- 14 Nisan 2019
- 5
- 3
- 29
- Konu Sahibi turkeylegend
- #1
Dokuz aylık heyecanlı bekleyişin ardından bebeğinizi kucağınıza aldınız. Lohusalık denilen doğum sonrası dönem, anne adayı için çok önemlidir. Çünkü annenin bu dönemde sağlığına ve dinlenmesine çok dikkat etmesi gerekiyor.
Tüm hamileliğiniz boyunca siz, bir hamile olarak her şeyin merkezindeydiniz. Eşiniz, aileniz ve doktorunuz hep size odaklanmıştı. Şimdi artık doğum yaptınız ve benmerkczci bir ortamdan sıyrıldınız. Şimdi de her şey “O” demek”! Bebeğiniz daha fazla ilgi çekmeye başladı ve siz de her şeyinizle ona odaklanacağınız bir döneme girdiniz. Bu doğal duruma rağmen, kendinize de dikkat etmeniz gereken bir dönemde olduğunuzu hatırlatalım. Lohusalık adı verilen doğum sonrası bu dönemde; bazen problemlerle karşılaşabileceğinizi bilmelisiniz. Bu dönem içinde vücudunuzda bazı değişiklikler olacak ve nasıl doğum öncesinde özen gösterdiyseniz şimdi de özen göstermeniz gerekecek.
LOHUSALIK NEDİR?
Lohusalık dönemi (puerperium, perpo-ral dönem); doğum olduktan sonra ge-nital sistemle (üreme organları) beraber tüm vücudun hamilelik öncesi halini aldığı zaman periyodudur. Doğum sonrası yaklaşık 6 haftayı içerir (42 gün). Bu dönem sonunda tamamıyla eski halinizi almış olacaksınız, ancak bir miktar kilo fazlanız olabilir. Doğumdan hemen sonraki 24 saat, çok dikkat edilmesi gereken kritik bir dönemdir. Bu dönem içinde plasenta rahimden ayrıldığı için kanama olur ve kanama miktarının fazla olması tehlike yaratabilir. Ne yazık ki anne ölümlerinin büyük bir kısmı bu dönemde olur. özellikle zor doğumlar, yani vakum veya forseps uygulanmış durumlar daha risklidir. Hamilelerin hepsinin bu dönemi yani ilk 24 saati hastanede doktor kontrolü altında geçirmeleri gerekir.
ERKEN LOHUSALIK DÖNEMİ
Doğumdan sonraki 2. gün ile 7. günler arasına erken lohusalık dönemi denir. Bu dönemde de genital sistem içerisindeki değişiklikler gerçekleşir. Bu evrede anne olma özelliği hissedilir, hatta kazanılır. Artık evinizdesinizdir. Erken lohusalık döneminde karşılaşacağınız durumlar şunlardır:
Loşi (vajinal akıntı)
Rahmin iç duvarının doğum sonrası dökülmesine bağlı olarak ilk 4 gün boyunca yoğun bir kanama görülür. Günde yaklaşık 8-9 hijyenik ped kullanımı olur. 5. günden sonra ise azalmaya başlar ve renk sarıya dönüşür. Bu dönemde yaklaşık ped tüketimi günde 2-3’tür. İkinci haftanın sonuna doğru akıntı iyice azalmaya başlar ve rengi beyazlaşır. Bu süre içerisinde akıntı mikarında artış ve kötü koku olacak olursa mutlaka doktora başvurmak gerekir.
Doğum sonrası ilk idrar
Doğumdan 2-3 saat sonra idrara çıkılır. Bazen doğum sonrası sancılar nedeniyle idrara gitme hissi olmayabilir. Böyle bir durumda idrar yolu enfeksiyon riskini azaltmak için idrar çıkartılmaya çalışılmalıdır. Bunu takip eden 1 hafta boyunca bol miktarda idrar çıkardığınızı fark edersiniz. Hamilelik süresince vücudunuzda birikmiş olan sıvı ve tuz, bu yol ile atılmış olur.
Gaita çıkartma (büyük tuvalete gitme)
Doğum sonrası iki gün gerek bağırsak tembelliği gerekse yorgunluktan dolayı gaita çıkartmayabilirsiniz. Ayrıca eğer lifsiz yiyecekler ile beslenmişseniz bu süre uzayabilir. Bu durumda lifli yiyecek ve biraz laksatif kullanmanız faydalı olur.
