Hormon Bozukluklarina Bagli Fazla kiloluluk:

KILO VARSA HORMON BOZUKLUGU olabilir

Bazi hormon bozukluklari kilo almanin onemli bir nedenidir. Fazla kilolu bir kiside bu hormon hastaliklarinin olup olmadigi mutlaka arastirilmalidir. Kilo almanin sik goruldugu hormon hastaliklari, insulin yuksekligi, tiroid bezi yetmezligi veya bobrekustu bezinin asiri calismasidir. cokacimcoook
Tiroid bezi boynumuzda bulunan, kelebek seklinde bir salgi bezidir ve metabolizmamizi kontrol eden tiroid hormonlarini salgilar. Tiroid hormonlarinin T3 ve T4 olmak uzere iki tipi vardir. Bu hormonlar az salgilandiginda, hipotiroidi dedigimiz hastalik olusur, metabolizma az calisir ve sonunda kilo alinir. Tiroid ameliyati gecirenlerde, Hashimoto tiroiditi denen tiroid hastaligi olanlarda ve 50 yasindan sonra kadinlarin cogunda tiroid bezi yetmezligi gelisir. Bu kisilerde halsizlik, yorgunluk, el ve yuzde sisme, unutkanlik, kan yaglarinda yukseklik ve en onemlisi kilo alma olur. Fazla kilolu kisilerde mutlaka tiroid hormon tetkiklerinin yapilarak tiroid bezinin az calisip calismadigi kontrol edilmelidir. Tiroid bezi yetmezliginin tedavi edilmedigi fazla kilolu kisilerde kilo vermek cok zordur. Bu hastalarda tiroid hormonu tedavisiyle TSH hormon duzeyinin normal sinirlarda olmasinin saglanmasi gerekir.Reaktif hipoglisemi dedigimiz kan sekeri dusuklugu kilo aliminin ve kilo verilememesinin onemli nedenlerinden birisidir. Bu kisilerde yemek sonrasi kan sekeri duser ve arkasindan tatli yeme istegi olusur. Bu nedenle yapilan tatli atistirmalari kilo alimina neden olur. Pankreas bezinden asiri insulin hormonu salgilanmasi ile kendini gosteren insulin direnci denilen hastalikta kanda yuksek miktarlarda bulunan insulin hormonu kan sekerinde dusmeler yaparak kilo alimina katkida bulunmaktadir. Bu nedenle zayiflayabilmek icin bu yuksek insulin duzeylerinin azaltilmasi gerekir. Bazi ilaclar, kilo verme ve spor yapmak insulin hormonunu azaltarak kilo vermeye ilave katkida bulunur.
Bobrekustu bezinin asiri calismasi durumunda bu bezden fazla miktarda kortizol hormonu uretilir. Kortizol hormonunun fazlaligi ise, vucutta ozellikle karin ve ensede yag birikimine ve fazla kiloluluga neden olur. Bazi hastaliklarin tedavisinde kullanilan kortizon ilaci da ayni mekanizma ile kilo alinmasina neden olmaktadir. delikafadulden

Kadinlarda fazla kiloluluga neden olan onemli bir hormon hastaligi da polikistik over sendromu denen ve yumurtalikta kist olusmasi, tuylenme ve adet bozuklugu ile kendini gosteren hastaliktir. Bu hastalikta en onemli bulgu insulin hormon yuksekligi veya insulin direncidir. Bu nedenle de polikistik over sendromu olan kadinlarin onemli bir kisminda fazla kilo ve seker hastaligi gorulur. Adet bozuklugu, tuylenme ve fazla kilolu olmanin bir arada oldugu bu hastalarda yumurtaliklarin incelenmesi ve bu hastaliga yonelik tedavilerin yapilmasi gerekir. Bu sekilde tedavisi yapilmayan kadinlarin zayiflamasi zordur.
Kadinlarda sut salgilatan hormon olarak bilinen, prolaktin hormonunun fazla salgilanmasi da kilo almaya yol acan bir hormon bozuklugudur. Prolaktin hormonu beynimizde bulunan hipofiz bezinden salgilanir. Hipofiz bezindeki tumorler asiri prolaktin hormonu salgiladiginda adetlerde bozulma, memeden sut gelmesi, tuylenme ve kilo alimi olur.

Yapilan bilimsel calismalar kanlarinda kalsiyum duzeyi az olan kisilerde zayiflamanin zor oldugunu gostermistir. Bu nedenle zayiflamak isteyen bir kisinin yeteri kadar kalsiyum almasi gerekir.


http://www.kiloyonetimi.com/hormonbozuksakiloolur.htm

HAFIF TIROID YETMEZLIGI ( SADECE TSH YUKSEKLIGI)

Kilolu kisilerin bazilarinda gizli tiroid yetmezligi yani hafif tiroid yetmezligi vardir.
Tiroid yetmezligi bazen baslangicta kendini sadece TSH hormonu yuksekligi (T3 ve T4 normaldir) ile gosterir. Henuz T4 ve T3 hormonlari kanda dusmemistir. Serbest T4 ve serbest T3 duzeyleri normal iken serum TSH duzeylerinin hafif yuksek oldugu (5-20 IU/L arasi) bu duruma hafif derecede tiroid yetmezligi adi verilir. Bu durumun tip dilindeki adi ise subklinik hipotiroididir. Belirli bir sure sonra bu hastalarda T4 ve T3 hormonlari dusmeye ve TSH daha da yukselmeye baslar ve o zaman tam tiroid yetmezligi gelismis olur.
Hafif tiroid yetmezligi toplumda tam tiroid yetmezliginden daha cok gorulur. Ozellikle kadinlarda ve yasli kisilerde siktir. A.B.D’ de toplumun % 0.3’unde tam tiroid yetmezligi saptanmisken % 4.3’unde hafif tiroid yetmezligi bulunmustur. Diger bir deyimle toplumda her 20 kisiden birisinde hafif tiroid yetmezligi vardir.
Hafif tiroid yetmezligi kadinlarda yas arttikca daha cok gorulmektedir. 50 yasindaki kadinlarin % 8’inde , 70 yasinda ise % 12’ sinde hafif derecede tiroid yetmezligi vardir.
Bu hastalarda tam tiroid bezi yetmezligine gecis TSH yuksekliginin derecesine bagli olarak hizlanir. TSH ne kadar yuksekse o kadar hizli tam tiroid yetmezligine gecis olmaktadir. TSH duzeyi 6-12 U/L arasinda olan hastalarin % 42.8’inde (yaklasik yarisinda) 10 yil icinde tam tiroid yetmezligi gelisirken, TSH duzeyi 12 U/L ‘den fazla olan kisilerin % 77’sinde (cogunda) 10 yil icinde tam tiroid yetmezligine ilerleme olmaktadir.
TSH’ si yuksek olan hafif tiroid yetmezlikli kisilerde eger kanlarinda anti-TPO antikoru yuksek ise tiroid bezindeki yetmezlik daha hizli olmaktadir. Hafif tiroid yetmezlikli hastalarin % 5’inde her yil tam tiroid yetmezligi gelismektedir.
Hafif tiroid yetmezligi olan hastalarda cogu zaman herhangi bir sikayet olmaz. Bazi kisilerde yorgunluk, kilo alma, cilt kurulugu, enerji azligi ve usume gibi sikayetler olabilir. Bununla birlikte TSH hormonu yuksek olan kisilerde kan yaglarinda (kolesterol gibi) yukseklik olabilir ve bu durum koroner kalp hastaligi olusmasina zemin hazirlayabilir. Bu kisilerin Levotiroksin ilaciyla tedavi edilmesi gerekir. Hafif derecede tiroid yetmezligi Hashimoto hastalarinda, radyoaktif iyot tedavisi gorenlerde, tiroid ameliyati geciren hastalarda ve Cordarone isimli kalp ilaci kullananlarda ortaya cikabilir. Bazen tam tiroid bezi yetmezlikli hastalar ilacla (Levotiroksin) tedavi olurken ilacin dozunun az gelmesi sonucu sadece TSH yuksekligi olusabilir. Sigara icen kisilerde de hafif derecede tiroid yetmezligi gelisebilmektedir.
Hafif tiroid bezi yetmezliginde tedavi hastanin TSH duzeyine ve birlikte anti-TPO antikor yuksekligi olup olmamasina gore ayarlanir. Asagida hangi durumlarda tedavi gerektigi ozet halinde verilmistir:

METABOLIZMANIZI HIZLANDIRINIZ


30-35 yasindan sonra metabolizmaniz yavaslar ve ilerleyen her 10 yilda bu yavaslama iyice artar. Metabolizma yavaslayinca yag depolanmasi artar. Bununla birlikte kas kitlesi artarsa metabolizma artar. Yuksek GI’li karbonhidrat yenirse bunlar yag olarak depolanir ve metabolizmayi yavaslatir. Kilo artinca insulin direnci artar, uyku bozulur ve stres artar. Insulin direnci, hormon bozukluklari, uykusuzluk ve stres metabolizmayi yavaslatan etkenlerdir. Metabolizmayi zayiflatan diger nedenler kilo alip vermeler ve hareketsiz yasamdir.

