Nutuk Oku

1923

13 Ocak 1923 Gazi'nin Orduyu teftişe çıkması ve kuracağı fırka hakkında halk ile temasa geçmesi.

14 Ocak 1923 Mustafa Kemal'in annesi Zübeyde Hanım'ın İzmir'de ölümü.

18 Ocak 1923 Gazi'nin İzmit'te devletin müstakbel faaliyetine dair halka beyanatı.

29 Ocak 1923 Gazi Mustafa Kemal'in İzmir'de Latife (Uşaklığil) Hanım'la evlenmesi. (5 Ağustos 1925'te ayrılmışlardır)

3 Şubat 1923 Gazi'nin, İzmir'de kadın hakları ve medreselere dair nutku.

4 Şubat 1923 Lozan Konferansı müzakeratının kesilmesi.

17 Şubat 1923 Gazi Mustafa Kemal'in, İzmir'de ilk Türkiye İktisat Kongresi'ni açması.

24 Temmuz 1923 Lozan Muahedesinin akti.

9 Ağustos 1923 Halk Fırkasının teşekkülü.

11 Ağustos 1923 İkinci TBMM'nin açılması.

13 Ağustos 1923 Gazi Mustafa Kemal'in, Ankara Milletvekilliğini kazanması.

11 Eylül 1923 Gazi Mustafa Kemal'in Halk Partisi'ni kurması.

2 Ekim 1923 İstanbul'un İtilaf Devletleri tarafından tahliyesi.

6 Ekim 1923 Türk ordusunun İstanbul'a girişi.

13 Ekim 1923 Ankara'nın Yeni Türk Devleti'nin merkezi olduğuna dair Kanunun kabul edilişi.

29 Ekim 1923 Cumhuriyet'in ilanı. (Saat 20:30)

29-30 Ekim 1923 Gazi Mustafa Kemal'in ilk Cumhurbaşkanı seçilmesi.
 
1924

7 Şubat 1924 Ecnebi mekteplerinde bina dahilindeki dini alamet ve işaretlerin kaldırılması hakkında karar verilmesi.

14 Şubat 1924 Orduda çiftçi askerlere basit ziraat dersleri verilmesi hakkında kanunun kabulü.

15 Şubat 1924 İzmir'de halifeliğin lağvının kararlaştırılması.

1 Mart 1924 Gazi Mustafa Kemal'in Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni açışı ve Halifelik'in kaldırılması ile öğretimin birleştirilmesi gereğini konuşmasında belirtmesi.

2 Mart 1924 Hilafetin/Şeriye ve Evkaf Vesaletlerinin ilgası-Tedrisatın tevhidi tekliflerinin kabulü.

3 Mart 1924 Hilafetin ilgası, tedrisatın tevhidi Şer'iye ve Evkaf Vekaletiyle Erkan-ı Harbiyey-i Umumiye Vekaletinin lağvı hakkındaki kanunların kabulü.

8 Nisan 1924 Şer'iye Mahkemelerinin lağvı hakkındaki Kanunun TBMM'nce kabulü.

20 Nisan 1924 Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Kanununun kabulü.

28 Ağustos 1924 İş Bankasının tesisi.
 
1925

1 Şubat 1925 Genç'te Şeyh Sait isyanının zuhuru.

16 Şubat 1925 Tayyare Cemiyeti'nin teşekkülü.

17 Şubat 1925 Aşar'ın kaldırılması.

4 Mart 1925 Takrir-i Sükun Kanunun neşri ve 2. İstiklal Mahkemesinin kuruluşu.

21 Nisan 1925 ATATÜRK ve Milli Mücadele Kahramanları (İsmet İnönü, Celal Bayar, Mareşal Fevzi Çakmak, Abdülhak Renda) tarafından kurulan, ilk memurlar Tüketim Kooperatifi.

23 Ağustos 1925 Gazi Mustafa Kemal'in, Kastamonu'da ilk defa şapka giymesi.

2 Eylül 1925 Türbelerin, tekke ve zaviyelerin seddipilmiye sınıfı ve devlet memurları kıyafeti kararnamelerinin ilanı.

5 Kasım 1925 Ankara Hukuk Mektebi'nin açılması.

25 Kasım 1925 Şapka kanununun TBMM'ce kabulü.

30 Kasım 1925 Tekkelerin kapatılması hakkındaki kanunun kabulü.

26 Aralık 1925 Beynelmilel takvim ve saatin kabulü.

 
1926

17 Şubat 1926 Türk Medeni Kanununun kabulü.

