- Konu Sahibi ProfDrBulentTiras
Bugün, Tüp Bebek Tedavisi (IVF) doğum söz konusu olduğunda çok sık kullanılan bir kelime haline geldi. Ancak çok da uzun olmayan bir zaman dilimi öncesinde, infertilite (kısırlık) için “tüp bebek” kimsenin pek aşina olmadığı gizemli bir prosedürdü.
Suni döllemenin basit prosedürünün aksine; sperm rahim içine yerleştirilir ve konsept normal şekilde olur. Tüp bebek, yumurtaları ve uygun spermleri vücudun dışında bir laboratuvarda dölleme işlemidir. Embriyo veya embriyolar oluştuktan sonra, bunlar rahim içine yerleştirilir. Tüp bebek, karmaşık ve pahalı bir prosedürdür. Malesef infertilite (kısır) olan çiftlerin sadece % 5'i bu çözümü düşünüyor. Bununla birlikte, 1981'de ABD'de gerçekleştirilmeye başlanmasından bu yana, tip bebek ve benzeri teknikler 200 binden fazla bebeğin dünyaya gelmesine olanak tanıdı.
Günümüzde Tüp Bebek Tedavisi Denemesi
Günümüzde bebek sahibi olmak isteyen çoğu insanın ilk aklına gelen tüp bebek tedavisidir; ancak bunun için binbir çaba harcayan ve zor cesaret toplayan çiftler genellikle ilk denemede hayal kırıklığı yaşayıp denemekten vazgeçiyorlar.
Fakat tekrarlayan tüp bebek denemeleri başarısızlıkla sonuçlanan çiftler için gerekli inceleme ve tahlillerle başarısızlık nedenlerinin belirlenmesi ve hem duygusal hem de tıbbi sağlık durumları konusunda gereğinin yapılmasına ilişkin tavsiyeler verilmesi gereklidir.
40 Yaşın Üzerindeyseniz, İki Embriyo Nakletmeyi Düşünün
Tek bir embriyo transferinin en iyi olduğunu düşünerek ilerleyebilirsiniz ancak bu durum belki de sizin başarısızlık sebebiniz olabilir. Yeni bir tüp bebek çalışması 2008 yılında, eğer 40 yaşın üzerindeyseniz ve daha önceki denemeleriniz başarısızlıkla sonuçlandıysa iki embriyo transferinin düşünülmesi gerektiğini vurgulamıştır.
Belirli koşullarda tek bir embriyo transferi mantıklıdır. Çünkü birden fazla doğum gerçekleşebilir. Ancak yeni çalışma, yaşlı kadınlar için düşünülenin aksini söylüyor. İlk randevunuzda çift embriyo transferi tercihiniz hakkında doktorunuzla konuşun. Doktorunuz şüpheli görünüyorsa, tüp bebek denemelerinizi ve tedavi geçmişinizi anlatın. Ulusal İstatistik Bürosu'ndan yapılan son araştırmalar, 40 yaşın üstünde çoklu doğum oranında artış olduğunu gösteriyor. Bundan dolayı daha yaşlı doğurganlık hastaları çoklu doğum yapabilir.
Elbette, yerleştirilen embriyolarınızın yaşı, kalitesi ve miktarı önemlidir. Birden fazla embriyo nakletme kararı (örneğin daha yaşlı kadınlar için) tamamen tıbbi bir işlem olacaktır.
Embriyo Transferinizden Sonra Yatmayın
Embriyo transferinden sonraki gün hemen yatağa giriyorsunuz değil mi? Yanlış. Embriyo transferlerinden sonra yatak istirahatinin bir efsane olduğu düşünülmektedir. Rahat bir şekilde oturmak veya dik durmak daha iyidir. Eşinizden, sizi güzel bir öğlen yemeği için dışarı çıkarmasını isteyin; elbette alkol ve yemek sonrası kahve yok. Fakat yürüyerek gitmeyin veya yorucu bir egzersiz yapmayın. Ağır kaldırma ya da sıcak banyolardan kaçının. Transfer edilen embriyolar sizi aktif, sakin ve kuru istiyor.
