Kendinizde bu yazdığınız özelliklere sahipseniz, evinizde adalet, sevgi, empati varsa armut dibine düşüyor.
Kızım 20 oğlum 15 yaşında. İkisininde okul ve sosyal hayatta ki arkadaşlıkları konusunda arkadaşının canını yaktığı, haksızlık ettiği, zorbalık yaptığı konusunda bir kez dahi şikayet almamışımdır. Ama dayak yedikleri, akran zorbalığına maruz kaldıkları oldu malesef.
Çevresiyle sürekli kavga halinde olan, en ufak bir şey için insanlara tabiri caizse çemkiren, benmerkezci olup maddi manevi kendi hakkını sözde koruyup başkalarının hakkını önemsemeyen insanların çocukları daha çok küçük yaşlarda kurduğu ilişkilerde bile fark ediliyor. Bu tarz olaylarla karşılaştığımda çocuk bunu görmüş öğrenmiş, uyguluyor diye düşünürüm.
Bende çocuklarım küçükken bu konuya kafa yorup neler yapabileceğimi düşünürdüm.
Sokak hayvanlarına mama verirdik, bir kaç kez yaralı hayvanları tedavi edip/ettirip doğaya saldığımız olmuştur.
Misal evde böcek görsek öldürmek yerine peçeteyle alıp dışarı atardık. Karınca yuvası görsek basmaması için uyarırdım.
Çevremle ilişkilerimde adaletli olmaya özen gösteririm, misal tv de bu tanımlara uymayan bir örnek gördüğümde durumu pozitife çevirmek için yaptığının yanlış olduğunu anlatırdım. O yaptığının karşı tarafı nasıl üzdüğünü, neler hissettirebileceğini, canının nasıl yandığıyla ilgili empati kurarak anlatırdım.
Parka gittiğinde sırasını beklemesini, aletlere zarar vermeden oynamasını söylerdim.
Eğer çocuğuma haksızlık ettiğimi fark edersem, gereksiz yere sesimi yükseltirsem gider özür dilerdim.
Kızımın okuluna sosyal esirgemeden çocuklar gelirdi. Bayramlarda bir kaç kez onlara da bayramlık alıp hediye ettik.
Çevremdeki insanlara günaydın/iyi akşamlar derim hal hatır sorarım. Hasta olana çorba, yeni taşınana taşındığı gün en azından çay/kek/börek gibi ikramlıklar götürürdüm.
Aile büyüklerimizi ziyaret ederiz, özel günlerde, doğum günlerinde arar kutlarız.
Eşimle tartıştığımız zamanlar da olurdu, ama sonrasında konuşup barıştığımızı arada büyüklerinde bir konuda anlaşmazlığa düştüğünü anlatırdım.
Seneler önce evimizi yeni aldığımızda bir akrabamızdan altın borcu almıştık. Aynı yaz çocuklar kaydıraklı havuzlu otel tatili istediler. Babamız bu sene daha küçük bir tatil yapacağımızı, borçlarımız olduğunu, önceliğimizin insanların paralarını ödemek olduğunu ama tatile gittiğimiz yerde günübirlik aguaparka gidebileceğimizi oturup anlatmıştı onlara.
Uzun uzun yazdım ama bunlar günlük hayatın içinde ki davranışlarımız. Çocuk bunları görüp gözlemlediğinde ayna misali yansıtıyor sosyal çevresine. Kargaya yavrusu kuzgun görünürmüş diye bir söz var. Ama inanın abartmıyorum bu konuda on numara insanlar oldular.
Oğlum ergen yaşlarda ve bu sene kız arkadaşı var. Yaşaması gereken herşeyin bir yaşı, sıralaması olduğunu kız arkadaşı izin vermediği sürece elini bile tutamayacağını anlatmaya başladım. Ablası yada kuzenlerinin nasıl erkek arkadaşlara sahip olmasını isterse kendisinin de kız arkadaşına o şekilde yaklaşması gerektiğini anlattım.
Dediğim gibi çok üstüne düşünülecek, zorlanacak bir konu değil. İnsan gibi yaşamanın ne olduğunu göstermek, kötü örnekleri gördüğümüzde durumu pozitife çevirmek için mağdur tarafla empati kurdurmak yetiyor. Kimisi için çok zor kimisi için bu kadar basit. Tamamen kim olduğumuzla alakalı.