Charlie Chaplin (d. 16 Nisan 1889, Londra, ıngiltere - ö. 25 Aralık 1977, Vevey, ısviçre), ıngiliz sinema yönetmeni, oyuncu ve yazar. Asıl adı Charles Spencer Chaplin olmakla beraber, yarattığı ünlü "Şarlo" (Charlot) karakteri ile özdeşleşti ve öyle anıldı.
Londra'nın fakir bölgelerinden birinde doğup büyüdü. Oyuncu bir ailenin çocuğu olması nedeniyle oyunculukla uğraştı. 1913'te ailesi ile bir oyun için gittiği Amerika Birleşik Devletleri'nde sinemaya başladı ve Keystone şirketi için Making A Living (1914) filminde oynadı. Bunu takip eden Kid Auto Races in Venice (1914) filminde bol pantolonlu, melon şapkalı, büyük ayakkabılı, sürekli bastonunu çeviren ve sakar hareketleri ile gülünç mizansenler oluşturan "Şarlo" tiplemesini yarattı. Takip eden yıllar içinde aralarında The Immigrant (1917), The Adventurer (1917) gibi ünlü filmlerinin de bulunduğu altmıştan fazla kısa filmde oynadı ve birçoğunun da yönetmenliğini üstlendi. 1918 yılında çektiği A Dog's Life filmi ile uzun metrajlı filmlere de başladı. Bu filmi Shoulder Arms adlı uzun metraj film izledi ve 1919 yılında bazı sinemacıların kurduğu United Artists film şirketinin ortağı oldu. Şirket bünyesinde en iyi filmlerine imza attı. Dünya üzerinde filmlerinin gösterildiği her ülkede insanların hayranlığını toplamasına rağmen, Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlığını reddetmesi sebebiyle bu ülkede kendisine yönelik bir karalama kampanyası başladı. Kendisinden bir hayli genç olan kadınlarla yaptığı dört ayrı evlilik, bir dönem kendisine açılan babalık davası sorunu ve Altına Hücum adlı filmindeki bazı sahnelerin komünizm propagandası olarak yorumlanması gibi olaylar bu kampanyayı sözde bir başarıya ulaştırdı ve Chaplin'in Amerika Birleşik Devletleri'ne girmesi yasaklandı. Bunun üzerine karısı ve çocuklarıyla ısviçre'ye yerleşmiş ve ölünceye kadar da orada kalmıştır. Ancak 1972 yılında Oskar Özel Ödülü'nü alması için Amerika Birleşik Devletleri'ne çağırılmıştır. Takip eden yılda City Lights adlı filme bir kez daha Oscar ödülünü kazanmıştır. 1975 yılında 86 yaşında iken ıngiltere Kraliçesi II. Elizabeth tarafından şövalye unvanına layık görülmüştür.
Öncülüğü
Chaplin 1916'da Mutual film şirketiyle (Mutual Film Corporation) bir seri komedi yapımı için anlaştı. On sekiz aylık süreçte on iki film ürettiği bu dönemde yaptığı filmler, sinemanın en etkili komedi filmleri arasında yerini almıştır. Chaplin daha sonra Mutual ile geçirdiği dönemin kariyerindeki en mutlu dönem olduğunu söylemiştir. 1918'de Mutual ile anlaşmalarının sona ermesi üzerine Chaplin kendi film şirketini kurdu. Kendi şirketiyle çektiği filmlerden bazıları şunlardır: A Dog's Life (1918), Pay Day (1922), Shoulder Arms (1918), The Pilgrim (1923), The Kid (1921), A Woman of Paris (1923), The Gold Rush (1925), ve The Circus (1928). Sesli film döneminden sonra kendisinin en büyük filmi kabul edilen City Lights (Şehir Işıkları) (1931) filmini yaptı. Filmlerinde dönem koşulları için imkansız görülebilen mizansenlere, koreografilere ve akrobatik hareketlere yer veren Chaplin, komedi sinemasının bütün örneklerini sonuna kadar korumakla birlikte, heyecanın ve hareketin asgari düzeye çekildiği sahnelerinde ise dramatik yapısını sergileyebilmiştir. Popülist yaklaşımlara, hiçbir zaman benimsemediği bazı yönetim biçimlerine ve teknolojiye yönelik ağır eleştirilerini ise yine bu komedi tarzının içinde eritmiş ve sessizce seyirciye ulaştırmayı bilmiştir.