Yumurta ve Sperm Kalitesini Artırmaya Yönelik Değişimler Uygulayın
Eğer 3 kez üst üste tüp bebek tedavisi yaptırdıysanız ve bir bebek sahibi olamadıysanız bir şeylerin değişme vakti gelmiş demektir. Bunun için yaşam kalitesini değiştirmek şart gibi gözüküyor. Unutmamalısınız ki başarısız gebelik veya infertilite (kısırlık) hareketsiz yaşam ve yetersiz beslenme sonucu da oluşabilir.
Tüp bebek tedavisi veya öncesinde çoğunlukla genel olarak yaşanan infertilitenin nedeni belirlenemez. Neden belirlenemeyen kısırlık ise çoğunlukla yaşam şeklinden ileri gelmektedir. Bu nedenle egzersiz, sağlıklı yaşam ve düzenli beslenmeye gereken önemi verdiğinizden emin olmalısınız. Ayrıca gerekli takviye vitaminler, destek tedaviler ve doktorunuzun önerdiği ilaçları düzenli olarak, aksatmadan kullanmalısınız.
Önce Sahip Olduğunuz Önemli Hastalıkların Tedavisini Yaptırmalısınız
Miyom, fibroid kistler veya polipler gebelik şansını azaltan sorunlardır. Ayrıca gebelik için uygun rahim astarı kalınlığının belirli şartlarda olması gerekir. Rahim astarı incelen kadınların hamile kalma şansı normalden daha düşüktür. Eğer test yaptırdınız ise ve sonucunda rahim duvarında incelme varsa öncelikle bu koşulun düzeltilmesi gerekir.
Rahminizde miyom, kist veya polip oluşumu görüldüyse gerekli tedavi yöntemleri veya cerrahi operasyonlarla onlardan kurtulmak da tüp bebek le gebelik şansını artıracaktır. İlaçlı film ya da herhangi bir ultrason görüntüleme yöntemiyle yumurta kanallarında sıvı toplanması söz konusuysa doktorunuz bununla ilgili gerekli işlemleri yapmalıdır ve daha sonra tüp bebek tedavisi yeniden denenmelidir.
Yeterince İnceleme Yapmak Önemlidir
Yumurtalıklar, rahim ve elbette en önemlisi dölleyici olarak iş görecek spermi etkileyen faktörler hakkında daha fazla bilgi edinmek önemlidir. Gelişen teknolojiyle birlikte artık sperm yıkama işlemi sırasında spermler 6000 kat büyütülerek sperm kalitesi şansa bırakılmıyor. Son dönemlerde kullanılan yeni yöntemlerle seçilen sperm kalitesi giderek artmaktadır. Genellikle sperm kalitesinden emin olmak da gebelik şansını yükseltiyor.
Tekrarlayan tüp bebek başarısızlığı yaşayan anne ve baba adaylarının sürekli tüp bebek tedavisine yönelmekten ziyade hangi konuda başarısızlık yaşadıklarının teşhis edilmesi daha önemlidir. Erkeğin sperm kalitesi ve kadının yumurtalıkla ilgili sorunları çok iyi incelenmeli ve yinelenen tüp bebek yöntemi ona göre yapılmalıdır. Daha önceki incelemeler ve değerlendirmelerde gözden kaçmış olabilecek durumlar olup olmadığını kontrol etmek başarıya götürebilir.
