Bu tanım her ne kadar tedavi almak isteyen ve bu makaleyi okuyan hasta için olumsuz bir giriş olsa da kişinin duruma bakış açısı için oldukça önemli. Çünkü maalesef bu tanım, OKB hastaları ve diğer bazı ruhsal hastalıklar gibi, tedaviye geliş açısından geç kalınmış bir tabloyu gösteriyor. Araştırmalar OKB hastalarının tedaviye 2 ila 7 yıl gibi gecikmeli bir başvuru yaptığını gösteriyor. Bunun yanında bu tanım yine diğer psikiyatrik hastalıklara göre plasebo cevabının düşük olduğu hasta grubudur. Yani hasta mutlaka ilaçla tedavi edilmelidir. Fakat araştırmalar göstermektedir ki sadece ilaç tedavisi alan hastalar ilacı bıraktıklarında hastalığın tekrar etme oranı %65-90 dır. Bu çok büyük bir oran. En iyi tedavi şekli ilaç+psikoterapi şeklinde olandır. İlacın etkisini yükseltmek için Bilişsel Davranışçı Psikoterapi en çok yarar sağlayan psikoterapi şeklidir.
Obsesif Kompulsif bozukluk nedir
Kişide sıkıntı ya da rahatsızlık ortaya çıkaran, zorlayıcı, düşünce, dürtü ya da zihinde canlanan imgeler (obsesyonlar) ve/veya bu durumu ortadan kaldırmaya yönelik davranışların (kompülsyonlar) görüldüğü psikiyatrik bir hastalıktır.
Bu düşünce, dürtü, imgelem ve davranışlar tekrar edici olduğu için takıntı hastalığı olarak da isimlendirmek halk arasında yaygındır.
OKB'nin belirtileri nelerdir?
Temel belirtileri OBSESYON VE KOMPULSİYONLARDIR.
Obsesyonlar; örneğin kişi, aslında öyle olmadığını bildiği halde ellerinin kirli ya da mikroplarla dolu olduğu düşüncesinden kendini alamaz.
Kompulsiyonlar ise; çoğu kez obsesyonları bertaraf etmek veya obsesyonların verdiği sıkıntıyı azaltmak amacıyla yapılan davranışlardır. Örneğin ellerinin kirli olduğu düşüncesinden kendini alamayan kişi, çoğu kez bu durumdan memnun olmasada, istemese de sürekli ve tekrar tekrar ellerini yıkama ihtiyacı hisseder.
Obsesyon ve kompulsiyonların en önemli özelliği, çoğu zaman kişi tarafından saçma, anlamsız ya da aşırı bulunmalarıdır. Yani, düşünce ve davranışlar egoya yabancı olmasına rağmen bir türlü zihinden atılamaz.
Obsesif Kompülsif Bozukluk Alttipleri
1. Kirlilik obsesyonu ve yıkanma temizlenme kompülsiyonu
2. Şüphe Obsesyonu ile kapının, doğalgazın, elektriklerin kontrol edilmesi
3. kendisi için maddi ya da manevi değeri olmayan eşyaları biriktirme
4. Çevredeki eşyaların kesin bir düzen ve simetri içinde bulunmasıyla ilgili düşünceler
5. Belli eylemleri tekrarlamak ile uğraşma. Zihne gelen korkulu düşüncenin gerçekleşmesini engellemek için belli bir hareketi yapmak zorunda hissetme.
6. Kaygı yaratan düşünsel imgelere karşı çıkmak için bellidüşünce ve imgeleri kompulsiyon olarak kullanma
7. Bilince giren ve sıkıntı yaratan olumsuz bir düşünce ardından buna karşıt iç tartışmanın gelişmesi
Obsesif hastalarda suçluluk ve mükemmeliyetçilik bir arada görülür. Dolayısıyla zihne gelen olumsuz düşüncelerin normalleştirilmesi kendi başına zor bir eylem gibi kabul edilir. Kompulsyonlar rahatsız edici düşünceleri nötralize etmek için yapılır ve bu döngü böylece devam eder.
Obsesif kompulsif bozukluk için bilimsel olarak etkisi gösterilen terapi şekilleri; davranışçı terapiler ve bilişsel-davranışçı terapilerdir. İlaç ile birlikte tedavi belirtilerin şiddetine göre değerlendirilir. Bunun için psikiyatrist ile birlikte bir tedavi planı yapılır. Tek başına bilişsel davranışçı terapi depresyonu, anksiyete bozukluğu veya bu tedavi modalitesine uyumunu etkileyecek bir şekilde rahatsızlığı olmayan veya ilaç kullanmayı reddeden hastalarda devreye girer.
Hasta ile çalışmalar, obsesif kompulsif bozukluk hakkında psiko-eğitim, içgörünün arttırılması, kaçınmaların tespiti ve yaklaştırma çalışmaları şeklinde adım adım gerçekleştirilir. Psikoeğitimlerin hedefi kişiyi, hayata uyumlu ve obsesyonlarını kabul eden fakat baş etme yollarını öğrenen birey haline getirmektir.
Son düzenleme:
