Çocuklarda ve genç ergenlerde bipolar bozukluk erişkinlerde görülenden daha farklıdır.
Bipolar bozukluk hem çocuklarda hem de ergenlerde görülebilir. Ancak erişkinlerden farklı olarak çocuklar ve genç ergenler genellikle gün içinde defalarca manik ve depresif epizodlar arasında çok hızlı dalgalanmalara (hızlı çevrim) tanık olurlar. Mani çoğunlukla aşırı mutluluktan çok aşırı hırçınlık ve yıkıcı öfke nöbetleri periyodu olarak yaşanır.
Bipolar bozukluğu olan çocuklarda depresyon sayısız fiziksel şikayet, sık sık okulda devamsızlık ya da düşük performans, evden kaçma girişimi, hırçınlık, sızlanma, nedensiz ağlama, zayıf iletişim ve reddedilme ya da başarısızlığa aşırı duyarlılık şeklinde kendisini gösterir.
Karma semptomlar bipolar bozukluğu olan gençlerde de yaygındır.
Daha ileri yaşlardaki ergenlerde ise tersine, manik epizodla başlayan ve epizodlar arasında görece dengeli periyodların görüldüğü daha erişkinlerinkine benzer periyodlar gözlenir.
Travmatik olaylar bipolar bozukluğu tetikleyici neden olabilirler. Püberte özellikle risklidir ve bipolar bozukluğu olan ergenlerde alkol, madde kullanımı ve suç işleme riski daha yüksektir.
Madde bağımlılığı ve/ya da intihar eğilimleri olan çocuklar ya da ergenler her zaman ciddiye alınmalı ve duygudurum bozukluğu için değerlendirmeye tabi tutulmalıdırlar. Uygun tedaviyle intihar düşüncelerinin üstesinden gelmek olasıdır.
Bipolar bozukluğu olan çocuklara nasıl tanı konur?
Çocuklar ve genç ergenlerde bipolar bozukluk tanısı genellikle zordur.
Çocuklarda ve genç ergenlerde bipolar bozukluğun kesin bir tanısını formüle etmek sıklıkla zordur. Doğru bir tanı konulabilmesi için aile hikayesinin bilinmesi son derece yararlı olabilir. Bipolar bozukluk hasta anne babaların çocuklarını daha fazla etkileyebilir. Anne babadan birinde bipolar bozukluk varsa her bir çocuk için risk %15-30'dur.
Çocuklarda ve genç ergenlerde bipolar bozukluk semptomlarını ilk başlarda normal duygu ya da davranış olarak değerlendirme yanılgısına düşülebilir. Ancak normal duygudurum değişimlerinden farklı olarak, bipolar bozukluk okul hayatını, akranlarıyla ve ailesiyle olan ilişkilerini önemli ölçüde engeller. Bipolar bozukluğu olan pek çok çocukta ortak görülen öğrenme zorlukları ve özgüven eksikliği vardır.
Bipolar bozukluk semptomlarını açıklayabilecek diğer nedenlerin geçerli olmadığı kesin olarak saptanmalıdır. Çocuklarda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ve diğer zihinsel sorunlar bipolar bozukluğu maskeleyebilirler ya da bazen bipolar bozuklukla beraber ortaya çıkarlar.
Pek çok çocuğa bipolar bozukluk yerine DEHB tanısı konur. Halen DEHB sıklıkla bipolar bozukluk semptomlarının açık gelişimi olmadan önce ortaya çıkmaktadır. Ancak bu, DEHB olan tüm çocukların bipolar bozukluk geliştirecekleri anlamına gelmez. Ancak bipolar bozukluğu olan akrabaya sahip bir çocuğun bu hastalığa yakalanma riski daha yüksektir.
Bipolar bozukluğun hızlı tanı ve tedavisi, küçük çocuklara antidepresan ya da psikostimülan ilaçlar verildikten sonra mani ortaya çıktığında değerlendirilmelidir.
Çocuklarda ve erken ergenlik döneminde bipolar bozukluk tedavisi
Bipolar bozukluğu olan çocuklar ve ergenler büyüdükçe tedavi olmaları ve bu semptomları nasıl yöneteceklerini öğrenmeleridirler. Duygudurumun dengeye kavuşturulmasında ilaçlar genellikle yararlıdır ve psikoterapi de ilave yararlar sağlayabilir. Çocuklarda ve ergenlerde bu ilaçların etkililiği ve güvenilirliğiyle ilgili olarak daha fazla araştırmaya gerek vardır.
DEHB ve çocuklarda bipolar bozukluk arasındaki fark nedir?
Bipolar bozukluğu olan çocuklarda en belirgin özellik hızlı duygudurum dalgalanmaları ve uzun süre devam eden öfke nöbetleridir. Çocuklarda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ve bipolar bozukluk semptomları benzer olabilirse de kökenleri farklıdır.
Örneğin, bipolar bozukluk olan çocuklarda kendine zarar veren ve yanlış davranışlar çoğu zaman kasti olarak yapılırken, DEHB olanlarda daha çok dikkatsizlik ve özensizlik sonucudur.
Her iki bozuklukta görülen fiziksel taşkınlık ve öfke nöbetleri bipolar bozukluk olan çocuklarda sınırlamalar konmasından kaynaklanabilecekken, (örn; anne babanın 'hayır' demesi) DEHB olan çocuklarda uyarıcılara duyusal ve duygusal tepkiler bunları tetikler. Öfke nöbeti ya da fiziksel taşkınlığın ardından öfkeli halleri saatlerce sürebilen bipolar bozukluğu olan çocukların tersine, DEHB olanlar çok daha hızlı bir biçimde sakinleşebilirler (15-30 dakikada).
Bipolar bozukluğu olan çocuklarda uyku bozukluklarına genellikle marazi, hayatı tehdit eden içerikli (örn; nükleer savaş ya da hayvanlara saldırı) kabuslar eşlik ederken, DEHB olan çocuklarda bunlar nadiren görülür.
--alıntı--
Bipolar bozukluk hem çocuklarda hem de ergenlerde görülebilir. Ancak erişkinlerden farklı olarak çocuklar ve genç ergenler genellikle gün içinde defalarca manik ve depresif epizodlar arasında çok hızlı dalgalanmalara (hızlı çevrim) tanık olurlar. Mani çoğunlukla aşırı mutluluktan çok aşırı hırçınlık ve yıkıcı öfke nöbetleri periyodu olarak yaşanır.
Bipolar bozukluğu olan çocuklarda depresyon sayısız fiziksel şikayet, sık sık okulda devamsızlık ya da düşük performans, evden kaçma girişimi, hırçınlık, sızlanma, nedensiz ağlama, zayıf iletişim ve reddedilme ya da başarısızlığa aşırı duyarlılık şeklinde kendisini gösterir.
Karma semptomlar bipolar bozukluğu olan gençlerde de yaygındır.
Daha ileri yaşlardaki ergenlerde ise tersine, manik epizodla başlayan ve epizodlar arasında görece dengeli periyodların görüldüğü daha erişkinlerinkine benzer periyodlar gözlenir.
Travmatik olaylar bipolar bozukluğu tetikleyici neden olabilirler. Püberte özellikle risklidir ve bipolar bozukluğu olan ergenlerde alkol, madde kullanımı ve suç işleme riski daha yüksektir.
Madde bağımlılığı ve/ya da intihar eğilimleri olan çocuklar ya da ergenler her zaman ciddiye alınmalı ve duygudurum bozukluğu için değerlendirmeye tabi tutulmalıdırlar. Uygun tedaviyle intihar düşüncelerinin üstesinden gelmek olasıdır.
Bipolar bozukluğu olan çocuklara nasıl tanı konur?
Çocuklar ve genç ergenlerde bipolar bozukluk tanısı genellikle zordur.