Aşağıdaki Önerileri Dikkate Alın
Suni döllemenin basit prosedürünün aksine; sperm rahim içine yerleştirilir ve konsept normal şekilde olur. Tüp bebek, yumurtaları ve uygun spermleri vücudun dışında bir laboratuvarda dölleme işlemidir. Embriyo veya embriyolar oluştuktan sonra, bunlar rahim içine yerleştirilir. Tüp bebek, karmaşık ve pahalı bir prosedürdür. Malesef infertilite (kısır) olan çiftlerin sadece % 5'i bu çözümü düşünüyor. Bununla birlikte, 1981'de ABD'de gerçekleştirilmeye başlanmasından bu yana, tip bebek ve benzeri teknikler 200 binden fazla bebeğin dünyaya gelmesine olanak tanıdı.
Günümüzde Tüp Bebek Tedavisi Denemesi
Günümüzde bebek sahibi olmak isteyen çoğu insanın ilk aklına gelen tüp bebek tedavisidir; ancak bunun için binbir çaba harcayan ve zor cesaret toplayan çiftler genellikle ilk denemede hayal kırıklığı yaşayıp denemekten vazgeçiyorlar.
Fakat tekrarlayan tüp bebek denemeleri başarısızlıkla sonuçlanan çiftler için gerekli inceleme ve tahlillerle başarısızlık nedenlerinin belirlenmesi ve hem duygusal hem de tıbbi sağlık durumları konusunda gereğinin yapılmasına ilişkin tavsiyeler verilmesi gereklidir.
40 Yaşın Üzerindeyseniz, İki Embriyo Nakletmeyi Düşünün
Tek bir embriyo transferinin en iyi olduğunu düşünerek ilerleyebilirsiniz ancak bu durum belki de sizin başarısızlık sebebiniz olabilir. Yeni bir tüp bebek çalışması 2008 yılında, eğer 40 yaşın üzerindeyseniz ve daha önceki denemeleriniz başarısızlıkla sonuçlandıysa iki embriyo transferinin düşünülmesi gerektiğini vurgulamıştır.
Belirli koşullarda tek bir embriyo transferi mantıklıdır. Çünkü birden fazla doğum gerçekleşebilir. Ancak yeni çalışma, yaşlı kadınlar için düşünülenin aksini söylüyor. İlk randevunuzda çift embriyo transferi tercihiniz hakkında doktorunuzla konuşun. Doktorunuz şüpheli görünüyorsa, tüp bebek denemelerinizi ve tedavi geçmişinizi anlatın. Ulusal İstatistik Bürosu'ndan yapılan son araştırmalar, 40 yaşın üstünde çoklu doğum oranında artış olduğunu gösteriyor. Bundan dolayı daha yaşlı doğurganlık hastaları çoklu doğum yapabilir.
Elbette, yerleştirilen embriyolarınızın yaşı, kalitesi ve miktarı önemlidir. Birden fazla embriyo nakletme kararı (örneğin daha yaşlı kadınlar için) tamamen tıbbi bir işlem olacaktır.
Embriyo Transferinizden Sonra Yatmayın
Embriyo transferinden sonraki gün hemen yatağa giriyorsunuz değil mi? Yanlış. Embriyo transferlerinden sonra yatak istirahatinin bir efsane olduğu düşünülmektedir. Rahat bir şekilde oturmak veya dik durmak daha iyidir. Eşinizden, sizi güzel bir öğlen yemeği için dışarı çıkarmasını isteyin; elbette alkol ve yemek sonrası kahve yok. Fakat yürüyerek gitmeyin veya yorucu bir egzersiz yapmayın. Ağır kaldırma ya da sıcak banyolardan kaçının. Transfer edilen embriyolar sizi aktif, sakin ve kuru istiyor.
Yumurta ve Sperm Kalitesini Artırmaya Yönelik Değişimler Uygulayın
Eğer 3 kez üst üste tüp bebek tedavisi yaptırdıysanız ve bir bebek sahibi olamadıysanız bir şeylerin değişme vakti gelmiş demektir. Bunun için yaşam kalitesini değiştirmek şart gibi gözüküyor. Unutmamalısınız ki başarısız gebelik veya infertilite (kısırlık) hareketsiz yaşam ve yetersiz beslenme sonucu da oluşabilir.