Süt salgılanması
İlk günler göğüs uçlarınızdan sulu sarı renkte süte benzemeyen bir sıvı gelir (kolostrum). Bu sıvının besin değeri çok yüksektir ve bebeğiniz için çok yararlıdır. Bu dönemde bebeğinizi emzirmeyi ihmal etmemeniz gerekir. Üçüncü günün sonunda süt miktarı daha fazla artar ve göğüslerde dolgunluk belirginleşir.
Sancılar
Doğum sonrası sancılar yaşanması, rahmin kasılmasına bağlıdır ve doğaldır. Ayrıca oksitosin denilen hormon hem rahmin kasılmasını sağlayarak kan kaybını azaltır hem de süt salgılanmasının başlamasına neden olur. Bu sayede rahminiz, eski halini alır.
Dikiş hattı
Doğum sırasında bazen doğum kanalına (vajinaya) cerrahi bir keşi yapılır ve bebeğin daha rahat dışarı çıkması sağlanır. Buna epizyotomi denir. Doğum dan hemen sonra usulüne uygun onarılan bu yaraya iyi bir şekilde bakılması gerekir. Epizyotominin bakımı için aşağıdaki kurallara uyulması gerekir.
1- Günde iki kez antiseptic bir solüsyon (Savlon gibi) ile yara yerinin yıkanması gerekir, özellikle büyük tuvalete gittikten sonra yapılmasında fayda vardır. Her zaman silme yönü önden arkaya doğru olmalıdır.
2- Yara bölgesine local antiseptic krem (Betadinc gibi) sürülmesi yararlı olur.
3- Ağrıyı gidermek ve temizlik için ılık suda oturma banyosu yapılması gerekir. Kullanılan suya antiseptic solüsyon katılması faydalı olur.
4- Ağrıyı gidermek için anestezik madde içeren kremler (Anestol gibi) kullanılabilir.
5- Ağızdan alınacak ağrı kesiciler veya antibiyotiklerin ancak doktor tavsiyesinde kullanılması gerekir.
6- Dikiş iplikleri kendiliğinden eriyen bir yapıda olduğu için 1 hafta içerisinde elinize iplikler gelebilir. Bu, yaranın iyileştiğini gösterir.
DOĞUM SONRASI DEPRESYON
Doğum sonrası depresyon genellikle ilk 9 ay içerisinde görülür. Son yıllarda görülme sıklığı artmıştır. Hormonal dengedeki dalgalanmalar, bebeğinizin devamlı sizi ayakta tutması, uykusuz kalmanız, doğum sonrası sancıların devam etmesi ve bazen de ilgisizlik hanımlarda depresyona yol açabilir. Bu durumda çevreniz-dekilerle. konuşmanız hatta yardım istemeniz doğaldır ve gerekli olabilir. Unutmayın ki dünyadaki tek anne siz değilsiniz, sizin yaşadığınız veya yaşayacağınız problemleri daha önceleri başkaları yaşadı. Biraz zamana bırakmakta fayda vardır. Buna rağmen kendinizi kötü hissediyorsanız, tıbbi yardım almaktan çekinmeyin. Bazen hormonal problemler örneğin guatr gibi durumlarda post par-tum depresyon ile daha sık karşılaşılır.
CİNSELLİK VE DOĞURGANLIĞIN GERİ GELMESİ
Erken lohusalık döneminde cinsel ilişkide bulunmamak gerekir. Cinsel ilişki epizyotomi’nin (bebeğin başının çıkışını sağlamak amacıyla doğum bölgesinde yapılan kesme işlemi) dikişlerine zarar verebilir ve ağrılı da olur. Bununla beraber genital bölgeniz ilk 1 hafta içerisinde enfeksiyona karşı hassastır ve kolaylıkla mikroplar yerleşebilir. Cinsel temasın lohusalık dönemi bitinceye kadar yani 6 hafta boyunca olmamasında yarar vardır. Ama eşinizle paylaşacağınız güzel ve sakin anlar, sarılmalar ve öpücükler bu kısa fakat zor dönemi kolay atlatmanızı sağlayacaktır.
REGL GÖRME VE YUMURTLAMA
Emzirme nedeniyle lohusların büyük bir kısmı regl görmekte gecikirler. Regl görmeye engel olan nedenler hormonal etkenlerdir. Emzirme sıklığına bağlı olmakla beraber 1 yıla kadar bazı hanımlarda regl görülmeyebilir. Doğumdan sonra regl görme ve yumurtlama süreleri şöyledir: tik regli görme süresi: Emzirme yokken 6-12 hafta arası. Emzirme varken (sürekli) 36 hafta (ortalama) ya kadar varabilir. tik yumurtlama süresi: Emzirme yokken 4 hafta (en erken). Emzirme varken (sürekli) 12 hafta (ortalama).
