Aileler, okullar kapanır kapanmaz çocuklarını sünnet ettirip, yazı rahat geçirme telaşına kapılır. Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Selami Sözübir, “Sünnet hem cerrahi yönü hem de psikolojik yönüyle üzerinde önemle durulması gereken bir işlem olduğu için uzman ellerde yapılması şart” diyor.
Sünnet hangi şartlarda yapılmalıdır?
Sünnetin ehil kişiler tarafından ve cerrahi işlem kurallarına uygun olarak yapılması şarttır. Sünnet esnasında gerekli cerrahi itinanın gösterilmemesi önemli komplikasyonlara yol açabilir. Bu komplikasyonların başında da kanama, enfeksiyon, idrar yolları ve penise kalıcı hasarların verilmesi ile hatalı sünnetler geliyor. Sterilizasyonun tam uygulanmaması, aynı aletlerin kullanılması, cerrahi teknik konusunda yeterli bilgiye sahip olunmaması ve özellikle toplu sünnetler bu komplikasyonların görülme 
oranını da artırıyor.
Sünnetin çocuğun psikolojisini nasıl etkiler?
Ne yazık ki, bu konuda da çocuklara ve ailelere yeterli eğitim verilemiyor. Çocuğa sünnet için ön hazırlığın yapılması ve uygun ortamlarda gerçekleştirilmesi şarttır. Psikolojik olarak olumsuz etkilenen çocuğun, ilerideki cinsel hayatına yansıyabilecek bir takım sorunların olabileceği unutulmamalıdır.
Sünnette anestezi genel mi lokal mi olmalıdır?
Gerek cerrahi işlem olarak gerekse psikolojik etkiler açısından sünnette lokal anestezi bir an önce terk edilmelidir. Lokal anestezi genel kanının tersine genel anesteziye göre daha da risklidir. Çünkü lokal anestezik olarak kullanılan maddenin penis damarlarında spazm yaparak penisin kaybına bile sebep olması mümkündür. Ayrıca, bir çocuğa bu korku ve heyecanı yaşatmadan bir cerrahi işlem uygulamak çok daha yararlı ve çağdaştır.
Yenidoğan sünnetini öneriyor musunuz?
Cerrahi işlemin ve bakımın kolaylığı, bebekte yara iyileşmesinin çabuk olması ve psikolojik travma oluşturmaması gibi avantajları nedeniyle yenidoğan sünneti, ülkemizde de daha sık uygulanır hale geldi.
Prematüre, ailede hemofili veya diğer kan hastalığı öyküsü olan, doğuştan pipi anomalisi olan bebeklerde ve o anda rahatsızlığı olan bebeklerde yenidoğan sünneti uygulanmamalıdır. Her yaşta sünnet yapılabilmekle beraber 2-4 yaş arası çocuklarda kimlik gelişimi, ben merkeziyetçi ve uyumsuz olmaları nedeniyle zorunlu olmadıkça sünnet yapılmamalı ya da yapılacaksa kesinlikle genel anestezi altında uygulanmalıdır. Eğer yenidoğan döneminde sünnet yapılmamış ve çocuk 1 yaşını da geçmiş ise tercih edilecek zaman 6-7 yaşlarıdır.
Sünnet hakkında
- Sünnetle ilgili ilk yazılı ve resimli kanıtlar M.Ö. 2300’deki Antik Mısır papirüs ve duvar resimlerindedir. Burada sünnetin bir gelenek olarak uygulandığını gösteren bulgular vardır.
-Tüm dünyadaki erkeklerin ortalama yüzde 25’i dinsel, kültürel ya da tıbbi nedenlerle sünnet ediliyor.
-ABD’de tüm yeni doğanların yüzde 60’ı, G. Kore’de yüzde 100’e yakını sünnet ediliyor.
-Sünnetin yararları ve gerekliliği son yıllarda tartışılmaktadır. Bu tartışmalar sonucunda yayınlanan bilimsel çalışmalarda bugün net olarak elde edilen en kesin sonuçlar sünnet yapılacaksa erken dönemde yapılması gerektiğidir.
- Sünnetsiz çocukların idrar yolu enfeksiyonuna sünnetli olan gruba oranla 8 ile 15 kat fazla yakalandığı gösterilmiştir.
3400 bin erkek bebek üzerinde yapılan çalışmalarda idrar yolu enfeksiyonu oranı sünnetsiz çocuklarda yüzde 7, sünnetli bebeklerde ise yüzde 0,7 olarak bulunmuştur.
Çocuğunuzun burnu az ama yoğun kanıyorsa DİKKAT
Çocuklarda görülen ve birçok nedeni bulunan burun kanamaları anne babaları endişelendirir. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Dr. Naser Dadaşzade, burun kanamalarının gün içinde az ama çok miktarda olması halinde mutlaka hekime başvurulması gerektiğini belirtiyor.