Tüp bebek tedavisi veya öncesinde çoğunlukla genel olarak yaşanan infertilitenin nedeni belirlenemez. Neden belirlenemeyen kısırlık ise çoğunlukla yaşam şeklinden ileri gelmektedir. Bu nedenle egzersiz, sağlıklı yaşam ve düzenli beslenmeye gereken önemi verdiğinizden emin olmalısınız. Ayrıca gerekli takviye vitaminler, destek tedaviler ve doktorunuzun önerdiği ilaçları düzenli olarak, aksatmadan kullanmalısınız.
Önce Sahip Olduğunuz Önemli Hastalıkların Tedavisini Yaptırmalısınız
Miyom, fibroid kistler veya polipler gebelik şansını azaltan sorunlardır. Ayrıca gebelik için uygun rahim astarı kalınlığının belirli şartlarda olması gerekir. Rahim astarı incelen kadınların hamile kalma şansı normalden daha düşüktür. Eğer test yaptırdınız ise ve sonucunda rahim duvarında incelme varsa öncelikle bu koşulun düzeltilmesi gerekir.
Rahminizde miyom, kist veya polip oluşumu görüldüyse gerekli tedavi yöntemleri veya cerrahi operasyonlarla onlardan kurtulmak da tüp bebek le gebelik şansını artıracaktır. İlaçlı film ya da herhangi bir ultrason görüntüleme yöntemiyle yumurta kanallarında sıvı toplanması söz konusuysa doktorunuz bununla ilgili gerekli işlemleri yapmalıdır ve daha sonra tüp bebek tedavisi yeniden denenmelidir.
Yeterince İnceleme Yapmak Önemlidir
Yumurtalıklar, rahim ve elbette en önemlisi dölleyici olarak iş görecek spermi etkileyen faktörler hakkında daha fazla bilgi edinmek önemlidir. Gelişen teknolojiyle birlikte artık sperm yıkama işlemi sırasında spermler 6000 kat büyütülerek sperm kalitesi şansa bırakılmıyor. Son dönemlerde kullanılan yeni yöntemlerle seçilen sperm kalitesi giderek artmaktadır. Genellikle sperm kalitesinden emin olmak da gebelik şansını yükseltiyor.
Tekrarlayan tüp bebek başarısızlığı yaşayan anne ve baba adaylarının sürekli tüp bebek tedavisine yönelmekten ziyade hangi konuda başarısızlık yaşadıklarının teşhis edilmesi daha önemlidir. Erkeğin sperm kalitesi ve kadının yumurtalıkla ilgili sorunları çok iyi incelenmeli ve yinelenen tüp bebek yöntemi ona göre yapılmalıdır. Daha önceki incelemeler ve değerlendirmelerde gözden kaçmış olabilecek durumlar olup olmadığını kontrol etmek başarıya götürebilir.
Aşağıdaki Önerileri Dikkate Alın
- Her şeyden önce olumlu olun. Stres ve gerginlik durumun iyileşmesini sağlamayacak aksi halde genel sağlığınızı ve bebek sahibi olma şansınızı da olumsuz etkileyecektir.
- Yoga, nefes terapileri ve stresten arınma yöntemleriyle ilgili kurslara ve etkinliklere katılmayı deneyin.
- Tüp bebek merkezi ve doktorunuzu seçerken gerektiği gibi araştırma yaptığınızdan emin olun. Doktorunuzun söylediklerine kulak kabartın ve asla ona danışmadan bir şey yapmayın veya denemeyin.
- Düzenli uyuyun, yeterli ve dengeli beslenin; aşırıya kaçmadan egzersiz yapmanız gerektiğini unutmayın.
- İlerleyen teknoloji ve yeni yöntemlerle ilgili araştırma yapın ve konuyla ilgili bilgi sahibi olun. Doktorunuzla daha bilgili olarak konuşmanız, belki de daha önce dikkat edilmemiş bir noktaya değinilmesini sağlayacaktır.