• Merhaba, Kadınlar Kulübü'ne ÜCRETSİZ üye olarak yorumlar ile katkıda bulunabilir veya aklınıza takılan soruları sorabilirsiniz.

Atatürk günlüğü - Tarihte bu gün Atatürk ne yapmış? ( Güncellenecektir )

25 NİSAN Tarihte Bugün

İtilaf Devletleri'nin, Arıburnu'na asker çıkarmaları üzerine
Mustafa Kemal'in Tümeniyle düşmanı önleyerek durdurması -
57. ALAY, Çanakkale Savaşları'nda ve Türk toprağı'nın savunulmasında büyük bir öneme sahiptir.

2.JPG


1915HaritaCanakkaleMuttefiklerinGenelCikarmaPlani.jpg


25 Nisan 1915
Müttefiklerin Genel Çıkarma Planı1937 - Atatürk'ün, akşamüzeri İsmet İnönü'nün köşküne gidişi, bir süre kaldıktan sonra Çankaya'ya dönüşü.

1934 - Atatürk'ün, akşamüzeri İsmet Paşa'nın köşküne gelişi, bir süre kaldıktan sonra otomobille şehirde bir gezinti yaparak Çankaya'ya dönüşü.

1933 - Atatürk'ün, öğleden sonra Ankara Halkevi'ne gelerek, burada çalışmalarını sürdüren Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti toplantısına başkanlık yapması.

1923 - Atatürk'ün, Yahya Kemal (Beyatlı) Bey'e "Yahya Kemal Bey Biraderimize" ithafını taşıyan, Mareşal üniformalı resmini armağan edişi.

Atatürk'ün, İstanbul Evkaf-ı İslâmiye Mütevelliler Cemiyeti'nin telgrafına cevabı: "Evkaf işlerini vatan için faydalı olacak bir tarzda düzenleme ve düzeltmenin, barış devrinin en önemli işlerinden birini oluşturacağından eminim."

1921 - Atatürk'ün, Londra Konferansımdan dönen Bekir Sami (Kunduh) Bey başkanlığındaki heyeti Ankara istasyonunda karşılayışı.

Atatürk'ün, Çankaya'da Afgan Elçisi Ahmet Han'ın güven mektubunu kabulü.

1920 - İsmet Bey (İnönü), Genelkurmay Başkanlığına getirildi.
İsmet Bey'in genelkurmay başkanlığı görevinin onaylanarak, bu göreve Muvakkat İcra Encümeni içinde çalışması hakkında TBMM kararı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde 6 kişilik "Geçici icra Encümeni seçilmesi. (Atatürk, Meclis Başkanı olması nedeniyle -3 Mayıs 1920'e kadar görev yapan- bu encümenin de başkanlığını yapmıştır). [Kocatürk]

Atatürk'ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde, Albay İsmet (İnönü) Bey'in Genelkurmay Başkanlığı görevini yürütmesini ve bu sıfatla "Geçici İcra Encümeni" içinde çalışmasını Meclis'in onayına sunan konuşması. [Kocatürk]

Atatürk'ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi adına milleti birlik ve beraberliğe çağıran ve düşman yalanlarına inanılmamasını isteyen bildirgesi: "Anadolu'nun her köşesinden gelen vekillerimizin oluşturduğu Büyük Millet Meclisi, olanı biteni dinleyip anladıktan sonra millete gerçeği söylemeyi gerekli gördü. Kutsal vatanımızı kurtarmak için, İngiliz casuslarının sizi aldatmak üzere uydurdukları yalanlara inanmayın!" [Kocatürk]

1920 (19-26) - İtilaf Devletleri temsilcilerinin Türkiye ile yapılacak antlaşmanın esaslarını karşılaştırmak üzere San Remo'da toplandı. (Bitiş tarihi: 26 Nisan 1920)

1918 - Kars ve Ardahan düşman işgalinden kurtuldu.

Ermeni komitacılar, Kars'ın doğusundaki Subatan köyünde 750 Müslüman'ı katletti.

1916 - Rusların, doğu cephesinde şafakla beraber 14. Alay'ın tüm cephesine taarruza başlaması, ancak askerlerimizin kahramanca karşı koyması sonucu geri çekilişi (Atatürk, düşmanın bu sabahki taarruzu üzerine Kemer dağına çıkarak gün boyunca muharebeyi izlemiş, akşam Güzeldere'nin batı yamacındaki ordugâha dönmüştür).

1915 - Çanakale cephesinde Kara Muharebeleri başladı. Arıburnu Zaferi kazanıldı.

İtilaf Devletlerinin Arıburnu, Seddülbahir ve Kumkale'ye çıkarma yapmaları; Atatürk'ün Ordu Komutanı Saros'ta olduğu için inisiyatifini kullanarak Arıburnu'na çıkan ve Kocaçimen tepesine yürüyen İngilizlere tümeniyle taarruz etmesi ve İngilizleri durdurup kıyıya kadar sürmesi (Arıburnu Zaferi). Kaynak: Atatürk, Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet Kronolojisi - Turgut Özakman

İtilaf Devletleri'nin, Arıburnu'na asker çıkarmaları üzerine Mustafa Kemal'in Tümeniyle düşmanı önleyerek durdurması. 57. ALAY, Çanakkale Savaşları'nda ve Türk toprağı'nın savunulmasında büyük bir öneme sahiptir.

Çanakkale Savaşları'nın 27. Alay Komutanı olan Mehmet Şefik Bey düşmanı önleyerek durdurması.

İngiliz ve Fransızların Seddülbahir, Arıburnu ve Kumkale'ye asker çıkarmaları, 9 ay sürecek Çanakkale kara savaşlarının başlaması.

Çanakkale'de İngilizlerin Seddülbahir ve Arıbumu bölgesinde çıkarma hareketine başlaması; Bigalı'dan gelen Atatürk komutasındaki 19. Tümen kuvvetlerinin taarruzu ile geri çekilmeye mecbur edilişi.

(Düşman çıkarması 26 ve 27 Nisan günleri de devam etmiş; ancak Atatürk komutasındaki askerlerimizin kahramanca savunması karşısında başarısız kalmıştır.)

Arıburnu'na çıkan düşman kuvvetlerini, Mustafa Kemal'in komuta ettiği 19. Tümen Conkbayırı'nda durdurdu. Mustafa Kemal, bu başarı üzerine albaylığa yükseldi (1 Haziran 1915 - Atatürk'ün albaylığa terfi edişi).

1915 - Ertugrul koyu Çıkarması.

İngiliz Generali Nepier, Yahya Çavuş ve askerlerinin yoğun ateşi karşısında, karşılarında bir tümen bulunduğunu sanmış.

25 Nisan 1915 günü Gelibolu Yarımadası'nda Ertuğrul Koyu'na çıkarma yapan 3000 askerden oluşan İngiliz kuvvetini, komutasındaki 67 askeriyle on saat mavzer atışlarıyla sahilde durduran 26.P.A.3.Tb.10.Bl.1Tk. Komutanı Ezineli Yahya Çavuş'la kahraman askerler... Tıklayınız

Ertuğrul Koyu Çanakkale deniz muharebeleri sırasında Seddülbahir bölgesinde, 25 Nisan 1915 tarihinde İngilizlerin çıkarma harekâtı düzenledikleri 5 koydan biridir.

Yahya çavuş ve askerleri bu koyu korumakla görevlendirilmiştir. Günümüzde bu bölgede Yahya Çavuş Anıtı ve sahilde V Beach İngiliz askeri mezarlığı bulunmaktadır.

1915 - İngilizlerin, Çanakkale'de sabaha karşı Fransız kuvvetleri ve ANZAK Kolordusu'yla beraber Arıburnu, Seddülbahir ve Kumkale sahillerinden çıkarma yapmaya başlaması (Seddülbahir'e çıkarma yapan düşman, kıyı topçusunun yoğun ateşi ve kuvvetlerimizin karşı taarruzu ile durdurulmuş, Kumkale kıyılarından yapılan çıkarma gelişememiş, takviyeli kuvvetlerle Arıburnu'na çıkan İngilizler ve ANZAK Kolordusu ise Atatürk komutasındaki birliklerimiz tarafından yapılan taarruzla ağır yenilgiye uğratılmıştır).

Arıburnu'ndan çıkarma yapan İngiliz birlikleri ve ANZAK Kolordusu'nun, Atatürk komutasındaki 19. Tümen kuvvetleri tarafından Conkbayırı önlerinde durdurulması (Atatürk, çıkarmanın başladığını görür görmez, kuvvetlerinin bir bölümünü süratle Bigalı'dan harekete geçirerek Kocaçimen tepesi üzerinden Conkbayırı'na sevk etmişti. Arıburnu'ndan Conkbayrı'na ilerleyen İngiliz kuvvetleri, bugün, Atatürk'ün komuta ettiği 19. Tümen kuvvetlerinin taarruzu ile geri çekilmeye mecbur edildi. Conkbayırı taarruzunda Türk askeri görülmemiş bir inanç ve cesaretle savaşıyor, tarihin en büyük kahramanlık sahneleri sergileniyordu. Dâhi komutan, kumandanlara verdiği emre şu cümleleri de ilâve etmişti: "Ben size taarruz emretmiyorum; ölmeyi emrediyorum! Biz ölünceye kadar geçecek zaman zarfında yerimize başka kuvvetler ve kumandanlar geçebilir!" (Bugünkü çarpışmalarla başlayan ve 16 Mayıs 1915'e kadar uzanan süre içinde Arıburnu cephesinde savaşan 19. Tümen ile bu tümeni takviye etmek üzere gönderilen diğer tümenlere bağlı bazı piyade ve topçu alayları, bu bölgede Atatürk'ün emrinde bir "Arıburun Kuvvetleri Grubu" oluşmasına uzanmıştı ve bu kuvvetler bütünüyle bu adla anılıyordu. Atatürk, 19. Tümen Komutanı olmakla beraber emrindeki tüm kuvvetlere 25 Nisan 1915'ten 16 Mayıs 1915'e kadar "Arıburun Kuvvetleri Komutanı" olarak komuta etti.



Atatürk'ün, gece saat 10.00'da 3. Kolordu Komutanlığı'na telgrafı: "Sağ kanatta Alay 57, sol kanatta Alay 77, Alay 27 Arıburnu istikametinde taarruz etmektedir. Düşman mavnalara binip kaçmaya başladı. Umum cephede düşmana taarruz ve takip ediyorum. Sağ kanatta taarruz eden Alay 57'yi, Alay 72'den bir taburla takviye ederek hücuma sevk ediyorum."



İngiliz Kolordusu Komutanı General Birdwood'un, Türk taarruzu karşısında akşam General Hamilton'a önerisi: "Bütün askerlerin geri çekilmesi" (General Birdwood'un bu önerisi, İngiliz Kuvvetleri Komutanlığı'nca, birlikleri çekecek vasıtaların bulunmaması nedeniyle yerine getirilememiş, ancak siper kazılıp içine gömülme tavsiyesinde bulunulmuştur. [Kocatürk]

1909 - Hareket Ordusu Komutanı Mahmut Şevket Paşa'nın, bildirisi: "...Hareket Ordusu'nun İttihat ve Terakki ile bir ilgisi yoktur."

25 NİSAN "ANZAK GÜNÜ"
Avustralya ve Yeni Zelanda uluslarının İngiltere güdümünde girdikleri bu savaşa ait,
hiç tanımadıkları Anadolu topraklarında verdikleri canlar için, “neden” ve “niçin” sorularını
kendilerine sordukları, ulusal bilinç kıvılcımını yaktıkları ilk günün kutlanmasıdır.

1915GallipoliTurkishSoldierAidsInjuredAustralianSoldier.jpg


Mehmetçiğe Saygı Anıtı, Kabatepe

Alıntı
 
26 NıSAN Tarihte Bugün

1937 - Atatürk'ün, Çankaya'da Irak Dışişleri Bakanı Naci Elasil'i Kabulü.

1936 - Atatürk'ün, akşamüzeri kız kardeşi Makbule Hanım'ın köşküne gidişi, bir süre kaldıktan sonra dönüşü.

1935 - Atatürk'ün, Çankaya'da Milletlerarası Kadınlar Kongresi Heyeti ile Balkan Ekonomi Konseyi üyelerini ayrı ayrı kabulü ve Milletlerarası Kadın Kongresi Heyetine söyledikleri: "Türk kadınının dünya kadınlığına elini vererek dünyanın barış ve güvenliği için çalışacağına emin olabilirsiniz."

Atatürk'ün, saat 17.00'de Çankaya'da, Sovyet sanatçıları şerefine bir çay vermesi. Bu çayda, Milletlerarası Kadınlar Kongresi Heyeti ile Balkan Ekonomi Konseyi üyeleri de hazır bulunmuştur.

1933 - Atatürk'ün, akşamüzeri Ankara Halkevi'ne gelerek, Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti'nin toplantısına başkanlık yapması.

1932 - Atatürk'ün, akşamüzeri Kılıç Ali Bey'in evine gidişi, daha sonra Marmara köşkü'ne gelişi, akşam Çankaya'ya dönüşü.

1926 - Atatürk'ün, Ankara'da Türkocakları delegelerine demeci: "Biz doğrudan doğruya milliyetperveriz ve Türk milliyetçisiyiz; Cumhuriyetimizin dayanağı Türk topluluğudur."

1920 - Mustafa Kemal, Sovyet Hükümeti'nden savaş malzemesi istedi.

Atatürk'ün, Sovyet Hükûmeti'ne harp malzemesi yardımı isteyen mektubu. (Bu mektuba, 3 Haziran 1920'de Sovyet Dışişleri Komiseri Çiçerin cevap vermiştir). [Kocatürk]

Atatürk'ün, kolordulara, "Genelkurmay Başkanlığı'na, Türkiye Büyük Millet Meclisi kararıyla Albay ısmet (ınönü) Bey'in seçildiğini ve göreve başladığını" bildiren genelgesi. [Kocatürk]

San Remo'daki konferans sona erdi. Buradaki kararlar Sevr Antlaşması'nın temelini oluşturacaktır.

1917 (Nisan sonu) - Atatürk'ün, ıstanbul'da bulunan Salih (Bozok) Bey'e telgrafı: "Seni başyaverim olarak yanıma almak istiyorum. Kabul ettiğin takdirde bana telgrafla bilgi vermelisin!" (Kaynakta, bu telgrafın tarihi belirtilmemiştir. Olayların seyri, söz konusu tarihin Nisan 1917 sonları olabileceğini düşündürmektedir. Salih Bozok, hemen görevi kabul ettiğini bildiren bir telgraf çekmiş, atanmasını takiben de 9 Mayıs 1917 günü Diyarbakır'a gelmiştir). [Kocatürk]

1916 - Rusların, doğu cephesinde 14. Alay'ın sağ kanadına taarruzu, fakat, kuvvetlerimiz tarafından geri püskürtülmesi.

Atatürk'ün, beraberindekilerle sabah 14. Alay cephesine hareketi, geceyi Tu köyünde geçirişi.

1915 - ıtilaf Devletleri arasında ikinci gizli anlaşma (Londra).

1915 - Çanakkale'deki ıngiliz çıkarma ve taarruzunun gündüz ve gece devam edişi; ancak Atatürk komutasındaki kuvvetlerimizin, siperlerini kahramanca savunması ve Conkbayırı üzerinden yeni bir taarruzu karşısında düşmanın başarısız kalışı (Atatürk, bugünkü taarruzu -daha sonra- Kemalyeri adı verilecek olan yerden yönetmiş, Kanlısırt-Kırmızısırt hattındaki düşman ağır kayıplar vererek kıyıya çekilmiştir.

1915 (25-26) - 19. Tümen'e ait bazı alayların, Arıburnu cephesinde düşmana gece taarruzu (57. Alayın taarruzu ile 180 rakımlı tepe zaptedilmiş, 27. Alay tarafından bazı tepeler ele geçirilmiş ise de 77. Alay'ın, taarruz edişine rağmen düşmanın ateş baskısı altında çözülme göstermesi nedeniyle sonuç elde edilememiştir.

Alıntı
 
27 NİSAN Tarihte Bugün

27Nisan1930.jpg


27 Nisan 1930
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Ankara'da Türk Ocağı Kurultay delegeleri ile

1937 - Atatürk'ün, Çankaya Köşkü'nde Irak Dışişleri Bakanı Naci Elasil şerefine verilen çay ziyafetinde bulunması.

1935 - Atatürk'ün, Ankara'da Türk Tayyare Cemiyeti Merkezi'ni ziyareti ve "Türkkuşu" üyelerinin çalışmaları hakkında bilgi alışı.

1934 - Haftalık resmi tatil, cuma gününden pazara alındı.

1933 - Atatürk'ün, Razgrad olayını protesto amacıyla yapılan gençlik gösterisinin izin alınmadan yapılması nedeniyle kovuşturmaya geçilmesi üzerine, izinsiz gösteriyle ilgileri olmadığını bildiren Türk Talebe Birliği Kongresi daimî delegelerine telgrafı: "Gençliğin çalışkan, hassas ve milliyetçi yetişmesi esas dileklerimizdendir. Gençlik her türlü faaliyetlerinde Cumhuriyet kanunlarına ve Cumhuriyet kuvvetlerinin usul ve kurallarına uymaya da dikkatli olmalıdır. Cumhuriyet hükümetinin millî meselelerde vazifesini bilir olduğuna ve kanunların ve adlî kuvvetlerin adaletine emin olunuz." [Kocatürk]

1931 - Atatürk'ün, milletvekili seçiminin sonuçlanması nedeniyle millete bildirgesi: "...Yeni seçilen milletvekili arkadaşlarımla birlikte gösterilen güvene lâyık olmak için bütün kuvvetimizi sarf edeceğimizi kamuoyuna arz ederim."

1930 - Türk Ocakları Kurultayı Ankara'da toplandı.
Atatürk'ün Türk Ocakları VI. Kurultayı toplantısına katılması.

Atatürk'ün, Ankara'da Türkocakları VI. Kurultayı'nın çalışmalarını izlemesi.
Atatürk’ün Türk Ocağı’nda ve Ankara Halkevi’nde katıldığı bazı önemli olaylar.
(Tarihi Türk Ocağı)

1927 - Türkiye'de ilk radyo yayını başladı. ''Türk Telsiz Telefon AŞ adıyla çalışmalarına başlayan özel kuruluş, yayınlarını 1938'de devlet radyosu kurulana kadar sürdürdü.

1921 - Atatürk'ün, İstanbul'dan Anadolu'ya geçmek üzere İnebolu'ya gelen Şehzade Ömer Faruk Efendi'ye, Anadolu'ya geçmesinin sakıncalı olacağını bildiren telgrafı.

1920 - Fevzi Paşa'nın Ankara'ya gelişi.
Fevzi Paşa (Mareşal Çakmak), TBMM'de bir konuşma yaptı.

TBMM adına Padişah Vahdettin'e telgraf çekilmesi.

Atatürk'ün, öğleden sonra Ankara'ya gelen Fevzi (Çakmak) Paşa'yı istasyonda karşılaması.

Atatürk'ün, Fevzi (Çakmak) Paşa'nın Ankara'ya geldiğini bildiren genelgesi: "Sabık Harbiye Nazırı Fevzi Paşa, milletin varlığını kurtarma yolundaki mücadelesine bundan sonra Anadolu'da katılmak üzere İstanbul'dan Ankara'ya gelmiştir."

Atatürk'ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi adına Padişah Vahdettin'e telgrafı: "Millî savunmamızı, düşmanların bayrakları babalarımızın ocakları üstünden çekilinceye kadar terk edemeyiz, İstanbul mabetleri etrafında düşman askerleri gezdikçe, özvatan toprakları üstünden yabancı adamların ayakları çekilmedikçe, biz mücadelemizde devam etmeye mecburuz. Kendi hükümetimizin idaresi altında bedbaht ve fakir yaşamak, yabancı esareti karşılığı kavuşacağımız huzur ve mutluluğa bin kere üstündür."

Atatürk'ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılışını kutlayan Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti'ne teşekkür telgrafı. [Kocatürk]

1916 - Rusların, iki gündür devam eden taarruzlarının başarısızlığa uğraması üzerine geri çekilmeleri. Atatürk'ün, Rusların geri çekilmeleri üzerine 14. Alay cephesinden ayrılarak Güzeldere'deki ordugâha dönüşü.

1915 - İngiliz denizaltı gemilerinin Marmara’da denizaltı savaşına başlamaları ve Barbaros zırhlısının bir denizaltı tarafından batırılması.

1915 - 3. Kolordu Komutanı Esat (Bülkat) Paşa'nın Atatürk'e yazısı: "Başarınızı kutlarım. Raporlarınızı Başkomutanlık Vekâleti Yüksek Makamına arz ediyorum. ...Emrinize verilen 33. Alay'la birlikte düşmanı denize dökünüz! Donanmamız, bizi ateşiyle destekleyecektir. Tanrının yardımı bizimledir!"

İngiliz birliklerinin, Arıburnu'ndan asker çıkartmaya devam etmeleri, Atatürk'ün emri ile 19. Tümen birliklerinin düşmana yeni bir taarruzu (Bugünkü taarruz ve çarpışmalarda yer yer başarılar kazanılmışsa da fazla subay ve er kaybı, askerlerdeki genel yorgunluk nedeniyle takviye zorunluğu doğmuştur. Atatürk, raporunda, son iki gündeki başarıları sonuçlandıracak olan bugünkü harekâtın bağlı kuvvetlerce iyi değerlendirilememiş olduğunu belirtmektedir. [Kocatürk]


1909 - Ayan ve Mebusan Meclislerinin müşterek toplantısında alınan karar gereğince fetva ile İkinci Abdülhamit'in tahttan indirilerek yerine V. Mehmet (Reşat)'in padişah yapılması.

Osmanlı Padişahı II. Abdülhamit 31 Mart olaylarında sorumluluk taşıdığı gerekçesiyle İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin baskısıyla tahttan indirilip Selanik’e sürülürken, yerine V. Mehmet Reşat geçti.

Alıntı

 
28 NİSAN Tarihte Bugün

1937 - Atatürk'ün, akşamüzeri Ankara Numune Hastanesi'ni ziyareti, akşam kız kardeşi Makbule Hanım'ın kaldığı köşke gelişi ve akşam yemeğini burada yemesi.

1935 - Atatürk'ün, Hilâliahmer'e "Kızılay" adını verişinin Kızılay Kurultayı'nda alkışlarla kabul edilişi.

Atatürk'ün, Çankaya'da Recep Peker ve Tevfik Rüştü Aras'ı kabulü.

1933 - Atatürk'ün, akşamüzeri Ankara Halkevi'ne gelerek, Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti'nin toplantısına başkanlık yapması.

1930 - Türk Ocakları VI: Kurultayı’nın son gününde Türk Tarihi Tetkik Heyeti oluşturulması kararı alındı.

1927 - Atatürk'ün, Türkocakları IV. Kurultayı üyelerini kabulü ve görüşmesi.

1923 - Atatürk'ün, teklif edilen Rize hemşeriliğini kabul ettiğine dair Rize İl İdare Meclisi'ne yazısı.

1921 - İngilizler Malta'da tutuklu bulunan sürgünlerden kırk kişiyi serbest bıraktı.

İzmit'in, İngilizlerin ayrılışı üzerine Yunanlılar tarafından işgali.

1920 - Anadolu'da Padişahın ve onun hükümetinin yönetimini kurmak amacı ile Anadolu fevkalade Müfettişi Umumiliği kurulduğunda ve müfettişliğe Müşir Zeki Paşa'nın atandığına dair İstanbul Hükümeti'nin kararnamesi.

1920 - İstanbul Hükümeti, Anadolu'da Padişah Hükümeti'nin yönetimini kurmak amacı ile "Anadolu Fevkalade Müfettiş-i Umumiliği'ni oluşturan kararnameyi yayınladı. (Bu örgüt, 3 Kasım 1920'de kaldırıldı).

1919 - Divan-ı Harb-i Örfi'nin İstanbul'da duruşmalara başlaması

1918 - İstanbul'da daha önce tutuklanmış bulunan İttihatçılar, devleti savaşa sokmak, çeşitli yolsuzluklarda bulunmak gibi suçlardan dolayı yargılanmaya başladı.

1916 - Atatürk'ün, beraberindekilerle sabah Güzeldere'den ayrılarak Duhan'a gelişi.

1915 - ''Hilal-i Ahmer''in adı ''Kızılay''a çevrildi.

1915 - Seddülbahir'de "1. Kirte Savaşı" olarak bilinen muharebe.

Atatürk'ün, Arıburnu cephesindeki 25-27 Nisan günlerindeki büyük başarıları takiben subay ve er kaybı, askerin yorgunluğu, sevk ve idaredeki bazı eksiklikler nedeniyle taarruzları bir süre durdurma ve bulunulan çizgide savunmaya geçme kararı (Yeni taarruza hazırlık için 3. Kolordu'dan kuvvet istemişse de bu takviye bir süre gönderilememiştir. Düşman bugün de çıkarmaya devam ederek ileri hatlarını takviye etmiş, bazı taarruzlarda bulunmuşsa da başarı sağlayamamıştır).

Alıntı
 

29 NİSAN Tarihte Bugün

1935 - Atatürk'ün, Kadın Esirgeme Kurumu'nun Ankara Orduevi'nde düzenlediği geceyi şereflendirmesi ve Kurum üyelerinden birinin verdiği izahatta "yoksul kadınlara yardım ediyoruz" cümlesi üzerine yazdırdıkları: "...Kadın denilen varlık, kendiliğinden yüksek bir varlıktır. Onun yoksulluğu olamaz. Kadına yoksul demek, onun bağrından kopup gelen bütün beşeriyetin yoksulluğu demektir. Eğer insanlık bu halde ise, kadına yoksul demek lâyık görülebilir. Gerçek bu mudur? Eğer kadın dünyada çalışan, başarı kazanan, zengin olan, maddî ve manevî zengin eden insanları yetiştirmişse, ona yoksul sıfatı verilebilir mi? Verenler varsa, onlara nankör denirse doğru olmaz mı? Bizce, Türkiye Cumhuriyeti anlamınca kadın, bütün Türk tarihinde olduğu gibi, bugün de en muhterem mevkide, her şeyin üstünde yüksek ve şerefli bir varlıktır."

1933 - Atatürk'ün, öğleden sonra Ankara Halkevi'ne gelerek. Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti'nin toplantısına başkanlık yapması.

1930 - İlk Türk Kadın Yargıçlar (Nezahet Güreli ve Beyhan Hanım) Asliye Mahkemesi üyeliğine atandı.

Türkiye'de mesleklerinde ilk olan kadınlar:

İlk Kadın Avukat - Süreyya Ağaoğlu
İlk Kadın Bakan - Prof. Dr. Türkan Akyol
İlk Kadın Başbakan - Prof. Dr. Tansu Çiller
İlk Kadın Belediye Başkanları - Müfide İlhan, Sadiye Ardahan
İlk Kadın Büyükelçi - Filiz Dinçmen
İlk Kadın Çöpçü - Elif Yazgandır
İlk Kadın Danıştay Başkanı - Füruzan İkincioğulları
İlk Kadın Danıştay Üyesi - Şükran Esmerer
İlk Kadın Dışişlerinde görev alan - Adile Ayla
İlk Kadın Dişhekimi - Ferdane Bozboğan Erberk
İlk Kadın Doktor - Safiye Ali
İlk Kadın Dünya Güzeli - Keriman Halis
İlk Kadın Eczacı - Rukiye Kanat Arran
İlk Kadın Emniyet Müdürü - Feriha Sanerk
İlk Kadın Fotoğrafçı - Semiha Es
İlk Kadın Gazeteci - Selma Rıza
İlk Kadın Genel Müdür - Mükerrem Aker
İlk Kadın Hakim - Suat Berk
İlk Kadın Haz. Genel Müdürü - Aysel Gönül Öymen
İlk Kadın Hemşire - Esma Deniz
İlk Kadın Hesap Uzmanı - Müşerref Çallılar
İlk Kadın Heykeltraş - Sabiha Bengütaş
İlk Kadın Jet Pilotu - Leman Altınçekiç
İlk Kadın Karakol Amiri - Nevlan Kulak
İlk Kadın Kaymakam - Özlem Bozkurt
İlk Kadın Kimyacı - Remziye Hisar
İlk Kadın Makinist - Seher Aytaç
İlk Kadın Milli Eğitim Müdürü - Güler Karakülay
İlk Kadın Milli Maç Hakemi - Lale Orta
İlk Kadın Muhtar - Gül Esin
İlk Kadın Mühendis - Sabiha Gürayman
İlk Kadın Müzeci - Seniha Sami
İlk Kadın Orman Mühendisi - Binnaz Zehra Sert
İlk Kadın Petrol Mühendisi - Halide Ural Türktan
İlk Kadın Pilot - Sabiha Gökçen
İlk Kadın Polis Memuru - Betül Diker
İlk Kadın Profesör - Prof. Dr. Fazıla Şevket Giz
İlk Kadın Radyo Spikeri - Emel Gazimihal
İlk Kadın Rektör - Prof. Dr. Safet Rıza Alpar
İlk Kadın Savcılar - Işık Tüzünkan Koçhisaroğlu, N. Meliha Sanu
İlk Kadın Sayıştay Üyesi - Fahrünisa Etmen
İlk Kadın Sendika Başkanı - Dervişe Koç

1930 - The first women judges are appointed.

1926 - Ecnebilerin kabotaj hakkının nihayet bulması.

1920 - Hıyanet-i Vatan Kanunu'nun TBMM'de kabulü.
(Hıyanet-i Vatan Kanunu)

Atatürk'ün, Konya'da 12. Kolordu Komutanı Fahrettin (Altay) Bey'e, şair Mehmet Akif'in Burdur'dan milletvekili seçilmesinin teminini isteyen telgrafı.

Atatürk'ün, yeni kurulan Orenburg İslâm Hükûmeti'ne tebrik telgrafı.

1919 - Harbiye Nazırı Şakir Paşa'nın, Atatürk'ü Nezaret'e davet ederek "Türklerin Rumlarla yaptığı baskıyı yerinde incelemek ve önlemek üzere Karadeniz bölgesine müfettiş olarak gönderilmesi"nin kararlaştırıldığını bildirmesi.

1919 - Antalya'nın İşgali

İtalyan birliklerinin Mondros barışı uyarınca Antalya'yı işgali. Bölgede güvenliğini sağlamak amacı ile aniden yapıldı. Halka baskı yapmaktan kaçındılar. Şehzade Abdülrahim başkanlığındaki bir kurul Antalya'ya gelerek Hürriyet ve İtilâf partisinin Antalya şubesini kurdular. İtalyanlar halkla çatışmadılar ve Millî Mücadele ile ters düşmediler. Hatta İtalyan istihbarat örgütü Batı cephesindeki gelişmeler hakkında bilgiler aktardı. İki yıl kadar süren işgal 9.7.1921 tarihinde sona ermiştir.
Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Sözlüğü 1918-2000

1916 - 29 Nisan 1916 tarihinde Irak Cephesinde kazanılan Kut’ül-Ammare zaferi.
Kaynak: TSK Kut-ul Amare Zaferi

1915 - İngilizlerin, Arıburnu cephesinde sağ kanadımız üzerine taarruz girişimi; fakat kuvvetlerimizin karşı taarruzu ile püskürtülmesi.

Atatürk'ün akşam 19. Tümen birliklerinin komutan ve subaylarına emri: "...İnşallah karşımızdaki düşmana son kesin darbeyi vuracağız. Beş gün ve beş geceden beri takdire değer kahramanlıklarınızın mükâfatını toplamak için bulunduğunuz mevzilerin bu gece tahkimatını artırarak kıtalarınızın bağlantı, düzen, emir ve komutasını bir daha kuvvetlendirmek ve yedek kuvvetinizi lüzumunda hemen kullanacak bir halde bulundurmak hususunda şimdiye kadar gösterdiğiniz gayrete devam etmenizi ve askerlerinizi mümkün olduğu kadar çok istirahat ettirmek ve uyutmak yönlerini göz önünde tutmanızı tavsiye ederim."

Alıntı
 
30 NİSAN Tarihte Bugün

1934 - Atatürk'ün, İsmet Paşa'yla beraber trenle Ankara'dan İstanbul'a hareketi.

1933 - İstanbul'da öğrenciler, Bulgaristan'ın Deliorman bölgesindeki Razgrad'da Türk mezarlığına yapılan saldırıyı protesto etmek için gösteriler yaptı. Bulgar Başkonsolosluğu önünde toplanan bir grup öğrencinin yanısıra bir grup da Bulgar mezarlığına siyah çelenk bıraktı.

Atatürk'ün, akşamüzeri Ankara Halkevi'ne gelerek, Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti'nin toplantısına başkanlık yapması.

1921 - Malta'dan 33 kişi daha serbest bırakıldı. Ancak İngilizler, Milli Mücadele'de görev alabilecekleri tahmin edilen bazı tutukluları salıvermedi.

1920 - Atatürk'ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılışını bir nota ile Avrupa devletleri dışişleri bakanlıklarına bildirmesi.

1919 - Mustafa Kemal, Dokuzuncu Ordu Müfettişliği'ne atandı.

Atatürk'ün, 9. Ordu Kıtaatı Müfettişliği'ne atanmasının Vahdettin tarafından onaylanması.

30 Nısan 1919 Tarihinde 9 ncu Ordu Kıtaatı Müfettişliği'ne tayin edilmiş ve seneyi mezkûre Temmuzu'nun beşinde İstanbul Hükümet-i sakıtasınca memuriyetine hitam verilmiştir.
Kaynak: Atatürk'ün Özlük Dosyası

Harbiye Nezareti'nin, Sadaret'e yazısı: "...Mustafa Kemal Paşa tarafından yapılacak tebligatı emri altında bulunacak olan vilâyet mülkî memurlarının yerine getirmelerinin genel*ge ile duyurulması."

İngilizlerin Kars'ın yönetimini Ermenilere devretmesi.

1919 - Mustafa Kemal is appointed Inspector of the 9th Army, based in Erzurum, and is granted extensive powers.

1917 - Rus kuvvetlerinin Muş'u boşaltmaları ve 2. Ordu'ya ait keşif kollarının, akşam Muş'u geri alışı.

1915 - Arıburnu cephesinde düşmanın, sağ kanadımız üzerindeki siperlere taarruzu, fakat birliklerimizin süngü hücumuyla püskürtülmesi.

Atatürk'ün, bölge komutanlarını Kemalyeri'nde toplayarak onlara yapılması gerekenler hakkında sözlü emri: "Karşımızda bulunan düşmanı mutlaka ölerek denize dökmek lâzım olduğu kanaatindeyim... İçimizde ve komuta ettiğimiz askerlerde Balkan utancının ikinci bir safhasını görmektense burada ölmeyi tercih etmeyenlerin bulunacağını kesinlikle kabul etmem. ..Bu gece katılacak taze kuvvetlerle Cenab-ı Hakk'ın yüce yardımına sığınarak yarın düşmana taarruz etmek niyetindeyim."

3. Kolordu Komutanı Esat (Bülkat) Paşa'nın, Atatürk'e kutlama telgrafı: "Geceli gündüzlü devam eden harbi başarı ile yöneterek her an bir başka surette belirmekte olan fedakâr hizmetlerinizi devamını bekler, sizi yürekten kutlarım."

Atatürk'ün, 3. Klordu Komutanı Esat (Bülkat) Paşa'nın kutlama yazısına teşekkürü: "Komutanımızın yerinde emir ve talimatları içinde hareket olundukça, kesin başarının görülmesi için yüksek şahsınızı daha uzun zaman bekletmeyeceğimi kesinlikle umarım."

Atatürk'e, gösterdiği fedakârlık ve kahramanlıklar nedeniyle "Muharebe Gümüş İmtiyaz Madalyası" verilmesi. [Kocatürk]

1913 - Atatürk'ün, Harbiye Nezareti'nde Sadrazam ve Harbiye Nazırı Mahmut Şevket Paşa'yı ziyareti.

1909 - 13 Nisan (31 Mart) isyanı'nın bastırılarak asayişin sağlanması ile askerî harekâtın son bulması ve harekâta katılan birliklerin garnizonlarına ve kışlalarına dönmeye başlaması. [Kocatürk]

Alıntı
 
1 MAYIS Tarihte Bugün

TurkishNightAttack1-2May1915_small.jpg


1935 - Atatürk'ün, akşamüzeri Rasim Ferit Talay'ın evine gidişi, bir süre dinlendikten sonra Çankaya'ya dönüşü.

1934 - Atatürk'ün, İstanbul'a gelişi, İsmet Paşa'yla beraber, merhum Kemalettin Sami ve Derviş Paşaların kabirlerini ziyaret edişi.

1922 - İşçi Bayramı, Ankara'da İmalat-ı Harbiye ve Şimendifer işçilerinin düzenledikleri bir törenle kutlandı. Törene Sovyet elçilik mensupları da katıldı.

İstanbul'da da Kağıthane'de Amele Sosyalist Partisi'nin düzenlediği törene katılan işçiler ve halk, işgale karşı çıktı.

1921 - Atatürk'ün, trenle Ankara'dan Eskişehir'e hareketi.

1920 - İşçi Bayramı İstanbul'da ve Trabzon'da yapılan mitinglerle kutlandı.

Atatürk'ün, Genelkurmay Başkanı'nın da icra Vekilleri Heyeti arasında bulunmasına dair Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde konuşması.

Tevfik Paşa başkanlığında bir heyet, San Remo'daki barış görüşmelerinin sonuçları için Paris'e gitti.

1919 - Sadrazam Damat Ferit Paşa, Mustafa Kemal için bir çay düzenledi.

Harbiye Nazırı Şakir Paşa'nın, Atatürk'ü -9.Ordu Müfettişliği'ne atanma işlemlerinin tamamlanmasını takiben- makamına daveti ve kendisini aynı gün Babıâli'de Sadrazam Damat Ferit Paşa ile tanıştırması: "...Efendimiz, yeni vazife ile Anadolu'ya giden Mustafa Kemal Bey'i zat-ı devletinize takdim ederim." (Kaynaklarda bu olayın tarihi belirtilmemiştir).

Harbiye Nazırı Şakir Paşa'nın, Atatürk'ü Dahiliye Nazırı Mehmet Ali Bey'in makamına götürüşü ve Harbiye Nezareti'nce kendisine verilen vazifeyi, Mehmet Ali Bey'e bildirmesi. (Kaynaklarda tarih belirtilmemiş, bu olayın, Atatürk'ün Damat Ferit Paşa ile tanışma günü gerçekleştiği ifade edilmiştir). [Kocatürk]

Almanya'da eğitim görmekte olan gençler Kurtuluş adlı bir sosyalist bir dergi yayınlamaya başladı.

1918 - Ermeni komitacılar, Kars'ta, aralarında çocukların da bulunduğu 60 Müslüman'ı katletti.

1917 - Atatürk'ün, 2. Ordu Karargâhı'nda Menzil Genel Müfettişi General Back ve Grup Kurmay Başkanı Falkenhausen ile menzil hakkında görüşmesi.

1916 - Atatürk'ün, sabah Duhan'dan ayrılarak saat 16.00'da Ziyaret (Veyselkarani)'e gelişi ve geceyi burada geçirişi.

1915 - Türk tarafının Seddülbahir'de kanlı, ancak sonuçsuz gece taarruzları.

Atatürk komutasındaki 19. Tümen'in, Arıburnu cephesinde düşmana taarruzu (Sabaha karşı topçu ateşiyle başlayan bugünkü taarruz gündüz ve gece sürdürülmesine, zaman zaman düşman mevzilerine girilmesine rağmen, kayıplarımız ve taze küvet yetersizliği sebebiyle mevziler tümüyle ele geçirilemedi. Bunun üzerine Atatürk, 2 Mayıs 1915 sabahı birliklere, taarruzu durdurarak bulundukları hatta savunmaya geçmeleri emrini verdi.

1915 - Çanakkale önlerinde Fransız Joule denizaltısı mayına çarparak battı, boğazı geçme girişimi başarısız oldu.

Alıntı
 

2 MAYIS Tarihte Bugün

Samsun1919.jpg


Dokuzuncu Ordu Müfettişi Mustafa Kemal Paşa
(1919 - Samsun'a hareket etmeden önce)

1935 - Atatürk'ün, saat 12.30'da Çubuk Barajı'na gidişi ve öğle yemeğini burada yemesi.

1934 - Atatürk'ün, Kalamış vapuruyla Dolmabahçe'den hareket ederek -Moda iskelesinde İsmet Paşa'yı da alarak- Yalova'ya gelişi.

1931 - Atatürk'ün, sabah Ankara'dan hareketle Sakarya'ya kadar trenle gidip dönmek suretiyle bir seyahat yapması.

1921 - Atatürk'ün, trenle Ankara'dan Eskişehir'e hareketi. Mustafa Kemal, Batı Cephesi'ne gitmek üzere Ankara'dan ayrıldı.

Atatürk'ün, Eskişehir'den Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa'yla beraber Alayunt'a hareketi.

Atatürk'ün, beraberinde Fevzi ve İsmet Paşalar olduğu halde Refet Paşa'nın karargâhına gelişi.

1920 - TBMM'nce Bakanların seçimine dair kanunun kabulü.

TBMM'nde "Büyük Millet Meclisi İcra Vekillerinin Suret-i İntihabına Dair Kanun" kabul edildi.

1916 - Atatürk'ün, beraberindekilerle sabah Ziyaret (Veyselkarani)'ten hareket ederek akşamüzeri Siirt'e gelişi, Jandarma Dairesi'nde misafir edilişi, akşam -Vali Vekili, Mutasarrıf, Belediye Başkanı ve Müdafaa-i Milliye Cemiyeti Başkanının da katılımıyla- şerefine yemek verilişi.

1915 - Van'ın Rus ve Ermeniler tarafından işgali.

1915 - Türk tarafının Seddülbahir'de kanlı, ancak sonuçsuz gece taarruzları.

Kuzey'de Anzak'ların sonuçsuz gece taarruzları.

3. Kolordu Komtanı Esat (Bülkat) Paşa'nın, Arıburnu cephesindeki durumu yakından görmek üzere, Kemalyeri'ne gelerek Atatürk'le görüşmesi.

Alıntı
 
3 MAYIS Tarihte Bugün

r92.jpg


3 Mayıs 1935
Cumhurbaşkanı Atatürk, küçük Ülkü'ye okumayı öğretirken

1935 - ''Türkkuşu'' Atatürk tarafından hizmete açıldı.

Atatürk'ün, Türkkuşu'nun hizmete açılışı nedeniyle Etimesgut Hava Alanı'nda yapılan törende konuşması: "...Türk çocuğu! Her işte olduğu gibi, havacılıkta da, en yüksek düzeyde, gökte seni bekleyen yerini, az zamanda dolduracaksın!"

1934 - Kayseri Uçak Fabrikasında yapılan ilk parti 6 avcı uçağından biri, 50 dakikalık uçuşla Kayseri'den Ankara'ya geldi.

1926 - Atatürk'ün, Çankaya'da Sivas Heyeti'ni kabulü.

1920 - Sağlık Bakanlığının Kuruluşu.

Mustafa Kemal’in 19 Mayıs 1919’da, Samsun’a çıkışı ile başlayan Milli Kurtuluş Savaşı’mızın dönüm tarihi, Ankara’da Meclis’in açıldığı 23 Nisan 1920’dir. Bu tarih Cumhuriyet’e giden yoldaki en önemli aşamadır. Yüce Meclis, 2 Mayıs 1920’de 3 sayılı Büyük Millet Meclisi İcra Vekillerinin Suret-i İntihabına Dair Kanun’u çıkararak, bu Kanun’un 1. maddesi ile içerisinde Sıhhıye ve Muavenet-i İçtimaiye Vekaletinin (Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı) de bulunduğu Bakanlar Kurulunu oluşturmuştur. İcra Vekilleri Heyeti Reisliğine (Başbakan) Mustafa Kemal getirilirken Dr. Adnan Bey de Ankara Hükümetinin ilk Sağlık Bakanı olmuştur. Sağlık Bakanlığı olarak Ankara Vilayet Konağı’nın bir odası kullanılmıştır. Bakanlığın kurulması ülkemiz sağlık hizmetlerinin ülkeyi yönetenlerin asli görevi olduğu bilincinin ortaya konulması açısından çok önemlidir.

16 Şubat 1912 yılında çıkartılmış bulunan Sıhhıye Müdüriyeti Umumiyeti Teşkilatına dair Kanun Muvakat ile Sıhhıye Müdüriyeti Umumiyesi, yani Sağlık Genel Müdürlüğü kurulmuştur. Bu Genel Müdürlük bünyesinde 1 Başkan, 3 Tabip Müfettişten oluşan Heyeti Teftişiye (Teftiş Kurulu ) kurulmuş, Bu Müfettişlerden birisi Doğu Anadolu Sağlık Müfettişi, İkincisi de Batı Anadolu Sağlık Müfettişi olarak çalışmışlardır. TBMM ‘nin açılması ile 3 Mayıs 1920 tarihinde 3 sayılı kanun ile Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı kurularak, sağlık hizmetlerinin yönetim ve denetimi çağdaş anlayışla yürütülmeye ve geliştirilmeye başlanmıştır.

Kaynak: www.saglik.gov.tr
Kaynak: www.medimagazin.com.tr

''ATATÜRK ve TIBBİYELİLER'' Prof. Dr. Metin Özata (Umay Yayınevi, 2007).
Çanakkale ve İstiklal Savaşı'na katılan tıbbiyeliler ile Kuvayı Milliyeci tıbbiyeliler.

Mustafa Kemal’in genç subaylık döneminden ölümüne kadar arkadaşlık yaptığı, birlikte çalıştığı, görev verdiği, çeşitli nedenlerle karşılaştığı Tıbbiyeliler vardır. Bu kahraman Tıbbiyeliler hem Atatürk’ün sağlık sorunlarını gidermeye çalışmışlar hem de ülkenin bağımsızlığı için çeşitli cephelerde mücadele etmişlerdir. Mesleği icabı insan sağlığıyla uğraşan ve onları ölümden kurtarmaya çalışan Tıbbiyeliler, vatan işgale uğrayınca müfrezeler kurmuş, Müdafaa-i Hukuk teşkilatlarında başkan veya üye olmuş ve hatta Kuvayı Milliye emrinde savaşmıştır. Bilim ve teknolojinin ülkemize yerleşmesinde büyük katkıları olan Tıbbiye, bağrından çıkan vatansever öğrenci ve hekimler sayesinde ulusal direnisin en güzel örneklerini vermiştir. Mustafa Kemal Paşa'nın önderliğinde başta Harbiyeliler olmak üzere Tıbbiyeliler ve Mülkiyeliler Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulusu için canla basla çalışmışlardır.

1921 - Güney ve Batı cephelerinin birleştirilerek İsmet Paşa'ya verilmesi. İstanbul'da gizli olarak kurulan "Müdafaa-i Milliye" teşkilatının Ankara Hükümeti tarafından resmen tanınması.

1921 - Mustafa Kemal, Fevzi ve İsmet paşalar arasında yapılan görüşmeler sonunda, Refet Paşa komutasındaki Güney Cephesi'nin lağvedilerek bütün birliklerin Batı Cephesi'nin emrine verilmesi kararlaştırıldı.

1920 - TBMM'de meclis başkanlığında çalışacak ilk Bakanlar Kurulu olan "İcra Heyeti Vekillerinin" seçilmesi.
İcra Vekilleri Heyeti, 5 Mayısta Mustafa Kemal başkanlığında ilk toplantısını yaptı (24 Ocak 1921'e kadar Atatürk'ün başkanlığında görev yapmıştır). (Dahiliye Vekaletine Cami bey, Adliye Vekaletine Celaleddin Arif Bey, Nafıah vekaletine İsmail Fazıl Paşa, Hariciye Vekaletine Bekir Sami Bey, Sıhhiye ve Muavenet-i İçtimai Vekaletine Dr. Adnan Bey, İktisat Vekaletine Yusuf Bey, Müdafaa-i Milliye Vekaletine Fevzi Paşa, Erkan-i Harbiye-i Umumiye'ye İsmet Bey)

Düzce'de ayaklanmacılar Bolu'yu da ele geçirdi. Katliama girişen isyancılar, Bolu mutasarrıf vekili ile birlikte 13 kişiyi vahşice parçaladı, subaylara işkence yaptı, evleri yağmaladı.

1919 - XV. Kolordu Komutanı Kazım Karabekir'in Erzurum'a gelişi.

1918 - Atatürk'ün, İstanbul'da Fenerbahçe Kulübü'nü ziyareti ve kulübün hatıra defterine yazdıkları: "Fenerbahçe Kulübü'nün her tarafta takdir edilmiş çalışmalarını işitmiş ve bu gayreti gösterenleri tebrik etmeyi vazife edinmiştim. Bu vazifenin yerine getirilmesi bugün mümkün olabilmiştir. Takdir ve tebriklerimi buraya kaydetmekle övünüyorum." [Kocatürk]

1915 - Ermeniler Van'da büyük bir katliama giriştiler.

1915 - Atatürk'ün, 19. tümen birliklerine emri: "Bütün muharebelerde, gerek subayların gerekse erlerin gösterdikleri kahramanlık cidden şan ve namus örneği olacaktır. Subaylar ve erlerin karşımızdaki düşmanı, tek kişi kalıncaya kadar denize atabileceğine tam inancım vardır. ...Karşımızdaki düşmanı tümüyle yok etmekten ibaret olan görevimizi yapmak için sahip bulunduğumuz kuvvetlerden başka kuvvet istemek, Kirte bölgesinde ve vatanın diğer sınırlarında yapılan muharebeleri hatırlamamaktan ileri gelebilir. Benimle beraber burada harp eden bütün askerler kesinlikle bilmelidir ki, bize verilen vatan ve namus görevini tam olarak yapmak için, bir adım geri gitmek yoktur. Bu sırada uyku ve istirahat aramanın, bu istirahatten yalnız bizim değil, bütün milletimizin ebediyen mahrum kalmasına sebep olabileceğini hepinize hatırlatırım. Bütün arkadaşlarımın benimle aynı düşüncede olduklarına ve düşmanı tamamen denize dökmedikçe yorgunluk işaretleri göstermeyeceklerine şüphe yoktur."

Atatürk'ün, Arıburnu'ndan, Harbiye Nazırı ve Başkomutan Vekili Enver Paşa'ya mektubu: "...Maydos bölgesi kuvvetlerine komuta ettiğim zaman aldığım tertibat ile, düşmanın karaya çıkmasına imkân verilmeyebilirdi. Liman von Sanders Paşa, bizim orduları, bizim memleketimizi tanımadığı, gerektiği şekilde incelemede bulunacak kadar da bir zamana sahip olmadığından, sadece, ihraç noktalarını tamamiyle açık bırakacak tertibat almış ve düşmanın karaya çıkmasını kolaylaştırmıştır. ...Vatanımızın savunulmasında kalp ve vicdanları bizim kadar çarpmadığına şüphe olmayan, başta Liman von Sanders olmak üzere bütün Almanların fikrî gücüne de itimat buyurmamanızı kesin olarak temin ederim. Bence, bizzat buraya teşrif ederek, umumi vaziyetimizin gereklerine göre bizzat sevk ve idare etmeniz münasip olur kardeşim." [Kocatürk]

Alıntı
 
4 MAYIS Tarihte Bugün
AtaturkA01.BMP


4 Mayıs 1931
Atatürk'ün, üçüncü defa Cumhurbaşkanlığına seçilmesi.

1937 - Atatürk'ün Cumhurreisi olarak başkanlık ettiği hükümet toplantısında, Tunceli'de ayaklanmacılara karşı daha etkili saldırılarda bulunulmasını, köylerdeki halkın toplanarak başka yerlere nakledilmesini ve daha başka önlemlerin alınmasını içeren "Tunceli Tenkil Harekâtı" kararları alındı.

Atatürk'ün, öğleden sonra Ankara Numune Hastanesi'ni ziyareti, dönüşte İsmet İnönü'nün köşküne, daha sonra Genelkurmay Başkanlığı'na uğraması.

1935 - Atatürk'ün, öğleden evvel Ankara Numune Hastanesi'ni ziyareti, geceyi kütüphanesinde çalışmakla geçirmesi.

1934 - Atatürk'ün, Yalova'dan Bursa'ya gelerek öğle yemeğini burada yemesi ve tekrar Yalova'ya dönüşü.

1933 - Atatürk'ün, akşam saat 21.30'da İçişleri Bakanı Şükrü Kaya'nın evine gidişi, gece Çankaya'ya dönüşü.

1931 - Mustafa Kemal Paşa TBMM'de üçüncü defa Cumhurbaşkanlığına seçilmesi.

Dördüncü Büyük Millet Meclisi'nin açılışı.

Atatürk'ün, üçüncü defa Cumhurbaşkanı seçilmesi üzerine Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne teşekkürü ve Cumhurbaşkanı sıfatıyla ant içmesi: "Cumhurbaşkanı sıfatıyla, Cumhuriyetin kanunlarına ve millî egemenlik esaslarına riayet ve bunları savunma, Türk milletinin saadetine sadıkane ve bütün kuvvetimle çaba sarf etme, Türk Devleti'ne yönelecek her tehlikeyi tam bir şiddetle men, Türkiye'nin şan ve şerefini koruma ve yükseltmeye ve üstlendiğim görevin gereklerine varlığımı vermekten ayrılmayacağıma -huzurunuzda- namusum üzerine söz vererek ant içerim." [Kocatürk]

Atatürk'ün, Çankaya'da Danimarka Elçisi Schon Peter'in güven mektubunu kabulü ve Elçi'nin söylevine cevap konuşması.

1924 - Atatürk'ün, "New York Herald" muhabirine hilâfet ve yabancı dinî kurumlar hakkında demeci: "...Her adımda patrikhaneler ve hilâfet gibi siyasî, dinî kurumların hukuku ile karşı karşıya geldik. Patrikhanelerin veya hilâfetin itirazlarına maruz olmaksızın hiçbir düzenleme veya ilerici fikir, idare şeklimize sokulamıyordu."

1920 - Bakanlar kurulu toplantısı.

Atatürk'ün, "Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edilen esasları ve İcra Vekilleri Heyeti'nde görev alan kişileri bildiren" genelgesi: "Millî iradenin fiilen vatanın mukadderatına el koymuş tanınması, esas ilke olarak kabul edilmiştir."

Maarif Vekaleti (Milli Eğitim Bakanlığı) kuruldu.

Maliye Vekilliğine Hakkı Behiç Bey'in, Maarif Vekilliğine Rıza Nur Bey'in seçilmeleri.

1915 - İngilizlerin, sabah, Arıburnu cephesinden Kabatepe'ye -topçu ateşi desteğinde- asker çıkarmaya başlaması üzerine Atatürk'ün, Kabatepe'deki 77. Alay Komutanı Binbaşı Saip Bey'e emri: "Kuvvetiniz, karaya çıkan düşmanı def etmeye kâfidir. Taarruz edip uzaklaştırınız!" (Taarruz sonucu, çıkarma yapan düşman ağır kayıp vererek tekrar gemilerine dönmüştür). [Kocatürk]

Alıntı
 
5 MAYIS Tarihte Bugün

r66.jpg


5 Mayıs 1925
Atatürk Orman Çiftliğinin kuruluş çalışmaları esnasında

5May1933.jpg



5 Mayıs 1933
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Millî Eğitim Bakanı Dr. Reşit Galip ile
Ankara Ahlatlıbel'de arkeoloji çalışmalarını izlerken

1919ParisKonferans.jpg


1919 Paris Barış Konferansı:
Lloyd George, Osmanlı Devleti'nin İtilaf devletleri arasında bütünüyle bölüşülmesini istedi


1938 - Atatürk'ün, saat 13.00'de otomobille Gazi Orman Çiftliği'ne gidişi, öğle yemeğini burada yemesi, akşamüzeri Çankaya'ya dönüşü.

1936 - Atatürk'ün, Mısır Kralı I. Fuat'ın ölümü nedeniyle Prens Faruk'a başsağlığı telgrafı.

1935 - Atatürk'ün, Çankaya'da Romanya Elçisi Eugene Fliotti'nin güven mektubunu kabulü.

1934 - Atatürk'ün, Yalova'dan vapurla Derince'ye gelişi, buradan trenle Ankara'ya hareketi.

1933 - Atatürk'ün, Ankara'ya 18 km uzaklıktaki Ahlatlıbel bölgesinde devam eden arkeoloji araştırmalarını izlemesi.

1926 - Gazi Orman Çiftliğinin 1. kuruluş yıldönümünün kutlanması, bu nedenle yüzlerce davetlinin çiftliği ziyareti.

1925 - Atatürk Orman Çiftliğinin kuruluş çalışmalarına başlandı.

Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'e suikast girişimi gerekçesiyle ölüm cezasına çarptırılan Manok Manukyan idam edildi.

1922 - Atatürk'ün, Başkomutanlık Kanunu'nda mevcut yetkilerin kaldırılmasını isteyen muhalifler hakkında Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa'ya gizli telgrafı ve İsmet Paşa'nın Başkomutan'a düşüncelerini bildiren cevabı.

1920 - Türkiye Büyük Millet Meclisi'nce seçilen "İcra Vekilleri Heyeti"nin, Atatürk'ün başkanlığında ilk toplantısını yapması.

TBMM tarafından seçilen ilk Bakanlar Kurulu, Mustafa Kemal Paşa'nın başkanlığında toplandı.

1920 - Konya'da ayaklanma çıktı.

1920 - Şüeyhülislam Dürizzade Abdullah'ın fetvasına karşılık, Ankara Müftüsü Rıfat (Börekçi) ile Anadolu din adamlarının, 251 imzalı fetvası yayınlandı. (Hakimiyeti Milliye'de)

1919 (5-6) - Paris Konferansı görüşmelerinde, Lloyd George'un Yunanlıların İzmir'e çıkarılmasını önermesi.

Harbiye Nezareti'nin, 9. Ordu Kıtaatı Müfettişliğine atanmasının Atatürk'e resmen bildirildiği hakkında Genelkurmay Başkanlığı'na yazısı.

Atatürk'ün 9. Ordu Kıtaatı Müfettişliği'ne atanma kararının, Takvim-i Vakayi'de yayımlanması.


1915 - İngilizlerin, sabah tekrar Kabatepe ve Arıburnu'ndan karaya asker çıkarmaya başlaması (Bu gece 19. Tümen'e bağlı bir kısım kuvvetlerin yaptığı taarruzlarla düşmana ağır kayıplar verdirilmiş, bir siper de zaptedilmiştir. [Kocatürk]

Alıntı
 
6 MAYIS Tarihte Bugün

image002.jpg


6 Mayıs 1929
Söğütözü'nde, Çiftlik'te dinlenirken

r38.jpg

6 Mayıs 1921
Cepheye yiyecek götüren devecilerle Ankara yakınlarında Gölbaşında sohbette

1919ParisKonferans.jpg


1919 Paris Barış Konferansı:
Lloyd George, Osmanlı Devleti'nin İtilaf devletleri arasında bütünüyle bölüşülmesini istedi



1936 - Ankara Devlet Konservatuarı'nın kuruluşu.