29 Nisan 1926 Ecnebilerin kabotaj hakkının nihayet bulması.

22 Mayıs 1926 Emlak ve Eytam Bankası'nın kuruluşu.

3 Ekim 1926 İstanbul'da, Sarayburnu'nda Mustafa Kemal'in ilk heykelinin dikilmesi.
 
1927

1 Temmuz 1927 Gazi Mustafa Kemal'in Cumhurbaşkanı sıfatıyla İstanbul'a ilk gelişi.

15/20 Ekim 1927 Gazi Mustafa Kemal'in CHP İkinci Kurultayın'da Tarihi Büyük Nutku'nu söylemesi.

28 Ekim 1927 Türkiye'de ilk nüfus sayımının yapılması.

1 Kasım 1927 Gazi Mustafa Kemal'in ikinci defa Cumhurbaşkanlığına seçilmesi.

4 Kasım 1927 Gazi Mustafa Kemal'in Ankara Etnografya Müzesi önünde ve Yenişehir'de dikilen heykellerinin açılışı.
 
1928

5 Şubat 1928 İstanbul'da hutbenin Türkçe okunmaya başlaması.

7 Mart 1928 Gazi Mustafa Kemal'in "Le Matin" gazetesi muhabirine demokrasi ile ilgili verdiği demeç.

5 Nisan 1928 C. Halk Fırkası tarafından Laiklik ilkesinin ve Anayasa değişiminin kabulü.

20 Mayıs 1928 Afgan Kralı Amanullah Han'ın Gazi Mustafa Kemal'i Ankara'da ziyareti.

24 Mayıs 1928 Latin rakamlarının kabulü.

23 Haziran 1928 Türk vatandaşlık kanununun kabulü.

26 Haziran 1928 Harf devrimi için bir kurul toplanması.

9-10 Ağustos 1928 Gazi Mustafa Kemal'in Sarayburnu'nda Türk Harfleri hakkında nutkunu söylemesi.

23 Ağustos 1928 Gazi Mustafa Kemal'in Tekirdağı'nda yeni harfler üzerine konuşması ve memurları sınava çekmesi.

25 Ağustos 1928 Ankara'da IV. Muallimler Birliği Kongre'sinde öğretmenlerin yeni harfleri öğreteceklerine dair ant içmeleri.

1 Kasım 1928 Gazi Mustafa Kemal'in yıllık söylevinde yeni harflere değinmesi.

3 Kasım 1928 Türk Harfleri Kanununun TBMM'de kabulü.

11 Kasım 1928 Millet mektepleri teşkilatına başlanması.
 
1930

8 Nisan 1930 1580 sayılı Belediyeler Kanununun çıkması (Kadınlara da seçme hakkı tanınıyor.)

11 Haziran 1930 T.C. Merkez Bankasınının kabulü.

12 Ağustos 1930 Serbest Cumhuriyet Fırkasının kuruluşu.

17 Kasım 1930 Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın kendini feshi.

23 Aralık 1930 Menemen irtica hadisesi ve Kubilay'ın şehit edilmesi.
 
1931

12 Nisan 1931 Gazi Mustafa Kemal tarafından Türk Tarih Kurumu'nun kurulması.

4 Mayıs 1931 Mustafa Kemal'in üçüncü defa Cumhurbaşkanlığına seçilmesi.
 
1932

22 Ocak 1932 Yerebatan Camisindeki Türkçe Kur'an'ın ilk kez okunması.

19 Şubat 1932 Halkevleri'nin kuruluşu.

12 Temmuz 1932 Türk Dil Kurumu'nun kuruluşu.

18 Temmuz 1932 Türkiye'nin Milletler Cemiyet'ine girmesi.

26 Eylül 1932 Türk Dil Kurultay'ı toplandı.
 
1933

6 Şubat 1933 Gazi'nin Bursa'da gericilik olayı üzerine söyledikleri.