Günde kaç defa hangi yoğunlukta kanama varsa hekime başvurulmalı?
Herhangi bir enfeksiyon veya sebep yokken burun kanamasının oluşması önemlidir. Enfeksiyonlarda tedavi gerekir. Sık ama az kanama varsa acil değildir; ama az fakat yoğun kanama müdahale gerektirebilir.
Kanama olduğunda hangi testler isteniyor?
Basit kılcal damar kanama-sının ilk seferinde test yapmaya gerek olmayabilir. Aşırı kanamalarda ise kanama ve pıhtılaşma faktörleri, kan sayımı yeterli olur.
Teşhis için başka neler yapılıyor?
Burun içi muayenesi en iyi yöntemdir. Travma hikâyesi varsa, radyolojik tetkikler istenir.
Tedavide hangi seçenekler bulunuyor?
Öncelikle parmakla burunda basınç oluşturularak, iki kanattan kanama kontrol edilebilir. Kılcal damar kanamalarında koterizasyon yeterli olur. Bazen kanama kontrolü için burun içi tamponlar kullanılabilir.
Tedavi ne kadar sürüyor?
Tedavi, sebebe göre değişir. Yakma olayı birkaç dakikada biter. Tamponlar 2-3 gün, ileri ve ciddi durumlarda yedi güne kadar tutulabilir. Bu vakalarda mutlaka antibiyotik desteği gerekir. Hastaya sümkürmekten ve buruna basınç uygulamaktan kaçınması önerilir.
Kanamaların nedenleri nelerdir?
- Burna parmak ya da yabancı cisim sokulmasıyla oluşan kanamalar
- Üst solunum yolu enfeksiyonları (sinüzit, gribal enfeksiyonlar)
- Alerjik rinit (burun içi mukozasını tahriş ederek kanamaya yol açar)
- Hipertansiyon
- Aşırı egzersiz sırasında gelişen kanama
- Travma, düşme ve çarpma
- Kan hastalıkları, trombosit azlığı, lösemi gibi kan hastalıkları, pıhtılaşma hormonu eksikliği
- Burun damarlarındaki problemler, kitleler
- Kanama olduğunda ne yapmak gerek?
- İlk yapılması gereken sakin olmaktır.
- Paniğe kapıldığınız takdirde birçok yapmanız gereken şey aklınıza gelmeyebilir.
- Baş hafif öne eğik ve iki parmakla iki burun kanadı bastırılır.
- Üç-dört dakika sonra burun lavaboda soğuk su kullanılarak hafif sümkürmeyle temizlenir.
- Burun içinde oluşan pıhtılar çıkartılır (burun içinde kalan pıhtılar kanamayı devam ettirir).
- Tekrar buruna basarak tutulur ve kanama devam ediyorsa doktora başvurulur.
milliyet.com.tr
Sünnet hangi şartlarda yapılmalıdır?
Sünnetin ehil kişiler tarafından ve cerrahi işlem kurallarına uygun olarak yapılması şarttır. Sünnet esnasında gerekli cerrahi itinanın gösterilmemesi önemli komplikasyonlara yol açabilir. Bu komplikasyonların başında da kanama, enfeksiyon, idrar yolları ve penise kalıcı hasarların verilmesi ile hatalı sünnetler geliyor. Sterilizasyonun tam uygulanmaması, aynı aletlerin kullanılması, cerrahi teknik konusunda yeterli bilgiye sahip olunmaması ve özellikle toplu sünnetler bu komplikasyonların görülme
Sünnetin çocuğun psikolojisini nasıl etkiler?
Ne yazık ki, bu konuda da çocuklara ve ailelere yeterli eğitim verilemiyor. Çocuğa sünnet için ön hazırlığın yapılması ve uygun ortamlarda gerçekleştirilmesi şarttır. Psikolojik olarak olumsuz etkilenen çocuğun, ilerideki cinsel hayatına yansıyabilecek bir takım sorunların olabileceği unutulmamalıdır.
Sünnette anestezi genel mi lokal mi olmalıdır?
Gerek cerrahi işlem olarak gerekse psikolojik etkiler açısından sünnette lokal anestezi bir an önce terk edilmelidir. Lokal anestezi genel kanının tersine genel anesteziye göre daha da risklidir. Çünkü lokal anestezik olarak kullanılan maddenin penis damarlarında spazm yaparak penisin kaybına bile sebep olması mümkündür. Ayrıca, bir çocuğa bu korku ve heyecanı yaşatmadan bir cerrahi işlem uygulamak çok daha yararlı ve çağdaştır.
Yenidoğan sünnetini öneriyor musunuz?
Cerrahi işlemin ve bakımın kolaylığı, bebekte yara iyileşmesinin çabuk olması ve psikolojik travma oluşturmaması gibi avantajları nedeniyle yenidoğan sünneti, ülkemizde de daha sık uygulanır hale geldi.
