- Konu Sahibi ProfDrBulentTiras
Doğal yolla bebek sahibi olamayan çiftlere üremeye yardımcı olarak uygulanan tüp bebek tedavisi çok başarılı sonuçlar vermektedir. Tüp bebek tedavisinde anne ve baba adaylarının üreme hücreleri laboratuvar ortamına alınır ve döllenme gerçekleştirilir. Döllenmiş yumurtalardan gebelik için en uygun olanı anne adayının rahmine yerleştirilir. Tüp bebek tedavisinde yumurtaların büyümesi, olgunlaşması için, bazı vakalarda işlemin başarılı geçmesi için anne adayının pek çok ilaç kullanması gerekebiliyor. Tüp bebek tedavisinde kullanılan bazı ilaçların da birtakım zararlarının, yan etkilerinin olabileceğine dair endişeler mevcuttur. Aslında uzmanların, tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçların ciddi bir zararı olmadığına dair görüşleri olsa da, bazı çiftler ilaçlardan kaynaklı olarak endişe duyabilmekteler. Tüp bebek tedavisine başvuran her çift için uygun olmamakla birlikte, bazı çiftlere ilaçsız tüp bebek uygulaması olarak da bilinen IVM (In Vitro Maturasyon) ve Natürel Siklus da uygulanabiliyor.
IVM (In Vitro Maturasyon) nedir?
IVM (In Vitro Maturasyon), günümüzde dünyada az sayıda merkezde uygulanan çok önemli bir tüp bebek tedavi yöntemidir. IVM (In Vitro Maturasyon), ilk önceleri hormon ilaçlarına aşırı duyarlılık gösteren Polikistik Over Sendromlu kadınlarda, ilaç kullanılmadan da tüp bebek tedavisi yapmak amacıyla keşfedilmiştir. IVM’de yumurtalıkları kısa süreli olarak uyaran hormon ilacı ya da herhangi bir ilaç kullanmadan toplanan olgunlaşmamış yumurtaların, dış ortamda (laboratuvarda) olgunlaştırılarak döllenmesi ve daha sonra uygun gelişim evresine ulaştığında, rahim içine transfer edilmesi işlemlerinin uygulanmasıdır. IVM (In Vitro Maturasyon) uygulaması hormon ilaçlarına karşı aşırı hassasiyet gösteren, bunların yan etkilerini şiddetli şekilde yaşayan kadınlarda kullanılmaktadır. Halk arasında “doğal tüp bebek” olarak adlandırılan IVM (In Vitro Maturasyon), geleneksel tüp bebek tedavisi ile aynı işlemlerin yapıldığı, ancak ilaç kullanılmayan yöntemdir. Klasik tüp bebek tedavisi ve IVM (In Vitro Maturasyon) arasındaki en büyük fark, yumurtaların gelişmesi ve çatlamasının gerçekleşmesi için ilaç kullanımı uygulamasının yapılmaması, hormonsal stimülasyon kullanımını içermemesidir. IVM (In Vitro Maturasyon) hem tüp bebek tedavisinde hem de erkek kaynaklı bir kısırlık sorununda sağlıklı spermin doğrudan yumurtaya enjekte edildiği aşılama yönteminde kullanılabilmektedir.
İlaçsız tüp bebek tedavisi mümkün müdür?
Normal şartlar altında klasik bir tüp bebek tedavisinde anne adayının adet düzenini dengelemek, yumurta gelişimini desteklemek ve foliküllerin çatlamasını sağlamak için yaklaşık 1 ay süreyle birtakım hormon ilaçları kullanılması gerekmektedir. Bu ilaçlar kullanıldığı sürece yumurtaların olgunlaşma durumu takip edilir ve kontrol altına alınır.
IVM (In Vitro Maturasyon) yönteminde ise kadın mümkün olduğu kadar az sayıda ilaç kullanır, hatta pek çok vakada hiç ilaç kullanmaya gerek kalmaz. Tüp bebek tedavisinde yumurta toplama işlemi henüz yumurtaların tam olarak olgunlaşmadan gerçekleştirilir. Çünkü istenen seviyede olgunlaşmaları için bir kültür sıvısının içerisinde bekletilmeleri gerekir ve bu şekilde döllenmeye hazır olduklarında sperm ile birleştirilerek döllenme gerçekleştirilir.
Döllenmiş yumurtanın yaklaşık 5 gün sonra blastosist aşamasına ulaşması ve sağlıklı olduğunun tespit edilmesi durumunda ise anne adayının rahmine transfer edilir.
Natürel siklus nedir?
