Diyetle yatıyor, diyetle kalkıyoruz; sıfır beden olmanın hayallerini kuruyoruz. Acaba sıfır beden olmasak da mutlu olsak nasıl olur?
Bir süredir diyet yapanlara ve kafayı diyetle bozanlara muhalif bir internet sitesini takip etmekteyim.
‘Diyeti bırak yaşamana bak’ sloganı ile insanları diyete değil ama sağlıklı yaşamaya davet eden bir site. Üstelik şöyle bir söylemleri de var: “Eğer herhangi bir diyet işe yarasaydı, durmaksızın yenileri icat edilmezdi”. Nefis değil mi? Hayatın zevk ve mutluluk üzerine kurulması gerektiğine inanan biri olarak, yemekten bu kadar da keyif almaktayken sonuna kadar destekliyorum.
Bir örnek insan olmak yolunda hızla ilerleyenler sanırım aralarında farklı birini görmek istemiyorlar. Yani herkes röfleli uzun saçlı, bu yıl moda diye upuzun elbiseli, kemikleri çıkacak kadar zayıf ve kocaman gözlüklü olmak zorunda mı? Fakat size kebaplara, mantılara gömülün de demiyorum, amaç sağlıklı ve moda deyimle ‘fit’ olmak.
Herkesin ‘sağlıklı olma kilosu’ da farklıymış hekimlerden öğrendiğime göre. Yaşamaya bakacağız ancak sporu asla ihmal etmeyeceğiz, kiloyu dert etmeyeceğiz ama şişmanlamayacağız, sıfır beden olmayacağız ama 44 beden de olmayacağız. Olduğumuz gibi güzelsek daha ne isteyelim hayattan? Sağlıklı yaşamaya ve sağlıklı kiloya inanan Dr. Yasemin Bradley ve Dr. Selahattin Dönmez’le diyet çılgınlığı hakkında konuştum.
SAĞLIKLI YEMEK Mı, DıYET Mı?
Şişmanlık nedir, şişman olup olmadığımızı nasıl anlayacağız?
Şişmanlık, vücuttaki yağ miktarının artması ile tanımlanan, gerek oluşum nedenleri, gerekse oluşturduğu komplikasyonlar ve zemin hazırladığı hastalıklar nedeniyle önemli bir sağlık sorunudur. Şişmanlığın temel tedavisi diyettir yani sağlıklı beslenme sistemidir. Bireyin yanlış beslenme alışkanlıkları düzeltilerek gereksinimlere uygun düzenlenmiş beslenme programı, egzersizle desteklenmelidir. Ancak, şişmanlığı oluşturan gerçek nedenin tam olarak saptanması önemlidir. Günlük enerji alımının kısıtlanması, obezitenin tedavisinde en uygun yöntemlerden biridir. Ancak bu amaçla kontrolsüz olarak kullanılan ve kısa sürede hızlı ağırlık kaybını hedefleyen çok düşük kalorili diyetler, düşük kalorili diyetler ile bilimsel olmayan birçok moda diyetler vücutta çok zararlı, çeşitli komplikasyonlara neden olmaktadır. Bu tarz diyetler; kişiye özel olmayan diyetlerdir, kişilerin bireysel özelliklerine göre düzenlenmemiştir, kısa sürede hızlı kilo kaybı vaat eden ‘şok’ diyetlerdir.
Bu diyetler işe yaramaz mı?
