- 12 Temmuz 2006
- 2.066
- 66
İlişki İle Bulaşan Hastalıklar
--------------------------------------------------------------------------
Bu gruba giren hastalıkları iki alt başlık altında toplamak gerekir:
1-Doğrudan ilişki ile bulaşanlar,
2-Cinsel ilişki ile bulaşanlar.
Doğrudan ilişki ile bulaşan hastalıklar arasında Trahom, cüzzam, uyuz, saç mantarları, derimantarı, impetigo, Kandidiazis, bitlenme ve Tetanoz en yaygınlarıdır. Bunlara birer Zoonoz olan Kuduz, Şarbon, Leptospiroz, Ruam, Tularemi de eklenebilir. Cinsel ilişki ile bulaşanlar aynı zamanda doğrudan ilişki ile de bulaşabilir. Bunların en önemlileri Sifilis, bel soğukluğu, Yumuşak Şankr, Herpes Labialis, Lenfogranuloma Venereum, Granuloma inguinale, Chlamydia trachomatis ve Trikomoniazis'dir.
Kandidiazis de cinsel ilişkiyle geçebilir. Hepatitis B özellik gösterir, kan ve ürünleri aktarımı ile bulaşması yanında, artık cinsel ilişki ile de geçtiği kabul edilmektedir. Hepatitis C, B Hepatiti'ne benzer bulaş gösterir. Özellikle hemodiyaliz yapılan hastalarda sıklıkla görülür. Bu grubun epidemiyolojik özellikleri yönünden en ilginç üyesi olan AIDS (Edinsel Bağışıklık Yetmezliği Sendromu), doğrudan ilişki ile bulaşmaz, cinsel ilişki ile, anneden fetusa ve kan ve ürünleri aktarımı ile bulaşır.
Her iki alt grup hastalığın da genel özellikleri şunlardır:
.Bulaşmaları deri ve mukoza yoluyladır. Bazısında deri ve mukozanın sağlam olması enfeksiyonu engeller (Kuduz, Tetanoz, Şarbon), diğerlerinde ise etken sağlam deri ve mukozadan da kolaylıkla geçebilir.
.Geçiş genellikle insandan insanadır. Aracı olarak bazısında, havlu, çarşaf, tuvalet kapağı gibi eşyalar (uyuz, bitlenme), bazısında ise karasinek gibi vektörler (Trahom, impetigo) rol oynayabilir.
.Toplumsal gelişme ve olaylar ile yakından ilgilidirler. Ekonomik sıkıntılar, savaş, göç gibi toplumsal çalkantilarda hızla artarlar. Yoksulluk ve yoksunluk, gelişmelerinde en önemli etmendir.
.Kişisel hijyen ile bağıntılıdırlar. Su, sabun ve temizlik alışkanlıkları ile en aza indirilebilirler.
.Savaşta filyasyon çok önemlidir. Tüm bulaşıcı hastalıklar içinde hastalığa kaynaklık eden ve bulaştıran kişinin saptanmasının en önemli olduğu grup cinsel ilişkiyle bulaşan hastalıklardır.
--------------------------------------------------------------------------
Bu gruba giren hastalıkları iki alt başlık altında toplamak gerekir:
1-Doğrudan ilişki ile bulaşanlar,
2-Cinsel ilişki ile bulaşanlar.
Doğrudan ilişki ile bulaşan hastalıklar arasında Trahom, cüzzam, uyuz, saç mantarları, derimantarı, impetigo, Kandidiazis, bitlenme ve Tetanoz en yaygınlarıdır. Bunlara birer Zoonoz olan Kuduz, Şarbon, Leptospiroz, Ruam, Tularemi de eklenebilir. Cinsel ilişki ile bulaşanlar aynı zamanda doğrudan ilişki ile de bulaşabilir. Bunların en önemlileri Sifilis, bel soğukluğu, Yumuşak Şankr, Herpes Labialis, Lenfogranuloma Venereum, Granuloma inguinale, Chlamydia trachomatis ve Trikomoniazis'dir.
Kandidiazis de cinsel ilişkiyle geçebilir. Hepatitis B özellik gösterir, kan ve ürünleri aktarımı ile bulaşması yanında, artık cinsel ilişki ile de geçtiği kabul edilmektedir. Hepatitis C, B Hepatiti'ne benzer bulaş gösterir. Özellikle hemodiyaliz yapılan hastalarda sıklıkla görülür. Bu grubun epidemiyolojik özellikleri yönünden en ilginç üyesi olan AIDS (Edinsel Bağışıklık Yetmezliği Sendromu), doğrudan ilişki ile bulaşmaz, cinsel ilişki ile, anneden fetusa ve kan ve ürünleri aktarımı ile bulaşır.
Her iki alt grup hastalığın da genel özellikleri şunlardır:
.Bulaşmaları deri ve mukoza yoluyladır. Bazısında deri ve mukozanın sağlam olması enfeksiyonu engeller (Kuduz, Tetanoz, Şarbon), diğerlerinde ise etken sağlam deri ve mukozadan da kolaylıkla geçebilir.
.Geçiş genellikle insandan insanadır. Aracı olarak bazısında, havlu, çarşaf, tuvalet kapağı gibi eşyalar (uyuz, bitlenme), bazısında ise karasinek gibi vektörler (Trahom, impetigo) rol oynayabilir.
.Toplumsal gelişme ve olaylar ile yakından ilgilidirler. Ekonomik sıkıntılar, savaş, göç gibi toplumsal çalkantilarda hızla artarlar. Yoksulluk ve yoksunluk, gelişmelerinde en önemli etmendir.
.Kişisel hijyen ile bağıntılıdırlar. Su, sabun ve temizlik alışkanlıkları ile en aza indirilebilirler.
.Savaşta filyasyon çok önemlidir. Tüm bulaşıcı hastalıklar içinde hastalığa kaynaklık eden ve bulaştıran kişinin saptanmasının en önemli olduğu grup cinsel ilişkiyle bulaşan hastalıklardır.
