Çocuk Hastalıkları Akraba Evliliği ve Genetik

Akraba Evliliği ve Genetik



Yıllardır hep duyduğumuz sözler vardır. Akraba evlilikleri engelli çocuk sahibi olmaya yol açar, Yakın akraba evlilikleri ölü ve sakat doğumlara neden olur denilir. Toplumun geniş bir kesimi tarafından bilinen bu gerçeğin temelinin ne olduğu ise genellikle bilinmez. Akraba evlilikleri nedeniyle toplumda birçok engelli birey dünyaya gelmektedir. Bunun nasıl böyle olduğunun tıbbi yönden açıklamalarını ve nedenlerini bu yazıda genel olarak anlatacağız.


Önce kısaca bir bebeğin nasıl meydana geldiğini inceleyelim;


Ana rahminde annenin yumurtası ile erkekten gelen sperm birleşerek yeni bir canlı meydana gelir. Bebeğin oluşumunun temeli kromozomlardır. Her insanda 46 çift kromozom bulunur. Yeni oluşan bireyin kromozomlarının tek olarak 46 tanesi anneden diğer tek 46 sı ise babadan gelir. Anne ve babanın 46 çift ve sarmal halde bulunan kromozomları bu sarmal yapıdan ayrılarak yeni bireyde ayrı bir sarmal yapı oluşturur. Oluşan bu yeni sarmal yapı bebeğin oluşumunun temel yapısıdır.


ınsanların genel görünümünden çeşitli özelliklerine kadar her şey bu kromozomlardaki genlerde belirlenmiştir. Genetik hastalıklar dediğimiz hastalıklar da bu genlerde bulunur. Fakat hastalıklar kendi özelliklerine bağlı olarak resesif (çekinik) veya dominant (dominant) karakter taşıyabilir. Diğer yandan hastalıklar genler de homozigot veya heterozigot olabilir. Örneğin kan grupları örnek olarak alınacak olursa O (sıfır) grubu çekinik yapıdadır. Genetik olarak A grubu bir anne ile O grubu bir babanın çocukları sadece A veya O olabilir. Anne A grubu olarak göründüğüne göre annenin genetik yapısı AA veya AO olabilir. Her iki durumda da O çekinik yapıda olduğu için anne homozigot AA olsa da veya heterozigot AO olsa da kan grubu A olacaktır. Baba ise O grubu olduğu için onun OO olmaktan başka şekli olamaz. O grubu çekinik olduğundan ancak genetik olarak homozigot olarak OO olmadığı sürece O grubu olamaz. Böyle bir çiftin çocukları da eğer anne homozigot AA ise hepsi AO olacak ve A grubu olacaklardır. Eğer anne heterozigot AO ise o zaman çocukları anneden A genini babadan O genini alınca AO olup A grubu olacak, eğer anneden O genini babadan da O genini alırsa OO olarak O grubu olacaktır.


Baskın özellikli hastalıklar genetik olarak heterozigot da olsalar kişi hasta olacaktır. Fakat hasta olmayan bir kişi ancak taşıyıcı olabilir. Yani genetik olarak genlerinde bu hastalığı heterozigot olarak taşımaktadır. Ancak genlerinde çift olarak hastalıklı gen bulunmadığı için sağlıklı bir birey olarak yaşamaktadır. Böyle bir kişi kendisi ile ayni durumda heterozigot olarak hastalığı taşıyan ama hasta olmayan bir kişi ile evlendiğinde her ikisinde de saklı olarak bulunan hastalıklı gen yeni oluşacak olan bireyde bir araya gelerek hastalık olarak ortaya çıkacaktır.