Çocuklarda ve genç ergenlerde bipolar bozukluğun kesin bir tanısını formüle etmek sıklıkla zordur. Doğru bir tanı konulabilmesi için aile hikayesinin bilinmesi son derece yararlı olabilir. Bipolar bozukluk hasta anne babaların çocuklarını daha fazla etkileyebilir. Anne babadan birinde bipolar bozukluk varsa her bir çocuk için risk %15-30'dur.
Çocuklarda ve genç ergenlerde bipolar bozukluk semptomlarını ilk başlarda normal duygu ya da davranış olarak değerlendirme yanılgısına düşülebilir. Ancak normal duygudurum değişimlerinden farklı olarak, bipolar bozukluk okul hayatını, akranlarıyla ve ailesiyle olan ilişkilerini önemli ölçüde engeller. Bipolar bozukluğu olan pek çok çocukta ortak görülen öğrenme zorlukları ve özgüven eksikliği vardır.
Bipolar bozukluk semptomlarını açıklayabilecek diğer nedenlerin geçerli olmadığı kesin olarak saptanmalıdır. Çocuklarda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ve diğer zihinsel sorunlar bipolar bozukluğu maskeleyebilirler ya da bazen bipolar bozuklukla beraber ortaya çıkarlar.
Pek çok çocuğa bipolar bozukluk yerine DEHB tanısı konur. Halen DEHB sıklıkla bipolar bozukluk semptomlarının açık gelişimi olmadan önce ortaya çıkmaktadır. Ancak bu, DEHB olan tüm çocukların bipolar bozukluk geliştirecekleri anlamına gelmez. Ancak bipolar bozukluğu olan akrabaya sahip bir çocuğun bu hastalığa yakalanma riski daha yüksektir.
Bipolar bozukluğun hızlı tanı ve tedavisi, küçük çocuklara antidepresan ya da psikostimülan ilaçlar verildikten sonra mani ortaya çıktığında değerlendirilmelidir.
Çocuklarda ve erken ergenlik döneminde bipolar bozukluk tedavisi
Bipolar bozukluğu olan çocuklar ve ergenler büyüdükçe tedavi olmaları ve bu semptomları nasıl yöneteceklerini öğrenmeleridirler. Duygudurumun dengeye kavuşturulmasında ilaçlar genellikle yararlıdır ve psikoterapi de ilave yararlar sağlayabilir. Çocuklarda ve ergenlerde bu ilaçların etkililiği ve güvenilirliğiyle ilgili olarak daha fazla araştırmaya gerek vardır.
DEHB ve çocuklarda bipolar bozukluk arasındaki fark nedir?
Bipolar bozukluğu olan çocuklarda en belirgin özellik hızlı duygudurum dalgalanmaları ve uzun süre devam eden öfke nöbetleridir. Çocuklarda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ve bipolar bozukluk semptomları benzer olabilirse de kökenleri farklıdır.
Örneğin, bipolar bozukluk olan çocuklarda kendine zarar veren ve yanlış davranışlar çoğu zaman kasti olarak yapılırken, DEHB olanlarda daha çok dikkatsizlik ve özensizlik sonucudur.
Her iki bozuklukta görülen fiziksel taşkınlık ve öfke nöbetleri bipolar bozukluk olan çocuklarda sınırlamalar konmasından kaynaklanabilecekken, (örn; anne babanın 'hayır' demesi) DEHB olan çocuklarda uyarıcılara duyusal ve duygusal tepkiler bunları tetikler. Öfke nöbeti ya da fiziksel taşkınlığın ardından öfkeli halleri saatlerce sürebilen bipolar bozukluğu olan çocukların tersine, DEHB olanlar çok daha hızlı bir biçimde sakinleşebilirler (15-30 dakikada).
Bipolar bozukluğu olan çocuklarda uyku bozukluklarına genellikle marazi, hayatı tehdit eden içerikli (örn; nükleer savaş ya da hayvanlara saldırı) kabuslar eşlik ederken, DEHB olan çocuklarda bunlar nadiren görülür.
--alıntı--
Son düzenleme:
