- 6 Mart 2012
- 17.734
- 27.909
- 49
Vücudun herhangi bir yerinde kaşıntı veya tahriş rahatsızlık verebilir. Ancak, vajina ve vulva gibi (labia, klitoris ve vajinal açılım) hassas bir bölgede ortaya çıktığında özellikle rahatsız edici olabilir. Genital kaşıntı ve iritasyon çok önemli bir husustur. Ayrıca bir enfeksiyon belirtisi olabildiği için doktora görünmek her zaman iyi bir fikirdir. Bir takım nedenleri vardır ve çoğu tıbbi tedavi gerektirir. Bu yazıda, vajinada kaşıntının ortak nedenlerinden ve daha ayrıntılı durumlardan bahsedeceğim.
Vajinada Kaşıntı ya da Vajinal Kaşıntı Nedenleri
Mantar Enfeksiyonları
Çoğu kadın, yaşamları boyunca vajinal bir maya enfeksiyonu yaşayacaktır. Bu enfeksiyonlar genellikle ciddi değildir, ancak maya enfeksiyon belirtileri rahatsızlık verebilir.
Normalde vajinada sağlıklı bir bakteri ve maya dengesi mevcuttur. Bakteri, mayalanmayı kontrol altında tutarak aşırı büyümeyi önler. Vajinanın bakteri maya dengesi düzgün kontrol edilemediğinde ve bozulduğunda maya büyümesi meydana gelebilir. Mayanın aşırı çoğalma belirtileri şunları içerebilir:
- Kaşıntı
- Yangı
- Kokulu beyaz bir akıntı
- Tahriş
- Vajinal bölgeyi temizleyici malzeme ile yıkamak
- Hormon değişiklikleri, örneğin gebelik sırasında veya hormonal doğum kontrolünde
- Antibiyotik kullanımı
Bakteriyel Vajinoz (BV)
Bakteriyel vajinoz olarak da bilinen bu yaygın bakteriyel enfeksiyon, sıklıkla doğurganlık çağındaki kadınları etkiler. Bakteriyel vajinoz, vajinadaki normal ve sağlıklı bakteri dengesizleştiğinde ortaya çıkar.
Bakteriyel Vajinoz yaşayan birçok kadında hiçbir belirti yoktur. Bununla birlikte, hoş olmayan bir kokuya sahip sulu bir vajinal akıntıya neden olabilir, ayrıca vajinal bölgede yanma ve kaşıntı oluşturabilir. Bu sorunun nedeni her zaman bilinmemektedir. Ancak, çoğu durumda, Bakteriyel vajinozun nedenleri aşağıdakilerden biridir:
- Vajinanın doğal bakterilerini yok edebilecek yıkama yapmak
- Antiseptik veya antibakteriyel ürünlerle banyo yapmak
- Yeni bir seks partneri veya birden fazla seks partnerine sahip olmak
- Vajinal bölgede güçlü kokulu ürünler kullanmak
- Kötü giysi deterjanları
- Sigara içmek
Bir bakteriyel vajinoz testi, vajinadan bir sıvı örneği alıp analiz için bir laboratuvara gönderilmesini içerir. Test olumlu ise, hamile bir kadın muhtemelen antibiyotik tedavisine tabi tutulacaktır.
Bakteriyel vajinoz, bakterilerin dengesizliğinin bir sonucudur. 2014’te yapılan bir inceleme, bazı probiyotiklerin ağızdan alındığında vajinozu önlemeye veya tedavi etmeye yardımcı olabileceğini buldu. İncelenen probiyotikler, Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus rhamnosus GR-1 ve Lactobacillus fermentum RC-14’dür.
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar
Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE), enfekte olmuş kişiyle cinsel temasın bir sonucu olarak ortaya çıkabilir. Aşağıdaki önlemler cinsel yolla bulaşan hastalık yaşama riskini azaltabilir:
- Her seferinde prezervatif kullanma
- Daha az seks partnerine sahip olmak
- Cinsel ilişkide bulunmadan önce test yaptırmak
- Gerektiğinde tedaviye başlamak
- HPV (insan papilloma virüsü) aşısının yaptırılması
Bazı durumlarda, kokulu çamaşır deterjanı, pedler, tamponlar veya vajinal deodorantlar gibi kadın ürünleri kullanıldığında küçük vajinal kaşıntılar meydana gelebilir. Bir kadın bu ürünleri kullanmayı bıraktıktan sonra kaşıntı genellikle kaybolacaktır. Bu sorunu önlemek için kadınlar kokusuz veya katkısız etiketli ürünleri kullanmayı seçebilir. Duş da önerilmez, çünkü vajinal tahriş, bakteriyel vajinoz ve maya enfeksiyonlarına neden olabilir.
Bazı kadınlar lateks içeren prezervatiflere alerjik reaksiyon gösterebilir ve bu, vajinal kaşıntı veya iritasyona neden olabilir. Latekse alerjisi olabileceğinden şüphelenenler doktorlarına alternatifler konusunda danışabilirler. Vajinal kaşıntı utanç verici ya da rahatsız edici olmasına rağmen çoğu vaka doktora danışarak tedavi edilebilir.
Olası uzun süreli sağlık sorunlarından kaçınmak için, uygun tedavinin sağlanabilmesi için, herhangi bir sıkıntıya kapılmamak ve kaşınmanın nedenini belirlemek en iyisidir.
Vajinal Kaşıntı Tedavisi
Vajinal kaşıntının nasıl tedavi edileceği hangi koşula bağlı gerçekleştiğine bağlıdır.
- Bakteriyel vajinoz ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar antibiyotik ve antiparazitik ilaçlarla tedavi edilir.
- Mantar enfeksiyonları antifungal ilaçlarla tedavi edilir. Vajina içine kremler, merhemler veya süpozituvarlar şeklinde sokulabilirler veya oral olarak alınabilir. Bu ilaçları farklı dozlarda; bir günlük, üç günlük, yedi günlük olarak eczanelerden satın alabilirsiniz. Bununla birlikte, doktor tarafından maya enfeksiyonu teşhisi konmamış ise, reçetesiz ilaç almadan önce doktorunuza danışın.
- Menopozla ilişkili kaşıntı, östrojen kremi veya tabletler ile tedavi edilebilir.
- Diğer kaşıntı ve iritasyon türleri steroid kremlere veya losyonlara tepki verir ki bu da iltihabı azaltır. Reçeteli bir steroid kremi liken skleroz tahrişini rahatlatabilir.
- Genç kızlarda, herhangi bir kaşıntı, yanma veya tahrişi bir sağlık uzmanına bildirmek önemlidir, çünkü bu belirtiler cinsel taciz işaretleri olabilir.
Vajinal tahrişi önleme ve tedavi etmeyle ilgili birkaç ipucu:
- Kokulu pedleri, tuvalet kağıtlarını, kremleri, banyo köpüğünü, vajinal hijyen spreyleri ve duş jellerini kullanmayın.
- Genital bölgenizi düzenli olarak temizlemek için su ve düz, kokusuz bir sabun kullanın. Ancak günde bir defadan fazla yıkamayın. Bunu yapmak kuruluğu artırabilir.
- Tuvalette daima önden arkaya doğru temizlenin.
- Pamuklu külotlar (sentetik kumaşlar olmadan) giyin ve iç çamaşırlarınızı her gün değiştirin.
- Yıkamayın.
- Bebeğin bezlerini düzenli olarak değiştirin.
- Cinsel yolla bulaşan hastalıkları önlemek için cinsel ilişki sırasında prezervatif kullanın.
- Vajinal kuruluk yaşıyorsanız, bir vajinal nemlendirici kullanın. Seks yapmadan önce su bazlı bir kayganlaştırıcı uygulayın.
- Belirtileriniz düzelinceye kadar cinsel ilişkiden kaçının.
- Kaşınmayın; kaşınmak bölgeyi daha da rahatsız etmeye neden olur.
Prof.Dr.Bülent Tıraş