Natürel siklus, tüp bebek tedavisi için vücut tarafından doğal olarak seçilen ve olgunlaşan bir yumurtanın toplaması durumudur. Yani dışarıdan herhangi bir müdahale olmadan yumurtlama gerçekleşir ve döllenmiş yumurta rahim içerisine aktarılır. Bu tedavide herhangi bir ilaç kullanılmadığı için diğer tüp bebek yöntemlerine göre daha güvenlidir. Natürel siklusta yumurtanın miktarı değil, kalitesi önemlidir ve doğurganlık ilaçları ve enjeksiyonları çok daha az veya hiç kullanılmadığı için de çok sağlıklıdır.
IVM ve natürel siklus hangi durumlarda uygulanabilir?
Kısırlık sebepleri arasında ilk sıralarda yer alan Polikistik over sendromuna sahip olan kadınlar tüp bebek aşamasında kullanılan ilaçlara karşı hassas olabildikleri için IVM yöntemi tercih edilmektedir.
Önceki klasik tüp bebek tedavisi denemelerinde, hormonsal enjeksiyonlarla over stimülasyonuna karşı zayıf yanıt alınmış kadınlara IVM denenebilir.
Tüp bebek tedavisinin en ciddi yan etkilerinden birisi olan Ovarian hiperstimülasyon sendromu, hormon ilaçlarıyla normalden daha fazla uyarılmış olan yumurtaların aşırı büyümesi ve gelişmesi durumdur. Böyle bir durumda kadın; şiddetli ağrılar, nefes darlığı, kusma, ishal, mide bulantıları, kan pıhtılaşması gibi birçok sorun da yaşamaktadır. IVM yönteminde ilaç kullanılmadığı için bu tür bir risk de ortadan kalkar.
Yumurtalık rezervleri yeterli ve adet döngüleri düzenli olan bazı kadınlarda hormonsal ilaçların kullanımı çok tercih edilmez ve IVM uygulanması daha uygun olur.
IVM (In Vitro Maturasyon) en önemli kullanım alanı nedir?
IVM (In Vitro Maturasyon) yönteminin en önemli kullanım alanı tüp bebek tedavisi ilaçlarına aşırı cevap veren Polikistik Over Sendromu olan kadınlardır. Polikistik Over Sendromunda, ilaca gerek kalmadan tüp bebek tedavisi yapılabilmesi ve böylelikle aşırı hassas yumurtalıklara sahip olan kadınlarda OHSS (Ovarian Hiperstimülasyon Sendromu) adı verilen sendromun ortaya çıkmasının engellenebilmesi çok önemlidir. Ayrıca normal yumurtalık rezervine sahip olan ve hormon ilacı kullanmak istemeyen kadınlar için de IVM (In Vitro Maturasyon) yöntemi alternatif bir tedavi yöntemidir.
Polikistik Over Sendromu nedir?
Kadınlarda çok önemli bir yumurtlama problemi olan Polikistik Over Sendromu, toplumdaki her 5 kadından birinde görülmektedir. Kadında iki tane olan yumurtalık, bir adet döneminde döllenmeye müsait olan 1 olgun yumurta geliştirmektedir. Yumurta gelişimini ve olgunlaşmasını, “Follikül” adı verilen, içi sıvı dolu bir kesecikte tamamlamaktadır. Polikistik Over Sendromunda ise; birçok yumurta aynı anda olgunlaşmaya çalışır, ancak başarılı olmaz. Polikistik Over Sendromunda pek çok yumurta bulunmasına rağmen, bunların hiçbiri gelişip, döllenemez.
OHSS nedir?
OHSS (Ovarian Hiperstimülasyon Sendromu – Yumurtalık Hiperstimulasyon Sendromu), yumurta gelişimi için folikül uyarıcı hormon tedavisi uygulanan kadınlarda oluşur. Hormon tedavisi sırasında, çok fazla sayıda yumurta gelişimi olursa, yumurtalıkların boyutları artar ve aşırı uyarılmış olan bu yumurtalıklardan gelen yüksek oranda hormon seviyeleri yüzünden 2 hafta içinde bazı yan etkiler ortaya çıkabilir.
Hormon tedavisinin yan etkileri nelerdir?
Mide bulantısı, kusma ve ishal,
Büyüyen yumurtalıkların yarattığı karın ağrısı,
Akciğerlerde sıvı biriktiği için nefes darlığı,
Kan pıhtılaşması arttığı için damarlarda pıhtı oluşması,
Vücut sıvısı ve elektrolit dengesinde farklılıklar,
Vücudun susuz kalması (dehidrasyon)
IVM hangi durumlarda uygulanmaz?
Doğal döngü içinde yumurta geliştirme problemi olan ve adet dengesizliği yaşayan kadınlar için IVM (In Vitro Maturasyon) yöntemi uygun bir seçenek değildir. Böyle durumlarda başarı elde etme şansı yok denecek kadar az olduğu için uygulama yapılması önerilmez.
IVM (In Vitro Maturasyon) yönteminin avantajları nelerdir?