Bu diyetlerin birçoğu yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığı kazandırmayıp özel ürünleri öneren diyetlerdir veya tek besine dayalı uzun süre uygulanması mümkün olmayan diyetlerdir. En önemlisi bu gibi diyetler, kısa sürede etkili olmasına rağmen ağırlık kaybı kalıcı olmamaktadır. Diyetlerinin besin öğeleri yetersiz ve dengesizdir. Bu tarz diyetlerde vücutta oluşan ağırlık kaybı gerçekçi ve kalıcı değildir. Gerçek ağırlık kaybı vücuttaki yağ kitlesinin azalması ile mümkündür. Bunun dışındaki kas ve su kitlesindeki kayıplar hem sağlık açısından risklidir hem de kalıcı ağırlık kaybına neden olmamaktadır. Ağırlık kaybının hızlı olması öncelikle su kitlesindeki azalma ve sonra da kas kitlesindeki azalma ile ilişkilidir. Günümüzde birçok sağlık birimi tarafından önerilen yöntem, sürekli diyet yaparak yaşamak yerine gerçekten yeterli ve dengeli bir şekilde sağlıklı beslenmenin ne demek olduğunun ve kalıcı kilo vermek için sağlıklı bir diyet yapmanın tek etkili yol olduğunun öğrenilmesi ve benimsenmesidir.
Sağlıklı beslenmeyi tarif eder misiniz?
Sağlıklı bir beslenme, yeterli ve dengeli bir beslenme ile mümkündür. Bunu yapabilmek ancak karışık beslenme ile mümkündür. Karışık beslenme; karbonhidrat, protein, yağ, vitamin ve mineralleri içeren besinlerin hepsini birden, birlikte tüketmektir. Karışık beslenme için, belirli besin gruplarından, her gün yaşa, kiloya, boya ve cinsiyete uygun belirli ölçülerde almak gerekir. Ancak bu şekilde ihtiyacımız olan tüm besin öğelerini gün içinde dengeli ve sağlıklı bir porsiyonda almış olabiliriz.
Sizin yönteminiz nedir?
Ben kendi klinik deneyimlerime göre bana başvuran hastalarıma normal yemeği nasıl sağlıklı hale getirebileceklerini anlatıp, yıllardır yaptığım porsiyon eğitimiyle ciddi olumlu sonuçlar aldım. Bu nedenle mutlaka diyetisyen ve beslenme uzmanı eşliğinde size özgü beslenme davranışınızı geliştirecek, kendi beslenme kültürünüze uygun beslenme modeli geliştirmenin doğru yol olduğuna inanmaktayım. Aynen Amerikan Diyetisyenler Birliği, Amerikan Şişmanlık Birimi ve Dünya Sağlık Örgütü gibi… Eklemekte fayda var; bu popüler diyetlerin tuzağına düşen herkes yıllar boyu diyete bağımlı yaşamakta çünkü bu diyetler metabolizmanızın çoğu kez geri dönüşümü zor olan yavaşlamaya davetiye çıkartmakta…
Dr. Yasemin Bradley Su için ve yavaş yiyin
Bu işin bir sırrı var mı?
Mucize bir diyet formülü, bir zayıflama hapı, mucize bir yöntem yok! Bunu gördüğünüz zaman yaşamınızın kontrolünü ele alabilirsiniz. Böylece her seferinde yeni umutlarla ‘şu uzman’ veya ‘bu ünlü’ tarafından önerilen son diyete atlama derdinden de kurtulursunuz. Bize ‘şunu yapın, bunu yiyin’ diyen zayıflama ve sağlıklı yaşam biçimi üzerine yazılmış binlerce kitap var ama aslında daha sağlıklı bir yaşam sürmek, kilo vermek ve kilo korumak için büyük bir sır yok!
ZAYIF KALMA ÖNERıLERı
Sürekli diyet psikolojisi içinde olmadan kilo vermek veya korumak mümkün müdür, ne tavsiye edersiniz?
Daha fazla su için. Su, zayıflamaya çok iyi bir yardımcıdır. Daha az yemenize yol açar. Yağ metabolizmasını hızlandırır. Toksin atmanızı sağlar.
Miktarı azaltın. Çoğumuz sandığımızdan daha fazlasını yiyoruz!
Japonların felsefesini uygulayın; sofradan hafif kalkın.
Yavaş yiyin. Bu yiyeceklerin gerçek tadını almanızı ve daha az yemenizi sağlar. Üstelik sindirim sistemi sorunlarını da hafifletir.