22 Nisan 1933 Osmanlı borçlarının tasfiyesi.

31 Mayıs 1933 İstanbul Darülfünun'un ilgasına ve Maarif Vekaletince yeni bir Üniversite kurulmasına dair kanunun kabulü.

29 Ekim 1933 Cumhuriyetin Onuncu yılının kutlanması, Gazi'nin tarihi Onuncu Yıl Nutkunu okuması.

4 Ekim 1933 Yugoslavya Kralı Aleksandre'nin, Gazi Mustafa Kemal'i İstanbul'da ziyareti.

5 Ekim 1933 Eskişehir Şeker Fabrikası'nın açılışı.

 
1934

1 Ocak 1934 Türk İnkılabı dersleri (Yüksek Tahsilde) başladı.

21 Haziran 1934 Soyadı kanununun kabulü.

16 Haziran 1934 İran Şehin Şahı Rıza Pehlevi'nin Gazi Mustafa Kemal'i Ankara'da ziyareti.

18 Haziran 1934 II. Dil kurultayı Dolmabahçe Saray'ında toplandı.

8 Ekim 1934 Türk kadınına seçme ve seçilme hakkı tanındı.

24 Kasım 1934 TBMM'nin Mustafa Kemal'e ATATÜRK soyadını veren kanunu kabul edişi.

26 Kasım 1934 Lakap ve ünvanların kaldırılması.

17 Aralık 1934 Atatürk'ün soyadı için bir kanun daha çıkartılması.
 
1935

18 Şubat 1935 Bazı kisvelerin giyilemeyeceğine dair kanunun yayınlanması.

1 Mart 1935 Atatürk'ün dördüncü kez Cumhurbaşkanı seçilmesi.
 
1936

9 Ocak 1936 Ankara Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'nin açılışı, ilk ders Prof. Afet İNAN tarafından verilmiştir.

6 Mayıs 1936 Ankara Devlet Konservatuarı'nın kuruluşu.

29 Mayıs 1936 Türk Bayrağı kanununun çıkarılması.

20 Temmuz 1936 Montreux'de, Boğazlar Sözleşmesi'nin imzalanması.

4 Eylül 1936 İngiltere Kralı Edward'ın III.'ün, İstanbul'da Atatürk'ü ziyareti.
 
1937

9 Temmuz 1937 Altı Ok'un Anayasa'ya girmesi.

11 Mayıs 1937 Atatürk, çiftliklerini hazineye, bir kısım gayrimenkullerini Ankara Belediyesi'ne, bütün parasını Dil ve Tarih kurumlarına bağışladı.

9 Temmuz 1937 Sadabad Paktı'nın imzalanması.

25 Ekim 1937 İsmet İnönü'nün Başbakanlıktan çekilmesi.

2 Şubat 1937 Bursa Merinos Fabrikası'nın Atatürk tarafından törenle açılması.
 
1938

30 Mart 1938 Atatürk'ün hastalığı hakkında Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğince ilk defa resmi tebliğ yayınlaması.

11 Mayıs 1938 Atatürk'ün, çiftliklerini ulusa bağışlaması.

2 Eylül 1938 Bağımsız Hatay Devleti Millet Meclisi'nin ilk toplantısının yapılması.

5 Eylül 1938 Atatürk'ün vasiyetnamesini yazması. (Açılış 28 Kasım 1938)

16 Ekim 1938 Atatürk'ün hastalığı hakkında durumu günlü resmi tebliğler yaımına başlanması.

29 Ekim 1938 Atatürk'ün Türkiye Ordularına mesajı.

10 Kasım 1938 Atatürk'ün ölümü.

21 Kasım 1938 Atatürk'ün cenazesinin Etnografya Müzesi'ndeki geçici kabre konulması.
 
1981

1981 UNESCO'nun aldığı bir kararla Atatürk'ün doğumunun 100. yılının bütün dünyada Atatürk Yılı olarak kutlanması.
 
I. Dünya Savaşı Kronolojisi

1914


28 Haziran 1914 Saraybosna Suikasti

28 Temmuz 1914 Avusturya-Macaristan, Sırbistan'a savaş açtı.

1 Ağustos 1914 Almanya Rusya'ya savaş açtı.

Türkiye genel seferberlik ilan etti.

Almanya Fransa'ya savaş açtı.

İngiltere Almanya'ya savaş açtı.

Avusturya-Macaristan Rusya'ya savaş açtı.

Goeben ve Breslau gemileri Çanakkale'de.

Almanların Liege'yi alışı.

Almanya'nın Fransa'ya saldırması.

Japonya Almanya'ya savaş açtı.

Almanların Charleroi ve Mons'u alması.

Almanlar'ın Tannenberg zaferi. Guise çarpışmaları.

3 Eylül 1914 Papa Puis X'in ölümü, yerine Benedictus XV. seçilmesi.

Ruslar'ın Lvov'u alması. Marne savaşı

Falkenhayn, Moltke'nin yerine geçti.

Almanlar'ın Flanders'a saldırıya geçmeleri (Course a la mer).

9 Ekim 1914 Anvers'in düşüşü.

İngiltere Almanya'ya abluka uygulama kararı aldı.

Odesa'nın topa tutulması.

1 Kasım 1914 Coronel Deniz Savaşı

Rusya Türkiye'ye savaş açtı.

İngiliz-Fransız donanmasının Çanakkale'nin dış tabyalarını bombardımanlamaları.

Fransa ve İngiltere Türkiye'ye savaş açtı.

Japonlar ve İngilizler'in Çingdao'yu Almanlar'dan alması.

Cihad-ı Ekber ilanı.Rus donanmasının Trabzon'u bombardımanı.

İngilizler'in Basra'yı almaları.

2 Aralık 1914 Avusturyalılar'ın Belgrad'ı alması.

Almanlar'ın Kodz'u alması. Falkland Deniz Savaşı.

Sırplar'ın Belgrad'ı geri alması.

Sarıkamış harekatının başlaması.
 
1915

28 Ocak 1915 İngilizler'in Çanakkale'yi geçme kararı.

3 Şubat 1915 Birinci Kanal Harekatı. Almanların ilk denizaltı savaşını başlatmaları. Fransızlar'ın Champagne'ye saldırmaları.

18 Mart 1915 Fransız ve İngilizler'in Çanakkale'ye yaptıkları deniz saldırısının başarısızlığı.

22 Nisan 1915 Almanlar'ın Flandres'e ilk defa zehirli gaz kullanmaları. Müttefikler'in Gelibolu'ya çıkarma yapmaları. Müttefiklerle İtalyanlar arasında Londra anlaşması.

2 Mayıs 1915 Almanlar'ın Rusya'ya saldırması. Lusitania'nın torpillenmesi. Artois'de ilk Fransız saldırısı. Van'ın Rus ve Ermeniler tarafından işgali.

1 Haziran 1915 Almanlar'ın Dniestr nehrine ulaşması. Llov'un Avusturyalılar ve Almanlarca geri alınması.

7 Temmuz 1915 İlk Müttefiklerarası Konferansın Chantilly'de toplanması. İngilizlerin Alman Güney Afrikası'nı işgal etmesi. Almanlar'ın Nyemen ve Naraw'a saldırıları.

5 Ağustos 1915 Almanlar'ın Varşova'yı, Avusturyalılar'ın İvangord'u alması, Sarrail'in Doğu Ordusu Komutanlığına getirilmesi. İtalya'nın Türkiye'ye savaş açması. Almanlar'ın Brest-Litovsk'u alması.

18 Eylül 1915 Almanlar'ın Vilna'yı alması. Champagne ve Artois'de ikinci Fransız saldırısı.

5 Ekim 1915 Bulgaristan'ın savaşa girişi. Sarrail'in ve ilk Fransız birliklerinin Selanik'e girişi. Avusturya ve Alman birliklerinin Belgrad'ı alması. Bulgaristan'ın Sırbistan'a savaş açması. Fransa'nın Bulgaristan'a savaş açması. İtalya'nın ve Rusya'nın Bulgaristan'a savaş açması.

21 Kasım 1915 Sırplar'ın Yeni Pazar'da bozguna uğrayıp geri çekilmesi. Sırp hükümetinin İşkondra'ya sığınması.

2 Aralık 1915 Joffre'nun Fransız orduları Başkumandanı olması. Chantilly'deki ikinci Müttefik konferansı. French'in yerine Haig'in İngiliz Orduları Başkomutanlığına getirilmesi. İngiltere'de zorunlu askerlik hizmetinin getirilmesi. İngilizler'in Cambrai'ye yoğun tank saldırısı.

 
X