Horlama&Uyku Apnesinden Kurtulmak Mümkün Mü?

Modern yaşam insan hayatına kolaylıkların yanısıra sayısız sağlık sorunlarını da beraberinde getirdi. Horlama ve Uyku Apnesi bu hastalıklardan sadece ikisi ve tedavi edilmediği takdirde insan yaşamını kabusa çeviriyor. ENT Tıp Merkezi Nöroloji Uzman Dr. Hülya Altıntaş konu hakkında bilgi verdi.

Tedavi şüphesiz tanıya dayanır. Tıbbi tedavinin belirlenebilmesi için hastanın burun, ağız, boğaz ve boynunun detaylı muayenesi sonrası apne, horlama boyutu ve kişinin sağlığına etkisini belirlemek açısından uyku laboratuarı çalışmaları yapılır. Uyku hastalığının tanısı konulduktan sonra ilgili uzman doktorlar tarafından tedavi planlanır.

Horlayan erişkin kişilerin alabilecekleri önlemler:
1. İyi bir adale tonusu kazanmak için sportif bir yaşam biçimi seçilmeli
2. Horlayan kişiler uyku ilaçları, sakinleştirici ve antihistaminik denilen alerji ilaçlarını uykudan önce almamalı
3. Uykudan 4 saat önce alkol almaktan sakınmalı
4. Uykudan 3 saat önce ağır yemekten sakınmalı
5. Aşırı yorgunluktan sakınmalı
6. Uykuda sırt üstü yatmak yerine yana yatmak tercih edilmeli. Eski bir öneri olarak pijama sırtına tenis topu dikmek hala faydalı bir metot dur. Böylelikle sırt üstü uyumaya engel olunur. Her pozisyonda horlayan kişiler “ağır horlayan” olarak isimlendirilir. Bu kişilerin yukarıdaki önerilerden daha fazla yardıma ihtiyaçları vardır.

“CPAP Tedavisi”
CPAP aleti (Continuous Positive Air Pressure) özel bir burun maskesidir. Bu maskeye hava gelmesini sağlayan hortum ve devamlı pozitif basınç üreten bir tür hava kompresöründen oluşur.

*CPAP aleti, ağız içinde sürekli bir pozitif basınç yaratıp dokuların gevşemesini ve hava yolunu daraltmasını engelleyerek etkisini gösterir. TUAS hastalarının %70’i bu tedaviye uyum sağlamakta ve aletlerini düzenli kullanmaktadır.

*Yaşlı hastalarda veya yaşı ne olursa olsun apne-hipopne indeksi 30’un üzerinde olan olgularda; ayrıca indeksi düşük olsa bile gündüz aşırı uykululuğu mevcut kişilerde, tedaviye uyum problemi olmadıkça ilk seçenek CPAP cihazı olmalıdır.

*CPAP tedavisi düzenli kullanıldığı sürece TUAS olgularında bugün için en etkili tedavi yöntemidir.

*Diyet ve kilo verme şüphesiz gereklidir. Ancak TUAS’lu hastalar metabolizmalarındaki ve hormonal dengelerindeki düzensizlikten dolayı kolay kilo verememekte veya verdikleri kiloları kısa süre sonra fazlasıyla geri almaktadırlar. CPAP aleti kullanmaya başladıktan sonra ise kilo vermelerinin kolaylaştığı gözlenmektedir. Bu hem metabolik dengelerinin düzelmesine hem de uykululuğun azalması dolayısıyla daha hareketli bir yaşam sürmeye başlamalarına bağlıdır. Aynı zamanda zayıflama ile birlikte üst solunum yolundaki darlığın azalması da CPAP aletini daha düşük basınçlarda kullanmayı sağlamakta ve uyumu kolaylaştırmaktadır.

*Ağız içi apareyler; Bazı hafif olgularda alt çenenin biraz öne çekilerek solunum pasajının artırılmasını sağlayan ağız içi apareyler yararlı olabilmektedir.

Cerrahi Yöntemler
Alerjiye bağlı şişlik, bademcik, geniz eti veya burun eğrilikleri cerrahi müdahale gerektirir.
Apne de en sık uygulanan UPPP ameliyatıdır (uvulo-palato-farengo-plasti). Horlama - nefessiz kalmaya sebep olan hareketli dokuların sabitleştirilmesi ve hava yolunun daha genişletilmesini sağlayan bir ameliyattır. Basit horlamada uygulanan cerrahiye göre daha kapsamlı, ciddidir. Küçük dil ve yumuşak damak başta olmak üzere üst solunum yolundaki yumuşak dokuların fazlalıklarını azaltma, dokuları gerginleştirme amacını taşır. Önceleri daha sık olarak uygulanan bu yöntem artık ancak belirli hasta gruplarında özellikle de Apne-hipopne indeksi 30’un altında olan genç hastalarda ve CPAP aletine uyum sağlayamayan ya da estetik kaygılarla kullanmak istemeyen olgularda uygulanmaktadır.

Laser’ ın kullanıldığı Laser-assisted uvulopalatoplasti (LAUP) lokal anestezi ile de yapılan bir başka ameliyattır. Horlayan hastalardan obstrüktif uyku apne hastalığı olan ve horlayan hastaların bir kısmı operasyonlardan yarar görmektedir.