Bu süreler içerisinde hamile kalma potansiyeli azdır, ancak yüzde 5 kadın, doğum sonrası regl görmeden hamile kalır. Emzirmeye bağlı regl görmeme hamileliğe karşı yüzde 100 koruyucu değildir. Eğer aşağıdaki faktörleri göz önünde tutarsanız bu dönemde hamile kalma ihtimali azalmış sayılıyor:
. Sadece emzirerek bebeğinizi besliyorsanız.
. Doğumdan sonra 6 ay geçmemiş ise.
. Henüz regl görmemiş iseniz.
DOĞUM SONRASI KORUNMA
Eğer sadece emzirerek korunuyorsanız dikkat etmeniz gerekir. Bu dönem süresince yeni bir hamileliğe hazırlanmak kolay değildir. İki doğum arasında minimum 2 yılın geçmesi önerilir. Emzirmenin devam edip etmediği, cinsel temas sıklığı, ne kadar süre hamilelik istenmediği ve nihayet kişisel ihtiyaç ve tercihler göz önünde bulundurularak bazı doğum kontrol yöntemleri önerilir. Bunlar: Kondom: Yan etkisi yoktur ve temas sıklığı az olan hastalar için idealdir.
Rahim içi araçlar (RIA): Uygulanması kolay ve anestezi gerektirmeyen bir yöntemdir. Koruyuculuğu yaklaşık 5 yıl kadar devam eder. Doğum sonrası yani 6 hafta sonra doktorunuza gittiğinizde güvenle yerleştirilebilinir.
Doğum kontrol hapları: Emzirme döneminde kombine yani hem östrojen hem de progesteron içeren doğum kontrol hapları süt salgılanmasını azaltır ve pek önerilmez. Sadece progesteron içeren doğum kontrol hapları veya aylık iğneler hatta deri implantları. süt salgılanmasına engel olmaz ve güvenle lohusalık döneminde kullanılır. Tek yan etkileri, düzensiz regl kanamalarına neden olmalarıdır.
Tüp ligasyonu: Kalıcı ve en güvenilir yöntemdir. Normal doğumdan hemen sonra uygulanabileceği gibi, lohusalık dönemi geçtikten sonra laparoskopi ile de uygulanabilir. Sezaryenle doğum yapan hastalarda alternatiftir. Doktorunuz ile beraber bu operasyonun fayda ve zararları konuşulmalıdır. Daha çok 2. veya 3. doğumu yapan hastalar için uygundur
Tüm hamileliğiniz boyunca siz, bir hamile olarak her şeyin merkezindeydiniz. Eşiniz, aileniz ve doktorunuz hep size odaklanmıştı. Şimdi artık doğum yaptınız ve benmerkczci bir ortamdan sıyrıldınız. Şimdi de her şey “O” demek”! Bebeğiniz daha fazla ilgi çekmeye başladı ve siz de her şeyinizle ona odaklanacağınız bir döneme girdiniz. Bu doğal duruma rağmen, kendinize de dikkat etmeniz gereken bir dönemde olduğunuzu hatırlatalım. Lohusalık adı verilen doğum sonrası bu dönemde; bazen problemlerle karşılaşabileceğinizi bilmelisiniz. Bu dönem içinde vücudunuzda bazı değişiklikler olacak ve nasıl doğum öncesinde özen gösterdiyseniz şimdi de özen göstermeniz gerekecek.
LOHUSALIK NEDİR?
Lohusalık dönemi (puerperium, perpo-ral dönem); doğum olduktan sonra ge-nital sistemle (üreme organları) beraber tüm vücudun hamilelik öncesi halini aldığı zaman periyodudur. Doğum sonrası yaklaşık 6 haftayı içerir (42 gün). Bu dönem sonunda tamamıyla eski halinizi almış olacaksınız, ancak bir miktar kilo fazlanız olabilir. Doğumdan hemen sonraki 24 saat, çok dikkat edilmesi gereken kritik bir dönemdir. Bu dönem içinde plasenta rahimden ayrıldığı için kanama olur ve kanama miktarının fazla olması tehlike yaratabilir. Ne yazık ki anne ölümlerinin büyük bir kısmı bu dönemde olur. özellikle zor doğumlar, yani vakum veya forseps uygulanmış durumlar daha risklidir. Hamilelerin hepsinin bu dönemi yani ilk 24 saati hastanede doktor kontrolü altında geçirmeleri gerekir.
ERKEN LOHUSALIK DÖNEMİ
Doğumdan sonraki 2. gün ile 7. günler arasına erken lohusalık dönemi denir. Bu dönemde de genital sistem içerisindeki değişiklikler gerçekleşir. Bu evrede anne olma özelliği hissedilir, hatta kazanılır. Artık evinizdesinizdir. Erken lohusalık döneminde karşılaşacağınız durumlar şunlardır:
Loşi (vajinal akıntı)
Rahmin iç duvarının doğum sonrası dökülmesine bağlı olarak ilk 4 gün boyunca yoğun bir kanama görülür. Günde yaklaşık 8-9 hijyenik ped kullanımı olur. 5. günden sonra ise azalmaya başlar ve renk sarıya dönüşür. Bu dönemde yaklaşık ped tüketimi günde 2-3’tür. İkinci haftanın sonuna doğru akıntı iyice azalmaya başlar ve rengi beyazlaşır. Bu süre içerisinde akıntı mikarında artış ve kötü koku olacak olursa mutlaka doktora başvurmak gerekir.
Doğum sonrası ilk idrar
Doğumdan 2-3 saat sonra idrara çıkılır. Bazen doğum sonrası sancılar nedeniyle idrara gitme hissi olmayabilir. Böyle bir durumda idrar yolu enfeksiyon riskini azaltmak için idrar çıkartılmaya çalışılmalıdır. Bunu takip eden 1 hafta boyunca bol miktarda idrar çıkardığınızı fark edersiniz. Hamilelik süresince vücudunuzda birikmiş olan sıvı ve tuz, bu yol ile atılmış olur.
Gaita çıkartma (büyük tuvalete gitme)
Doğum sonrası iki gün gerek bağırsak tembelliği gerekse yorgunluktan dolayı gaita çıkartmayabilirsiniz. Ayrıca eğer lifsiz yiyecekler ile beslenmişseniz bu süre uzayabilir. Bu durumda lifli yiyecek ve biraz laksatif kullanmanız faydalı olur.
Süt salgılanması
İlk günler göğüs uçlarınızdan sulu sarı renkte süte benzemeyen bir sıvı gelir (kolostrum). Bu sıvının besin değeri çok yüksektir ve bebeğiniz için çok yararlıdır. Bu dönemde bebeğinizi emzirmeyi ihmal etmemeniz gerekir. Üçüncü günün sonunda süt miktarı daha fazla artar ve göğüslerde dolgunluk belirginleşir.
Sancılar
Doğum sonrası sancılar yaşanması, rahmin kasılmasına bağlıdır ve doğaldır. Ayrıca oksitosin denilen hormon hem rahmin kasılmasını sağlayarak kan kaybını azaltır hem de süt salgılanmasının başlamasına neden olur. Bu sayede rahminiz, eski halini alır.
Dikiş hattı
Doğum sırasında bazen doğum kanalına (vajinaya) cerrahi bir keşi yapılır ve bebeğin daha rahat dışarı çıkması sağlanır. Buna epizyotomi denir. Doğum dan hemen sonra usulüne uygun onarılan bu yaraya iyi bir şekilde bakılması gerekir. Epizyotominin bakımı için aşağıdaki kurallara uyulması gerekir.
1- Günde iki kez antiseptic bir solüsyon (Savlon gibi) ile yara yerinin yıkanması gerekir, özellikle büyük tuvalete gittikten sonra yapılmasında fayda vardır. Her zaman silme yönü önden arkaya doğru olmalıdır.
2- Yara bölgesine local antiseptic krem (Betadinc gibi) sürülmesi yararlı olur.
3- Ağrıyı gidermek ve temizlik için ılık suda oturma banyosu yapılması gerekir. Kullanılan suya antiseptic solüsyon katılması faydalı olur.
4- Ağrıyı gidermek için anestezik madde içeren kremler (Anestol gibi) kullanılabilir.
5- Ağızdan alınacak ağrı kesiciler veya antibiyotiklerin ancak doktor tavsiyesinde kullanılması gerekir.
6- Dikiş iplikleri kendiliğinden eriyen bir yapıda olduğu için 1 hafta içerisinde elinize iplikler gelebilir. Bu, yaranın iyileştiğini gösterir.
DOĞUM SONRASI DEPRESYON
Doğum sonrası depresyon genellikle ilk 9 ay içerisinde görülür. Son yıllarda görülme sıklığı artmıştır. Hormonal dengedeki dalgalanmalar, bebeğinizin devamlı sizi ayakta tutması, uykusuz kalmanız, doğum sonrası sancıların devam etmesi ve bazen de ilgisizlik hanımlarda depresyona yol açabilir. Bu durumda çevreniz-dekilerle. konuşmanız hatta yardım istemeniz doğaldır ve gerekli olabilir. Unutmayın ki dünyadaki tek anne siz değilsiniz, sizin yaşadığınız veya yaşayacağınız problemleri daha önceleri başkaları yaşadı. Biraz zamana bırakmakta fayda vardır. Buna rağmen kendinizi kötü hissediyorsanız, tıbbi yardım almaktan çekinmeyin. Bazen hormonal problemler örneğin guatr gibi durumlarda post par-tum depresyon ile daha sık karşılaşılır.
CİNSELLİK VE DOĞURGANLIĞIN GERİ GELMESİ
Erken lohusalık döneminde cinsel ilişkide bulunmamak gerekir. Cinsel ilişki epizyotomi’nin (bebeğin başının çıkışını sağlamak amacıyla doğum bölgesinde yapılan kesme işlemi) dikişlerine zarar verebilir ve ağrılı da olur. Bununla beraber genital bölgeniz ilk 1 hafta içerisinde enfeksiyona karşı hassastır ve kolaylıkla mikroplar yerleşebilir. Cinsel temasın lohusalık dönemi bitinceye kadar yani 6 hafta boyunca olmamasında yarar vardır. Ama eşinizle paylaşacağınız güzel ve sakin anlar, sarılmalar ve öpücükler bu kısa fakat zor dönemi kolay atlatmanızı sağlayacaktır.
REGL GÖRME VE YUMURTLAMA
Emzirme nedeniyle lohusların büyük bir kısmı regl görmekte gecikirler. Regl görmeye engel olan nedenler hormonal etkenlerdir. Emzirme sıklığına bağlı olmakla beraber 1 yıla kadar bazı hanımlarda regl görülmeyebilir. Doğumdan sonra regl görme ve yumurtlama süreleri şöyledir: tik regli görme süresi: Emzirme yokken 6-12 hafta arası. Emzirme varken (sürekli) 36 hafta (ortalama) ya kadar varabilir. tik yumurtlama süresi: Emzirme yokken 4 hafta (en erken). Emzirme varken (sürekli) 12 hafta (ortalama).
Bu süreler içerisinde hamile kalma potansiyeli azdır, ancak yüzde 5 kadın, doğum sonrası regl görmeden hamile kalır. Emzirmeye bağlı regl görmeme hamileliğe karşı yüzde 100 koruyucu değildir. Eğer aşağıdaki faktörleri göz önünde tutarsanız bu dönemde hamile kalma ihtimali azalmış sayılıyor:
. Sadece emzirerek bebeğinizi besliyorsanız.
. Doğumdan sonra 6 ay geçmemiş ise.
. Henüz regl görmemiş iseniz.
DOĞUM SONRASI KORUNMA
Eğer sadece emzirerek korunuyorsanız dikkat etmeniz gerekir. Bu dönem süresince yeni bir hamileliğe hazırlanmak kolay değildir. İki doğum arasında minimum 2 yılın geçmesi önerilir. Emzirmenin devam edip etmediği, cinsel temas sıklığı, ne kadar süre hamilelik istenmediği ve nihayet kişisel ihtiyaç ve tercihler göz önünde bulundurularak bazı doğum kontrol yöntemleri önerilir. Bunlar: Kondom: Yan etkisi yoktur ve temas sıklığı az olan hastalar için idealdir.
Rahim içi araçlar (RIA): Uygulanması kolay ve anestezi gerektirmeyen bir yöntemdir. Koruyuculuğu yaklaşık 5 yıl kadar devam eder. Doğum sonrası yani 6 hafta sonra doktorunuza gittiğinizde güvenle yerleştirilebilinir.
Doğum kontrol hapları: Emzirme döneminde kombine yani hem östrojen hem de progesteron içeren doğum kontrol hapları süt salgılanmasını azaltır ve pek önerilmez. Sadece progesteron içeren doğum kontrol hapları veya aylık iğneler hatta deri implantları. süt salgılanmasına engel olmaz ve güvenle lohusalık döneminde kullanılır. Tek yan etkileri, düzensiz regl kanamalarına neden olmalarıdır.
Tüp ligasyonu: Kalıcı ve en güvenilir yöntemdir. Normal doğumdan hemen sonra uygulanabileceği gibi, lohusalık dönemi geçtikten sonra laparoskopi ile de uygulanabilir. Sezaryenle doğum yapan hastalarda alternatiftir. Doktorunuz ile beraber bu operasyonun fayda ve zararları konuşulmalıdır. Daha çok 2. veya 3. doğumu yapan hastalar için uygundur
Son düzenleyen: Moderatör:
