Kemik erimesi önemli bir halk sağlığı sorunudur. Kemik erimesi ya da osteoporoz kemik yapısının bozulması olarak ifade edilebilir. Kemik yapının bozulması kemiğin kırılganlığını arttırır. Buda küçük travmalarda bile kemikte kırıklara neden olabilir.
Aslında omurga kemiklerindeki kemik erimesi 20 li yaşlarda başlar. Fakat bu erime ihmal edilecek kadar küçüktür. Asıl erime menapoz ile başlar. Kemik erimesinin özellikle omurga kemiklerinde başlamasının nedeni bu kemik yapının kemik yapı döngüsünün hızlı olmasından kaynaklanır. 40 yaştan sonra yılda %0,5 oranında bir kayıp söz konusu olacaktır. Menapozla birlikte bu kayıp artar omurgada her yıl %5 kayıp olurken toplan kemik kütlede her yıl %11,5 kayıp söz konusu olacaktır. Bu kayıp 1015 yıl bu hızda devam eder. Daha sonraki yıllarda hız azalsa da devam eder.
Menapozdaki 20 yıllık sürede omurlardaki iç trabeküler kemik kaybı %50lere varabilmektedir. Beyazlara göre siyahlarda kemik kaybı daha azdır.
Menapozdaki kemik erimesinin nedeni östrojen hormonundaki azalmadır. Bu nedenle şişman kadınlarda kemik erimesi daha yavaş olacaktır.
Kemik erimesine bağlı kırıkların %50si omurgada oluşmaktadır.
Kalça ikinci riskli bölgedir ve 90 yaşına kadar tüm beyaz kadınların %20si kalça kırığına maruz kalırlar. Bumların yaklaşık %15 kadarı 13 ay. İçinde ölümle sonuçlanmaktadır.
Östrojen tedavisi kemik erimesi ve kırık riskini azaltan önemli bir tedavidir. Östrojen tedavisine kalsiyum eklendiğinde omurga kırıklarında %80e yakın azalma gösterilmiştir.
Östrojen hem tek başına hem de kalsitonin ve D vitaminlerini aktive ederek kemik kitlesini sağlamlaştırmaktadır.
Kalsitonin ismindeki hormon tedavileri, d vitaminleri tedavide kullanılmaktadır.
Osteoporozu olan hastalarda aşağıdaki tetkiklerinde yapılması doğru bir yaklaşımdır.
Serum paratiroid hormonu, kalsiyum, fosfor ve alkalen fosfataz.
Tiroid fonksiyon testleri
Böbrek bozukluğunun araştırılması
Tam kan sayımı ve protein elektroforezi
Kortizol kan seviyeleri
Osteoporozdan korunmak için mümkün olduğu kadar spor yapmak, dengeli beslenmek, süt ürünlerini düzenli tüketmek, sigara içmemek, aşırı alkol almamak gerekmektedir.
Aslında omurga kemiklerindeki kemik erimesi 20 li yaşlarda başlar. Fakat bu erime ihmal edilecek kadar küçüktür. Asıl erime menapoz ile başlar. Kemik erimesinin özellikle omurga kemiklerinde başlamasının nedeni bu kemik yapının kemik yapı döngüsünün hızlı olmasından kaynaklanır. 40 yaştan sonra yılda %0,5 oranında bir kayıp söz konusu olacaktır. Menapozla birlikte bu kayıp artar omurgada her yıl %5 kayıp olurken toplan kemik kütlede her yıl %11,5 kayıp söz konusu olacaktır. Bu kayıp 1015 yıl bu hızda devam eder. Daha sonraki yıllarda hız azalsa da devam eder.
Menapozdaki 20 yıllık sürede omurlardaki iç trabeküler kemik kaybı %50lere varabilmektedir. Beyazlara göre siyahlarda kemik kaybı daha azdır.
Menapozdaki kemik erimesinin nedeni östrojen hormonundaki azalmadır. Bu nedenle şişman kadınlarda kemik erimesi daha yavaş olacaktır.
Kemik erimesine bağlı kırıkların %50si omurgada oluşmaktadır.
Kalça ikinci riskli bölgedir ve 90 yaşına kadar tüm beyaz kadınların %20si kalça kırığına maruz kalırlar. Bumların yaklaşık %15 kadarı 13 ay. İçinde ölümle sonuçlanmaktadır.
Östrojen tedavisi kemik erimesi ve kırık riskini azaltan önemli bir tedavidir. Östrojen tedavisine kalsiyum eklendiğinde omurga kırıklarında %80e yakın azalma gösterilmiştir.
Östrojen hem tek başına hem de kalsitonin ve D vitaminlerini aktive ederek kemik kitlesini sağlamlaştırmaktadır.
Kalsitonin ismindeki hormon tedavileri, d vitaminleri tedavide kullanılmaktadır.
Osteoporozu olan hastalarda aşağıdaki tetkiklerinde yapılması doğru bir yaklaşımdır.
Serum paratiroid hormonu, kalsiyum, fosfor ve alkalen fosfataz.
Tiroid fonksiyon testleri
Böbrek bozukluğunun araştırılması
Tam kan sayımı ve protein elektroforezi
Kortizol kan seviyeleri
Osteoporozdan korunmak için mümkün olduğu kadar spor yapmak, dengeli beslenmek, süt ürünlerini düzenli tüketmek, sigara içmemek, aşırı alkol almamak gerekmektedir.
