Bebek masajı, bebeğinizle aranızdaki duygusal bağı güçlendirecek ve daha çok yakınlaşmanızı sağlayacak güçlü bir iletişim yoludur. Bebeğinize sabırla, sevgiyle ve şevkatle dokunmanız, onun gelişimine büyük katkıda bulunacaktır. Dokunarak veya konuşarak iletişim doğru kurulduğunda bebeğiniz sevildiğini, istendiğini, değer verildiğini anlayacaktır.
Masaj bebeğinizi sakinleştiren ve rahatlatan, bedensel ve ruhsal gelişimini olumlu yönde etkileyen keyifli bir etkinliktir.
Masaj bir rahatlama ve rahatlatma tekniğidir. Bilinçli bir şekilde rahatlamayı öğrenmesi büyümenin yaratacağı zorluklarla başa çıkmasında bebeğinize yardımcı olacak çok önemli bir avantaj ve bu ilk günlerinde ona verebileceğiniz en değerli hediye olacaktır.
Masajın Yararları
Normal doğmuş ve sağlıklı bebeklerde masajın fiziksel ve ruhsal gelişimde olumlu sonuçları olduğu uzun yıllardır kabul edilmekte ve yapılan araştırmalar da sürekli olarak bunu doğrulamaktadır. Problemli bebeklerde masajın etkileri konusunda yapılan araştırmalar oldukça fazladır. Gerek sağlık uzmanları gerekse bebeklerin yakınları, masaj yapılan bebeklerde pek çok olumlu etki gözlediklerini belirtmektedirler.
Bazı araştırmacılara göre bebek ilk dokunma/masaj deneyimini normal doğum esnasında yaşıyor. Dokunma, erken gelişen ve çok önemli bir duyumuzdur. Masaj 'daha iyi dokunma' sanatıdır, vücudun tüm noktalarını rahatlatma amacını taşır. Dokunmanın geliştirilmiş şekli olan masaj ile bebeğinizi daha yakından tanıyabilir ve onu daha iyi anlayabilirsiniz.
Masaj yalnızca bebek ve masaj yapan kişi arasında bir bağ oluşturmakla kalmaz, dokunma uyarısı yoluyla, vücutta bir dizi olayı başlatır. Beta-endorfinlerin salınımı, vagus sinirinin uyarılması, seretonin üretiminin artışı gibi biyokimyasal değişiklikler, pek çok olumlu fiziksel ve klinik sonuç doğurmaktadır. Örneğin, Vagus'un uyarılması insulin salgılanmasını, bu da gıdaların emilimini artırarak gelişmeyi hızlandırır. Masaj dolaşım sistemini de aktive ederek kalbin iş yükünü azaltır, solunum ve sindirim sistemini daha etkin hale getirir.
Dokunma ve Masajın Yararlı Etkileri
Biyokimyasal Etkileri:
Stres hormonlarının düzeyini azaltır, (katekolaminler)
Seretonin miktarını artırır. Seretonin uykuyu başlatan bir maddedir.
Fiziksel ve Klinik Etkileri:
-Bağışıklık sistemini güçlendirir, akyuvarların sayısı artar.
-Beyin dalgalarını olumlu şekilde etkiler.
-Solunum ve dolaşımı iyileştirir.
-Sindirim ve boşaltım sistemlerini uyarır.
-Kilo almayı hızlandırır.
-Depresyonu azaltır.
-Atikliği artırır.
-Motor gelişme ve koordinasyonu geliştirir.
-Kendine güveni artırır.
-Sakin uyku sağlar.
-Ağrıyı azaltır.
-Bebeklerde gaz ve koliği azaltır.
-Anne-Bebek arasındaki bağları güçlendirir.
-Genel sağlığı korur.
-Bebeğin daha sosyal olmasını sağlar.
-Sağlık Sorunu Olan Bebeklerde:
Masajın hasta bebeklerde olumlu etkileri konusundaki çalışmalar, 1960'lı yıllardan bu yana, erken doğmuş bebekler üzerinde yoğunlaşmıştır. Erken doğmuş bebekler, kuvezde olduklarından, bedenlerine takılan tüpler ve borular yüzünden, kolayca kucaklanamayan bebeklerdir. Bu bebeklere duygusal, ruhsal gelişimleri için yeterince şans tanınmadığında, fiziksel gelişimlerinin de yavaş olduğu, bir tür stres içinde yaşadıkları bilinmektedir.