Kalorisi düşük ama büyük hacim kaplayan yiyecekleri tercih edin. Mide, hacim reseptörleriyle çevirilidir. Mide dolduğunda, sinirler aracılığıyla beynimize ‘doydun, dur’ komutu iletilir. Bu komutu erken alabilmenin yolu hacim kaplayan yiyecekler. Bu amaçla kullanabileceğiniz yiyecek-içeceklere örnek mi? Su, salatalar, yağsız çorbalar, marul yaprakları, kereviz sapları, salatalık, domates.
Bol bol hareket edin. Fazla kalorileri yakmanın en iyi yolu.
Serbest öğün kullanın. Haftada 1 öğün kahvaltı-öğlen veya akşam yemeğini seçin. ıstediğiniz yiyecekleri yiyin.
Frene basmayı unutmayın. Bugün fazla mı kaçırdınız? ınsanız, zaaflarımız var ve hepimiz arada sırada kaçırabiliyoruz. Ertesi gün frene basın.
Tek tip beslenmeyin. Hep aynı gıdalara yönelirseniz vücudunuz birçok değerli besinin eksikliğini çekecektir. Kof beslenme kilo sorununa yol açar. ış gezileriniz 2 günden uzunsa yanınızda mutlaka spor ayakabınızı götürün. Otelde spor salonunda 30 dakika tempolu yürüyün.
Akşam yemeklerinde un haline çevrilebilecek yiyeceklerden uzak durun. Örneğin; pirinç, patates, makarna, mısır, fazla ekmek tüketmek gibi…
Yiyeceklerden zevk alın. Yediklerinizden dolayı kendinizi sürekli suçlu hissedip cezalandırmaya çalışmayın. Bu tür negatif düşüncelerin sağlığınız üzerinde yediklerinizden daha ters etkileri olacaktır.
Zihninizi serbest bırakın, göreceksiniz kalçalarınız da onu izleyecek! Beyniniz vücudunuzu hakimiyeti altına alınca, kilo sorununuzu çözmek daha da kolaylaşacak.
Bir süredir diyet yapanlara ve kafayı diyetle bozanlara muhalif bir internet sitesini takip etmekteyim.
‘Diyeti bırak yaşamana bak’ sloganı ile insanları diyete değil ama sağlıklı yaşamaya davet eden bir site. Üstelik şöyle bir söylemleri de var: “Eğer herhangi bir diyet işe yarasaydı, durmaksızın yenileri icat edilmezdi”. Nefis değil mi? Hayatın zevk ve mutluluk üzerine kurulması gerektiğine inanan biri olarak, yemekten bu kadar da keyif almaktayken sonuna kadar destekliyorum.
Bir örnek insan olmak yolunda hızla ilerleyenler sanırım aralarında farklı birini görmek istemiyorlar. Yani herkes röfleli uzun saçlı, bu yıl moda diye upuzun elbiseli, kemikleri çıkacak kadar zayıf ve kocaman gözlüklü olmak zorunda mı? Fakat size kebaplara, mantılara gömülün de demiyorum, amaç sağlıklı ve moda deyimle ‘fit’ olmak.
Herkesin ‘sağlıklı olma kilosu’ da farklıymış hekimlerden öğrendiğime göre. Yaşamaya bakacağız ancak sporu asla ihmal etmeyeceğiz, kiloyu dert etmeyeceğiz ama şişmanlamayacağız, sıfır beden olmayacağız ama 44 beden de olmayacağız. Olduğumuz gibi güzelsek daha ne isteyelim hayattan? Sağlıklı yaşamaya ve sağlıklı kiloya inanan Dr. Yasemin Bradley ve Dr. Selahattin Dönmez’le diyet çılgınlığı hakkında konuştum.
SAĞLIKLI YEMEK Mı, DıYET Mı?
Şişmanlık nedir, şişman olup olmadığımızı nasıl anlayacağız?
