Gıdaları saklama koşulları

Hep sağlıklı beslenmekten bahsederiz ama bu kavramı satın aldığımız besinlerin tazeliği ve diyetin örüntüsünde tüm besin gruplarını bulundurmak olarak algılamaktayız. Fakat aslında “sağlıklı beslenmek” kavramı besinlerin üretimi, satın alınması, saklanması, işlenmesi ve tüketimi şeklinde tüm aşamalarını kapsamaktadır. Besinlerin saklanması, besinlerden maksimum faydanın elde edilmesi açısından önem arz etmektedir. Peki besinleri nasıl saklamalıyız? Her besin grubu için saklama koşulları farklı mıdır?

Özellikle yaz mevsiminde oluşumuz besinlerin daha çabuk bozulmasına sebep olmakta. Basit kurallar uygulayarak hem besinlerinizi uzun süre taze tutabilir hem de gıdalardan maksimum fayda edinmiş olursunuz. Her besin grubu için ele alalım:

ETLER:

Potansiyel riskli besinlerdendir. Bu nedenle buzdolabında saklayacağımız etler, buzdolabının en soğuk yerinde saklanmalıdır. Buzluğa en yakın olan en üst raf buzdolabının en soğuk bölümüdür. Buzdolabında çiğ olarak saklayacağımız kıyma 1-2 gün, parça etler 2-3 gün bozulmadan kalabilir. Eğer etlerimizi uzun süre saklamak istiyorsak, dondurucularda saklayabiliriz. Fakat dondurucuda saklayacağımız etlerimizi şu şekilde hazırlamalıyız; tek pişirimlik halde paketlemelisiniz. Dondurucuya yerleştirdiğiniz tarihi not etmelisiniz ve ilk yerleştirdiğiniz paketi ilk önce tüketmeye özen göstermelisiniz. Çözdürülen etlerin tekrar dondurulması mikrobiyal tehlike oluşturacağı için tekrar dondurulması kesinlikle doğru değildir. Bu şekilde hazırlayıp dondurucuya attığımız etleri 8-12 ay bozulmadan saklayabiliriz.

Buzdolabı ve dondurucuyu yerleştirirken pişmiş ve çiğ etlerin temas etmemesine dikkat edin. Beyaz et ve kırmızı et birbiriyle temas etmemelidir. Bu şekilde temaslar çapraz bulaşmaya neden olur ve mikrobiyal tehdit oluşturur.

BALIK:

Buzdolabında 1-2 gün saklayabileceğimiz balıklar dondurucularda 6 aya kadar saklanma özelliği taşırlar. Yağlı balıklar ise (somon balığı, ton balığı vb.) dondurulduğunda 1 yıla kadar saklanabilir. Balığın çok uzun süre saklanması besin zehirlenmesine yol açabilir. Uzun süre bekleyen balıklarda histamin oranı artar ve buna bağlı olarak tüketen bireylerde baş ağrısı, ateş, kızarıklık oluşabilir. Bunun yanında kılcal damarlarda geçirgenlik artar.

YUMURTA:

Yıkanmadan, kuru olarak buzdolabında 2-3 hafta saklama süresi vardır. Yumurta yıkandığı zaman üzerindeki porlar açılır ve yumurtanın içine mikroorganizma geçişi olur. Sağlığı tehdit eden bir durumdur. Aynı zamanda yumurtanın çabuk bayatlamasına da sebebiyet verir. Yumurtayı saklamak için en doğru yöntem açık olmayacak şekilde kapaklı bir kapta veya satın alındıkları viyollerin içinde saklanmasıdır.

SÜT-YOĞURT:

Açık alınan sütler buzdolabında 2-3 gün saklanabilir. Pastörize şeklinde alınanlar ise buzdolabında 2 günden fazla saklanmamalıdır. UHT sütler açılmadı sürece oda sıcaklığında 1,5 ay, buzdolabında ise 3 ay saklanma özelliğindedir.

Sütlerin buzdolabı kapağında saklanması doğru bir uygulama değildir. Buzdolabı kapakları sürekli açılıp kapandığı için hava ile temas eden sütler ısı değişimine uğrar ve bozulma süresinin kısalmasına sebep olur.

