Bebeğinizin gelişimi (4.ay)
BU AYDA BEBEĞİNİZ NELER YAPAR
Biraz daha büyüdü di mi? Neredeyse delikanlı ya da genç kız oldu desenize! Bakalım neler yapabiliyorlar?
• Karnının üzerinde duruyorken başını 90 derece kaldırabilir.
• Yüksek sesle gülebilir.
• Yüzünün yaklaşık 15 cm üzerinde tutulan bir cismi 180 derecelik bir yay boyunca takip edebilir(bir taraftan diger tarafa).
• Dik durumda iken başini tutabilir.
• Bir taraftan diğerine yuvarlanabilir.
• Bir üzüm kadar küçük nesnelere dikkat edebilir.
• Neşe ile çigliklar atabilir.
• Ellerinden tutularak oturtulduğunda başını gövdesi ile aynı seviyede tutabilir.
• Ses yönüne(özellikle annesinin sesine) döner.
• Dik tutulduğunda bacakları üzerine biraz ağırlık verebilir.
• Destekli oturmaya başlayabilir.
• Sese doğru dönebilir.
BEBEĞİNİZİN BU AYKİ BESLENMESİ
Katı gıdalara geçiş
Bebeğini katı gıdalarla beslemeye karar veren bir annenin çevreden aldığı mesajlar çok çeşitli ve kafa karıştırıcıdır. Öyle di mi? Anneniz bir taraftan “ben sana iki haftalıkken başlamıştım” diyecek, diğer taraftan çocuk doktoru 5 yada 6. aya kadar beklemeniz gerektiğini söyleyecektir. Bir arkadaşınız ise katı gıdalara daha erken başlamanın bebeğin geceleri rahat uyumasını sağladığını söyleyebilir. Peki ama siz kimi dinleyeceksiniz? Aslında siz en iyisi bebeğinizi dinleyin. Katı gıdalara ne zaman başlanacağını ondan iyi hiç kimse bilemez. Son zamanlarda yapılan araştırmalar bir bebeğe zengin bir diyet başlanmasındaki başlıca yol gösterici faktör, bebeklerin yaş parametrelerinden çok, onun bireysel gelişimi olduğunu gösteriyor.Katı gıdalara çok erkenden başlamanın bir çok durumda fiziksel bir zararı olmadığına inanılıyor. Ancak tıbbi araştırmaların gösterdiğine göre küçük bir bebeğin sindirim sistemi katı gıdalara karşı hazırlıksız. Katı gıdalara başlanacağı zamanı seçmek önemlidir. Katı gıdalara erken başlanması fiziksel olarak zararlı olmasa bile gelecekteki yeme alışkanlıklarını kötü yönde etkileyebiliyor. Katı gıdalara hazır olmayan çocuk bunları reddettiğinde ortaya çıkan boşa ısrar gelecekteki yemek zamanı kavgalarına zemin hazırlıyor. Bununla birlikte, gıdalara başlamak için çok fazla beklemek de(9-10.aya) zorluklara yol açabiliyor.
Büyümüş bir bebek emzirilmeye ve ağız tatminine gereginden uzun süre alıştırılmışsa katı gıdaların çiğnenmesi ve yutulmasını öğrenmeye karşı çıkabilir. Bu noktada tıpkı alışkanlıklar gibi zevklerin de değiştirilmesi zor. Unutmayın ki ağaç yaşken eğilir! Bebeğinizin katı gıdalar dünyasına o büyük adımı atmaya hazır olduğuna karar verebilmek için (bu sırada çoğu 4-6 aylıktır) aşağıdaki ipuçlarını arştırın ve doktorunuza danışın:
• Bebeğiniz başını dik tutabilmelidir. Süzülmüş bebek mamaları bile bebeğiniz destekle oturur ve başını dik tutabilirken verilmelidir. Daha koyu ve katı gıdalar için ise yardımsız oturabilene dek beklenmelidir, buda çoğu kez 7.aydan sonra mümkün olur.
• Dil itme refleksinin kaybolmasını bekleyin. Bu refleks yabancı cisimlerin nefes borusuna kaçmasına karşı doğuştan gelen bir refleksdir. Bu refleksin halen varlığını şöyle test edebilirsiniz: Anne sütü ile sulandırılmış bir parça bebek pirinci gevreğini bebeğinizin ağzına koyun. Eğer dil gıda ile beraber gerisin geri geliyorsa ve bu defalarca tekrarlanıyorsa, refleks hala mevcuttur ve bebek kaşıkla beslenmeye hazır değildir.
• Bebek sofraya uzanmaya çalışmakta ve bunlara karşı olan ilgisini göstermektedir. Çatalı elinizden kapan ve ekmeği tabağınızdan aşıran, ve aldığınız her lokma ile ilgilenip heyecanını belli eden bir bebek erişkin gıdaları için hazır olduğunu anlatmaktadır.
• Bebek kaşiktan gıdayı alabilecek şekilde alt dudağını içeriye doğru çekebilmektedir.
Bununla birlikte gelişimsel olarak katı gıdalara hazır görünen bir bebek bile beklemek zorunda kalabiliyor. Bu ailedeki alerji öyküsüden kaynaklanıyor. Böyle ailelerin çocuklarını ilk yılın büyük kısmında anne sütü ile beslenmesi ve daha sonra katı gıdalara dikkatli bir şekilde geçilmesi önerilmektedir.
BEBEĞİNİZİN BU AYKİ BAKIMI
Bebeğin oturtulması
Başını iyi tutan ve oturtulduğunda kendini bırakmayan 3-4 aylık bir bebeğiniz oturmaya hazır anlamına geliyor. Bebeğinizi oturur duruma getirmek yalnızca perspektifini değiştirmekle kalmaz, aynı zamanda kaslarını güçlendirerek desteksiz oturmak için deneyim kazanmasına yardımcı oluyor. Bebekler oturtulmaktan sıkıldıklarında şikayet ederek ya da kaymaya başlayarak bunu belli etmeye çalışıyorlar. Oturmak, bebek için hoş bir pozisyon degişikligi olduğu kadar, onun dünyaya daha geniş bir açıdan bakmasını sağlıyor. Dik duran bir bebek herşeyi görebiliyor ve yatmaya nazaran daha uzun süre keyifli saatler geçiriyor.
Bebek masajı
Hangi şekilde olursa olsun anne-bebek etkileşimi ilişkilerini sıkılaştırıyor. Masaj işte bu etkileşimlerden biri olma özelliğini taşıyor. Ayrıca masajın prematüre bebeklerin büyüme gelişmesi üzerinde olumlu etkisi oldugunu biliyoruz. Normal zamanda doğan bebekler için de masajin gelişimlerinde olumlu bir etkisi var. Eğer masaj yapmaktan hoşlanıyorsanız yararlı olmasa bile sırf verdiği keyif için buna devam edin. Ama eğer bu size zor geliyorsa hiç tereddüt etmeden bu konuyu unutun. Bebeginize yaklaşmanin o kadar çok yolu var ki!
Bebek egzersizi
Bebeğinizin zekasını olduğu kadar vücudunuda harekete geçirin. Ebeveynler genelde daha beşikten itibaren çocuklarının entellektüel eğitimine önem veriyorlar ve çoğu kez fiziksel gelişimin kendiliğinden olacağını varsayıyorlar. Ancak fiziksel egzersize biraz olsun zaman ayırarak hem siz hem bebeğiniz bunun önemini hatırlayacaksınız. Bebeğinizle oyuna ayırdığınız zamanın bir bölümünüde egzersizlere ayırın. Bu ayda, fiziksel aktivite onu oturtma, ellerini başının üzerine kaldırma, dizlerini dirseklerine doğru bükme, ve kollarını bacaklarını bükmesini sağlamaktan ibaret olabilir. Eğer onun bu oyundan zevk almasını istiyorsanız yaptırırken kesinlikle somurtmayın. Onunla konuşun yada ona şarkılar söyleyin. Bebeğiniz egzersiz sırasında gülmüyor veya tebessüm etmiyorsa bilin ki zevk almıyordur. Özellikle ürkmüş ya da şaşırmış olup olmadığına veya onları huzursuz eden şeyleri yapmaya zorlanıp zorlanmadıklarına dikkat edin. Ayrıca bebeğinize örnek olarak öğretin; beraberce egzersiz yapan bir aile beraber sağlıklı olur, unutmayın. Ailece spor kayfini yaşayın!
BU AYKİ DOKTOR KONTROLÜ
Her doktorun kontrollerdeki yaklaşımı farklı olabilmekle beraber genel olarak bu ay ki kontrolde şunlara dikkat edeceğini söyleyebiliriz.
• Sizin, bebeğinizin ve ailenin geri kalanının evde bir sıkıntılarının olup olmadığı, bebeğinizin beslenmesi, uyuması ve genel gelişimi ile ilgili sorular sorulması.
• Bebeğinizin boyunun, ağırlığının, baş çevresinin ölçülmesi ve doğumdan itibaren tutulan gelişim çizelgesine eklenmesi.
• Daha önceki sorunlarında kontrol edildiği genel fizik muayene yapılması.
• Bebeğin gelişiminin değerlendirilmesi. Muayene eden kişi bebeğin baş kontrolünü, el becerisini, görme, duyma ve sosyal etkileşimini değerlendirir.
• Eğer bebeğinizin sağlığı iyi ise ve bir engel yok ise ikinci dönem aşılar uygulanır.(DTB:difteri-tetanoz-boğmaca; OPV:çocuk felci; Hib:hemofilus influenza;Hepatit-B:sarılık)
• Bebeğiniz anne sütü ile besleniyorsa D vitamini takviyesi ve flor desteği ile ilgili bilgi verilir.
• Katı gıdalara geçiş hakkında bilgi verilir.
Ayrıca geçen ayda ortaya çıkan endişelerinizi doktorunuzla paylaşın. Doktorunuzdan aldığınız tavsiyeleri unutmamak için bir kağıda yazın.
1 ay sonra işe doncem ozaman mecbur biberon vercez hiç emmicek beyfendi
