Bağlanma dönemi nedir?
Bağlanma dönemi nedir? Öncelikle yenidoğan bebekten başlayalım: İlk 3 ayında bebek acıkınca ağlar, emzirilir, doyar, susar. Altı kirlenince ağlar, temizlenir, susar. Gazı olunca ağlar, sırtı sıvazlanır, gazı çıkarılır... Susmaz! Gaz nedeniyle uzun uzun ağlar ve bu dönemde sallanmaya alıştırılır (-ki sallama dışında da bebeği rahatlatan yöntemler vardır ama bu sallama en kolayı ve “geleneksel” olanıdır). İşte ilk 1-3 aylık bebeğin, ihtiyaçlarının karşılanacağını görüp ağlayarak kendini ifade ettiği ve annenin de bebeğin ağlama sesini tanıyarak sorunlarını giderme tecrübesini edindiği döneme “bağlanma” dönemi denir.
Bebekte biyolojik değişim 3. aydan itibaren başlar.
Bebekte 3. aydan itibaren biyolojik 2 önemli değişim başlar. İlk değişimde gece kakaları azalır veya biter, ikincisinde ise bebek gece acıkmamaya başlar! (Evet, doğru okudunuz; acıkmaz). Bebek, uyku sırasında hareket etmez, vücut sıcaklığı düşer, kalp ve solunum hızı yavaşlar, yani bazal metabolizma hızı tümden azalır. Son aldığı anne sütü veya mama, bebeğin 7-8 saat aralıksız uyumaya yetecektir.
Bebeğin aralıksız uyuyabilmesine engel hususlar nelerdir?
Bebeğin aralıksız uyuyabilmesine engel hususlar nelerdir? Bebeğin 3. aydan itibaren aralıksız uyuyabilmesine engel olan ve aşılmasında yardımınıza ihtiyaç duyduğu iki önemli hususu bilmek gerekir.
1- Bebeklerin beyinleri yetişkinlerden farklı işler. Bebek her 50 – 60 dakikada 1 derin uykudan yüzeysel uykuya geçer, hatta uyanır. (Bu süre erişkinde 120 -150 dakikadır. Düşünün gecede 2-3 kez uyanıp sağdan sola döner, eşinizi görür, belki de saçını okşayıp gene dalarsınız. Ama bu sırada tekrar dalmanız için size kim yardım eder?)
2- Bebek henüz varlığının farkında değildir. Anneyi kendisinin, kendisini de annesinin bir parçası sanır. Cee oyunu sırasında yüzünüzü kapattığınızda sizi görmeyince endişelenişini, hattâ oyunu uzatırsanız ağlayışını düşünün! Bebek görmediği annenin var olduğunu idrak edemediği bir dönemdedir. Annesinin sesini duysa bile illâ temas edecek veya emecektir. İşte bu algı sorununa seperasyon anksiyetesi, tam karşılığı olmamakla beraber “Ayrılık kaygısı” denir.
Bu algı sorununu ve gece 50-60 dakika aralarla uyanmasını bir arada düşünürsek; ilk 3 ayında ihtiyaçları karşılanan, ağladıkça doyurulan, hattâ maalesef sallanan bebek, 3. aydan sonra da gece uyanıp ağladığında annelerin "Acıktı, emzirmeliyim" yanlış yorumu devreye girmektedir. Emzirmek bu dönemden sonra bebeğin kendi kendine uyuma yeteneğini geliştirmesine engel olur.
Bebeğin uyumasını kolaylaştırmak için neler yapılabilir?
Bebeğin uyumasını kolaylaştırmak için neler yapılabilir? Emzirme, sallama, emzik, mama v.b. her türlü uykuya dalmayı kolaylaştırıcı yönteme uyku yardımcısı denir. Bunlar olmaksızın bebeğin kendi kendine uyuması için ona fırsat tanımalı ve biraz ağlamasına izin vermelisiniz. İlk gece birkaç defa 3-5 dakika ağlayan ve yardım edilmeden uykuya dalan bebek daha sonra da kendi başına uyuma yeteneğini sürdürebilir.
Her 3-5 dakikalık ağlamanın ardından bebeği alıp, sadece 1 dakika kadar kucaklayıp emzirmeden tekrar yatağa koyun. Bunu ardarda birkaç kez yaparsanız bebek bundan iki mesaj çıkarır; Birincisi, “annem burada” ikincisi “ama kendi başıma uyumalıyım”. Birkaç gecelik sabrın sonunda bu uygulama ile gece aralıksız uyuyan, daha huzurlu bir bebeğiniz olur.
Dr. Erdem Uzunoğlu
Çocuk Hastalıkları Uzmanı
Medicalpark Sağlık Grubu
Medical Park Hastaneler Grubu |