1970'li yıllardan bu yana erken doğmuş bebekler üzerinde yapılan pek çok çalışma sonuçlarının ne derece olumlu olduğu sürekli tartışılmaktadır. Bu konuda yapılmış olan 19 klinik çalışmanın özet değerlendirmesi, deneklerden %72'sinin dokunma ve masaja çok olumlu yanıt verdiğini göstermektedir. 1982 yılında Dr. Tiffany Field ve arkadaşları tarafından 30 erken doğmuş bebekte yapılan bir çalışmada, tüple beslenmekte olmasına rağmen yalancı emzik verilen bebeklerin bile daha iyi geliştiği ve biberon ile beslenmeye daha erken başladıkları, daha çok kilo aldıkları, hastaneden daha erken taburcu edildikleri görülmüştür.
Bu sonuçtan yola çıkarak, dokunma ve masajın etkileri araştırılmış, 20 erken doğmuş bebeğe 10 gün süreyle, günde 3 kez, 15 dakika masaj yapılmıştır. Masaj yapılmayan 20 bebek kontrol grubu olarak izlenmiştir. Çalışma sonunda:
-Masaj yapılan bebeklerin %47 daha fazla kilo aldıkları,
-Masaj grubunun daha uzun süreler uyanık kaldıkları ve daha atik oldukları,
-Gelişmelerinin daha hızlı ve dengeli olduğu,
-Masaj grubunun, kontrol grubuna göre 6 gün daha erken taburcu oldukları,
-8-12 ay sonra yapılan gözlemlerde, hastaneden ayrılınca masaj yapılmamış olmasına karşılık, masaj grubunun hala kontrol grubuna göre daha iyi gelişme gösterdiği görülmüştür.
1990 yıllarından sonra yapılan benzer çalışmalarda, masajın fiziksel büyüme üzerindeki etkileri yanında, pek çok vücut fonksiyonu üzerinde de etkisi görülmüştür.
Sağlık Sorunu Olan Bebeklerde Masajın Yararları
Depresyonlu annelerin bebekleri:
Bir grup bebek kucakta sallanarak uyutulmuş, diğer gruba ise masaj yapılmıştır. Masaj grubunun gelişmesi daha iyi olmuştur.
Astımlı bebekler:
Henüz devam eden çalışmalarda, depresyon ve endişe belirtilerinin, kriz sayısının ve huzursuzluğun azaldığı görülmektedir.
Kanserli bebekler:
Astımlı bebekler gibi masaja olumlu cevap vermektedirler. Ayrıca annelerin de daha az çaresizlik duygusuna kapıldığı görülmektedir.
Uyku sorunu olan bebekler:
Düzenli masaj yapıldığında, bebeğin uykuya rahat daldığı, düzensiz uyuma, gece uyanmaları gibi sorunlarının azaldığı, daha düzgün uyku düzeni kazanıldığı görülmüştür.
Diğer sorunlar:
Sağlık sorunları olan bebeklerde masajın olumlu sonuçlar sağladığı gözlenmektedir. Bu konularda halen klinik çalışmalar sürdürülmektedir.
Taciz edilmiş çocuklar
-Otistikler,
-Yanık hastaları
-Travma sonrası stresi,
-Cilt rahatsızlıkları,
-Gençlik romatizması,
-Gençlik şeker hastalığı
-Kolik
Dikkat Edilecek Noktalar
Bebeğiniz bazen yorgun olabilir ve her türlü dış uyarı ona fazla gelebilir. Bu durumda dinlenmeye ihtiyacı vardır. Bırakın biraz dinlensin. Uyandıktan sonra masaj yapmayı tekrar deneyin.
4-7 aylar civarında, bebek emeklemeye başladığında, daha hareketlidir ve masaja daha az ihtiyacı olabilir.
Emme ve diş çıkarma dönemlerinde bebeğinizin rahatlaması için onu öpün ve yumuşak hareketlerle okşayın. Alt ve üst çeneye masaj yapın.
Unutmayın siz bebeğinizin aynasısınız, sizden gördüğü davranışı aynı şekilde yansıtacaktır. Bu yüzden masaja başlamadan önce siz de rahat olmalısınız.
