İnsanlar yaşlandıkça vücudun bazı bölümleri denge işlevine daha yetersiz katılır. Örneğin gece loş ışıkta görmek zorlaşır ve iç kulaktaki yapılarda gerileme görülür. Kan basıncı kontrol mekanizması vücudun kan ihtiyacında ortaya çıkan değişikliklere daha az cevap verir. Sonuç olarak birisi aniden ayağa kalktığında ortostatik hipotansiyon gelişir ve kan basıncı düşer. Ya da yemek yedikten sonra kanın sindirim sisteminde toplanmasına bağlı olarak beyne giden kan azalır ve kan basıncı/tansiyon düşer ve kişi baygınlık hisseder. Ama genellikle baş dönmesi yaşa bağlı değişikliklerle ortaya çıkmaz. Başka bir hastalığı varsa ya da baş dönmesine katkıda bulunan bir ilaç aldı ise ortaya çıkar.
Baş dönmesine eşlik eden kalp hastalıkları ve felç gibi hastalıklar ileri yaşlarda daha çok görülür. Yine yaşlılarda beli kalçayı ve dizleri etkileyen artrit/eklem bozuklukları çok görülür ve yürümeyi kısıtlar. Yaşlı insanlar bağımsızlıklarını yitirirlerken terk edilme hissi ya da korkusu yaşarlar. Bu nedenle depresyona girerler ve yaşadıkları depresyon kayıtsızlık ve dünyadan ayrılma duygusu yaşayabilirler. Depresyonda oldukları için pek çok aktiviteye karşı ilgilerini kaybetmişlerdir. Hareketsizlik nedene bakılmaksızın osteoporoz/kemik erimesini arttırır ve kaslar kullanılmamaya bağlı olarak zayıflar. Bundan sonra yaşlılar kandilerini zayıf, dengesiz, halsiz ve endişeli hissederler. Yürümeye kalktıklarında korkudan düşerler ve kalçalarını kırarlar.
Yaşlı insanlar epeyce baş dönmesine katılan ilaçlar alırlar. Bu ilaçlar hipertansiyon ilacı, kalp krizine karşı kullanılan ilaçlar kalp yetmezliği ilaçları, alerji ilaçları/antihistaminikler, uyku ilaçları ve depresyon ilaçları alabilirler. Bazı anti-histaminikler vertigo tedavisinde kullanılırlar. Bunların yaşlılarda ortaya çıkan çok fazla yan etkisi vardır. Bu etkiler ortaya çıktığında bu ilaçların kesilmesi gerekir. Mümkün olduğunca yaşlı insanların anti histaminiklerden ve uyku ilaçlarından kaçınmaları gerekir.
Yaşlılarda iç kulağın vertigoya yol açan iki hastalığı meniere hastalığı ve BPPVsık görülür.
Yaşlılarda kronik baş dönmesi düşme ve kırık riskini arttırır ve günlük aktivitelerin yerine getirilmesini kısıtlar. Kronik baş dönmesinin pek çok nedeni vardır ve tedavisi zordur. Doktorların baş dönmesine eşlik eden hastalıkları ortaya çıkartması yerinde olur.
• Baş dönmesini tetikleyen hareketlerden kaçınmak örneğin yukarı bakmak ve aşağı eğilmek. Kendi baş dönmesini tetikleyen başka bir hareket varsa bundan kaçınmak.
• Eşyaları kolayca ulaşılabilir yerlerde saklamak, bulundurmak.
• Yatar ya da oturur durumdan sonra yavaş kalkmak
• Ayağa kalkmadan önce ellerini yumruk yapmak ve dizlerini bükmek
• Baş dönmesini engellemeye yardım edecek göz baş ve vücut hareketlerini içeren hareketler yapmak
• Kasları güçlendirmek için fizik tedavi ve ekzersiz yapmak ve bağımsız yürüyüş kazanmak
ozgur-gundem.com
Baş dönmesine eşlik eden kalp hastalıkları ve felç gibi hastalıklar ileri yaşlarda daha çok görülür. Yine yaşlılarda beli kalçayı ve dizleri etkileyen artrit/eklem bozuklukları çok görülür ve yürümeyi kısıtlar. Yaşlı insanlar bağımsızlıklarını yitirirlerken terk edilme hissi ya da korkusu yaşarlar. Bu nedenle depresyona girerler ve yaşadıkları depresyon kayıtsızlık ve dünyadan ayrılma duygusu yaşayabilirler. Depresyonda oldukları için pek çok aktiviteye karşı ilgilerini kaybetmişlerdir. Hareketsizlik nedene bakılmaksızın osteoporoz/kemik erimesini arttırır ve kaslar kullanılmamaya bağlı olarak zayıflar. Bundan sonra yaşlılar kandilerini zayıf, dengesiz, halsiz ve endişeli hissederler. Yürümeye kalktıklarında korkudan düşerler ve kalçalarını kırarlar.
Yaşlı insanlar epeyce baş dönmesine katılan ilaçlar alırlar. Bu ilaçlar hipertansiyon ilacı, kalp krizine karşı kullanılan ilaçlar kalp yetmezliği ilaçları, alerji ilaçları/antihistaminikler, uyku ilaçları ve depresyon ilaçları alabilirler. Bazı anti-histaminikler vertigo tedavisinde kullanılırlar. Bunların yaşlılarda ortaya çıkan çok fazla yan etkisi vardır. Bu etkiler ortaya çıktığında bu ilaçların kesilmesi gerekir. Mümkün olduğunca yaşlı insanların anti histaminiklerden ve uyku ilaçlarından kaçınmaları gerekir.
Yaşlılarda iç kulağın vertigoya yol açan iki hastalığı meniere hastalığı ve BPPVsık görülür.
Yaşlılarda kronik baş dönmesi düşme ve kırık riskini arttırır ve günlük aktivitelerin yerine getirilmesini kısıtlar. Kronik baş dönmesinin pek çok nedeni vardır ve tedavisi zordur. Doktorların baş dönmesine eşlik eden hastalıkları ortaya çıkartması yerinde olur.
• Baş dönmesini tetikleyen hareketlerden kaçınmak örneğin yukarı bakmak ve aşağı eğilmek. Kendi baş dönmesini tetikleyen başka bir hareket varsa bundan kaçınmak.
• Eşyaları kolayca ulaşılabilir yerlerde saklamak, bulundurmak.
• Yatar ya da oturur durumdan sonra yavaş kalkmak
• Ayağa kalkmadan önce ellerini yumruk yapmak ve dizlerini bükmek
• Baş dönmesini engellemeye yardım edecek göz baş ve vücut hareketlerini içeren hareketler yapmak
• Kasları güçlendirmek için fizik tedavi ve ekzersiz yapmak ve bağımsız yürüyüş kazanmak
ozgur-gundem.com