1935 - Atatürk'ün, saat 11.15'de Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne gelişi.

1934 - Atatürk'ün, Ankara'ya gelişi.

Atatürk'ün, Çankaya'da Başbakan İsmet Paşa, Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak ve Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü (Araş) Bey'i kabulü.

1933 - Atatürk'ün, saat 18.00'de Başbakan İsmet Paşa'nın köşküne gidişi.

1931 - Nâzım Hikmet beş şiir kitabından dolayı yargılandı.
(10 Mayıs beraat etti.)

1925 - Atatürk'ün, Aydın Valisi Ziya Bey'i kabulü

1922 - Başkomutanlık Kanunu'nun, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde üçüncü defa 3 ay süre ile uzatılması.

Atatürk'ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin gizli oturumunda, Başkomutanlık Kanunu'nun uzatılmasını istemeyen muhaliflere karşı konuşması: "...En büyük vazifemiz siyaset yapmak değil, en büyük vazifemiz topraklarımızda bulunan düşmanı çıkarmaktır." [Kocatürk]

1920 - TBMM İcra Vekilleri kararnamesi ile İstanbul basınının Anadolu'ya girmesinin yasaklanması.

TBMM'nde "İstanbul Hükümeti ile Resmi Muharebenin Memnuniyeti Hakkında" 12 sayılı karar çıkarıldı.

1920 - Atatürk'ün, Milli Mücadele'ye hizmeti geçenlere Büyük Millet Meclisi adına teşekkürü: "Mütarekeyi izleyen günlerde haksız yabancı işgaliyle karşılaşan bütün memleket parçalarında ırz ve vatanın korunması için hizmet veren bütün idareciler ve komutanlarla subaylar ve memurlar ve halk ile millî kahramanlara, Büyük Millet Meclisi'nin özel teşekkürlerini sunmaya Meclis tarafından görevlendirildim. Bu görevi yaparken yüksek bir ruh hazzı ile duygulandığımı ilâveten ifade ederim.

1919 - Harbiye Nezareti tarafından Atatürk'e, müfettişlik vazifesiyle ilgili yetkilerini belirten talimatın verilmesi ve acele hareketinin istenmesi.

Atatürk'ün, Harbiye Nezareti'ne "İtilâf Devletleri'yle yapılan antlaşma ve alınan kararların Hariciye Nezareti'nden, görev sahasına giren vilâyetleri gösteren bir krokinin de Dahiliye Nezareti'nden alınarak kendisine verilmesi" hakkında yazısı. [Kocatürk]

1919 (5-6) İngiltere Başkanı Lloyd George, Paris'te Barış Konferansı'nda Yunanlıların İzmir'e çıkarma yapmasını istedi.

1917 - Atatürk'ün, bölge vali ve mutasarrıflarıyla ordunun iaşesiyle ilgili görüşmelerde bulunması.

1916 - Rusların, sabah Kulp cephesine taarruzu, kuvvetlerimizin ağır kayıplar vermesine rağmen, bu taarruzun merkez ve sol kanatta püskürtülmesi, ancak sağ kanatta düşmanın tepelerde kalması.

1916 - Atatürk'ün, Siirt'ten Madam Corinne'e Fransızca mektubu: "Batıdan doğuya kadar devam eden uzun ve yorucu bir yolda iki ay kadar seyahat ettikten sonra bir istirahat anı bulunabileceğine inanılır, değil mi? Fakat heyhat! Görülüyor ki, bu ancak ölümden sonra mümkün olacak!" [Kocatürk]

1915 - İkinci Kirte muharebesi.

5 Mayıs 1915 günü Kabatepe ve Arıburnu'ndan karaya çıkan İngilizlerin, yerleştikleri siperlerde tahkimatla meşgul olması ve karaya yeni çıkardığı topçuların, Kanlısırt'taki mevzilerimizi dövmeye başlaması üzerine Atatürk'ün Sol Kanat Kuvvetleri Komutanlığı'na emri: "Düşman ihtimal bir taarruz hazırlığı yapmaktadır. Tahkimat yapılarak mevziin hiçbir zayıf kısmı kalmaması ve Sol Kanat Kuvvetleri parçalarının, birbirini himaye edebilecek vaziyetin temini." [Kocatürk]


Alıntı
 


7 MAYIS Tarihte Bugün

ata-150_k.jpg


Ankara Çubuk Barajı’nda gezintide... 7 Mayıs 1938

1938 - Atatürk'ün, öğleden evvel otomobille Çubuk Barajı'na kadar gezinti yapması, öğleyin Çankaya'ya dönüşü.

1937 - Atatürk'ün, Çankaya'da Genelkurmay Başbakanı Mareşal Fevzi Çakmak'ı kabulü.

1935 - Atatürk'ün, öğleden sonra Çankaya'da kütüphanesinde çalışması, İsmet İnönü ve Tevfik Rüştü Aras'ı kabulü.

1934 - Atatürk'ün, Çankaya'da Yunan Savunma Bakanı General Kondilis ile Yunan Genelkurmay Başkanı'nı kabulü.

1926 - Atatürk'ün. Çankaya'da Burdur Heyetini kabulü.

Atatürk'ün, Ankara'dan trenle Konya'ya hareketi.

1925 - Gazeteci Hüseyin Cahit Bey (Yalçın) İstiklal Mahkemesi tarafından Çorum'da müebbet sürgün cezasına çarptırıldı.

1924 - Yunus Nadi'nin kurduğu ve başyazarlığını yaptığı, Ahmet Rasim Ahmet Refik ve Peyami Safa gibi isimlerin yeraldığı Cumhuriyet gazetesi yayma başladı.

Atatürk'ün, Millî Mücadele ve Bağımsızlık Savaşı üzerine Yunus Nadi Bey'le görüşmesinin Cumhuriyet gazetesinde yayımlanması: "...Türkiye'nin ve Türk milletinin ve Türk milleti menfaatlerinin en emin savunmasının ancak Ankara'dan olabileceği olaylarla belli olmuştur."

1921 - Atatürk'ün, Moskova dönüşü Kars'tan Erzurum'a gelen Yusuf Kemal (Tengirşenk) Bey'e tebrik telgrafı ve kendisini Ankara'ya çağırması.

1919 - İtilaf Devletleri'ne mensup gemiler İzmir limanına gelmeye başladı.

Harbiye Nezareti tarafından Yıldırım Kıtaatı Müfettişliği'ne, 13., 3. ve 15. Kolordu Komutanlıklarına, Atatürk'ün 9. Ordu Müfettişliği'ne atandığının bildirilmesi ve yetkilerini gösteren talimatın birlikte gönderilmesi.

Atatürk'ün, Harbiye Nezareti'ne, 9. Ordu Müfettişliği karargâh mensuplarının 3 aylık ödeneklerinin şimdiden ve İstanbul'dan verilmesini isteyen yazısı. [Kocatürk]

1918 - Orta Avrupa imparatorlukları ile Romanya arasında Bükreş antlaşması.

1916 - Atatürk'ün, beraberindekilerle sabah Siirt'ten hareket ederek saat 16.00'da Garzan'a gelişi, Hükümet Dairesi'nde misafir edilerek geceyi burada geçirişi.

1915 - 2. Kirte Savaşı.

Atatürk'ün, 19. Tümen birliklerine emri: "Subaylar ve küçük subayların, ateş yönetimine pek ziyade önem vermelerini ve hücum sürelerinde, komşu birliklerin daha ziyade dikkat etmelerini kesinlikle isterim." [Kocatürk]
Alıntı

 
8 MAYIS Tarihte Bugün

1912Trablusgarp.jpg


Mustafa Kemal, Trablusgarp’ta arkadaşları ile birlikte
(Trablusgarp 1912)

1912Derne.jpg


Kurmay Binbaşı Mustafa Kemal, Mücahit Bedevi Kuvvetleri önünde emirlerini yazdırırken
(Derne 1912)

1936 - Atatürk'ün, akşamüzeri Nuri Conker'in evine gidişi, akşam Çankaya'ya dönüşü.

1935 - Atatürk'ün, Ulusal Ekonomi ve Artırma Kurumu'nun Genel Kongresi nedeniyle kendisine gönderilen bağlılık telgrafına teşekkürü.

Atatürk'ün, öğleye doğru Nuri Conker'in evine gidişi, daha sonra Marmara Köşkü'ne gelerek öğle yemeğini burada yemesi.

1933 - Atatürk'ün, akşamüzeri Ahlatlıbel bölgesine giderek, burada yapılan kazıları izlemesi.

1930 - Kırklareli'nde, Atatürk Heykeli'nin açılışı.

1926 - Atatürk'ün, Ankara'dan trenle Konya'ya gelişi, buradan Tarsus'a hareketi.

1920 - Atatürk'ün Geyve'de bulunan Ali Fuat Paşa'ya, Ankara'yı tehdit eden isyanlar sebebiyle telgrafı: "...Bugün, Ankara, yani bütün millî varlık tehlike altında saymak lâzımdır. Bu sebeple her şeyden evvel Ankara'da tam anlamıyla güvenlik sağlamak için, bir fesat sahasını çevreleyen Safranbolu, Çerkeş, Kızılcahamam, Beypazarı, Mudurnu, Geyve hattında savunma ile ilgili bir vaziyet muhafazasına çalışılmak gereklidir." [Kocatürk]

1919 - Atatürk'ün, 9. Ordu Kıtaatı Müfettişliği'ne atandığının Harbiye Nezareti tarafından bütün kolordulara bildirilmesi.

1916 - Atatürk'ün, beraberindekilerle sabah Garzan'dan at üzerinde hareket ederek saat 16.00'da -Batman üzerinden- Malabadi köyüne gelişi ve geceyi burada geçirişi.

Atatürk'ün, Madam Corinne'e Fransızca mektubu: "Tabiî ki şu anda bulunduğum yeri bilmiyorsunuz. Burasını size tanıtamam da; çünkü yerini gösterecek bir harita bile yok. Kısaca, gürül gürül akan sayısız dereler ile sulanan, fevkalâde güzel, yeşil çamlarla örtülü bir dağ silsilesi tasavvur edebilirsiniz. Ormanlarımızda binlerce bülbül var ve dağlarımızın bir kısmı hâlâ tertemiz beyaz örtüsünü koruyor. Hava tertemiz, sular da öyle. Ruslar pek uzakta değiller ama, Çanakkale'deki gibi yakın değil." [Kocatürk]

1915 - İkinci Kirte muharebesi.

Atatürk'ün, Kanlısırt'a baskın yapan Fedaî Müfrezesi gazilerini Kemalyeri'ne çağırarak -gösterdikleri kahramanlık nedeniyle- kutlaması. Çanakkale cephesini ziyaret eden Alman ve Macar gazetecilerin, 19. Tümen Karargâhı'na gelişleri.

