- 6 Mart 2012
- 17.734
- 27.908
- 49
Eğitimli çalışan annenin, çalışmayana kıyasla çocuklarıyla daha fazla kaliteli zaman geçirdiği tezi, bazı durumlarda, iddialı bir görüş olabilir. Annenin eğitimi, sosyo-kültürel özellikleri, çocuk eğitimi konusunda sahip olduğu bilgiler çocuğuyla iletişimini etkiler. Çalışan annenin gününü planlaması, önceliklerini belirleme konusundaki becerileri, eş, aile büyükleri, bakıcılar gibi yakın çevresinden aldığı destek de çok önemli ve belirleyicidir.
Çalışan anneler iş hayatları nedeniyle çocuklarıyla birlikte olamadıkları için suçluluk duygusuna kapılırlar. Bu duygunun yarattığı ağırlık altında ezilerek çocukların her istediklerini yerine getirme, sürekli armağanlar alma gibi davranışlar sergilerler.
Çalışan annenin öncelikle suçluluk duygusundan kurtularak, çağdaş yaşamın gereği olarak pek çok annenin günün büyük bir bölümünü iş yerlerinde geçirdiği gerçeğini kabullenmesi gerekir. İş dönüşü evdeki diğer sorumluluklarla ilgilenmeden annenin öncelikle çocuğuna zaman ayırması önemlidir.
Bebeklik döneminden itibaren çocuğun temel gereksinimlerinin karşılanması, uyku, beslenme, eğlence ve ders zamanlarının düzenli olması, adil disiplin kurallarının kararlı bir şekilde uygulanması, anne-çocuk arasında sağlıklı iletişimin kurulması ve paylaşımların bulunması çalışan annenin çocuğuna ayırdığı sürecin verimli olarak kullanıldığına dair göstergeleridir.
Ev ortamında anne-çocuk arasındaki iletişimi pekiştirecek pek çok etkinlik planlanabilir. Örneğin çocuğun yaş ve gelişim özellikleri doğrultusunda birlikte kitap okumak, yapboz yapmak, resim çizmek, yemek yapmak, sohbet etmek, okul tarafından verilen bir projeyi birlikte hazırlamak, evle ilgili sorumlulukları paylaşmak-örneğin anne banyoyu temizlerken çocuğun tuvalet kâğıdı rulolarını değiştirmesi vb.
Sosyal ortamlarda anne-çocuk birlikte yapmaktan hoşlanacakları etkinliklere yönelebilirler, örneğin yürüyüşe çıkmak, spor yapmak gibi. Birlikte yapılan etkinliklerin yanı sıra diğer yetişkinlerin ve özellikle çocuğun yaşıtlarının katılacağı faaliyetlere yer verilebilir.
Ailelerin bir araya gelerek, çocukların hoşlanacakları etkinlikler planlamaları birbirlerini yakından tanımalarını da sağlar. Çocuklar hoşça zaman geçirerek sosyal yönlerini geliştirirler. Örneğin hayvanat bahçesini ziyaret etmek, sinema, tiyatro gibi gösterileri izlemek, müze ve diğer tarihi eserleri gezmek vb.
Çocuğumla Nasıl Kaliteli Zaman Geçirebilirim?
Tüm insan ilişkilerinde olduğu gibi çocuk ile anne-baba ilişkisinde de zamanın paylaşım, etkileşim ve karşılıklı duygu alışverişi şeklinde geçirilebilmesi önemlidir. Özellikle çalışan ve dolayısıyla çocuklarıyla baş başa geçirilecek zamanları yetersiz olan anne-babalar, bu kaygıyı daha yoğun yaşarlar. Yoğun iş temposu, başka yaşam zorunlulukları, zaman zaman anne-babaların eve çok geç saatlerde gelmelerine ve bu nedenle de bazen neredeyse çocuklarıyla hiç görüşememelerine neden olabiliyor. Bu noktada araştırmalar çocuklarla geçirilen zamanın miktarının değil, kalitesinin önemli olduğunu göstermektedir.
Kaliteli zaman ne demektir?
