- 16 Ekim 2014
- 809
- 375
- 48
- 33
- Çift yumurta ikizleri: Aynı cinsel ilişki sırasında iki farklı yumurtanın iki farklı spermle döllenmesi ile oluşurlar. Her bebeğin kendi plasentası, kendi amniyon kesesi vardır. Bebeklerin birbirleri ile ilişkisi yoktur. Genetik yapıları tıpa tıp aynı değildir. Bir bebekte genetik bir hastalık veya organ anormalliği varken, diğer bebek sağlıklı olabilir. Bebekler doğduklarında ancak iki kardeş kadar benzerler. İkizlerin 2/3’ü bu şekilde ortaya çıkar.
- Tek yumurta ikizleri: Tek yumurta tek spermle döllenir. Burada ikizler genetik olarak ve dış görünüş olarak tıpatıp aynıdır. Mutlaka aynı cinsiyettedirler. Burada döllenme gerçekleştikten sonra, döllenmiş yumurta ikiye bölünür. Eğer döllenmiş yumurta 3 günden önce bölünürse iki ayrı plasenta iki ayrı amniyon kesesi vardır (Dikoryonik). Tıpkı çift yumurta ikizleri gibi. Eğer bölünme döllenme sonrası 3-9. Günler arasında olursa tek plasenta, çift amniyon kesesi olacaktır(Monokoryonik). Eğer 9-12. Günler arasında olursa tek plasenta, tek amniyon kesesi olacaktır (Monoamniyotik). Eğer bölünme 12. Gün sonrasına kalırsa yapışık ikizler ortaya çıkacaktır.
Ultrasonla bir gebeliğin çift yumurta ikizi mi (dizigotik) tek yumurta ikizi mi (monozigotik)olduğu anlaşılamaz. Ancak kaç tane plasenta veya amniyon olduğu, yapışık olup olmadığı anlaşılabilir. Tek plasenta paylaşan ikizlerde genetik sorunlar, anatomik defektler daha fazla görülür. Tek plasenta paylaşan ikizlerde, plasentadaki ortak dolaşım nedeniyle bebeklerden birinden diğerini kan geçişi olabilir. Bu durum ikizden ikize transfüzyon sendromu adını alır ve tek plasenta paylaşan bebeklerin %15’inde görülür. Her iki bebek içinde oldukça tehlikeli bir durumdur. Çünkü kan veren bebek bir süre sonra gelişme geriliği, sıvı azalması ve durumun devam etmesi durumunda ölüm riskiyle karşı karşıyadır. Kan alan bebekse aşırı sıvı yüklenmesi nedeniyle kalp yetmezliği yaşar, sıvısı aşırı artar ve sonunda ölebilir. Böyle bir durumda özel cihazlarla (fetoskop)rahim içine girilerek iki bebek arasında ortak dolaşımı sağlayan damarlar kesilir. Bu tedavi yapılmazsa bebeklerden birinin veya ikisinin birden kayıp riski çok yüksektir. Ortak plasenta paylaşan bebeklerden birinin ölmesi durumunda diğer bebeğinde kaybedilme olasılığı çok yüksektir. Bebek ölmeyip sağ kalsa bile beyinde hasar ve buna bağlı zeka özrü, yürüyememe, konuşamama gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
Tek plasenta yanında tek keseyi de paylaşan ikiz gebeliklerde problemler daha da büyük olabilir. Bu bebeklerde de ikizden ikize transfüzyon sendromu olabilir. Bunun yanında iki bebeğin göbek kordonu birbirine dolanabilir. Bu bebeklerin anne karnında ölüm ihtimalleri yüksek olduğundan genellikle 34. Haftadan sonra doğurtulurlar.
Monokoryonik veya monoamniyotik gebelikler yüksek riskli gebeliklerdir ve perinatoloji konusunda deneyimli bir uzman tarafından takipleri önerilir.
Bir bebek diğerinden daha büyük olabilir mi?
İkiz gebeliklerde genellikle 28. Haftaya kadar bebekler tek bebekler gibi büyürler. Bu haftadan sonra ise yer artık iki bebek için azdır. Bir bebek diğerine göre küçük kalabileceği gibi, her iki bebekte küçük kalabilir. Büyümede bir miktar gerilik veya her iki bebek arasında bir miktar kilo farkı normal kabul edilse de, bu bebeklerin daha yakın takibinde fayda vardır.