Yakın akraba gruplarından gelen kişilerin genleri de birbirlerine benzer özellikler gösterir. Ayni anne babadan doğan çocukların genetik yapıları nasıl birbirlerine yakın özellik gösteriyorsa amca, dayı, teyze çocukları gibi kardeş çocukları olan kişiler de birbirlerine yakın genetik özellikler gösterecektir. Bu şekilde yakın genetik özelliklere sahip kişiler evlendiklerinde sahip olacakları çocukların genetik yapılarında sorunların meydana gelmesi çok yüksek olasılık taşır. Taşıyıcı olarak bir hastalık geni diğer kişiden de gelerek çocukta ortaya çıkar. Örneğin Akdeniz Anemisi (Thalessemi) hastalığı ülkemizde sık görülen bir hastalıktır. Bir çok kişi özellikle Akdeniz bölgesinde bu hastalığı resesif olarak taşımaktadır. Kendisi hasta olmadığı halde hastalığı taşıyan birisi kendisine benzer özelliklerde biriyle evlendiğinde çocuklarının bu hastalığa sahip olmaları kaçınılmaz olacaktır. Bilinmesi gereken bir nokta bu şekilde taşıyıcı olan iki bireyin tüm çocukları hasta olmayacaktır. Her ikisinde de hasta gen yanında sağlam gen de bulunduğu için çocuklarının olasılık olarak kimileri hasta, kimileri taşıyıcı ama sağlıklı görünümde olabilir. Bu konular şansa bırakılmayacak kadar ciddi olduğundan bu tür olasılıklardan uzak durmak gerekir.


Genetik olarak birçok hastalık ve sendromlar genellikle tedavisi olmayan hastalıklardır. Bu hastaların sahip oldukları hastalık giderilemez. Ancak hastalıkları izlenebilir ve yaşamaları için gereken yardımlar yapılabilir. Bu şekilde çeşitli sağlık ve gelişim sorunları olan bireyler hem ailelerine hem de topluma büyük bir yük getirmektedir. Bu gibi olasılıktan kaçınmanın birinci kuralı yakın akraba evliliklerinden kaçınmaktır. Tüm bireyler evlenirken veya çocuk sahibi olmaya karar verdiklerinde bu yönden bazı tetkikler yaptırmaları yararlı olacaktır. Engelli ve hasta bir çocuğa sahip olmadan önce bunun olasılığını gözden geçirmek herkes için en yararlı yöntem olarak görünmektedir.
alıntıdır

kesinlikle karşıyım akraba evliliğine.. insanları bilinçlendirmek şart a.s teşekkürler yazı için a.s.

Şimdi buraya yazacak bişey bulamıyorum. Malesef ben akrabamla evliyim 8 yaşında sağlıklı bir kızım var fakat ikinci bir çocuk düşünüyordum gerçi buna düşünme denmez gelgit akıllı oldum bi olsun bi olmasın deyip duruyorum.Sebebi tabiki ya bebeğim sakat olursa düşüncesi Allah hakkımda hayırlısını versin diyecem çünkü yapacak bişey yok malesef

slm canim yazin ve paylasimin icin sagol,benimde abim teyzemin kiziyla evlendi kusura bakma kizacan ama cocuklari gayet saglikli ved iger teyzemin oglu ve kizida evliler iki cocugu var ikiside saglikli,allaha sukur,,
ama bnm kendi dusuncem tabiki yanlis ama sevenleri ayirmamak lazim tabiki hamile kalmadan hem anne hem baba kan testinden gecip hamile olmali ve bunu abim yapti sorun ciikmadi umarim kimsedede sorun cikmaz ,sevgilerimle

arkadaşlar benim merak ettiğim bir husus var.evli iki çiftten birinde akraba evliliğinden kaynaklanan bir sorun varsa bu durumun çocuklarda görülme olasılığı nedir,ve bunun engellenmesi için hamile kalmadan önce sorunlu genlerin tespit edilip ayıklandıktan sonra anne karnında sağlıklı zigotun döllendirilmesi gibi bir yöntem hakkında bilginiz var mı acaba

canım bu durum biraz karışık çünkü bazı hastalıklar yalnız anneden,bazıları yalnız babadan,bazıları da hem anne hem babadan gelen genlerle taşınır.Örneğin,renk körlüğü X kromozomu ile aktarılır yani anneden.Erkekler bu hastalıkta taşıyıcı olmaz.Bu demek oluyor ki annede bu hastalık varsa doğacak bütün erkek çocukları renk körü olur.Eğer anne taşıyıcı ise %25 olasılıkla hasta olurlar.Şunu da mutlaka söyliyim akraba evliliği yapıp da çocukları sağlam olanlar tabiki vardır ama belki de o sadece dıştan sağlamdır,içten taşıyıcı olup olmadığı bilinemez.Risk almaya değer mi? Aynı sülale içinde taşıyıcılık ihtimali bir yabancıdan daha fazla olduğundan sakat doğumlar da fazla oluyor.ihtimal böyle bir durumda %50 olur.Umarım anlatabilmişimdir. 2.sorun içinse böyle bir proje var ama bunun için insana ait tüm genlerin şifresinin çözülmesi gerek ki bu da bence imkansız.