Fiziksel olarak aynı ortamda bulunmak, çocuklar açısından zamanın birlikte geçirildiği anlamına gelmiyor. Çocuklar, anne-babalarının kendi dünyalarına aktif olarak katılmalarını isterler. Birlikte geçirilen zaman içinde çocuğu dinlemek, anlamak, ihtiyaçlarını, mutluluklarını, üzüntülerini anlamak önemlidir. Ayrıca çocuklar kendi dünyalarındaki heyecanları anne-babalarıyla paylaşmaya ihtiyaç duyarlar. Kendileri için önemli olan her şeye anne-babanın da aynı ilgi ile katılımını beklerler. Anne-baba-çocuk birlikte geçirdikleri zaman diliminde paylaşımda bulunuyorlarsa kaliteli zamandan söz edilir. Çocuğunuz ile geçirdiğiniz vakit onun özgüven gelişimi açısından çok önemli olmaktadır , çünkü ona vakit ayırmanız ona verdiğiniz değeri göstermektedir.
Kaliteli Zaman Geçirebilmek İçin Önemli Noktalar
1-Çocuğu tanımanın önemi
Çocukla kaliteli zaman geçirebilmek için onu tanımak çok önemli.Çocukların ailelerinden almaları gereken, ihtiyaç duydukları şeyler: sevgi, güvenli ortam, değer verme gibi unsurlardır. Ve bunlar sözlerle olduğu kadar davranışlarla da gösterilmelidir. Bunlardan biri veya bir çoğu eksilirse çocuk, davranışlarıyla size sinyaller vermeye başlar. Artan olumsuz davranışlar ilginize ihtiyaç duymasından kaynaklanır.
Çocuğu doğumundan itibaren izlemek, tanımak, ihtiyaçlarını, özelliklerini, farklılıklarını ve duygularını ifade ediş biçimini kavramak gerekir. Çocukla geçirilecek zamanın içeriğinde hem birtakım becerilerin geliştirilmesine olanak verilmesi hem de oyuna yer verilmesi gerekir. Bu içeriğin belirlenmesi için de çocuğun çok iyi tanınması gerekir.
Çocuğunuz ile geçirdiğiniz vakit onun ile aranızda bir yakınlık sağlayarak onun size karşı daha rahat duygusal ifade sağlaması ve buna bağlı olarak onun duygusal anlamda ve iç dünyasında hissettiklerini daha kolay anlamanızı sağlayacaktır. Ailelerin bir araya gelerek, çocukların hoşlanacakları etkinlikler planlamaları birbirlerini yakından tanımalarını da sağlar.Birlikte sinemaya, tiyatroya gitmek,……..vb.
2-Çocuğunuzla oyun oynayın
Oyun çocuğun hiç kimseden öğrenemeyeceği konuları, kendi deneyimleriyle öğrenmesi yöntemidir. Çocuklar dünyayı oyun aracılığıyla tanırlar. Oyuncaklar, çevredeki objeler, kişiler, olaylar, çocuklar için oyun malzemesi olabilir. Bu nedenle de anne-babanın oyun oynaması, oyunun bir parçası olması çok önemlidir. Oyun, hem çocuğun ihtiyacını karşılayan hem de anne-babanın çocuğu yakından tanımasını sağlayan bir etkinliktir. Oyun oynarken çocuğun özgür olması, kendini rahat ifade edebilmesi ve eleştirilmemesi önemlidir. Oyun oynayabilmek, anne-baba için her zaman kolay değildir. Bazı kişilerin böyle bir yatkınlığı olmayabilir. Fakat her anne-babanın oyun öğrenmek, oynamak ve yatkınlık kazanmak konusunda çaba sarf etmesi gerekir.
