DNA (deoksiriboz nükleik asit) genetik bileşenimizin ana materyalidir. DNA’mızda bulunan 4 temel bazın çeşitli kombinasyonları sayesinde (bunlar: A – Adenin, T – Timin, C-Sitozin, G-Guanin) tüm bu doğadaki çeşitlilik meydana gelir. Zaten DNA’mız bu dört harf kullanılarak yazılan bir kitap gibidir. Özellikle son gelişmeler bir hayli şaşırtıcı.
Daha 5. DNA bazına alışamamışken (hatta birçok kişi bu bazın varlığını bile bilmez) bir de işe 6.DNA bazı girdi.
İKİ BAZ DAHA
METİL SİTOZİN
1980’lerin başında DNA’nın artık klasikleşmiş 4 bazına ekstradan 5. Baz olan metil sitozin eklenmiştir. Metilsitozin, sitozin’in 5 numaralı karbonuna bir metil grubunun eklenmiş halidir. Metil sitozin, epigenetik bir değişimdir. Hatta mC, her dokuda bulunan genleri aktif veya pasif duruma getirebilir. Bu işlev de metil sitozini epigenetik mekanizmanın temellerinden biri haline getirir.
YENİ KEŞİF: METİL ADENİN
IDIBELL-Bellvitge Biyomedikal Araştırma Enstitüsü’nde yapılan ve Cell dergisinde yayınlanan yeni çalışmalara göre altıncı bir DNA bazı yakında literatüre girebilir:
Metil Adenin
Metil Adenin, epigenetik mekanizmaların belirlenmesi ve denetlenmesinde ayrıca hücrelerdeki yaşam döngüsünün de kontrol edilip düzenlenmesinde etkili bir unsur. Bu yeni keşfedilen baz, özellikle gen ekspresyonunda da etkili bir görev almaktadır. Bu şekilde de yeni epigenetik markerlar oluşturmaktadır. Bu keşif çalışması bir hayli zordu. Çünkü araştırmacılar mA’nın DNA’mızdaki yoğunluğunun çok az olmasından dolayı, çok hassas analitik ve teknik metotlar geliştirmek zorundalardı. Ki bu başarıldı. Ayrıca mA, kök hücrelerimizde ve bu hücrelerin gelişimlerinin erken evrelerinde çok önemli ve spresifik bir role sahipti.
Ayrıca bakteriler, genomlarında diğer organizmalardan gelen genetik materyalin yerleşmesine ve genetiklerinin manipüle edilmesine karşı koruyucu bir görev üstlenen metil-adenine evrimsel süreç içerisinde binlerce yıldır sahiptiler.
Şu anda yapılan çalışmalar, insanlarda da bulunan bu altıncı DNA bazının görevlerini çok iyi anlamak ve genomumuzda kendini nasıl ifade ettiğini bulmak üzerine yoğunlaşıyor.
gercekbilim.com