1915 (7-8) - Atatürk'ün emri ile Üsteğmen Saffet komutasındaki Fedaî Müfrezesi'nin, düşmana Kanlısırt bölgesinde baskın şeklinde taarruzu ve bu taarruzu takiben sabah saat 9.00'da sağ kanattaki bir kısım askerlerimizin de taarruzuyla bazı düşman siperlerinin ele geçirilişi, bu arada düşmanın giriştiği bir karşı taarruzun, Cesarettepesi'nde Mehmet Çavuş Müfrezesi tarafından püskürtülmesi (Bugün, büyük kahramanlıklar gösteren 140 kişilik Fedaî Müfrezesi, taarruzları sonucu düşman siperleri içine girmiş, onları bozguna uğratmışsa da kayıplarının ağırlığı, özellikle komutanları Üsteğmen Saffet'in omuzundan yaralanması, takviye kuvvetlerin kendilerine yeterli yardımı sağlayamaması gibi nedenlerle, girişimleri tam bir sonuca ulaşamamıştır. [Kocatürk]

1912 - Atatürk'ün, Derne'de Aynımansur Karargâhı'ndan, Selanik'te Salih (Bozok) Bey'e mektubu: "...Biz vatana borçlu olduğumuz fedakârlık derecelerini düşündükçe bugüne ka*dar yapılan hizmeti pek değersiz buluyoruz. Vicdanımızdan gelen bir ses, bize vatanın bu sıcak ve samimî ufuklarını tamamen temizlemedikçe, gemilerimizin Tobruk, Derne, Bingazi ve Trablusgarp limanlarında tekrar demir atmış olduğu görmedikçe vazifemizi bitirmiş sayılamayacağımızı ihtar ediyor! ...Vatan mutlaka selâmet bulacak, millet mutlaka mesut olacaktır. Çünkü kendi selâmetini, kendi saadetini memleketin ve milletin selâmet ve saadeti için feda edebilen vatan evlâtları çoktur." [Kocatürk]

Alıntı
 
9 MAYIS Tarihte Bugün

9Mayis1935.jpg


9 Mayıs 1935

Cumhurbaşkanı Atatürk, CHP'nin Dördüncü Büyük Kurultayında, açış konuşmasını yaparken

image001.jpg


9 Mayıs 1934
Gazi Orman Çiftliği'nde Ankara Kız Lisesi öğrencileriyle

9Mayis1935CHPKurultay.jpg


9 Mayıs 1935
Cumhurbaşkanı Atatürk, CHP'nin Dördüncü Büyük Kurultayında

1935 - CHP Dördüncü Büyük Kurultayı Ankara'da toplandı.
Kurultayda ''fırka'' yerine ''parti'' sözcüğü benimsendi.

Partinin adının "Cumhuriyet Halk Fırkası"ndan "Cumhuriyet Halk Partisi"ne dönüştürüldüğü bu kurultay, aynı zamanda parti genel başkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün katıldığı son kurultay oldu.

''Altı Ok'' daha ayrıntılı şekilde ele alındı. ''Partinin güttüğü bütün bu esaslar Kemalizm prensipleridir'' denilerek, ''Kemalizm'' ilk kez resmi olarak tanımlandı.

Bu kurultayda tüzük ve programla birlikte tüm parti belgeleri öz Türkçe kelimeler kullanılarak hazırlandı ve "Fırka" kelimesi yerine "Parti" denilmesinin yanısıra tüzükte "parti kendi bağrından doğan hükümet teşkilatı ile kendi teşkilatını birbirini tamamlayan bir birlik tanır" şeklinde tanımlar getirilerek tek parti yönetimi biçimlendirildi.

Atatürk'ün 4. Kurultay konuşması

Parti tüzüğüne konulan maddelerle parti ile devletin kaynaştırılması yoluna gidildi. 18 Haziran 1936'da Parti Genel Başkanı Vekili ısmet ınönü'nün yayınladığı genelge ile parti ile hükümetin birleştirilmesi kararı uygulamaya sokuldu. Genelge ile, ıçişleri Bakanı'nın parti yönetim kurulu üyeliğine alındığı ve genel sekreterlik görevinin verildiği, illerde parti il başkanlıklarına il valisinin getirildiği belirtildi. 13 Şubat 1937 tarihinde de, "Türkiye Devletinin resmi dili Türkçedir; makarrı Ankara şehridir" şeklindeki anayasanın (1924 Anayasası) 2. Maddesine de, "Türkiye devleti, cumhuriyetçi, milliyetçi, halkçı, devletçi, laik ve devrimcidir" şeklindeki CHP'nin altı ilkesi eklendi. www.chp.org.tr

Atatürk'ün, Cumhuriyet Halk Partisi Dördüncü Büyük Kurultayı'nı açış konuşması: "Uçurum kenarında yıkık bir ülke... Türlü düşmanlarla kanlı boğuşmalar... Yıllarca süren savaş... Ondan sonra, içerde ve dışarıda saygı ile tanınan yeni vatan, yeni sosyete, yeni devlet ve bunları başarmak için arasız, devrimler... ışte Türk Genel Devrimi'nin bir kısa ifadesi!" [Kocatürk]

1934 - Atatürk'ün, gece Anadolu Kulübü'ne gidişi geç saatlerde Çankaya'ya dönüşü.

1933 - Türkiye Cumhuriyeti ile Yunanistan arasında Geçici Ticaret Antlaşması imzalandı.

1926 - Atatürk'ün, Konya'dan Tarsus'a gelişi.

1922 - Atatürk'ün, "Orduya Armağan" ve "Orta Anadolu'da Yunan Faciaları" adlı iki kitabını gönderen Zonguldak istihbarat Müdürü Tahir (Karauğuz) Bey'e teşekkür mektubu. [Kocatürk]

1921 - Ankara'da ıstiklal Mahkemesi Türkiye Halk ıştiraki-yûn Partisi kurucuları Tokat mebusu, bir ara dahiliye vekili seçilen Nazım Bey ile Ziynetullah Nuşirevan'ı ve arkadaşlarını mahkum etti.

Mahkeme Yunan birliklerine sığınan Çerkez Ethem ile kardeşleri gıyaplarında idam cezasına çarptırdı.

Atatürk'ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ndeki odasında Mısırlı Prenses Kadriye ve eşini kabulü.

1920 - Büyük Edirne Kongresi gerçekleştirildi.

1920 - TBMM, ıslam dünyasına bir bildiri yayınladı.
Atatürk'ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi adına Anadolu Ajansı aracılığıyla ıslâm âlemine bildirgesi: "...ışte biz, bir taraftan müstevlileri geldikleri yerlere kovmak diğer taraftan aldatılan ve karışıklığa itilenleri yola getirmekle meşgul olduğumuz bir zamanda sizi hakikatten haberdar etmek istedik! ...Orduyu terhis etmek, köylülere Kuva-yi Milliye'yi asi tanıtmak, milleti kendine şeref veren en asil ve civanmert evlâdına karşı şüphe ve tereddüde düşürmek, barışı hazırlamak için ıngiliz emri altında çalışan vatansızların ilk işi oldu!" [Kocatürk]

Atatürk'ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin gizli oturumda askerî ve siyasî vaziyet hakkında konuşması. [Kocatürk]

1919 - Atatürk'ün, Süleymaniye'de ısmet (ınönü) Bey'i evinde ziyareti ve kendisine söyledikleri: "...Ben yerleşinceye kadar sen de bana yardım edeceksin ve iş başladığı vakit yanıma geleceksin!" (Kaynaklarda bu ziyaretin tarihi belirtilmemiştir. Biz, bu tarihin, Atatürk'ün Samsun'a hareketinden önceki günlere rastlaması gerektiğini düşünüyoruz). [Kocatürk]

1917 - Atatürk'ün başyaverliğine atanan Salih (Bozok) Bey'in ıstanbul'da Diyarbakır'a gelişi.

1916 - Atatürk'ün, sabah Malabadi köyünden hareket ederek öğle üzeri Silvan'a gelişi.

1915 - Atatürk'ün, erlerin yorgun düşmesi nedeniyle başarısızlık gösteren 72. Alay'ın 3. Tabur Komutanı Binbaşı Mahmut Bey'e söyledikleri: "Dün yapılması emrolunan taarruzu sonuna kadar bitirecek ve karşınızdaki düşman siperlerini zaptedeceksin! Göndereceğim taze asker sizinle ancak bu şartla yer değiştirecek! Askerlerinizi, düşman siperlerini zapt ve işgal etmek üzere yönlendirme ve uyarmada başarısızlığınız ve yahut askerinizin bir münasebetsizliği halinde yerinizi alacak yeni kuvvet evvelâ sizi ortadan kaldıracak ve ondan sonra yerinize geçecektir" (Bu tabur, 9/10 Mayıs 1915 günkü düşman taarruzlarını karşılamada büyük yararlık ve fedakârlıklar göstermiştir). [Kocatürk]

1912 - Atatürk'ün, Derne'de Aynımansur Karargâhı'ndan, Selanik'te Salih (Bozok) Bey'e mektubu: "...Biz vatana borçlu olduğumuz fedakârlık derecelerini düşündükçe bugüne kadar yapılan hizmeti pek değersiz buluyoruz. Vicdanımızdan gelen bir ses, bize vatanın bu sıcak ve samimî ufuklarını tamamen temizlemedikçe, gemilerimizin Tobruk, Derne, Bingazi ve Trablusgarp limanlarında tekrar demir atmış olduğunu görmedikçe vazifemizi bitirmiş sayılamayacağımızı ihtar ediyor! ...Vatan mutlaka selâmet bulacak, millet mutlaka mesut olacaktır. Çünkü kendi selâmetini, kendi saadetini memleketin ve milletin selâmet ve saadeti için feda edebilen vatan evlâtları çoktur." [Kocatürk]

Alıntı
 
Son düzenleme:
10 MAYIS Tarihte Bugün

ata-68_k.jpg


10 Mayıs 1928
Milli Eğitim Bakanı Mustafa Necati ile Ankara Okullarının jimnastik gösterilerini seyrederken
10Mayis1928.jpg


10 Mayıs 1928
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Millî Eğitim Bakanı Mustafa Necati ile
Ankara okullarının spor gösterilerini izlerken

1932 - Atatürk'ün, kendi tavlalarında yetiştirilen "Çankaya" adlı bir yaşındaki İngiliz tayını Nis'teki süvari yarışmalarında başarı kazanan Teğmen Saim Bey'e armağan edişi.

1931 - Cumhuriyet Halk Fırkası'nın Üçüncü Büyük Kurultayı Ankara'da toplandı.

Cumhuriyet Halk Fırkasının 3. Büyük Kongresi'nde, ''Altı Ok''un simgelediği ilkeler kabul edildi.

Bu kurultayda Fırka, "Altı Ok" ilkelerini ilk kez resmileştirerek, partinin devletle özdeşleştirilmesi düşüncesini sistemli hale getirdi. Bu kurultayda kabul edilen tüzük gereği bütün Türk gençleri partinin doğal üyesi sayıldı.

Bu kurultayda ilk kez tüzükten ayrı olarak bir de program yapıldı. "Cumhuriyetçilik", "Halkçılık", "Milliyetçilik", "Laiklik" ilkelerinin yanı sıra "Devletçilik" ve "Devrimcilik" ilkeleri de parti tüzüğü ve programına girdi. Böylece partinin simgesi haline gelen "Altı Ok" ile ilgili altı ilke belirlendi.

Atatürk'ün, Ankara'da toplanan Cumhuriyet Halk Partisi Üçüncü Büyük Kongresi'ni açış konuşması: "...Millet için ve milletçe yapılan işlerin hatırası her türlü hatıraların üstünde tutulmazsa millî tarih kavramının kıymetini takdir etmek mümkün olamaz!"

Atatürk'ün CHP 3. Kurultayı'nı Açış Konuşması www.chp.org.tr

1926 - Atatürk'ün, Tarsus'tan hareketle saat 22.00'de Mersin'e gelişi.

1922 - Moskova Büyükelçisi olan Ali Fuat Paşa (Cebesoy), Sovyet görevlilerin "içinde casusuluk belgeleri var" diyerek iade etmedikleri çanta yüzünden 15 elçilik görevlisi ile birlikte Moskova'yı terk etti.

Atatürk'ün, Ankara'da Ziraat Mektebi'ni ziyareti, derslere girişi ve okulun faaliyetleri hakkında bilgi alışı.

1921 - Mustafa Kemal Paşa, TBMM'de ''Müdafaayı Hukuk Grubu''nu kurdu.
Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde "Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu"nun kuruluşu.

Mustafa Kemal tarafından TBMM'ne "Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu"nun kurulmasına kendisinin Grup başkanlığına seçilmesi.