3- Onu gözlemleyin
Oyunda çocuğu gözlemek ve duygularını ifade etmesi için ortam yaratmak da önemlidir. Özellikle evcilik ve kukla gibi hayal gücüne yönelik oyunlar çocukların iç dünyalarını yansıtmaları için çok önemlidir. Ayrıca resim de çok önemli bir oyun ve ifade aracıdır. Çocuklar dış dünyayı, kendi duygularını ve yaşadıklarını resim aracılığıyla net bir şekilde ifade ederler. Tüm diğer oyun ve aktivitelerde olduğu gibi resim yapması sırasında da çocuğa öğretici davranmak yerine, onu serbest bırakmak önemlidir. Öeğin çocuğun kırmızıya boyadığı bir bulutun ısrarla maviye boyanmasını istemek yerine, boyadığı kırmızı bulutun onun için ne ifade ettiğini konuşmak, birlikte geçirilen zamanın daha kaliteli hale gelmesi anlamına gelecektir. Çocuğu oyun sırasında gözlemlerken bu zamanın bir paylaşım ve rahatlama zamanı olduğu unutulmamalı, çocukta kaygı yaratacak şekilde öğretici ve zorlayıcı olmamaya özen gösterilmelidir.
4-Çocuğunuza karşı empatik olun
Kaliteli zamanın içeriğinde en önemli hususlardan biri de çocukların duygularının anlaşılması yani empatik olunmasıdır. Empati; karşınızdakinin duruşundan, bakışından, söylediklerinden, bazen söylemediklerinden ne hissettiğini anlamaya çalışmak ve bunu ona geri bildirmek anlamına gelir. Çocukların da tıpkı yetişkinler gibi daha kolay ifade ettikleri duygular vardır. Öeğin çocuklar öfkeyi daha kolay ve çabuk ifade ederler. Ama genellikle öfkenin altında daha farklı, bazen yumuşak, üzücü, sıkıntı veren başka bir duygu olabilir. Sizin bu altta yatan duyguyu anlayabilmeniz ve bunu çocuğa fark ettirmeniz önemlidir. Çünkü ifade edilen duygular, kabul göreceğinden kuşku duyulmayan duygulardır. Eğer siz çocuğunuzun her türlü duygusunu kabul edeceğinizi ona fark ettirirseniz, onun da bu duyguları ifade edebilmesi kolaylaşacaktır. Empati, birçok kişide doğuştan var olabilen, ama aynı zamanda öğrenilebilen bir beceridir. “Çocuğunuzla geçirdiğiniz kısa zamanda onunla açık, yakın, anlayan, dinleyen bir rolde ilişki kurabilirseniz, çocuğunuzun da böyle bir zamandan tatmin olma olasılığı artacaktır. Bu nedenle, empati kurabilmek her anne-babanın öğrenmesi gereken bir beceridir.”
Yapılan araştırmalarda çocukların anne babalarından aldıkları sevgi ve mutluluk ile hayata daha olumlu ve mutlu bakabildikleri , daha az olumsuz davranışlarda bulundukları , insanlara karşı daha sevgi dolu oldukları, arkadaşları ile daha uyumlu halde oldukları gösterilmiştir.
Birlikte geçirilen zamanda neler yapılabilir?
Ev ortamında aile-çocuk arasındaki iletişimi pekiştirecek pek çok etkinlik planlanabilir. Sizlere evde birlikte çeşitlendirerek yapabileceğiniz kolay ve basit önerilerde bulunmak istiyorum.
• Puzzle oynayın.
• Hayvan seslerini taklit edin.
• Pizza, kurabiye,……………vb. yapın.
• Evde basit fizik deneyleri yapın.
• Satranç öğretin.
• Mısır patlatın.
• Birlikte şarkı söyleyin.
• Okul tarafından verilen bir projeyi birlikte hazırlamak,
• Sessiz sinema oynayın.
• Birbirinizi gıdıklayın.
• Parmak boyasıyla resimler yapın.
• Birbirinizin taklidini yapın.
• Kibrit çöpleri ile şekiller oluşturun.
• Sabah erkenden kalkıp beraber güzel bir kahvaltı hazırlayın.
• Balkonda meyve-sebze yetiştirin.
• Evde dondurma yapın.
• Evle ilgili sorumlulukları paylaşmak
• Sohbet etmek
• Birlikte kitap okumak,