Filmleri
Kitapları
My Life in Pictures (1974)
My Autobiography (1964)
Londra'nın fakir bölgelerinden birinde doğup büyüdü. Oyuncu bir ailenin çocuğu olması nedeniyle oyunculukla uğraştı. 1913'te ailesi ile bir oyun için gittiği Amerika Birleşik Devletleri'nde sinemaya başladı ve Keystone şirketi için Making A Living (1914) filminde oynadı. Bunu takip eden Kid Auto Races in Venice (1914) filminde bol pantolonlu, melon şapkalı, büyük ayakkabılı, sürekli bastonunu çeviren ve sakar hareketleri ile gülünç mizansenler oluşturan "Şarlo" tiplemesini yarattı. Takip eden yıllar içinde aralarında The Immigrant (1917), The Adventurer (1917) gibi ünlü filmlerinin de bulunduğu altmıştan fazla kısa filmde oynadı ve birçoğunun da yönetmenliğini üstlendi. 1918 yılında çektiği A Dog's Life filmi ile uzun metrajlı filmlere de başladı. Bu filmi Shoulder Arms adlı uzun metraj film izledi ve 1919 yılında bazı sinemacıların kurduğu United Artists film şirketinin ortağı oldu. Şirket bünyesinde en iyi filmlerine imza attı. Dünya üzerinde filmlerinin gösterildiği her ülkede insanların hayranlığını toplamasına rağmen, Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlığını reddetmesi sebebiyle bu ülkede kendisine yönelik bir karalama kampanyası başladı. Kendisinden bir hayli genç olan kadınlarla yaptığı dört ayrı evlilik, bir dönem kendisine açılan babalık davası sorunu ve Altına Hücum adlı filmindeki bazı sahnelerin komünizm propagandası olarak yorumlanması gibi olaylar bu kampanyayı sözde bir başarıya ulaştırdı ve Chaplin'in Amerika Birleşik Devletleri'ne girmesi yasaklandı. Bunun üzerine karısı ve çocuklarıyla ısviçre'ye yerleşmiş ve ölünceye kadar da orada kalmıştır. Ancak 1972 yılında Oskar Özel Ödülü'nü alması için Amerika Birleşik Devletleri'ne çağırılmıştır. Takip eden yılda City Lights adlı filme bir kez daha Oscar ödülünü kazanmıştır. 1975 yılında 86 yaşında iken ıngiltere Kraliçesi II. Elizabeth tarafından şövalye unvanına layık görülmüştür.
Öncülüğü
Chaplin 1916'da Mutual film şirketiyle (Mutual Film Corporation) bir seri komedi yapımı için anlaştı. On sekiz aylık süreçte on iki film ürettiği bu dönemde yaptığı filmler, sinemanın en etkili komedi filmleri arasında yerini almıştır. Chaplin daha sonra Mutual ile geçirdiği dönemin kariyerindeki en mutlu dönem olduğunu söylemiştir. 1918'de Mutual ile anlaşmalarının sona ermesi üzerine Chaplin kendi film şirketini kurdu. Kendi şirketiyle çektiği filmlerden bazıları şunlardır: A Dog's Life (1918), Pay Day (1922), Shoulder Arms (1918), The Pilgrim (1923), The Kid (1921), A Woman of Paris (1923), The Gold Rush (1925), ve The Circus (1928). Sesli film döneminden sonra kendisinin en büyük filmi kabul edilen City Lights (Şehir Işıkları) (1931) filmini yaptı. Filmlerinde dönem koşulları için imkansız görülebilen mizansenlere, koreografilere ve akrobatik hareketlere yer veren Chaplin, komedi sinemasının bütün örneklerini sonuna kadar korumakla birlikte, heyecanın ve hareketin asgari düzeye çekildiği sahnelerinde ise dramatik yapısını sergileyebilmiştir. Popülist yaklaşımlara, hiçbir zaman benimsemediği bazı yönetim biçimlerine ve teknolojiye yönelik ağır eleştirilerini ise yine bu komedi tarzının içinde eritmiş ve sessizce seyirciye ulaştırmayı bilmiştir.
Filmleri
Kitapları
My Life in Pictures (1974)
My Autobiography (1964)