası. Fakat geniş alanlarda ilaçların yan etkileriyle karşılaşılır. Fakat açık ten rengi değiştirilemez.
Uzm.Dr. Sertaç Sever