Yoğurt, buzdolabında ağzı kapalı olmak şartıyla 2 hafta bozulmadan kalabilir. Yoğurdun sulanmasını önlemek amacıyla saklanan kabın içinde kaşık bırakılmamalı ve yoğurt alındığında yüzeyi kaşıkla düzeltilmelidir.

MEYVE:

Muz hariç tüm meyveler buzdolabında saklanabilir. Muz oda sıcaklığında saklanabilir. Buzdolabında saklandığında kararmalar oluşacağı için renk ve tat kalitesinde bozulmalar oluşacaktır.

Portakal, elma, armut vb. meyveler buzdolabında 1-2 hafta, üzüm, şeftali, kayısı vb. meyveler 4-5 gün; kiraz, çilek, dut vb. meyveler ise 1-2 gün saklanabilir.

Dondurucuya atılacak meyveler uygun şekilde yıkandıktan sonra poşetlenmelidir. Meyvelerin su içeriği düşünüldüğünde, dondurma işlemi sonrası hacim artışı meydana geleceği için poşette bir miktar boşluk bulundurmak gerekir.

Bunun yanı sıra meyveleri dondururken şeker ilave ederek veya şurup içinde biraz bekleterek de dondurma işlemi gerçekleştirebiliriz. Bu şekilde dondurulan meyvelerin ömrü 6-12 ay şeklinde değişmektedir.

SEBZELER:

Buzdolabında;

Yeşillikler ve domates 2-3 gün; lahana, havuç, kereviz vb. sebzeler 6-7 gün, fasulye, bakla, bezelye vb. sebzeler ise 3-4 gün saklanabilir.

Yeşillik, ıspanak gibi sebzelerin tazeliklerini koruması için, nem kaybının olmaması için temiz havlu kağıtlara sarılarak saklanmalıdır. Sebzeler ve meyveler buzdolabında yıkanmadan saklanmalıdır.



BAKLİYAT:

Kuru ve serin ortamda saklanmalıdır. Saklandıkları ortam sıcaklığının 18 derece olması yeterlidir. Hava sirkülasyonunu sağlayabilecek şekilde bez torbalarda ağzı kapalı olarak muhafaza edilmelidir. Ortamın havadar, rutubetsiz ve güneş ışığından uzak olması gerekmektedir. Aksi takdirde, nem ve güneş ışığına maruz kalan kurubaklagillerde aflatoksin denen toksik bir madde oluşur ve insan sağlığını tehdit edici bir unsurdur.

KURUYEMİŞLER:

Uzun süre hava ve ısıya maruz kalan kuruyemişlerde, yağ asitleri oksidasyona uğrar ve hem lezzette acılaşma meydana gelir hem de yağ asitlerinin biyoyararlılığında azalma olur. Kuruyemişler, oksijen, ısı ve neme karşı hassastırlar. En doğru saklama koşulu; serin, kuru ve karanlık bir ortamdır.

EKMEK:

Poşete veya streç filme sararak saklamak nem kaybını önleyeceği için daha uzun süre taze kalmasını sağlar. Dondurucuya atılacaksa, dilimlenmiş halde olmalıdır. Çözdürülen ekmeklerin tekrar dondurucuya atılması besin kalitesi ve doku kalitesinde bozulmalar oluşturacağı için dilimlenen ekmeklerin tüketilecek miktarlarda alınıp çözdürülmesi daha uygun olacaktır.

Kaynak: doktor sitesi

Yiyecekleri Vakumlayarak Saklamanız İçin 6 Önemli Sebep

Oksitlenmeyi Saf Dışı Edin!

Oksijen oksitlenmenin temel nedenidir. Vakumlamak oksitlenmeyi engeller ki, oksitlenme de bozulmanın en önemli nedenidir. Oksitlenmeyi nasıl mı anlarsınız? Çok basit! Devamlı karşılaştığınız bir durum aslında. Açıkta bırakılan elma, şeftali, muzun kahveye dönen rengine şahit olduysanız, oksitlenmeye de tanık oldunuz demektir. Vitaminler ve mineraller oksitlenmenin etkisiyle potansiyellerini kaybederler. Oksijeni elimine edin ki bozulmayı durdurabilin!

