Kenger (Gundelia tournefortii), papatyagillerden, 70-80 cm boylanabilen, tüylü, dikenli, sütlü çok yıllık otsu bitkidir. Sakız otu ismiyle de bilinir ve köklerinden kenger sakızı elde edilir. Ege yöresinde ise kahvesi yapılmaktadır. Kenger yemekleri bazı yörelerde oldukça meşhurdur.
Kenger Nedir? Kenger Nerede Yetişir? Nisan-Mayıs aylarında çiçekleri açan Kenger Otu, derimsi yapraklı, damarlı, beyazımsı tüylüdür ve gövde yaprakları sapsızdır. Kırmızı mor arası çiçekleri vardır.Ülkemizin hemen her yerinde yüksek kesimlerde yetişir. Türkiye’de yetiştiği yerler: İç Anadolu ve Doğu ve Güneydoğu Anadolu, Akdeniz Bölgesi ve Ege Bölgelerinde yetişir. Ama en çok yemeklerinin ve salatalarının tüketildiği yer Ege bölgesidir. Kenger Otu turşu şeklinde basılıp daha çok doğu illerimizde turşu şeklinde tüketilir.
Kengerin Faydaları Neler?
Kramp çözücüdür ve migrene karşı faydalı olduğu söylenir. Sindirim sistemine iyi gelmektedir.Sinirleri güçlendirir ve kanı temizler. Damar tıkanıklığını önlemeye yardımcı olur. Kenger sakızı dişleri temizlemekte ve diş etlerini kuvvetlendirmektedir. Kenger Bitkisi özellikle karaciğer organı için çok faydalıdır. Karaciğer yağlanmasına tavsiye edilmektedir.
İşte sizler için derlediğimiz Kenger Yemekleri
Kenger yemekleri ve salatası dışında köklerinden sakızı ve kahvesi ile de tüketilmektedir.
Kenger Turşusu ( Çok Basit )
Kengerler ayıklanıp yıkanır ve bir hafta tuzlu suda bekletilir. Hepsi bu kadar. Tuzlu sudan çıkarılan kengerlerin hemen tüketilmesi gerekmektedir yoksa tuzlu sudan çıkar çıkmaz rengi siyahlaşır. Kenger turşusu, turşu olarak yenildiği gibi kavrularak yumurtalı yoğurtlu hafif yemekleri de yapılır.
Kenger Meftunesi
MALZEMELER
Yarım kg. yağlı kuzu eti ( Kuzu eti yerine diğer etler de olabilir )
1,5-2 kilo kenger bitkisi ( 1-2 saat suda bekletilir )
2 yemek kaşığı tane sumak ( 2 adet limonda iş görür, daha zahmetsizdir )
1 yemek kaşığı salça
1 yemek kaşığı pul biber
5-6 diş sarımsak
1 yemek kaşığı tereyağı veya margarin
HAZIRLANIŞI
Öncelikle Taze sumak 1 bardak ılık suyla, kenger ise temizlendikten sonra bir miktar suyla karıştırılır ve her ikisi 1-2 saat bekletilir.Yarım kg. parça kuzu eti suda pişirilir. Sonra; tencereye yağ eklenir ve temizlenmiş ve suda bırakılmış kenger, etin üzerine eklenir ve hafif ateşte pişirilir. Daha sonra bir kaşık salça katılır. Piştikten sonra kengerin üzerini bir parmak kadar geçecek miktarda beklettiğimiz sumak suyu eklenir. Et piştiğinde yemekte hazırdır.
Afiyet Olsun.
Kenger Sakızı Tarifi:
Eğer yolunuz Haziran sonundan Ağustos başına kadar Anadolu’nun kıraç yerlerine düşerse mutlaka Kenger Otunu sorun mutlaka size göstereceklerdir. Zaten yaz aylarında çocuk yaşlı demeden bu işin meraklıları soluğu dağlarda alır. Hatta Anadolunun pek çok şehrinde ( Sivas, Malatya, Elazığ, Maraş ) yazları pazarlarda ve köşe başlarından bu sakızı satan satıcılarla rastlaşırsınız. Kenger kanatmaya sabah gitmelisiniz, kengerleri bir güzel kanattıktan sonra geri dönüp, öğleden sonra güneş tesirini yitirince gidip toplayabilirsiniz. Yanınıza çukur kazmak için küçük bir alet ve kökünü kanatmak için bir çakı alın. Kengerin köküne doğru hafifçe bir çukur açın ve siyahımsı renkteki kökü gördüğünüzde o bölgeye çakınızla hafifçe bir çizik atın. Kesin toprak kokusunda bembeyaz bir süt akmaya başlayacaktır. İhtiyacınız kadar kenger bulup aynı işlemleri tekrarlayın ve kuruması için bırakın. Akşama doğru kenger sakızlarınızı gidip toplayabilirsiniz. O güzel tadı tüm zahmete değecektir. Tabi topraktan arındırmanız için bir süre sakızları yıkamanız gerekir.
Kenger Kahvesi ( Diken Kahvesi ) Tarifi
Bir diğer Anadolu’ya has lezzette Kenger Kahvesidir. Tadı; toprak kokusu ve bildiğimiz kavruk kokusunun muhteşem bir karışımındadır. Bu kahveyi içerken insanın burnuna yağmurla birlikte burnunuza gelen taze toprak kokusunu anımsatıyor. Kenger Kahvesi yapmak için öncelikle olgunlaşan kenger otunun başları ezilir ve içerisinden çıkan tohumlar kurutulur. Daha sonra ise kurutulan tohumlar bir güzel kavrularak diken kahvesi yapılır. Rivayet odur ki eski zamanlarda kıtlık olduğu vakit, halk kahve ihtiyacını kenger kahvesi içerek giderirmiş.
Sağlıcakla Kalın…
Kaynak: organik yaşam