Şişmanlık, vücuttaki yağ miktarının artması ile tanımlanan, gerek oluşum nedenleri, gerekse oluşturduğu komplikasyonlar ve zemin hazırladığı hastalıklar nedeniyle önemli bir sağlık sorunudur. Şişmanlığın temel tedavisi diyettir yani sağlıklı beslenme sistemidir. Bireyin yanlış beslenme alışkanlıkları düzeltilerek gereksinimlere uygun düzenlenmiş beslenme programı, egzersizle desteklenmelidir. Ancak, şişmanlığı oluşturan gerçek nedenin tam olarak saptanması önemlidir. Günlük enerji alımının kısıtlanması, obezitenin tedavisinde en uygun yöntemlerden biridir. Ancak bu amaçla kontrolsüz olarak kullanılan ve kısa sürede hızlı ağırlık kaybını hedefleyen çok düşük kalorili diyetler, düşük kalorili diyetler ile bilimsel olmayan birçok moda diyetler vücutta çok zararlı, çeşitli komplikasyonlara neden olmaktadır. Bu tarz diyetler; kişiye özel olmayan diyetlerdir, kişilerin bireysel özelliklerine göre düzenlenmemiştir, kısa sürede hızlı kilo kaybı vaat eden ‘şok’ diyetlerdir.
Bu diyetler işe yaramaz mı?
Bu diyetlerin birçoğu yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığı kazandırmayıp özel ürünleri öneren diyetlerdir veya tek besine dayalı uzun süre uygulanması mümkün olmayan diyetlerdir. En önemlisi bu gibi diyetler, kısa sürede etkili olmasına rağmen ağırlık kaybı kalıcı olmamaktadır. Diyetlerinin besin öğeleri yetersiz ve dengesizdir. Bu tarz diyetlerde vücutta oluşan ağırlık kaybı gerçekçi ve kalıcı değildir. Gerçek ağırlık kaybı vücuttaki yağ kitlesinin azalması ile mümkündür. Bunun dışındaki kas ve su kitlesindeki kayıplar hem sağlık açısından risklidir hem de kalıcı ağırlık kaybına neden olmamaktadır. Ağırlık kaybının hızlı olması öncelikle su kitlesindeki azalma ve sonra da kas kitlesindeki azalma ile ilişkilidir. Günümüzde birçok sağlık birimi tarafından önerilen yöntem, sürekli diyet yaparak yaşamak yerine gerçekten yeterli ve dengeli bir şekilde sağlıklı beslenmenin ne demek olduğunun ve kalıcı kilo vermek için sağlıklı bir diyet yapmanın tek etkili yol olduğunun öğrenilmesi ve benimsenmesidir.
Sağlıklı beslenmeyi tarif eder misiniz?
Sağlıklı bir beslenme, yeterli ve dengeli bir beslenme ile mümkündür. Bunu yapabilmek ancak karışık beslenme ile mümkündür. Karışık beslenme; karbonhidrat, protein, yağ, vitamin ve mineralleri içeren besinlerin hepsini birden, birlikte tüketmektir. Karışık beslenme için, belirli besin gruplarından, her gün yaşa, kiloya, boya ve cinsiyete uygun belirli ölçülerde almak gerekir. Ancak bu şekilde ihtiyacımız olan tüm besin öğelerini gün içinde dengeli ve sağlıklı bir porsiyonda almış olabiliriz.
Sizin yönteminiz nedir?
Ben kendi klinik deneyimlerime göre bana başvuran hastalarıma normal yemeği nasıl sağlıklı hale getirebileceklerini anlatıp, yıllardır yaptığım porsiyon eğitimiyle ciddi olumlu sonuçlar aldım. Bu nedenle mutlaka diyetisyen ve beslenme uzmanı eşliğinde size özgü beslenme davranışınızı geliştirecek, kendi beslenme kültürünüze uygun beslenme modeli geliştirmenin doğru yol olduğuna inanmaktayım. Aynen Amerikan Diyetisyenler Birliği, Amerikan Şişmanlık Birimi ve Dünya Sağlık Örgütü gibi… Eklemekte fayda var; bu popüler diyetlerin tuzağına düşen herkes yıllar boyu diyete bağımlı yaşamakta çünkü bu diyetler metabolizmanızın çoğu kez geri dönüşümü zor olan yavaşlamaya davetiye çıkartmakta…
Dr. Yasemin Bradley Su için ve yavaş yiyin
Bu işin bir sırrı var mı?
Mucize bir diyet formülü, bir zayıflama hapı, mucize bir yöntem yok! Bunu gördüğünüz zaman yaşamınızın kontrolünü ele alabilirsiniz. Böylece her seferinde yeni umutlarla ‘şu uzman’ veya ‘bu ünlü’ tarafından önerilen son diyete atlama derdinden de kurtulursunuz. Bize ‘şunu yapın, bunu yiyin’ diyen zayıflama ve sağlıklı yaşam biçimi üzerine yazılmış binlerce kitap var ama aslında daha sağlıklı bir yaşam sürmek, kilo vermek ve kilo korumak için büyük bir sır yok!
ZAYIF KALMA ÖNERıLERı
Sürekli diyet psikolojisi içinde olmadan kilo vermek veya korumak mümkün müdür, ne tavsiye edersiniz?
Daha fazla su için. Su, zayıflamaya çok iyi bir yardımcıdır. Daha az yemenize yol açar. Yağ metabolizmasını hızlandırır. Toksin atmanızı sağlar.
Miktarı azaltın. Çoğumuz sandığımızdan daha fazlasını yiyoruz!
Japonların felsefesini uygulayın; sofradan hafif kalkın.
Yavaş yiyin. Bu yiyeceklerin gerçek tadını almanızı ve daha az yemenizi sağlar. Üstelik sindirim sistemi sorunlarını da hafifletir.
Kalorisi düşük ama büyük hacim kaplayan yiyecekleri tercih edin. Mide, hacim reseptörleriyle çevirilidir. Mide dolduğunda, sinirler aracılığıyla beynimize ‘doydun, dur’ komutu iletilir. Bu komutu erken alabilmenin yolu hacim kaplayan yiyecekler. Bu amaçla kullanabileceğiniz yiyecek-içeceklere örnek mi? Su, salatalar, yağsız çorbalar, marul yaprakları, kereviz sapları, salatalık, domates.
Bol bol hareket edin. Fazla kalorileri yakmanın en iyi yolu.
Serbest öğün kullanın. Haftada 1 öğün kahvaltı-öğlen veya akşam yemeğini seçin. ıstediğiniz yiyecekleri yiyin.
Frene basmayı unutmayın. Bugün fazla mı kaçırdınız? ınsanız, zaaflarımız var ve hepimiz arada sırada kaçırabiliyoruz. Ertesi gün frene basın.
Tek tip beslenmeyin. Hep aynı gıdalara yönelirseniz vücudunuz birçok değerli besinin eksikliğini çekecektir. Kof beslenme kilo sorununa yol açar. ış gezileriniz 2 günden uzunsa yanınızda mutlaka spor ayakabınızı götürün. Otelde spor salonunda 30 dakika tempolu yürüyün.
Akşam yemeklerinde un haline çevrilebilecek yiyeceklerden uzak durun. Örneğin; pirinç, patates, makarna, mısır, fazla ekmek tüketmek gibi…
Yiyeceklerden zevk alın. Yediklerinizden dolayı kendinizi sürekli suçlu hissedip cezalandırmaya çalışmayın. Bu tür negatif düşüncelerin sağlığınız üzerinde yediklerinizden daha ters etkileri olacaktır.
Zihninizi serbest bırakın, göreceksiniz kalçalarınız da onu izleyecek! Beyniniz vücudunuzu hakimiyeti altına alınca, kilo sorununuzu çözmek daha da kolaylaşacak.
Son düzenleyen: Moderatör:
