DENGE GELİŞİMİ
Çocuğun gelişimi 5-6 yaşlarında tüm hareketleri özellikle denge hareketlerini oyuna çevirmiş ve bunlardan büyük zevk almaya başlamıştır.
Dengenin gelişiminde en önemli etken işitme ve görme duyularının gelişiminin tamamlanması ve kaslarının koordinasyonunu sağlayabilmesidir.
Denge hareketlerinin bazılarına örnek vermek gerekirse;
-Tek ayağı ile zıplaması
Bu becerinin kazanılması ile birlikte çocuk “sek sek” oyunu oynamaya başlar. Burada bahsedicimiz sek sek oyunu tabi ki 10-11 yaşlarında oynanan oyun gibi değil sadece tek ayağı üzerinde zıplaması ve bunun çocukta uyandırdığı zevkin tadını çıkarmasından öte gitmemektedir.
- Alçak engellerin üzerinden atlar veya ip atlar, özellikle kız çocuklarının oynadığı, tek yada iki kişi karşılıklı oynanan ip oyunları çocuklara dengesinin gelişmesi ile daha büyük bir zevk vermekte kazanmanın tadını çıkarmaktadır.
-Engel atlama
Burada çocuk hem büyük kaslarının geliştirir hem de denge hareketlerini uygular
Oyun : Yere iki büyük tahta blok konur, çocuğun bu tahta bloklardan birinin üzerine çıkması istenir. Bir bloktan diğerine atlaması istenir. Çocuğun becerisine göre bu iki blok arasındaki mesafe belirlenir. Ama burada önemli olan çocuğun bu hareketi yapabilmesidir.
1 ) - Vücudun Dengesini Koruyabilme :
Oyun : Bütün çocuklar bir daire üzerinde toplanmaları istenir. Çocukların birbirinin omzundan tutması istenir. Bir ayağının yerden kaldırılmasını söyleriz. Çocukların gözlerini bir noktaya dikmesini sağlarız. Sonra bir ayaklarını indirip diğer ayaklarını kaldırmaları isteriz. Bu hareketleri yaparken çocuk önceleri zorlanır sonraları zevk almaya başlar. Ve ilerde bunu oyun haline çevirir.
-Tahta bloklarda denge
Oyun: İki adet tahta blok araları açık olmak koşuluyla yan yana yerleştirilir. Çocuğun her bir ayağını bu tahta bloklara yerleştirmesi istenir. Ve bu tahta bloklar üzerinden yere atlaması istenir. Yere atladığında iki ayağının bitişik olması istenir.
- Dereden atla
Yukarıda görüldüğü gibi bir noktadan diğer noktaya atlama oyunudur. Burada amaç büyük kasların gelişimi sağlamak ve dengeyi sağlamaktır.
- Bisiklete binmek
Daha önceleri belirtildiği çocuk 3 tekerlekli bisikleti ustaca kullanmaya başlar ama asıl dengenin ve pedal çevirmenin gerektirdiği iki tekerlekli bisikleti 5 yaşı sonu yada 6 yaşı başlarında kullanmaya başlar. İlk başlarda koruyucu tekerler takılarak kullandığı iki tekerlekli bisikleti sonraları çok daha ustaca kullanmaya başlar.
2 ) - Diğer Kaba Motor Hareketleri :
1- İnce bir çizgi üstünde kolayca yürüyebilir
2- Çok hızlı bir şekilde koşabilir, Koşarken yerden her hangi bir cismi alabilir.
3- Parmak uçlarında koşabilir.
4- Hareketlerini müzik ritmine uydurabilir
5- Her iki eliyle de sımsıkı tutar ve bırakır.
6- Dizlerini bükmeden parmak uçlarına değebilir.
7- Çömelerek oynar
8- Kendi başına yemek yiyebilir.
9- Dişlerini kendi başına fırçalayabilir
10- Saçını tarayabilir.
11- Atılan topu kontrollü bir şekilde tutar
12- Topu hedefe tutturabilir.
13- Giyinme ve soyunma gibi faaliyetlerde oldukça gelişmiştir.
14- Annesine sofra kurmak, toplama, toz almak gibi faaliyetlerde yardım edebilir.
15- Basamaklardan rahat bir şekilde inip çıkabilir
16- Otururken desteksiz kalkabilir.
17- Top sektirir.
18- Topa sopa ile vurabilir
19- Tahta eşyalarla çeşitli eşyalar yapabilir.
20- El ve yüzünü yardım görmeksizin yıkayabilir
21- Kendi kendine soyunabilir ve bunu hızlı yapar
22- Tuvalet ihtiyacını kimseye ihtiyaç duymadan yapar.
23- Ritmik hareketleri, dansları yapabilir.
24- Müzik araçlarını kullanabilir.
25- Tahta çekiçle tahta çivi çakabilir
3 ) - 5-6 Yaş Çocuk Oyun Araçları :
Biliyoruz ki psikomotor gelişimin ilerlemesi için çocuk oyun dünyasını ve oyun araçlarını kullanır, şüphesiz bu araçlar onun hem bilişsel , hem psikomotor hem de duyusal,dil gelişimine yardımcı olur.
Oyuncaklar:
Boyutlu çalışmalar
Yap-boz'lar
Tekerlekli patenler
Basit resim ve harf oyunları
Gölge kuklaları
Basit dikiş dokuma tezgahları
Büyük arabalar- bisikletler
Sosyadramatik oyunlar
Halka atma
Top
Basit kağıt oyunları
Elektrikli trenler
Legolar
Bilgisayar
Tabi ki bu oyuncakları önemi oldukça fazladır ama çocuğun doğal ortamda oynayacağı oyunlar onun hem hayal gücünü hem de becerilerini artıracaktı.
ANNE BABALARA TAVSİYELER
Anne- baba çocuğa gerekli materyalleri sağlayarak ona en büyük iyiliği yapacaktır. Üzerinde ehemmiyetle durulması gereken oyuncaklar arasında marangoz oyuncaklarını almasıdır.
Ayrıca bu dönemde çocuğa ucu küt makaslar vererek resim kesmesini istemek de el-göz koordinasyonu ve küçük kas gelişimi açısından okula hazırlık için yararlıdır.
Müzik kurslarına yada bale gibi beceri isteyen etkinliklere çocuğun becerisine göre yönlendirmekte önemlidir.