Yüzyıllardır insanların en fazla rahatsızlık duyduğu hastalıklardan biri olan mantar bir deri enfeksiyonudur. Mantarlar, deride ve tırnakların altında çoğalan ve ancak mikroskop ile görülebilecek küçük organizmalardır. Doğada oldukça fazla sayıda bulunan mantarlar, daha çok nemli ve hava almayan ortamlarda yaşayan canlılardır. Mantar hastalıkları, aslında önemli bir kitleyi etkiler.
Mantar hastalıklarının her zaman oluşumundaki temel neden, başka bir mantarlı dokudur. Bu durum doğanın kendisinden de olabilir veya bir başka kişiden de olabilir. Daha çok yaz mevsiminde, mantar hastalığı bulaşma riski önlem alınmadığı taktirde oldukça yüksektir. Bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler, antibiyotik kullanımı bulunanlarda ve çocuklarda mantar hastalıklarının görülme oranı çok daha fazladır. Mantar enfeksiyonu daha çok ayak parmaklarının arasında ve kasıklarda görülmektedir.
Kimlerin mantar enfeksiyonu kapma riskiyle karşı karşıya olduğunu öğrenin. Giysi veya kişisel bakım ürünlerini (fırça/tarak) enfekte olmuş biriyle paylaşmak gibi şeyler mantar enfeksiyonu kapma riksinizi artırabilir. Ama, risk fakrörlerine bağlı olarak bazı insanların enfeksiyon kapma ihtimali daha yüksektir. Risk altındaki kişiler:
- İlaçlar, steroidler, diğer enfeksiyonlar veya hastalıklar nedeniyle bağışıklık sistemleri bastırılmış kişiler
- Uzun süre antibiyotik veya bağışıklık baskılayıcı ilaçlar alan kişiler
- İdrarını tutamayan kişiler veya bebekler (bu durum genital ortamda nem oluşmasına neden olur)
- Fazla terleyen kişiler
- Hemşireler, okul öğretmenleri, hastenede yatan hastalar, öğrenciler ve antrenörler gibi yüksek rsk altında olan kişilerle temas edecek bir ortamda zaman geçiren veya çalışan kişiler
Cildinizin hangi bölgelerinin mantar enfeksiyonu kapma riski altında olduğunu fark edin. Vücuduzun nemli olan bölümleri, mantar enfeksiyonu kapma açısından daha fazla risk altındadır çünkü mantarın gelişmesi için neme ihtiyacı vardır. Bu bölümler: ayak parmaklarının arası, göğüslerin altındaki bölge, genital bölge (vajina bölgesi dâhil) ve cilt katlarının arasıdır.
Diğer insanların enfeksyonlu bölgelerine asla dokunmayın veya ortak kullanılan ayakkabıları asla giymeyin...
Cildinizi temiz ve kuru tutun. Mantarlar ayak parmaklarının arası veya kasıklar gibi sıcak, nemli yerlerde yaşar. Cildinizi temiz ve kuru tutarak enfeksiyon potansiyelini azaltırsınız. Bu bölgeleri kuru tutmak için yapabileceğiniz pek çok şey var.
- Çoraplarınızı her gün veya çok terliyorsanız günde iki defa değiştirin. Banyo havlularınızı tekrar kullanmadan önce tamamen kurumasını sağlayın.
- Göğüslerinizin altı veya midenizin altı gibi cilt katlarının olduğu bölgeleri temiz ve kuru tutun. Egzersiz yaparken veya sıcakta cilt katlarınızın arasına teri emen veya ilaçlı pudra uygulayın.
- Özellikle, çok terliyorsanız, ayakkabılarınızı tekrar giymeden önce kurumalarını sağlayın. Ayrıca, spor giysilerinizi de her kullanımdan sonra yıkayın.
Tıbbi bir durum olmasa veya baskılayabilecek ilaç almıyor olsanız da bağışıklık sisteminizin durumu iyi olmayabilir. Bu, bağışıklık sisteminizi güçlendirmek için önemlidir.
Mevcut enfeksiyonların yayılmasını önleyin. Eğer hâlihazırda bir mantar enfeksiyonunuz varsa, vücudunuzun diğer bölümlerine ve aile bireylerine de yayılmasını önleyin. Diğer aile üyeleri muayene edilmeli ve enfeksiyon şüphesi olması durumunda tedavi edilmelidir. Mantar enfeksiyonları bulaşıcı olduğu için, enfeksiyonuun yayılmasını önlemek için şu tedbirleri alın:
- Enfeksiyonun sıçramasını engelleyin. Ellerinizi sık sık yıkayın ve kuru tutun.
- Ayağınızda mantar varsa duşta terlik giyin.
- Tüm havluları sıcak, sabunlu suda yıkayın ve kurutucuda kurutun. Her banyo yaptığınızda temiz bir havlu kullanın.
- Kullandıktan sonra banyo küvetinizi, lavanabonuzu ve zeminini temizleyin.
- Her gün temiz, kuru giysiler giyinve giysilerinizi veya çoraplarınızı başkalarıyla paylaşmayın.
- Enfeksiyon kapmamış bütün evcil hayvanları tedavi ettirin.
- Saç mantarını (kafa derisinde kaşıntı / saçkıran) önlemek amacıyla çocukların ve yetişkinlerin 6 hafta boyunca haftada 2 veya 3 defa ilaçlı şampuan kullanması gerekebilir.
- Eğer saç mantarınız varsa, 3 gün boyunca tarakları ve fırçaları günde bir defa yarı yarıya çamaşır suyu ve sudan oluşan bir karışımda 1 saat bekletin. Fırçanızı, tarağınızı, şapkanızı, yastığınızı, kaskınızı veya havlularınızı başkalarıyla paylaşmayın.