miskokulum vermiş olduğun bilgi için çok teşekkür ederim ama ben şunu çok merak ediyorum.eşlerden biri akraba evliliğinden dolayı engelli, ama eşlerden diğeri sağlam ve taşıyıcı değil.bu çiftin çocuklarının engelli olma ihtimali ne kadardır acaba.pgt denilen yöntemden faydalanabilir miyiz?

benim annem ve babam kardeş çocukları
biz üç kardeşiz allaha şükür hiçbir problem yokkk
oldukça da güzelizdelikafadulden tabi bizimkisi allahtan
herkes böyle olcak diye birşey yok
allah hayırlı evlatlar versin...

firuze .!.:

miskokulum vermiş olduğun bilgi için çok teşekkür ederim ama ben şunu çok merak ediyorum.eşlerden biri akraba evliliğinden dolayı engelli, ama eşlerden diğeri sağlam ve taşıyıcı değil.bu çiftin çocuklarının engelli olma ihtimali ne kadardır acaba.pgt denilen yöntemden faydalanabilir miyiz?

Genişletmek için tıkla...

canım bunu anca dr'lar bilir,araştırmak gerek.Yani eşey mi yoksa vücut kromozomlarına bağlı bir engel mi,görmediğim için yorum yapamam ki.İkisinin de kromozomlarına bakmak lazım.Ama ilk bakışta %50 gibi duruyor,pgt'den de faydalanmanız gerek.Zaten amaç anomalileri saptamak değil mi?Hiç olmazsa en başta önlem alınır.

benim arkadaşım teyzesının oğluyla evli.
allah a sukur 2 tane bebeği var cok sağlıklılarrr

Dinimiz izin vermiş. bazen de öyle genler çarpışır ki çok zeki çocuklar dünyaya gelir ama zararı faydasından çok olan birşey ne gerek var ya insan kıtlığı var geçmişte savaşlar bilmem neler vardı şimdi neden akraba evliliği yapıyorlar anlamıyorum....

bende anlatayim ama cok karisik bizimki insallah anlarsiniz.babam benim oz dayimin kiz kardesiyle evlenir yani annemle hehe cok sevmisler birbirlerini dayimda babamin kiz kardesini cok sevmis yani halami ve evlenmisler bunlar ok dayimin ve halamin 3 oglan cocugu oldu 1. saglikli fakat ikincisi erken dogumdan dolayi vucudu gelismedi ve oldu.3.de saglikli babamlarda ise 4 kiz var ve hepimiz cok saglikliyiz ayrica simdi ben bu dayimin ogluyla evliyim cok sevdik birbirimiz ve evlendik ama akraba evliligi yaptigimiz icin gayet bilincliyiz kanlarimiza baktirdik benimki negetif esiminki pozitif ilk dogumda promlem olmaz dedi doktor ama dogumdan sonra ignesi varmis kan duzenleyi ilk dogumundan sonra 48 saat sonra vurulcaksin ve ilk hamilelikte 25.haftada simdi bebek dusunuyoruz henuz hamile deilim fakat korkmuyorda deilim ama hersey allahin elinde ben esimle cok mutluyum ayrica ben sunada inanmiyorum bu sorun tek akraba evliliginde olmuyor benim bir tanidigim akraba felan deiller baska memleketliler hemde kadin hamile kaldi sorun oldugu anlasildi kanlarinda esiyle ve kadin hamileligi boyunca tedavi oldu masallah simdi cin gibi kizi var rabbim herkese saglikli hayirli evlatlar nasip etsin.askin gozu kormus akraba felan dinlemiyor coook seviyorum esimi hahhaa

slm arkadaslar bende bir cogunuz gibi isin bahanesi akraba evliligi yapmamis kisilerdede sakat dogumlar oluyor gibi düsünüyordum..bende teyzemin ogluile evliyim annem halasinin ogluyla yani babamla evli arkadasin dedigi gibi askin gözü körmüs kör olasica

iki oglum var allaha binlerce sükür sagliklilar die düsünüyordum bizde dort kiziz hepimiz saglikliyiz ...