Metabolizmayi hizlandirmak icin sunlari yapin:
1. Asiri yemekten kacinin
2. Kas kitlenizi artirmak icin spor yapin
3. Iyi uyuyun
4. Dengeli yiyin
5. Yuksek GI’li gidalardan uzak durun
6. Kafeinden (cay, kahve, kola) uzak durun
7. Yeterli kalsiyum alin ( brokoli, badem, kabak, koyu sebzeler, sut, yogurt ,peynir)
8. Alkolu azaltin
9. Ogun atlamayin

Tiroid Hastaligi Kilo Vermeyi Engeller

Tiroid yetmezligi metabolizmayi yavaslatan ve bu nedenle kisilerde onceki kilolarina gore %15-30 oraninda kilo alinmasina neden olan bir hastaliktir. Bu nedenle tiroid bezi yetmezligi tedavi edilmeden kilo vermek cok zordur. Tiroid hormon ilaclari ile hastalarin cogunda tedaviyle birlikte kilo verme olusursa da hastalarin % 17’si kilo veremez. Ozellikle menopozdaki kadinlarda bu durum daha sik gorulur. Hem menopoz hem de tiroid yetmezligi kilo vermeyi engeller.
Tiroid bezi yetmezligi olmadigi halde kilo vermeye calisan kisilerde belirli bir kilo verdikten sonra kilo kaybinin azaldigi veya durdugu bir donem olusur. Bu durum vucudun kendini koruma mekanizmasidir. Vucudumuz daha fazla kilo verilmesine direnc gostermeye baslar. Bu direnc tiroid hormonlarinin azalmasiyla olabildigi gibi bazi baska hormonlarin salinmasinin artmasi ile de olusur. Kalori alimi yani yenilen gida alimi azaldikca vucudumuzda bulunan T4 hormonunun T3 hormonuna donusumu azalir ve sonucta hucrelere giren ve etkili olan T3 azaldikca metabolizmamiz yavaslar ve kilo veremeyiz.
Kilo vermeyi engelleyen hormonlardan birisi Ghrelin hormonudur. Bu hormon mideden salgilanmakta ve kana karisarak beyine ulasip yemek yemeyi artirmaktadir. Kilo vermek icin diyet yaparken bu hormon kanda artmakta ve daha fazla kilo verilmesini engellemektedir. Bu hormonun salgilanmasini onleyecek bir ilac ise henuz yoktur.
Bazi minerallerin eksiklikleri de kilo vermeyi engeller. Manganez, krom cinko, kalsiyum ve magnezyum eksikligi ozellikle cok onemlidir. Bu minerallerde saptanan eksikliklerin tedaviyle duzeltilmelidir.
T4 hormonunun T3’e donusmesinde selenyum minerali de etkili oldugundan kilo veremeyen kisilerde selenyum eksikligi olup olmadigina bakilmasi gerekir. Selenyum eksikligi varsa bu eksiklik giderilir. Ayrica cinko, demir, bakir mineralleri de T4’un T3’e donusumunde etkilidir. Bu minerallerde eksiklik olup olmadigina da bakilmasi gerekir.
Omega-3 alimini artirmak kilo vermede faydali olabilir. Omega-3 yag asitleri tiroid hormonlarinin hucrelerdeki etkisini artirmaktadir.
Tiroid yetmezligi olan hastalarda metabolizma yavasladigindan alinan karbonhidratlarin (unlu, sekerli gidalarin) sindirilmesi veya parcalanmasi ve kandaki sekerin hucrelere girmesi zorlasir. Bu nedenle vucut daha fazla insulin salgilayarak kan sekerini dusurmeye calisir. Insulin arttikca da istahta artma ve kilo alma olusur. Insulin hormonundaki yukselmeler gun icinde kan sekerinde dusme yaptigi icin de yorgunluk, bas donmesi, bitkinlik, ofkelenme, birden sinirlenme, bagirma ve aclik hissi olusur. Sizde bu belirtiler varsa kan sekerinizde dusmeler oluyor demektir. Bunu anlamak icin 3-4 saatlik seker yukleme testi yaptirmaniz gerekir.
Stresli kisilerde stres hormonu dedigimiz kortizol artmaya baslar ve artan kortizol hormonu da kan sekerini yukseltir.
Yukarida soz edilen faktorler hipotiroidili bir hastada kilo almaya, kan sekerinde dusmelere neden olur. Eger kilo veremezseniz ileride bu defa seker hastaligi gelisir.
Bu nedenle karbonhidrat ve yagdan fakir bir beslenme ile ve egzersiz yaparak kilo vermeyi denemelisiniz.
Iyi beslenmenize ve egzersiz yapmamiza ragmen zayiflayamiyorsaniz doktorunuz size bazi ilaclar verecektir. Bu ilaclar zayiflamaniza yardimci olur.
Kilo veremeyen tiroid yetmezlikli hastalarda T4 ve T3 ilaclarini birlikte almak bazen faydali olabilir. TSH hormonunu 1.5-2.5 arasinda tutacak sekilde doktorunuz bu ilaclari ayarlayacaktir.
Yukaridaki onlemlere ragmen kilo veremeyen kisilerde altta yatan diger nedenleri arastirmak gerekir. Bunlar depresyon, stres, uyku bozukluklari, bazi mineral ve vitamin eksikleri ve gida allerjileri olabilir. Ozellikle selenyum, cinko, ve demir eksikligi varsa bunlarin tedavisi kilo vermeniz acisindan cok onemlidir.
Bazen TSH hormonu normal oldugu halde kilo veremeyen hastalarda anti-TPO antikoru yuksek olabilir. Anti-TPO antikor yuksekliginde tiroid bezinin calismasinda hafif bozukluklar olabilir.