Büyük Millet Meclisi'nde "Birinci Grup" diye adlandırılacak ve daha sonra Cumhuriyet Halk Fırkası'nın da biçimlenmesini sağlayacak olan, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-ı Hukuk Grubu kuruldu.

Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu:
İlk TBMM'de Mustafa Kemal Paşa etrafında toplanan cemiyetin eski üyeleri olan parlamenterlerin kurdukları grup. Adını Sivas'ta kurulan bu addaki cemiyetten almıştır. 20.10.1923 tarihine kadar (Halk Fırkasının kuruluşuna kadar) görevde olan bu grup Halk partisine temel olmuştur. Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Sözlüğü 1918-2000

General Harington'un, İngiliz Savunma Bakanlığı'na telgrafı: "...Kanaatimce, Mustafa Kemal tamamen haşindir. Bizim içerdeki ve dışardaki güçlerimizi pek iyi bilmektedir. Tarafsızlık çabalarımıza inanmamaktadır. Yunanlıları tekrar yeneceğinden ve sonra bizi önüne katacağından muhtemelen emindir..." [Kocatürk]

1920 - Ahmet Aznavur'un Adapazarı'nı işgali.
Anzavur Ahmed'e bağlı kuvvetler, Adapazarı'nı ele geçirdi.

Mustafa Kemal, Chicago Tribune gazetesi muhabiri Williams ile konuştu.
Atatürk'ün, "Chicago Tribün" muhabirine demeci: "...Milliyetçilerin görüşü şudur: Türkiye, Türkler içindir ve Türkiye bağımsız olmalıdır. Mütareke imza edildiği zamanki sınırı esas sayıyoruz. Bu sebeple antlaşma şartlarının bu görüşe uymayan kısımlarına karşı mücadele edilecektir!"

1919 - İtilaf Devletleri temsilcileri, Paris'te, Yunanlıların İzmir'i işgali konusunda karar aldı.

Paris'te İtalya'nın katılmadığı görüşmelerde İzmir'in nasıl işgal edileceği tartışıldı. Venizelos Osmanlı hükümetine sadece 12 saat önceden haber verilmesini ve tabyaların Müttefiklerin eline geçmesinden sonra Yunan komutanlığına teslim edilmesini istedi.

1917 - Atatürk'ün, -4. Kolordu Komutanlığı'ndan 20. Kolordu Komutanlığı'na atanan- Albay İsmet (İnönü) Bey'i, saat 18.00'de Ergani Madeni yolu üzerinde karşılaması, gece onunla uzun sohbeti.

1916 - Atatürk'ün, Rusların son zamanlarda destek kuvveti alması nedeniyle 16. Kolordu birliklerine, cephede ne şekilde hareket edileceğini bildiren yazılı emri.

1915 - Atatürk'ün, Arıburun Kuvvetleri Komutanı olarak muharebeleri idare ettiği tepeye -3. Kolordu Komutanlığının günlük emriyle- "Kemalyeri" adının verilmesi.

Atatürk'ün, 19. Tümen birliklerine emri: "Bölge komutanları ve alay komutanları, savaşın durum ve gidişini daima yakından izleyerek çıkacak fırsattan faydalanıp, daima zafere doğru yürümeyi asıl amaç edinmelidirler!"

Atatürk'ün, Arıburnu cephesinin durumu ve geleceği hakkında Kuzey Grubu Komutanlığı'na raporu: "Arıburnu'ndaki düşmanı bir an evvel denize dökmek lâzımdır. Bunun için Arıburnu kuvvetlerini ağır topçu ile ve bir tümen taze kuvvetle takviye etmek gerekir." (Kuzey Grubu Komutanlığı 12 Mayıs 1915 tarihli cevabında bu rapordaki önerileri uygun bulduğunu bildirmiştir).

1915 (9-10) - Arıburnu cephesinin sağ yanından taze kuvvetlerle taarruza geçen İngilizlerin, 19. Tümen'e bağlı birlikler tarafından ağır kayıplar verdirilerek püskürtülmesi. [Kocatürk]

1909 - Mustafa Kemal, Harbiye Nazırı Mahmut Şevket Paşa'nın kurmaybaşkanı olarak, Arnavutluk harekatına katıldı.

Alıntı
 
11 MAYIS Tarihte Bugün

image002.jpg


11 Mayıs 1928
Türkiye'de İlk defa Ankara'da düzenlenen Ankara okullarının spor gösterilerini seyrederken

image002.jpg


11-12 Mayıs 1914
Sofya Ataşemiliteri iken, Sofya'da Askeri Kulüp'te tertiplenen kıyafet balosunda
giydiği "Yeniçeri" kostumuyle

SevresHaritaGaziUniversitesi.jpg


1920 Sevr Haritası


1938 - Atatürk, çiftliklerini ve taşınmazlarını ulusa bağışladı.

Atatürk'ün, Başbakanlığa gönderdikleri 11 Haziran 1937 tarihli telgrafla hazineye hediye ettikleri çiftliklerinin resmî işlemlerinin tamamlanarak kendisi tarafından imza edilmesi.

Atatürk'ün, mülkiyeti üzerinde olan -11 Haziran 1937 günkü bağışı dışında- Ulus Matbaası'nı, bütün demirbaş eşyası ve civarındaki arsalarıyla beraber Cumhuriyet Halk Partisi'ne bağışlaması (Atatürk, bugün ayrıca Hipodrom ve Stadyum civarındaki arsaları ve çarşı içerisindeki bir otel ve altındaki dükkânları da Ankara Belediyesi'ne bağışlayarak resmî işlemlerini imzalamıştır). [Kocatürk]

1937 - Atatürk'ün, Ankara Halkevi'nde Cevat Abbas Gürer'in "Atatürk ve 19 Mayıs" konulu konferansını takiben Halkevi'ne gelişi ve halkoyunlarını izleyişi.

1935 - Atatürk'ün, İngiliz Kralı V. George'a tahta çıkışının 25. yıldönümü nedeniyle tebrik telgrafı.

1928 - Ankara okullarının beden eğitimi şenliği ve Atatürk'ün, beden eğitimi gösterileri yapan öğrencilerin geçit törenini izlemesi.

1926 - Atatürk'ün, Mersin'den Ertuğrul yatı ile Silifke'ye hareketi.

1924 - Atatürk'ün, Çankaya'da Macar Elçisi Tahy de Tahvar'ın güven mektubunu kabulü ve Elçi'nin söylevine cevap konuşması.

Atatürk'ün, Ankara Belediye Başkanı Asaf (ilbay) Bey'i, Orman Çiftliği kurulması için düşünülen arazi üzerindeki çadırlı karargâha çağırarak direktifi: "...Burada bir çiftlik kurmak istiyorum. Bu çiftliğin faydası, memlekette çağdaş ziraat usulünü yerleştirmek için bir örnek teşkil etmesi olacaktır. Modern bir çiftliğe gerekli bütün tertibat ve araçlara sahip olunmalıdır." [Kocatürk]

1921 - Atatürk'ün, "Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu" umumî heyet toplantısında Grup Başkanlığı'na seçilmesi.

1920 - Mustafa Kemal'in Osmanlı Hükümeti (İstanbul Hükümeti) tarafından ölüme mahkûm edilişi.
(Bu karar 24 Mayıs 1920'de Padişah tarafından onaylanmıştır.)

Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul'da Divan-ı Harp tarafından idam edilmesi kararı, beraberinde idama mahkum edilenlerin isimleri: "Kara Vasıf, Ali Fuat Paşa, Ahmet Rüstem Dr. Adnan, Halide Edip"

1920 - Nemrut diye adlandırılan Mustafa Paşa başkanlığındaki Divan-ı Harp, başta Mustafa Kemal olmak üzere Vasıf Bey (Kara), Ali Fuat Paşa (Cebesoy), Alfred Rüstem Bey, Dr. Adnan Bey (Adıvar) ve Halide Edip (Adıvar) gibi isimleri Kuva-yı Milliye adlı kuruluşta "bozgunculuk" yaparak, halkı zorla askere almak, İttihatçılarla işbirliği yapmak vb. suçlardan dolayı gıyaplarında idama mahkum etti.

Atatürk'ün, İstanbul'da Divan-ı Harp tarafından idama mahkûm edilmesi.
(Kararın, Padişah tarafından onayı: 24 Mayıs 1920).

Atatürk'ün, Kılıç Ali'nin ayrılışı nedeniyle kendisine telgraf çeken Antep Müdafaa-i Hukuk Merkez Heyeti'ne cevabı: "Pek kıymetli olsa bile, vatanın müdafaasını bir tek şahsa bağlı bulundurmak uygun değildir. Orada Kılıç Ali Bey'le beraber yetişmiş büyük vatanperverler vardır. Ve sizlerin her birinizden Kılıç Ali Beyin önüne geçecek hizmetler bekleriz. Metin olunuz, telâş etmeyiniz; birliklerinizi emniyetle muhafaza ediniz." [Kocatürk]

1920 - Ana hatları 24 Nisan 1920'de San Remo Kanferansı'nda kararlaştırılan Sevr Antlaşması, 11 Mayıs 1920'de incelenmek üzere Osmanlı Hükümeti'ne verilmişti.

İstanbul Hükümeti temsilcisi Tevfik (Okday) Paşa'ya, San Remo'da saptanan barış antlaşması taslağı bildirildi; Tevfik Paşa bunu bağımsız devlet anlayışına uygun görmedi.

SEVR BARIŞ ANTLAŞMASI (tıklayınız)

1920 - Hariciye Vekili Bekir Sami başkanlığında bir kurul Moskova'ya doğru yola çıktı.

İktisat Vekili Yusuf Kemal (Tengirşenk) ile Hariciye Vekili Bekir Sami (Kunduh) Sovyetler Birliği ile anlaşma yapmak üzere Moskova'ya hareket etti.

1919 - 9. Ordu Kıtaatı Müfettişliği'ne atanan Atatürk'ün, İstanbul'dan Sivas Vilâyeti'ne, Canik Müstakil Mutasarrıflığı'na ve Sivas'ta 3. Kolordu Komutanlığı'na, bölgede faaliyette bulunan eşkiyaların miktarı ve mahiyetleri hakkında bilgi isteyen telgrafı: "...Bu bilgi mülkî makamlarla askerî makamların yazışmaları ile tespit edilecek ve Kolordu Komutanı Albay Selâhattin Bey bu bilgiyi Samsun'da bana verecektir." (Bu telgraf, Atatürk'ün müfettişlik vazifesine daha İstanbul'da iken başladığını göstermektedir). [Kocatürk]

1919 - İtalyanlar Marmaris, Fethiye ve Bodrum'u işgal etti.

Bir kısım Amerikan savaş gemilerinin İzmir'e gelişi.

Mardin bölgesinde Ali paşa ayaklanması.

1918 - Atatürk'e, Harp Madalyası verilmesi.

1915 - Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın, öğleden sonra, 3. Kolordu Komutanı Esat (Bülkat) Paşa'yla Kemalyeri'ndeki "Arıburun Kuvvetleri Karargâhına gelişi, cephe hakkında Atatürk'le görüşmesi, bütün subay ve erlere gösterdikleri cesaret ve fedakârlık sebebiyle takdir ve tebriklerini bildirmesi.

Atatürk'ün, 19. Tümen birliklerine emri: "Daima tetikte bulunulacak, açıkgöz ve cesur keşif kolları düzenlenerek düşmanın durumu keşfedilecek ve düşmanın keşif kollarını tutsak almaya ve keşfine engel olmaya pek ziyade önem verilecektir. Düşman yakınında bulunan siperlerin, çok askerle tutulacak surette bir an önce uzatılıp genişletilmesine olağanüstü önem verilecektir." [Kocatürk]

1914 (11-12) - Atatürk'ün Sofya'da Askerî Kulüp'te tertiplenen kıyafet balosu'na katılması (Atatürk bu baloya yeniçeri elbisesiyle gitmiştir.

Alıntı
 
Back