IVM (In Vitro Maturasyon), klasik bir tüp bebek yöntemi kadar maddi olanak gerektirmez. Çünkü yumurtlama kendiliğinden gerçekleştiği ve uyarım ilaçları kullanılmadığı için ekstra para verilmesi gerekmez. Hormonsal enjeksiyonlar yapılmadığı için kadınlarda daha az stres olur ve sürekli olarak kontrol edilmesi gerekmediği için klinik ziyaretleri de seyrek olarak yapılır. Ayrıca hormon ilaçlarından kaynaklanan şişkinlik, duygu durum bozuklukları, göğüs hassasiyeti, karın ağrısı ve kilo alımı gibi yan etkiler de olmaz.
IVM (In Vitro Maturasyon) nedir?
IVM (In Vitro Maturasyon), günümüzde dünyada az sayıda merkezde uygulanan çok önemli bir tüp bebek tedavi yöntemidir. IVM (In Vitro Maturasyon), ilk önceleri hormon ilaçlarına aşırı duyarlılık gösteren Polikistik Over Sendromlu kadınlarda, ilaç kullanılmadan da tüp bebek tedavisi yapmak amacıyla keşfedilmiştir. IVM’de yumurtalıkları kısa süreli olarak uyaran hormon ilacı ya da herhangi bir ilaç kullanmadan toplanan olgunlaşmamış yumurtaların, dış ortamda (laboratuvarda) olgunlaştırılarak döllenmesi ve daha sonra uygun gelişim evresine ulaştığında, rahim içine transfer edilmesi işlemlerinin uygulanmasıdır. IVM (In Vitro Maturasyon) uygulaması hormon ilaçlarına karşı aşırı hassasiyet gösteren, bunların yan etkilerini şiddetli şekilde yaşayan kadınlarda kullanılmaktadır. Halk arasında “doğal tüp bebek” olarak adlandırılan IVM (In Vitro Maturasyon), geleneksel tüp bebek tedavisi ile aynı işlemlerin yapıldığı, ancak ilaç kullanılmayan yöntemdir. Klasik tüp bebek tedavisi ve IVM (In Vitro Maturasyon) arasındaki en büyük fark, yumurtaların gelişmesi ve çatlamasının gerçekleşmesi için ilaç kullanımı uygulamasının yapılmaması, hormonsal stimülasyon kullanımını içermemesidir. IVM (In Vitro Maturasyon) hem tüp bebek tedavisinde hem de erkek kaynaklı bir kısırlık sorununda sağlıklı spermin doğrudan yumurtaya enjekte edildiği aşılama yönteminde kullanılabilmektedir.
İlaçsız tüp bebek tedavisi mümkün müdür?
Normal şartlar altında klasik bir tüp bebek tedavisinde anne adayının adet düzenini dengelemek, yumurta gelişimini desteklemek ve foliküllerin çatlamasını sağlamak için yaklaşık 1 ay süreyle birtakım hormon ilaçları kullanılması gerekmektedir. Bu ilaçlar kullanıldığı sürece yumurtaların olgunlaşma durumu takip edilir ve kontrol altına alınır.
IVM (In Vitro Maturasyon) yönteminde ise kadın mümkün olduğu kadar az sayıda ilaç kullanır, hatta pek çok vakada hiç ilaç kullanmaya gerek kalmaz. Tüp bebek tedavisinde yumurta toplama işlemi henüz yumurtaların tam olarak olgunlaşmadan gerçekleştirilir. Çünkü istenen seviyede olgunlaşmaları için bir kültür sıvısının içerisinde bekletilmeleri gerekir ve bu şekilde döllenmeye hazır olduklarında sperm ile birleştirilerek döllenme gerçekleştirilir.
Döllenmiş yumurtanın yaklaşık 5 gün sonra blastosist aşamasına ulaşması ve sağlıklı olduğunun tespit edilmesi durumunda ise anne adayının rahmine transfer edilir.
Natürel siklus nedir?
Natürel siklus, tüp bebek tedavisi için vücut tarafından doğal olarak seçilen ve olgunlaşan bir yumurtanın toplaması durumudur. Yani dışarıdan herhangi bir müdahale olmadan yumurtlama gerçekleşir ve döllenmiş yumurta rahim içerisine aktarılır. Bu tedavide herhangi bir ilaç kullanılmadığı için diğer tüp bebek yöntemlerine göre daha güvenlidir. Natürel siklusta yumurtanın miktarı değil, kalitesi önemlidir ve doğurganlık ilaçları ve enjeksiyonları çok daha az veya hiç kullanılmadığı için de çok sağlıklıdır.
IVM ve natürel siklus hangi durumlarda uygulanabilir?
Kısırlık sebepleri arasında ilk sıralarda yer alan Polikistik over sendromuna sahip olan kadınlar tüp bebek aşamasında kullanılan ilaçlara karşı hassas olabildikleri için IVM yöntemi tercih edilmektedir.
