Kendine ait özel bir ışık kaynağı bulunan, ucundaki kamera aracılığı ile görüntü almayı sağlayan, bükülebilen tüp şeklindeki bir aletle sindirim sisteminin organlarının incelenmesi işlemine
Endoskopi denmektedir. Bu alete ise Endoskop adı verilmektedir.
NE ZAMAN GEREKLİDİR?
Eğer;
Yutma ve çiğneme ile ilgili problemleriniz,
Devam eden mide ekşime ve yanmaları,
Uykuda gelen öksürük, horlama nöbetleri ve ses kısıklıkları,
Yemeklerden sonra veya aç karnına mide sancılarınız ve ağrılarınız
Karın ağrısı,
Üst Sindirim sisteminden kanamalar,
Kusmalar,
Yanlışlıkla yabancı cisim yutulması,
Barsak düzeninizde değişiklikler,
Tuvalette dışkılıma ile kanamalar,
Daha önce tanı konmuş bir sindirim sistemi hastalığının kontrollerine gereksinim,
Barsak tembellikleri, kabızlık ya da uzun süredir düzelmeyen ishaller,
Çekilmiş olan mide ve barsak filmlerinde anormal bulgular varsa;
Endoskopi gerekmektedir
Endoskopi hasta için zor bir yöntem midir?
Endoskopi 40 yıldır özellikle sindirim sistemi incelemesinde kullanılmaktadır. Eskiye oranla çok hareketli, esnek, daha ince, görüntü kapasitesi yüksek cihazlar var. Endoskopinin başarısı ve hastanın endoskopiden rahatsızlık duymaması kimin yaptığına, nerede yapıldığına, nasıl yapıldığına ve deneyimli bir yardımcı ekibinin olup olmamasına göre değişir. Eğer bir engel yoksa hastaya bir ön hazırlık olarak ilaç uygulanmalıdır. Öncelikle gastroskopi işlemi öncesi hastanın dil kökü ve küçük dil çevresi diş hekimlerinin de kullandığı bölgesel uyuşma yapan bir spreyle uyuşturulur. Bu bulantıyı ortadan kaldırır. Daha sonra da kol damarından rahatlatıcı ve hafif uyku yapıcı ilaçlar verilir. Endoskopi bu şekilde yapıldığı zaman çok rahat olur. Çoğu zaman hasta işlem bittikten sonra "Gerçekten gastroskopi yaptınız mı? Bitti mi?" diye sormaktadır. Ayrıca gerekirse endoskopi sonrası uyku giderici ilaçlar da uygulanır. İşlem bittikten sonra hasta bir iki saat sonra işinin başında olabiliyor. Ama o gün araba kullanmasını ve aşırı dikkat gerektiren işler yapmasını istemiyoruz.
Endoskopi nasıl yapılır?
8-10 milimetre kalınlığında son derece yumuşak bir boru gastroskopide yemek borusundan mideye ve onikiparmak barsağına görülerek yönlendirilip ulaşılıyor. Kolonoskopide ise tüm kalın barsak inceleniyor. Aşağı yukarı uzunluğu 110-120 santim arasında olan cihazın ucunda kamera var ve geçtiği bölgeleri bir televizyon ekranına yansıtıyor.Doktor da bu görüntülere bakarak hastanın incelenen bölgenin iç yüzeyini görüyor ve teşhisi koyabiliyor. Bu işlem sırasında hastanın nabız durumu ve oksijen düzeyi izleniyor. Gerekirse tanı için parça alınıyor (biyopsi) veya kanama durdurma, polip çıkarma gibi tedavi edici işlemler de yapılabiliyor. Gastroskopi işlemi 3-5 dakikada, kolonoskopi ise 15-20 dk'da tamamlanıyor. Tüm bu işlemler için önceden en az 6 saatlik açlık gerekiyor. Gastroskopi işlemi için tek başına açlık yeterli olurken, kolonoskopi işlemi için en az 2 gün süren özel ilaçlarla barsak temizliğinin yapılmış olması gerekmektedir.
Endoskopinin riskleri nelerdir?
Endoskopide görülen riskler çok nadirdir.
Gastroskopi ve kolonoskopi işleminin, hem yapılan işleme hem de uygulanan anesteziye bağlı olarak belirli riskleri vardır. İşleme bağlı riskler %0,2 yi geçmeyen barsak delinmesi, kanama gibi riskleri içermektedir. Hastaya uygulanan anesteziklere bağlı riskler ise hastanın sahip olduğu yandaş hastalıklara göre değişmektedir. Bu yüzden her hastaya aynı oranda anestezik ilaç
uygulanamamaktadır. Hastanın sahip olduğu yandaş hastalığa göre bazen endoskopi işlemi bile riskli bulunarak uygulanmamaktadır.
Tüm bu söylediklerimizin ışığında endoskopik cihazlar günümüz tıbbının sahip olduğu en önemli kozlardan biridir. Günümüzde beslenme alışkanlıklarımızdaki değişiklik ve tükettiğimiz hormonlu gıdalar nedeniyle yemek borusu, mide ve kalın barsak kanserlerin sayısının ciddi oranda artığı görülmektedir. Önceden son evrede yakalan bu kanserler, endoskopinin yaygınlaşması ile erken evrede yakalanır olmuştur. Örneğin Japonyada mide kanseri en çok görülen kanser olması nedeni ile Japonya tüm vatandaşlarını ücretsiz olarak endoskopi taramasından geçirmektedir. Böylece Japonya, mide kanserinin en sık görüldüğü ama mide kanserinden ölüm oranlarını en fazla düşüren ülkedir. Endoskopide bugün yardımcı ekipmanlarında gelişmesi ile erken evrede saptanan kanser, ameliyata gerek kalmaksızın endoskopik olarak tedavi edilmektedir.