Böcek İstilasına Son!

Böcek istilası mikroskobik boyuttaki yumurta veya larvanın yiyeceğin ya da paketin içinde kalmış olmasından veya yiyeceklerin depolanma aşamasında böceğin kendisinin paket içine sızmasıyla gerçekleşir. Her iki durumda da vakumlama paket içindeki oksijeni çıkaracağından içindeki yiyeceği korur, çünkü bir çeşit hava bariyeri oluşturur yani havayı mühürler.


Bu neden mi önemli? Böcekler de diğer bütün canlılar gibi havaya ihtiyaç duyarlar. Ortamdaki hava çıkarılırsa böcekler yaşamlarını sürdüremezler. Koruyucu hava bariyerleri yiyeceğin aromasının paket içinde kalmasını sağlar; böylece dışarıdaki böcekler de yiyeceğin kokusunu alamazlar.

Hassas Tatları Ve Yağları Koruyun!
Son yıllarda değişen yemek kültürü ve sağlık bilinci doğrultusunda beslenmemiz içinde en önemli değişimi sağlayan gıda balıktır. Son yıllarda evlerimizde balık tüketimi oldukça büyük bir yükseliş kaydetti. Balık özellikle içerdiği Omega 3 ile kalp hastalıklarındaki koruyucu etkisiyle gönülleri fethetmiş durumda. Sadece kalp hastalıkları değil elbette. Anne karnından başlamak üzere bütün yaşam boyunca faydaları sıralamakla bitmeyecek bir maddedir Omega 3. Neden mi balıktan bahsediyoruz? Çünkü balıktaki yağ diğer beyaz veya kırmızı etlere göre çok daha çabuk bozulur.

Sıradan bir paketleme ile balık buzdolabında sadece 2 gün bozulmadan kalabilir. Yine sıradan bir paketleme ile derin dondurucuda en fazla 2 ay tutabilirsiniz. Ama eğer vakumlarsanız balığınızı, buzdolabında 4-6 gün; derin dondurucuda da 2 yıl tutabilirsiniz!

Don Yanığını Engelleyin

Don yanığı ne midir? Paketlenmesi tam yapılmadan uzun süre dondurucuda bekletilen gıdalarda oluşan nem kaybıdır. Bu da yiyeceklerin donan kısımlarının tat kaybetmesine neden olur.

Doğal Nemi Koruyun

Hava nemin buharlaşmasına neden olur. Yiyecekleri paketlememizin bir nedeni de onları kurumaktan alıkoymaktır. Kendi var olan nemini içine hapsetmektir. Bazı yemeklerin köşelerini kuruduğundan ya da kıvrıldığından dolayı ayırıp çöğe attığınız oldu mu hiç? Vakum yöntemiyle paketlenen gıdalar havaları alınmış olduğundan bu tür riskleri elimine eder. Yiyeceklerin tamamını ilk günkü gibi tüketmiş olursunuz.

Nem Bulaşmasını Durdurun

Önceden kurutulmuş gıdalar havası çıkarılmış ortamlarda muhafaza edilmelidirler; çünkü zaten kurumuş olan gıda tekrar nemlenirse bozulur.

Patates cipsi, krakerler, gevrekler gibi gıdalar nem bulaşmasına maruz kalabilecek gıdalar grubundadır. Hiç kimse ıslanmış gevrek, çıtırdamayan kraker ya da ıslak tadında cips yemek istemez. Gevrekliği koruyun! Günlük olarak tüketeceğiniz bu gibi yiyecekleri de vakum sayesinde dondurmadan buzdolabında taptaze tutabilirsiniz.

Sadece yiyecekler mi? Oksitlenebilecek diğer tüm malzemeler de vakumla uzun süre saklanabilir; pil, kibrit, ilk yardım malzemeleri, tohumlar ve daha niceleri.