- 14 Ağustos 2009
- 53.297
- 42.836
Zana’nın vekilliği tehlikeye girebilir
TBMM Genel Kurulu’ndaki yemini geçersiz sayılmasına rağmen yeniden yemin etmeyeceğini açıklayan Leyla Zana’nın milletvekilliğinin düşürülüp düşürülmeyeceği tartışılıyor. TBMM Başkanlığı’nın isteyerek ant içmeyen milletvekili için bir içtihat yaratması gündeme gelebilir
Sitene Ekle
Önder Yılmaz
HDP Ağrı Milletvekili Leyla Zana’nın milletvekili yemin metnine sadık kalmaması ve yeniden kürsüye gelmemesi sonrasında gözler, TBMM Başkanlığı’na çevrildi. Kulislerde bundan sonra nasıl bir işlem yapılacağı merak konusu olurken, ilk bilgi; yemini geçersiz sayılan Zana’nın mazbatasını almasıyla milletvekili sıfatını kazandığı yönünde. Maaş hakkı ve dokunulmazlık elde eden Zana, yemin etmediği sürece TBMM’deki yasama faaliyetlerine katılamayacak. TBMM’de kendi isteği ile yemin etmeyen bir vekilin milletvekilliğinin düşürülüp düşürülmeyeceği de tartışılıyor. Anayasa ve TBMM iç tüzüğünde isteyerek and içmeyen milletvekili için ne yaptırım uygulanacağı konusunda açık bir hüküm bulunmuyor. Zana’nın yemin etmemesi durumda TBMM Başkanlığı’nın devreye girerek bir içtihat yaratması da mümkün olabilir.
Aylık 23 bin TL alacak
TBMM Başkanlığı’nın yaptığı çalışmaya göre bir kişinin milletvekili sıfatını kazanması için TBMM Genel Kurulu’nda yemin etme şartı bulunmuyor. Mazbatalarını alanlar milletvekili sıfatını kazanmış kabul ediliyor. Maaş ve sağlık harcamaları başta olmak üzere bütün milletvekillerinin yararlandığı özlük haklarına kavuşuyor. Yemin etmese de milletvekilleri dokunulmazlık hakkına da sahip oluyor. Zana aynı zamanda emekli milletvekili sıfatı taşıdığı için özlük hakları açısından herhangi bir hak kaybına uğraması sözkonusu değil. Bu durumda hem vekil hem emekli vekil aylığı olan Zana ayda 23 bin TL civarında maaş alacak. Ancak Zana, yemini geçerli olmadığı için Meclis’teki yasama faaliyetlerine katılamayacak.
Tutuklu vekiller örneği
TBMM yetkilileri, yemin etmeyen milletvekillerinin diğer vekiller gibi özlük hakkına sahip olmaları konusunda mevzuatta açık hüküm olmadığını belirtirken, geçmişteki uygulamalara vurgu yaptılar. 2007’de MHP’den İstanbul Milletvekili seçilen Cihat Özönder’in yemin edemeden trafik kazasında yaşamını yitirdiğini anımsatan yetkililer, ailesinin Özönder’in maaş başta olmak üzere özlük haklarından kaynaklanan tüm haklardan yararlandırıldığını kaydetti. Yetkililer; geçmişte KCK, Balyoz ve Ergenekon’da yargılanan 8 milletvekilinin de tutuklu bulundukları için yemin edemediğini, ancak Başkanlık Divanı’nın kararıyla maaş başta olmak üzere özlük haklarının verildiğini belirtti.
Yemin etme sınırı yok
Yetkililer, bir milletvekilinin yemin etmesi için belli bir süre sınırı bulunup bulunmadığı konusunda ise, “Mevzuatta herhangi bir zaman sınırı yok” değerlendirmesini bulundular. Yetkililer, “2 yıl sonra bile TBMM’ye geldiklerinde yemin edip çalışmalara katılabilirler. Ne zaman TBMM’ye gelirlerse TBMM Başkanı oturuma katılan milletvekiline, ‘buyrun yemininizi ediniz’ önerisinde bulunur. Prosedür uygulanarak çalışmalara katılırlar” diye konuştu.
İçtihat oluşturabilir
TBMM’de kendi isteği ile yemin etmeyen bir vekilin vekilliğinin düşürülüp düşürülmeyeceği de ayrıca tartışlıyor. Anayasa, and içmiş bir vekilin özürsüz veya izinsiz bir ay içinde toplam beş bileşime katılmaması halinde milletvekilliğinin düşmesine Genel Kurulu tarafından karar verilebileceğini belirtiyor. Ancak and içmeyen milletvekili için ne yaptırım uygulanacağı konusunda anayasa ve TBMM İç Tüzüğü’nde açık bir hüküm bulunmuyor. Zana yemin etmediği için anayasanın Meclis faaliyetlerine katılmadıkları gerekçesiyle milletvekilliğinin düşürülmesi hükmü devreye sokulamıyor. Bu durumda TBMM Başkanlığı’nın devreye girerek bir içtihat yaratması gündeme gelebileceği dile getiriliyor. TBMM Başkanlığı, Anayasa Komisyonu’ndan alacağı görüş doğrultusunda, “Meclis faaliyetlerine katılamayan vekiller hakkında milletvekilliğinin düşürülmesinin Genel Kurul’a sunulması veya bir işlem tesis etmeyerek mevcut yemin edilinceye kadar beklenilmesi yönünde” içtihat oluşturabilir.
http://www.milliyet.com.tr/zana-nin-vekilligi-tehlikeye/siyaset/detay/2150126/default.htm