Bebeğinizin vücudunda ellerinizin rahat hareket etmesini sağlayacak miktarda ellerinize bebe yağı sürünüz. Masaja hafif dokunuşlarla başlayınız, kendinizi güvende hissettikçe ve bebeğiniz masaja alıştıkça, uyguladığınız basıncı yavaşça arttırınız.
Son olarak ve en önemlisi, masaj her gün yapılması gereken sıradan bir aktivite değildir. Ancak sizin ve bebeğinizin tüm dikkatini gerektiren bir uygulamadır. Bunu da ancak sevgi göstererek, onu bol bol okşayıp öperek sağlayabilirsiniz. Her şeyin ötesinde masaj hem size, hem bebeğinize keyif vermeyi amaçlayan, neşeli ve aynı zamanda onun sağlığına katkısı olacak bir aktivitedir.
Hangi Durumlarda Masaj Yapmamalısınız?
Bebeğinize yalnızca sağlıklı olduğu zamanlar masaj yapmanız çok önemlidir.
-Doğumdan sonraki 6-8 hafta içinde yapılması gereken genel kontrol yapılmamışsa,
-Kemiklerinde herhangi bir kırık ya da eklemlerinde bir hareket sorunu varsa,
-Son bir hafta içerisinde aşı olmuşsa ya da bir aşının yan etkilerinden tam olarak kurtulamamışsa,
-Tedavi amacıyla ilaç içiyorsa,
-Cildinde bir enfeksiyon, isilik, egzema ya da döküntü varsa,
-Sizin bir cilt enfeksiyonunuz varsa,
bebeğinize asla masaj yapmayın.
Masaja Hazırlık
Bebeğin rahatı ve iletişim sürekliliğini sağlamak için önceden bir miktar hazırlık gereklidir.
Masaj yapılacak yer:
Masaj yapılacak oda sessiz, cereyansız ve ılık olursa bebek rahat eder. Bebeklerin vücut ısıları yetişkinlere oranla daha çabuk düşer, bu nedenle oda sıcaklığını 20-26 derecede tutmaya çalışın. Rahat hareket edebileceğiniz, doğrudan güneş almayan bir yer seçin.
Yakınınızda bebeğin üzerine düşebilecek nesnelerin olmamasına dikkat edin. Çay, kahve gibi sıcak içecekleri masaj sırasında içmeyin.
Bebeğinize en güvenli masajı yerde yapabilirsiniz. Masaj süresince bebeğinizi asla yalnız bırakmayın ve varsa evcil hayvanları masaj yapılan odadan çıkarın. Bebeği üzerine havlu serilmiş alt değiştirme minderi gibi temiz, rahat bir yüzeye yatırın, rahat, huzurlu bir ortam yaratmaya çalışın. Sakinleştirici bir müzik çalın ve masaj boyunca rahatsız edilmeyeceğinizi garantiye alın.
Masaj yaparken gerekli olan malzemeleri sizin kolay erişebileceğiniz ama bebeğinizin ulaşamayacağı bir yere koyun.
Bebeğinizi masaja hazırlayın:
Bebeğinize en iyi masajı o tamamen çıplakken yaparsınız, özellikle banyo yaptırdıktan sonra...
Bebeğin cildini, özellikle de bezli bölgeyi temizleyin. Bebek kendini savunmasız hissedebileceği için alt bezini hemen çıkartmayın. Bebeği soyduktan sonra, çişini ya da kakasını yapma ihtimaline karşı, altına bir bez yayın. Eğer bebek altını kirletirse, alt temizliğini yaptıktan sonra masaja devam edin.
Masaj için uygun zaman beslenme saatinden 1-1.5 saat sonrasıdır. Yediklerini sindirmiş ve henüz yeniden acıkmamış olacaktır.
Yenidoğan masajı için çok az malzeme gereklidir. Bebeğin hassas cildinin sürtünmeden tahriş olmasını engellemek için, yumuşak formüllü bir bebek yağı kullanılmalıdır. Yağ masaj yapan kişinin el hareketlerini yumuşatır ve masaj boyunca ellere gerektikçe sürülmelidir. Tahriş olmuş cilde yağ ya da losyon sürmeyiniz. Eğer döküntü olursa ürün kullanımını kesiniz.
