Halihazırda ülkemizde cumhurbaşkanlığı makamı sınırlı yetkilerle donatılmış, daha çok onama makamı gibi çalışmakta. Başbakanlık ise devlet idaresinde yasama ve yürütme erklerinin doğrudan içinde. Başkanlık sistemiyle birlikte bu erkler ve yetkiler farklı bir duruma bürünecek. Daha açıklayıcı olması adına wikipedia'dan aldığım bilgiler:
Başkanlık sistemi aşağıdaki özellikleri taşır:
-Devlet başkanı yasa önermez fakat yasama organının (parlamento) yaptığı yasaları veto etme hakkına sahiptir. Buna rağmen yasama organından nitelikli bir çoğunluk bu vetoyu iptal edebilir. Bu yöntem İngiliz Monarşi sisteminde herhangi bir yasanın kraliyet onayı olmadan yürürlüğe konamayacağı konseptinden türetilmiştir.
-Sabit bir başkanlık süresi vardır. Seçimler planlanmış tarihlerde yapılır. Güvensizlik oyu ile hükûmet düşürülüp erken seçimler düzenlenemez. Bazı ülkelerde devlet başkanının kanunları ihlal ettiği durumlarda "Impeachment" denilen meclis soruşturmasıyla erken seçimlere gidilmesi şeklinde istisnalar vardır.
-Yürütme erki tektir. Kabine üyeleri devlet başkanıyla birlikte çalışır ve yürütme ile yasama organlarının ilkelerini tatbik etmek zorundadırlar. Başkanlık sisteminde devlet başkanının bakanlar kurulu için önerdiği adaylar ve hakimler yasama organı tarafından onaylanmalıdır. Devlet başkanı; kabine üyeleri, ordu veya yürütme erkinin herhangi bir çalışanını doğrudan yönetme hakkına sahiptir. Fakat hakimleri fesh etme veya emir verme gibi bir yetkisi yoktur.
-Yasama ve yürütmenin ayrıldığı yönetimlerde suçtan hüküm giymiş mahkum ve suçluları affetme veya cezalarını hafifletme genelde devlet başkanının elindedir.
Aslî özellikler
Başkanlık sisteminin özetle aslî ayırdedici özellikleri şunlardır:
-Devlet başkanı doğrudan halk tarafından seçilir.
-Yürütme organı tek kişiden müteşekkildir.
-Yürütme yasamanın güvenine dayanmaz.
Tali özellikler
Tali özellikler başkanlık sisteminin olmazsa olmaz şartları değildir. Başkanlık sistemi için yukarıda belirtilen üç asli özelliğin olması yeterlidir. Başkanlık sistemi aşağıda belirtilen tali özelliklerden birini taşımıyorsa başkanlık sistemi olmaktan çıkmaz.
-Yürütme yasamayı feshedemez.
-Yürütme organında görev alan bir kişi aynı anda yasamada da görev alamaz.
-Başkan, yasama organının çalışmasına katılamaz.
http://tr.wikipedia.org/wiki/Başkanlık_sistemi Okuduğum kadarıyla başkanlık sisteminde yürütme yetkisini tamamen elinde bulunan başkanın gerektiğinde muhalif gruplara çok sert yaptırımları olabiliyor. Bunun yanında halkoyuyla seçildiği için meclis tarafından düşürülemiyor. Bu sistemde ülke adına tek bir lider öne çıkarken, parlamenter sistemde kurumsallaşmış partiler sözkonusu. Karşılaştırmalı ve açıklamalı geniş bir makale okumak isterseniz;
http://ydemokrat.blogspot.com.tr/2010/04/parlamenter-sistem-ve-baskanlik-sistemi.html Bu durumda bizim ülkemize uygulanabilir olup olmadığı tartışılır, şu andaki sistemden başkanlık sistemine geçiş ne derece doğru olur, ya da ne işe yarar onu da zamanla göreceğiz...