12-10 yaslarinda cocuklarim tabiki bu tedirginlik hep vardi bizde kan kontrollerimizi yaptirdik ama kan kontroluyle bitmiyormus iki haftadir ölü gibi geziyorum kücük oglumda bir takim rahatsizliklar vardi ama güncel tüm cocuklarda olabilenler gibidi son olarak bizden kan testi istediler genetik arastirma icin bu rahatsiizligiyla ilgili tahlili yaptirmak icin gittigim labratuar basima göctü kromozon bozuklugu icin yapiliyor bu test 7 kromozon bozuklugu olabilecegini söylediler hic bir sekilde kendini belli etmeyen gayet saglikli bir bicimde gelisimini tamamladiktan sonra akciger ve bagirsak promlemlerine sebep olabiliyormus ve bu hastaligin hic bir caresi yok....rabbime her gün dua ediyorum insallah tahlillerimiz temiz cikacak kizlar dua edin bir haftamiz kaldi tahlilleri almaya rabbim hakkkimizda hayirlisini nasip etsin...

gizemcim sonuçları almışsındır,inşallah bir şey çıkmamıştır canım

cok sükür cikmadi canim...

yaradan rabbime binlerce sükr ama bu iki hafta cehennem gibidi rabbim kimseyi evlatlariyla imtihan etmesin......

mrb arkadaşlar
benim abimde halamın kızıyla evli 3 tane kızlaarı var maşallah çok sağlıklılar.
yine bende halamın oğluyla yani yengemin kardeşi ile nişanlıyım.
Allah bize de hayırlısını nasip etsin inşallah.
alınabilecek bir risk mi bu bilmiyorum ama sevdikk napalım

arkadaşlar basit bir kan testiyle bebeğinizin sağlıklı mı hasta mı olacağını bilemezsiniz.
bunun için çok ayrıntılı ve pahalı genetik testler gerekir ki hala hangi genlerden kaynaklandığı bulunamayan çoğu hastalıkta bu şans da yoktur malesef.
ben size gördüğümü anlatayım hastanede.
bir kadın,3 çocuğu var,biri nieman pick hastası yani yağları vücut yakamıyor,organlarda beyinde depolanıyor.çocuk 12 yaşında,yürüyemiyor,tuvalete gidemiyor,devamlı nöbet geçiriyor,konuşamıyor.anne ve baba kardeş çocukları.ve bu hastalığı anlayabilecek hiçbir test yok..bana olmaz demeyin,başıma gelmez demeyin,kan tetsi yaptırdık önlemimizi aldık demeyin,bunun önlemi yok...

benim dayımın kızıda akraba evliliği yaptı dayımlar aman ne olacak diye evlendirdiler cahilce kızı..
ilk çocuğu ayaklarından sakattı bir sürü ameliyatla senler sonra düzeldi, 2. çocuk kambur doğdu 16 yaşında 1 metre boyu var, 3. çocuğu karnında iken baktılar normal dediler aldırmadı 4 aydan sonra ondada kamburluk başladı şu an 12 yaşında minnacık... yazık değilmi bu çocuklara ...evlenecek kişi kalmadımı illa akrabaya veriyorlar bu kızları

Benımde tanıdıgım aıle dayı hala cocukları 2 cocukları oldu bı kız bır erkek ıkısıde hasta dogdu kemık erımesı gıbı bısey erkek olan 12 yasında malesef hayata veda etti kzda suan 10 yasında ıyıcene kotulestı yuruyemıyo artık onunda ne acıdırki 12 yasına gelınce oda dunyaya veda etcekmıs cok uzuluyorum o yavruyu gordukce aıle perısan 3. cocukta olsa oda sakat olcakmıs tüp bebek denedıler oda olmaamıs kaynansı ılla kızdan ayrılcan dıyormus soyu kurucakmıs sanırım ayrılcaklar tek oglanmıs cocuk olmazsa mahvolurlarmıs falan yaa o kıza baktıkca içim erıyor hem evlatları gozunun onunde erıyıp bıtmıs sımdıde kocası ayrılma cabasında annesın gazına gelerek cok kotu bır durum allah evlatlarımıza saglık sıhhat versın