Ozetle; tiroid yetmezligi olan kisiler kilo veremiyorsa su nedenler arastirilir:
1. Ilac yeterince aliniyor mu? TSH duzeyi istenen seviyede mi? TSH duzeyi 1-1.5 duzeyine indirmekle kilo verme saglanabilir.
2. Gida allerjisi olup olmadigini arastirmak gerekir. Gida allerjisi varsa kilo vermede sikinti olur.
3. Kanda insulin duzeyine bakilir. Insulin yuksek ise ona yonelik tedaviler uygulanir.
4. Kalori azaltilmasini yeterince yapmamis olabilirsiniz
5. Selenyum, B vitamini, yag asitleri, magnezyum ve kalsiyum eksikliginiz varsa kilo veremezsiniz
6. Psikolojik stres varsa duzeltilmelidir. Stresi olan kisilerin kilo vermesi zordur.
7. Kanda anti-TPO antikoruna bakilir. Yuksek ise ona yonelik tetkik ve tedaviler yapilir.
8. Diger hormon bozukluklari olup almadigi arastirilir (Kortizol eksikligi, yumurtalik kistleri, prolaktin hormon yuksekligi, kan kalsiyum azligi gibi).

INSULIN FAZLALIGI KILO ALDIRIR



Insulin Nasil Salgilanir?

Insulin hormonu, midenin altinda bulunan pankreas bezindeki beta hucrelerinden salgilanir. Pankreas bezinden insulin salgilanmasi kan sekeri seviyesine gore ayarlanir. Kanda seker artinca ilk 1-2 dakika icinde pankreasdan insulin salgisi hizli olur ve buna ‘’ilk faz insulin salgisi’’ denir. Bu salgi 3-7 dakika surer. Daha sonra ikinci faz denen salgi olusur ki, bu yavas bir salgilanmadir ve devamlidir.
Vucudumuz kendisi icin gerekli olan enerjiyi yedigimiz gidalardan elde eder. Yemek yedikten sonra gidalar bagirsaklarda parcalanir ve ufak seker parcalarina donusur ve bagirsaktan emilerek kan akimi yoluyla vucudumuza dagilir. Enerji saglanmasi icin kan sekerinin, kas, karaciger, yag ve beyin gibi dokular basta olmak uzere hepsine girmesi gerekir. Kandaki sekerin hucrelere girmesi pankreas bezinden salgilanan insulin hormonu sayesinde olur. Bir bakima insulin enerjinin depolanmasini saglayan bir hormondur. Insulin hormonu yoksa veya oldugu halde etki gosteremiyorsa seker hucreye giremediginden kanda birikir ve seker hastaligi ortaya cikar. Kan sekerinin ayarlanmasinda insulin cok onemli olmasina ragmen diger hormonlarin (glukagon, adrenalin gibi) da kismi etkileri vardir.