Önceki klasik tüp bebek tedavisi denemelerinde, hormonsal enjeksiyonlarla over stimülasyonuna karşı zayıf yanıt alınmış kadınlara IVM denenebilir.
Tüp bebek tedavisinin en ciddi yan etkilerinden birisi olan Ovarian hiperstimülasyon sendromu, hormon ilaçlarıyla normalden daha fazla uyarılmış olan yumurtaların aşırı büyümesi ve gelişmesi durumdur. Böyle bir durumda kadın; şiddetli ağrılar, nefes darlığı, kusma, ishal, mide bulantıları, kan pıhtılaşması gibi birçok sorun da yaşamaktadır. IVM yönteminde ilaç kullanılmadığı için bu tür bir risk de ortadan kalkar.
Yumurtalık rezervleri yeterli ve adet döngüleri düzenli olan bazı kadınlarda hormonsal ilaçların kullanımı çok tercih edilmez ve IVM uygulanması daha uygun olur.
IVM (In Vitro Maturasyon) en önemli kullanım alanı nedir?
IVM (In Vitro Maturasyon) yönteminin en önemli kullanım alanı tüp bebek tedavisi ilaçlarına aşırı cevap veren Polikistik Over Sendromu olan kadınlardır. Polikistik Over Sendromunda, ilaca gerek kalmadan tüp bebek tedavisi yapılabilmesi ve böylelikle aşırı hassas yumurtalıklara sahip olan kadınlarda OHSS (Ovarian Hiperstimülasyon Sendromu) adı verilen sendromun ortaya çıkmasının engellenebilmesi çok önemlidir. Ayrıca normal yumurtalık rezervine sahip olan ve hormon ilacı kullanmak istemeyen kadınlar için de IVM (In Vitro Maturasyon) yöntemi alternatif bir tedavi yöntemidir.
Polikistik Over Sendromu nedir?
Kadınlarda çok önemli bir yumurtlama problemi olan Polikistik Over Sendromu, toplumdaki her 5 kadından birinde görülmektedir. Kadında iki tane olan yumurtalık, bir adet döneminde döllenmeye müsait olan 1 olgun yumurta geliştirmektedir. Yumurta gelişimini ve olgunlaşmasını, “Follikül” adı verilen, içi sıvı dolu bir kesecikte tamamlamaktadır. Polikistik Over Sendromunda ise; birçok yumurta aynı anda olgunlaşmaya çalışır, ancak başarılı olmaz. Polikistik Over Sendromunda pek çok yumurta bulunmasına rağmen, bunların hiçbiri gelişip, döllenemez.
OHSS nedir?
OHSS (Ovarian Hiperstimülasyon Sendromu – Yumurtalık Hiperstimulasyon Sendromu), yumurta gelişimi için folikül uyarıcı hormon tedavisi uygulanan kadınlarda oluşur. Hormon tedavisi sırasında, çok fazla sayıda yumurta gelişimi olursa, yumurtalıkların boyutları artar ve aşırı uyarılmış olan bu yumurtalıklardan gelen yüksek oranda hormon seviyeleri yüzünden 2 hafta içinde bazı yan etkiler ortaya çıkabilir.
Hormon tedavisinin yan etkileri nelerdir?
Mide bulantısı, kusma ve ishal,
Büyüyen yumurtalıkların yarattığı karın ağrısı,
Akciğerlerde sıvı biriktiği için nefes darlığı,
Kan pıhtılaşması arttığı için damarlarda pıhtı oluşması,
Vücut sıvısı ve elektrolit dengesinde farklılıklar,
Vücudun susuz kalması (dehidrasyon)
IVM hangi durumlarda uygulanmaz?
Doğal döngü içinde yumurta geliştirme problemi olan ve adet dengesizliği yaşayan kadınlar için IVM (In Vitro Maturasyon) yöntemi uygun bir seçenek değildir. Böyle durumlarda başarı elde etme şansı yok denecek kadar az olduğu için uygulama yapılması önerilmez.
IVM (In Vitro Maturasyon) yönteminin avantajları nelerdir?
IVM (In Vitro Maturasyon), klasik bir tüp bebek yöntemi kadar maddi olanak gerektirmez. Çünkü yumurtlama kendiliğinden gerçekleştiği ve uyarım ilaçları kullanılmadığı için ekstra para verilmesi gerekmez. Hormonsal enjeksiyonlar yapılmadığı için kadınlarda daha az stres olur ve sürekli olarak kontrol edilmesi gerekmediği için klinik ziyaretleri de seyrek olarak yapılır. Ayrıca hormon ilaçlarından kaynaklanan şişkinlik, duygu durum bozuklukları, göğüs hassasiyeti, karın ağrısı ve kilo alımı gibi yan etkiler de olmaz.