Prematüre, ailede hemofili veya diğer kan hastalığı öyküsü olan, doğuştan pipi anomalisi olan bebeklerde ve o anda rahatsızlığı olan bebeklerde yenidoğan sünneti uygulanmamalıdır. Her yaşta sünnet yapılabilmekle beraber 2-4 yaş arası çocuklarda kimlik gelişimi, ben merkeziyetçi ve uyumsuz olmaları nedeniyle zorunlu olmadıkça sünnet yapılmamalı ya da yapılacaksa kesinlikle genel anestezi altında uygulanmalıdır. Eğer yenidoğan döneminde sünnet yapılmamış ve çocuk 1 yaşını da geçmiş ise tercih edilecek zaman 6-7 yaşlarıdır.
Sünnet hakkında
- Sünnetle ilgili ilk yazılı ve resimli kanıtlar M.Ö. 2300’deki Antik Mısır papirüs ve duvar resimlerindedir. Burada sünnetin bir gelenek olarak uygulandığını gösteren bulgular vardır.
-Tüm dünyadaki erkeklerin ortalama yüzde 25’i dinsel, kültürel ya da tıbbi nedenlerle sünnet ediliyor.
-ABD’de tüm yeni doğanların yüzde 60’ı, G. Kore’de yüzde 100’e yakını sünnet ediliyor.
-Sünnetin yararları ve gerekliliği son yıllarda tartışılmaktadır. Bu tartışmalar sonucunda yayınlanan bilimsel çalışmalarda bugün net olarak elde edilen en kesin sonuçlar sünnet yapılacaksa erken dönemde yapılması gerektiğidir.
- Sünnetsiz çocukların idrar yolu enfeksiyonuna sünnetli olan gruba oranla 8 ile 15 kat fazla yakalandığı gösterilmiştir.
3400 bin erkek bebek üzerinde yapılan çalışmalarda idrar yolu enfeksiyonu oranı sünnetsiz çocuklarda yüzde 7, sünnetli bebeklerde ise yüzde 0,7 olarak bulunmuştur.
Çocuğunuzun burnu az ama yoğun kanıyorsa DİKKAT
Günde kaç defa hangi yoğunlukta kanama varsa hekime başvurulmalı?
Herhangi bir enfeksiyon veya sebep yokken burun kanamasının oluşması önemlidir. Enfeksiyonlarda tedavi gerekir. Sık ama az kanama varsa acil değildir; ama az fakat yoğun kanama müdahale gerektirebilir.
Kanama olduğunda hangi testler isteniyor?
Basit kılcal damar kanama-sının ilk seferinde test yapmaya gerek olmayabilir. Aşırı kanamalarda ise kanama ve pıhtılaşma faktörleri, kan sayımı yeterli olur.
Teşhis için başka neler yapılıyor?
Burun içi muayenesi en iyi yöntemdir. Travma hikâyesi varsa, radyolojik tetkikler istenir.
Tedavide hangi seçenekler bulunuyor?
Öncelikle parmakla burunda basınç oluşturularak, iki kanattan kanama kontrol edilebilir. Kılcal damar kanamalarında koterizasyon yeterli olur. Bazen kanama kontrolü için burun içi tamponlar kullanılabilir.
Tedavi ne kadar sürüyor?
Tedavi, sebebe göre değişir. Yakma olayı birkaç dakikada biter. Tamponlar 2-3 gün, ileri ve ciddi durumlarda yedi güne kadar tutulabilir. Bu vakalarda mutlaka antibiyotik desteği gerekir. Hastaya sümkürmekten ve buruna basınç uygulamaktan kaçınması önerilir.
Kanamaların nedenleri nelerdir?
- Burna parmak ya da yabancı cisim sokulmasıyla oluşan kanamalar
- Üst solunum yolu enfeksiyonları (sinüzit, gribal enfeksiyonlar)
- Alerjik rinit (burun içi mukozasını tahriş ederek kanamaya yol açar)
- Hipertansiyon
- Aşırı egzersiz sırasında gelişen kanama
- Travma, düşme ve çarpma
- Kan hastalıkları, trombosit azlığı, lösemi gibi kan hastalıkları, pıhtılaşma hormonu eksikliği
- Burun damarlarındaki problemler, kitleler
- Kanama olduğunda ne yapmak gerek?
- İlk yapılması gereken sakin olmaktır.
- Paniğe kapıldığınız takdirde birçok yapmanız gereken şey aklınıza gelmeyebilir.
- Baş hafif öne eğik ve iki parmakla iki burun kanadı bastırılır.
- Üç-dört dakika sonra burun lavaboda soğuk su kullanılarak hafif sümkürmeyle temizlenir.
- Burun içinde oluşan pıhtılar çıkartılır (burun içinde kalan pıhtılar kanamayı devam ettirir).
- Tekrar buruna basarak tutulur ve kanama devam ediyorsa doktora başvurulur.
milliyet.com.tr