Insulin Kilo Yapar
Obezite yani kilo almaya neden olan hormonlardan birisi kanda insulin hormonunun yemek sonrasi yuksek olmasidir. Yuksek glisemik indekse sahip yani kan sekerini hizli yukselten karbonhidratlarin devamli fazla yenmesi kanda insulin hormonunun hep yuksek olmasina, doygunlugun kisa sureli olmasina, acikma ataklarina ve kilo almaya neden olur. Kandaki asiri insulin kilo almanizin en onemli nedenidir. Bu nedenle kanda insulin duzeyini normal sinirlarda tutmak kilo vermenizi saglamaktadir.

Insulin Direnci
Kanda yuksek olan insulin onceleri kan sekerini hucrelere sokar, fakat daha sonra bu gorevini yapamaz hale gelir. Iste insulin hormonunun yeterince etkili olamamasina INSULIN DIRENCI (Rezistansi) adi verilir. Insulin direnci’ni kan damariyla hucre arasinda bulunan bir duvar olarak dusunebilirsiniz. Bu duvar (insulin direnci) kandaki glukozun kas ve yag hucresine girmesini onler. Duvar yukseldikce (insulin direnci arttikca) kan sekerinin hucreye girmesi icin daha fazla insulin salgilanmasi gerekir. Pankreasdan salgilanan insulin hormonu salgisi, belirli bir sure sonra pankreas bezinin cok calismaktan dolayi yorulmasi nedeniyle azalir ve seker hastaligi ortaya cikar. Bu surecte once reaktif hipoglisemi (acikma ataklari), gizli seker ve sonra asikar seker hastaligi ortaya cikar.
Insulin direncinin etkili oldugu yerler kaslar ve karacigerdir. Kandaki seker kaslar ve karaciger tarafindan cok miktarda alinir. Eger direnc varsa yani insulin yeterince etkili degilse yemek sonrasi kanda artan seker kas ve karacigere giremedigi icin kanda birikmeye baslar ve kan sekeri yukselir. ,
Insulin hormonu yag dokusundan yaglarin cozulmesini engelleyen bir hormondur. Insulin etkisi azalinca yag dokusundan yaglar cozulmeye baslar ve kanda yag asitleri veya yaglar artmaya baslar.
Karacigerde olusan seker uretimi saglikli kisilerde insulin hormonu tarafindan baskilanir. Seker hastalarinda ise insulin etkisi olmadigindan karacigerden de asiri miktarda seker uretilir ve kan sekeri yukselir. Aclik kan sekeri 100 mg/dl ‘yi gectigi andan itibaren karacigerde seker uretimi artmis demektir.
Insulin direnci kilolu kisilerde daha fazladir ve o yuzden kilo arttikca bu direnc artar ve seker hastaligi gorulme olasiligi artar. Ozellikle yagin karinda ic organlar etrafinda birikmesi seker hastaligi riskini iyice artirir.
Yag dokusundan cozunen yag asitlerinin kanda cok artmasi hem insulinin calismasini bozar hem de bu yaglarin depolanmamasi gereken pankreas gibi dokularda depolanmasi da seker hastaligi gelisimine katkida bulunur.
Yag dokusundan salgilanan leptin, adiponektin, TNF-alfa gibi hormonlarin fazla veya azligi da seker hastaligi gelisimine katkida bulunur.

Insulin Yuksekliginin Belirtileri:
Yuksek insulin duzeyleri sizde su sikintilara ve sikayetlere neden olur:
a) Sik acikma ve sekerli gidalar yemeye neden olur
b) Sabah yorgun kalkarsiniz ve kendinizi gun boyu yorgun hissedersiniz. Ozellikle ogleden sonralari bitkin olursunuz.
c) Daha sabirsiz ve ofkeli olursunuz
d) Enerjiniz azalir, halsiz, bitkin ve yuruyecek haliniz kalmaz
e) Yemeklerden sonra uyku basar ve gun icinde uyuklamalar olur
f) Konsantre olamazsiniz, beyin faaliyetleriniz zayiflar, sersemlemis vaziyette gezersiniz.
g) Horlama ve uyku bozukluklari siktir


Insulin Yuksekliginin Iki Onemli Nedeni:
Insulin yuksekliginin belenmeyle ilgili iki onemli nedeni sunlardir:

1)Bir ogunde asiri karbonhidrat yemek
2)Bir ogunde asiri kalori almaktir.

Karbonhidratlarin fazla alinmasi insulin salgilanmasini artirdigi gibi kalorinin fazla alinmasi da yag olusmasina neden olacak sekilde insulin yuksekligi olusturur.